İletişim Sosyolojisi Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminin basın alanına ilişkin ilk kapsamlı yasal düzenlemesidir?
Ali Kararname |
Takrir-i Sükun Kanunu |
İcra Vekilleri Heyeti Kararnamesi |
Matbuat Nizamnamesi |
1931 Matbuat Kanunu |
Osmanlı döneminin basın alanına ilişkin ilk kapsamlı yasal düzenlemesi 1864 tarihli Matbuat Nizamnamesi’dir. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
Enformasyonun amaçlara uygun şekilde kullanılabileceği duruma dönüştürülmesine ne denir?
Bilgi |
Veri |
Data |
Bellek |
Kayıt |
Enformasyonun amaçlara uygun şekilde kullanılabileceği duruma dönüştürülmesi bilgi olarak nitelendirilir.
3.Soru
Batı Avrupa’da XVII. yüzyılda güçlenen liberalizm akımının basın özgürlüğü alanındaki ilk önemli temsilcisi kimdir?
John Milton |
Francis Bacon |
Immanuel Kant |
Mikhail Bakunin |
John Stuart Mill |
A
4.Soru
E. Noelle Neumann’ın temel iddiası aşağıdakilerden hangisidir?
Toplum üzerinde uzlaşılmış olduğu varsayılan düşünce ve değerlerin dışına çıkanları yani sapkınları dışlama ve ihraç ile tehdit eder. |
Kamuoyu kavramı anlaşılmadan ve açıklanmadan medyanın etkilerini anlamanın mümkün değildir |
Televizyonu çok izleyenler tehlikeli ve kötü bir dünya tarafından kuşatılmış olduklarını düşünürler |
Medya bir toplumdaki ve kültürdeki tutumları ve değerleri eker ve yetiştirir. |
Kitle iletişim araçları sadece farkında olmayı sağlayabilirler. |
E. Noelle Neumann’ın temel iddiası kamuoyu kavramı anlaşılmadan ve açıklanmadan medyanın etkilerini anlamanın mümkün olamayacağıdır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
İletişim konusunda çalışmaların hız kazandığı dönemde ABD ve Sovletler Birliği’nden oluşan iki karşı cephe bulunmaktaydı. Buna bağlı olarak da mesele önce siyasi propaganda olayı olarak görülmüştür.
Sovyetler’in dağılıp karşı cephenin ortadan kalkmasıyla birlikte iletişimin hangi yönü ön plana çıkarılmıştır?
Propaganda |
Bilgi edinme |
İkna etme |
Yönlendirme |
Etkileme |
İletişim konusunda çalışmaların hız kazandığı dönemde ABD ve Sovletler Birliği’nden oluşan iki karşı cephe bulunmaktaydı. Buna bağlı olarak da mesele önce siyasi propaganda olayı olarak görülmüştür. Sovyetler’in dağılıp karşı cephenin ortadan kalkmasıyla birlikte meselenin propaganda, ikna etme, yönlendirme yönü gözardı edilmiş ve siyasi boyutlarından arındırılmış biçimde bu defa da bilgi edinme ya da bilgi aktarma olayı gibi bize tanıtılmak istenmiştir. !990’lı yıllarla birlikte Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla artık tek merkezli sistemde bilgi çağından bahsedilmektedir. Doğru cevap B’dir.
6.Soru
Osmanlı döneminin basın alanına ilişkin ilk kapsamlı yasal düzenlemesi olan "Matbuat Nizamnamesi" hangi tarihte yayınlanmıştır?
1684
|
1424
|
1524
|
1824
|
1864
|
7.Soru
Castells yeni medya düzeni içindeki "Gerçek Sanallık" kültürüne vurgu yapar. Bu kavram aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak açıklanmıştır?
Medya gerçek deneyimlerin yerini almaz, gerçeğin kendisine dönüşür. |
İnsanlar gerçek deneyimlerin peşine düşmelidir. |
Halk gerçek olaylardan yola çıkar. |
Devlet politikaları deneyimle gerçeğe dönüşür. |
Medya gerçekleri geliştirmekten çok uzaktır. |
Castells, yeni medya düzeni içindeki gerçek sanallık kültürüne vurgu yapar. “Sanal gerçekliğe” karşıt olarak “gerçek sanallık” içinde; medya gerçek deneyimlerin yerini almaz, gerçek deneyimlerin bizzat kendisi haline dönüşür. Böylece Castells yeni medya düzeni ile bunun farklı izleyici grupları hedef alan gücünün; McLuhan’ın “araç iletidir” şeklindeki kitlesel medya yorumlamasının karşısında, “ileti araçtır” sonucunu doğurduğunu belirtir. Örneğin çokuluslu şirketler, gençlere yönelik müzik yayını gibi belli iletiler alır ve bu iletileri MTV gibi bir hücre içinde şekillendirirler. Böylelikle MTV, günümüz gençliğinin gerçek müzikal deneyimi haline dönüşür.ya gerçek deneyimlerin yerini almaz, gerçeğin kendisine dönüşür.
