İlk Müslüman Türk Devletleri Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hz. Ömer zamanındaki İslâm fetihleri sırasında başlamış ve Emevîler’in yıkılışına kadar yüz yılı aşkın bir süre devam eden dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Mücadele Dönemi |
Hizmet Dönemi |
Hakimiyet Dönemi |
Hizmet Dönemi |
Kabul Dönemi |
Mücadele dönemi Hz. Ömer zamanındaki İslâm fetihleri sırasında başlamış ve Emevîler’in yıkılışına kadar yüz yılı aşkın bir süre devam etmiştir. Bu mücadelenin sonunda Türk hakimiyetindeki topraklar Müslüman Araplar’ın eline geçmiş ve bir kısım Türkler Müslümanlığı kabul etmiştir. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Emevî halifeleri arasında farklı ve seçkin bir mevkii olan, Emevîler’in umumî politikasına, yani Arap milliyetçiliğine dayanan siyasetine karşı çıkmış ve bütün tebeaya eşit muamele etmiş Emevi halifesi aşağıdakilerden hangisidir?
Muaviye |
Ömer b. Abdülaziz |
II. Yezid |
Hişam bin Abdülmelik |
II. Velid |
Emevî halifeleri arasında farklı ve seçkin bir mevkii olan Ömer b. Abdülaziz Emevîler’in umumî politikasına, yani Arap milliyetçiliğine dayanan siyasetine karşı çıkmış ve bütün tebeaya eşit muamele eden bir siyaset takip etmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, X. yüzyılda Ceyhun nehrinin yukarı mecrası boyunca sağ ve solunda bulunan ve Belh vilayetine tâbi olan bütün dağlık memleketleri kapsayan alan için kullanılan isimdir?
Toharistan |
Akkad |
Şattülarap |
Elam |
Kapadokya |
Toharistan bölgesi, X. yüzyılda Ceyhun nehrinin yukarı mecrası boyunca sağ ve solunda bulunan ve Belh vilayetine tâbi olan bütün dağlık memleketleri içine alıyordu.
MÖ üçüncü binyılın sonlarında Basra körfezi ile Nippur arasındaki alanın kuzeyi Akkad olarak adlandırılmaktadır. Dicle ve Fırat nehirleri Mezopotamya’ya hayat verir. Fırat Nehri, Basra Körfezi’ne 145 km kala Dicle Nehri ile birleşir ve Şattülarap Nehri adıyla Basra Körfezi’ne dökülür. Elam adı verilen bölge, İran platosunun Dicle Nehri’ne yakın olan güneybatı kısmıdır. Kapadokya, Anadolu’da Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ’ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgâr tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkan bölgedir.
4.Soru
I. Bulak
II. Çiğil
III. Tuhsî
IV. Ezgiş
V. Egdişler
Yukarıdakilerden hangisi ve/veya hangileri Karahanlılar Devleti'in oluşumunda etki eden boylarındandır?
Hepsi |
Yalnız I ve II |
Yalnız I, II ve III |
Yalnız I, II, III ve IV |
Yalnız V |
Yukarıdaki boyların hepsi "KURULUŞTA YER ALAN DİĞER TÜRK BOYLARI: HAKANLIĞI
HANGİ TÜRK BOYU KURDU" başlığında belirtilmiştir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kronolojik olarak kurulan ilk Müslüman Türk devletidir?
Karahanlılar |
Gazneliler |
Tuluniler |
Ihşidiler |
İdil bulgarları |
Aşağı Türkistan’dan çok uzak bir bölgede ve kronolojik olarak da ilk Müslüman Türk devleti olan, X. yüzyılın başlarında İdil Bulgar Devleti’dir.
6.Soru
Buhara ve Semerkand ile Ceyhun’un ötesindeki toprakları fethederek, bu bölgede İslâm hakimiyetini tesis eden ilk kumandan kimdir?
Nizek Tarhan |
Tuğşâda |
Kuteybe |
Rutbil |
Haccac |
Halife I. Velid devri İslâm fetih harekâtının en parlak dönemlerinden biridir. Kuteybe onun zamanında Buhara ve Semerkand ile Ceyhun’un ötesindeki toprakları fethederek bu bölgede İslâm hakimiyetini tesis eden ilk kumandan olarak tarihe geçmiştir. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Bulgarca’nın ve yine İdil Bulgar Devleti sınırları içeirisinde yer alan Suvar adlı boyun konuştuğu Suvarca’nın, kısaltılmış Türkçe olduğunu, kelimelerin sonlarının kesildiğini söyleyen ilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Yakub b. Nugman |
Ebû Hâmid el-Gırnâti |
Kâşgarlı Mahmud |
Yusuf el-Bulgar |
Tâceddin b. Yunus Bulgarî |
Bulgarların dili hakkında en fazla malûmatı veren Kâşgarlı Mahmud, onların konuştukları Bulgarca’nın ve yine İdil Bulgar Devleti sınırları içeirisinde yer alan Suvar adlı boyun konuştuğu Suvarca’nın, kısaltılmış Türkçe olduğunu, kelimelerin sonlarının kesildiğini yazmaktadır
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bulgarların ihraç ettiği ürünlerin başında gelmektedir?
Kürk |
Bal |
Balık |
Tarım ürünleri |
İşlenmiş deri |
Bulgarlar yabancı ülkelere tarım ürünleri, kürk, bal, balık ihraç ediyorlardı. En fazla ihraç edilen ürünlerin başında ise işlenmiş deri gelmektedir. Nitekim Bulgar derileri, “bulgarî” adı ile eskiden beri şöhret bulmuştu ki, Kazan’da ve Kazak Kırgızlar’da “bulgarî” adı ile tanınan derinin, eski Bulgar devrinden kalan usûller ile işlendiği bilinmektedir. Rus ve İskandinav ülkelerinden getirilen kölelerin bir kısmı Bulgar’da kalıyor, bir kısmı da Doğu ülkelerine satılıyordu. Bulgarlar Doğu’dan değerli ipek, halı, Orta Asya ve Hint süs eşyaları, seramik ve cam ürünleri ithal ediyorlardı.