8.Soru
İnternetin sunacağı demokratikleşmeden yararlanacak olan kesimde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?
Anglo-Sakson |
Gelir Düzeyi Yüksek |
Cinsiyetinin Erkek Olması |
İyi Eğitim Almış Olması |
Her Türlü Irktan Bulunması |
Bugün internet kullanıcı sayısının, bir milyardan fazla olduğu tahmin edilmektedir. Bu kesimin büyük çoğunluğu Anglo-sakson, beyaz ırk, erkek, iyi eğitim almış, gelir düzeyi yüksek ve gelişmiş ülkelerde yaşayanlardır. Öyleyse internetin sunacağı demokratikleşmeden yararlanacak olan da sadece bu kesimdir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 2. Dünya Savaşı sonrası uluslararası enformasyon akışının nasıl şekillendiğini gösteren bir çalışma gerçekleştirmiştir?
Hamid Mowlana |
Thomas L. McPhail |
George Marshall |
William Randolph |
Montgomery Blair |
Kültür ürünleri ve iletişim teknolojilerinin dünya üzerindeki hareketi, aynı zamanda diğer türleri de dâhil olmak üzere bir enformasyon akışını işaret etmektedir. 2. Dünya Savaşı sonrası dönemde, farklı toplumsal yapılar arasındaki enformasyon akışını belirleyen en önemli durum, elbette ki bu toplumsal yapılar arasında varolan ve özellikle enformasyon üretiminde açığa çıkan eşitsizliktir. ABD ve Batılı kapitalist ülkeler teknoloji alanındaki üstünlükleri, uluslararası haber ajansları, gelişmiş film ve televizyon endüstrileri ve diğer enformasyon üretim örgütlenmeleri ile zaten diğer uluslar karşısında son derece avantajlı konumdadırlar. Enformasyonun uluslararası akışının bu dönemde aldığı biçim ise, bu avantajlı konumu güçlendirmektedir. Uluslararası enformasyon akışının bu dönemde nasıl şekillendiğini gösteren en önemli çalışmalardan birisi Hamid Mowlana tarafından yapılmıştır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle ilgili doğru bir bilgidir?
BİT'teki değişimler farklı sosyoekonomik, kültürel ve politik özellikler gösteren toplumlarda farklı düzeylerde yaşanmıştır. |
Geçmişten günümüze bir değerlendirme yapıldığında internet temelli teknolojilerde dijital uçurumun korunduğu görülmektedir. |
Gelişmekte olan ülkelerin 2000-2003 yılları arasında mobil teknoloji pazarının %30'unu oluşturduğu ileri sürülmektedir. |
Açlık ve yoksulluğun kalıcı toplumsal sorunlara dönüştüğü coğrafyalarda iletişim teknolojileri, bireylerin “temel ihtiyaçlar” listesinde alt sıralardadır. |
Son yıllarda BİT'teki değişimlerin Avrupa ve ABD gibi ileri kapitalist toplumlarla sınırlı kaldığı dikkati çekmektedir. |
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin toplumsal, bölgesel, coğrafi etki alanı haritası,
söz konusu dönüşümlerin yalnızca ileri kapitalist toplumlarla sınırlı kalmadığını açıkça gösteriyor. Geçmişten günümüze bir değerlendirme yapıldığında internet temelli teknolojilerde dijital uçurumda ciddi gerilemelerin yaşandığı, açlık ve yoksulluğun kalıcı toplumsal sorunlara dönüştüğü coğrafyalarda bile iletişim teknolojilerinin, bireylerin “temel ihtiyaçlar” listesinde üst sıralarda yer aldığı dikkati çekmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin 2000-2003 yılları arasında mobil teknoloji pazarının %60'ını oluşturduğu ileri sürülmektedir. Bununla birlikte iletişim teknolojilerinde hızlı değişimin yaşandığı ilk yıllarda BİT'teki değişimler farklı sosyoekonomik, kültürel ve politik özellikler gösteren toplumlarda farklı düzeylerde yaşanmıştır. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.
11.Soru
“Görmek” ile ilgili doğru olan ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Her baktığımızı görürüz.
|
Görmek sadece duyu yönelimlidir.
|
Doğrudan ya da doğal bir biçimde görmek mümkündür.
|
Görme edimi, nesnelerin dış imgeleri ile iç düşünce süreçleri arasındaki bağlantının bir sonucudur.
|
Görmek, basitçe verili doğal bir beceridir.
|
12.Soru
"Bilişim teknolojilerinin yaygınlaşmasının, bilgi ve enformasyonunelektronik olarak dolayımlanmasına neden olduğu ve bunun da toplumsalilişkilerin dolaşım ağını etkilediği" görüşü kime aittir ?
Max Weber
|
Daniel Bell
|
Mark Poster
|
Manuell Castells
|
Giovanni Sartori
|
13.Soru
I. Tekellerin alana hakim olarak pazara girmek isteyenlere engeller koyması
II. Enformasyonun tanımının kamusal yarar kavramından uzaklaşıp, özel tasarruf olunabilen bir metaya yaklaşması
III. Ticari yayıncıların okuyucuların, dinleyicilerin ve seyircilerin pazar dışı tercihlerini umursamaması
IV. Halkı eğitme, bilgilendirme ve kültür seviyesini yükseltmeye çalışması Yukarıdaki maddelerden hangisi pazar liberalizminin iletişim özgürlüğünü kısıtlayan yönlerinden birisidir?
Sadece I |
I ve II |
I, II ve III |
III ve IV |
I, II, III ve IV |
Pazar liberalizminin iletişim özgürlüğünü kısıtlayan yönlerini göz ardı etmektedir. Örneğin tekellerin alana hakim olarak pazara girmek isteyenlere karşı engeller koyması ve seçenekleri sınırlaması, enformasyonun tanımının kamusal yarar kavramından uzaklaşıp, özel olarak tasarruf olunabilen bir metaya yaklaştırması, dev boyuttaki firmaların karları doğrultusunda yurttaşların ne dinleyip, ne okuyacaklarını, ne seyredeceklerini kararlaştırmaları, enformasyon üretim ve dağıtım alanını ellerinde bulunduranların hangi ürünlerin kitlesel çapta üretileceğini yayın öncesinden belirleyerek, böylece hangi görüşlerin pazara gireceğini, hangilerinin dışarıda kalacağını belirlemeleridir. Ayrıca ticari yayıncıların okuyucuların, dinleyicilerin ve seyircilerin pazar dışı tercihlerini umursamamalarıdır. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Basının davranışlarının bireylerin haklarına uygun olması gerektiği fikrinin Locke tarafından ortaya atıldığını belirten düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
John Milton |
John S. Mill |
John Keane |
Jürgen Habermas |
Thomas Paine |
John Keane, “basının davranışlarının bireylerin haklarına uygun olması” (1993: 31) gerektiği fikrinin Locke tarafından ortaya atıldığını belirtmiş ve onu basın özgürlüğünü bireyin hakları ile savunan görüş içerisinde ele almıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
15.Soru
"Herhangi bir konuda egemen olan görüş, hemen hiçbir zaman hakikatin tamamı değildir. Bu nedenle tam hakikate ancak bu düşünceyi diğer düşüncelerle, zıt görüşlerle karşılaştırarak varılabilir ifadesi kime aittir?
John Locke
|
John Milton
|
John Keane
|
John Stuart Mill
|
Jurgen Habermas
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dijital görsel ortamda bedenin statüsü ile ilgili bir özellik değildir?
Dijital görsel ortamlardaki beden fiziksel olmayan bir bedendir.
|
Dijital görsel ortamlardaki beden görünür bir bedendir.
|
Dijital görsel ortamda insan etkileşimiaçısından fiziksel bir bedenin yokluğundan söz edilemez.
|
Dijital görsel ortamda fiziksel olan metinsel bir beden söz konusudur.
|
Dijital görsel ortamda bedenin statüsü metinsel özellikte değildir.
|
17.Soru
İletişimi kültürel olmaktan ziyade teknolojik bağlamda ele alarak “sıcak ve soğuk iletişim araçları” şeklinde kategorik bir ayrıma tutan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Marshall McLuhan
|
François Lyotard
|
Jean Baudrillard
|
Fredric Jameson
|
Michel Foucault
|
18.Soru
Yeni medya düzeninin kişilerarası -yani yüz yüze- bağlantı olanağı sayesinde, araç üzerinden bireyin kontrolünün sağlanması olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Eş-zamanlılık |
Kitlesizleştirme |
Karşılıklı etkileşimlilik |
Çok ortamlılık |
Hiper metin |
Yeni medya düzeninin kişilerarası -yani yüz yüze- bağlantı olanağı sayesinde, araç üzerinden bireyin kontrolünün sağlanması olarak tanımlanan kavram kitlesizleştirmedir. Buna göre doğru Cevap B'dir.
19.Soru
Verilerin yararlı, anlamlı ve organize edilmiş biçimlerine verilen ad hangisidir?
Bilgi |
Enformasyon |
İletişim |
Dijital teknoloji |
Enformasyon |
Verilerin yararlı, anlamlı ve organize edilmiş biçimleri enformasyondur. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Uygarlık dönemlerini, “yüz yüze ve sözlü gelenek, matbaa aracılığıyla yazının dolaşıma girdiği dönem ve elektronik değişim dönemi” şeklinde üç gruba ayıran kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Castells |
McLuhan |
Lyon |
Poster |
Baudrillard |
Mark Poster, bilişim teknolojilerinin yaygınlaşmasının, bilgi ve enformasyonun elektronik olarak dolayımlanmasına neden olduğunu ve bunun da toplumsal ilişkilerin dolaşım ağını etkilediğini belirtir. Poster, burada uygarlığı üç aşamada ele alır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