9.Soru
Karahanlı Devletinin kurucuları hangi Türk boyuna mensupturlar?
Yağmalar |
Bulaklar |
Çiğiller |
Türgişler |
Tuhsîler |
Yağma boyundan Satuk Buğra Han da, “Kara Han” unvanı aldı. Sonra, ülkede İslam’ı yaygınlaştıran oğlu Baytaş Musa, 960 yılında Balasagun’da “Hanlar Hanı” unvanını alarak bağımsız Karahanlı (Türk Hakanlığı) devletini kurdu.
10.Soru
Mürcie, Haricîlerin ve Emevîlerin zihniyetine karşı gelerek Müslümanlıkla ilgili hangi düşünceyi savunmuştur?
Müslümanların eşitliği |
Müslümanlığın mükemmelliği |
Müslümanların zenginliği |
Müslümanlığın gücü |
Müslümanların üstünlüğü |
Haricîlerin ve Emevîlerin ayrımcı zihniyetine karşı bütün Müslümanların eşitliğini savunan Mürcie bir bakıma gayri Arap Müslüman unsurların temsil ettiği bir zihniyet, siyasî ve itikadî bir fırka olarak ortaya çıkmıştır. İslâmiyet’in Horasan ve Mâverâünnehr’de Türkler arasında yayılmasında, hoşgörü, adalet ve fikir hürriyetini savunan, birlik ve beraberliği esas alan, ılımlı ve uzlaştırıcı vasıflarıyla tanınan Mürcie’nin büyük katkısı olmuştur
11.Soru
Uygur Kağanlığı hangi yılda yıkılmıştır?
840 |
850 |
860 |
870 |
880 |
Uygur Kağanlığı 840 yılında yıkılmış ve aynı yıllarda Karanlıların temelleri atılmıştır.
12.Soru
I. Fetihler
II. Ticari ilişkiler
III. Gök Tanrı ve Allah inancı
IV. Sûfîlerin Tebliği
Yukarıdakilerden hangi/ hangileri Türkler' in İslam dinini kabul etme sebeplerindendir?
I, II |
I, III |
I, II, III |
II, III, IV |
I, II, III, IV |
İfadelerin tamamı Türkler' in İslam dinini kabul etme sebeplerindendir. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılar kuran veya hanedanı temsil eden boyun hangi Türk
boyu olduğu meselesi için savunulan tezlerden biridir?
Tuhsîler |
Suyâb |
Türgişler |
Bulaklar |
Çiğil |
Hakanlığı kuran veya hanedanı temsil eden boyun hangi Türk boyu olduğu meselesi için ortaya atılan görüşlerden biri de Çiğil tezidir.
14.Soru
Türkler’in Müslüman Arapları desteklediği, birlite Çin'i iki ateş arasında bıraktıkları savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Talas Savaşı |
Dandanakan Savaşı |
Malazgirt Savaşı |
Yassı Çemen Savaşı |
Miryokefalon Savaşı |
751 yılı Temmuz ayında Ebû Müslim’in kumandanı Ziyad b. Salih ile Çin’in
Kuça valisinin sevk ve idare ettiği ordular arasında başlayan Talas Savaşı beş gün devam etmiş ve iki ateş arasında kalan Çin birlikleri ağır kayıplar vermiş baş kumandan da canını zor kurtarabilmiştir. Türkler’in Müslüman Arapları desteklediği Talas
Savaşından sonra Çin artık Batı Türkistan için bir tehdit unsuru olmaktan çıkmıştır.
15.Soru
Türklerin İslâmiyeti kabûlu ilk olarak yoğun bir şekilde aşağıdaki yerlerden hangisinde görülür?
Harezm |
Doğu Türkistan |
Maveraünnehr |
Batı Türkistan |
Horasan |
Türklerin İslâmiyeti kabûlu ilk olarak yoğun bir şekilde Mâverâünnehr’de görülür.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İdil Bulgar Devletin'den günümüze ulaşmış tek yazılı kaynak Kıssa-i Yusuf adlı manzumenin sahibidir?
Yakub b. Nugman |
Hoca Ahmed Bulgari |
Burhaneddin el-Bulgari |
Kul Gali |
İbn Rüşd |
İdil Bulgar Devleti’nde çok sayıda şehrin mevcudiyetine, bölgede yüksek seviyede Türk İslam medeniyetinin yayılmış ve yazı kültürünün gelişmiş olmasına işaret etse de mezar kitabeleri ile Kul Gali’nin Kıssa-i Yusuf adlı manzumesi dışında İdil Bulgar Devleti’nden günümüze yazılı kaynak ulaşmamıştır.
17.Soru
Emevi halifesi Muaviye tarafından Sistan'ın fethiyle görevlendirilen komutan aşağıdakilerden hangisidir?
Basra valisi Abdullah |
Âmir |
Abdurrahman b. Semüre |
Abdullah b. Sevvâr |
Mühelleb b. Ebû Sufra |
Türk-Arap mücadelesinin ikinci ve en önemli safhasını Emevîler devrindeki ilişkiler teşkil eder. Muaviye halife olunca iç arışıklıklara son verip yeni bir fetih harekâtı başlattı ve Basra valisi Abdullah ve Âmir’in kumandanlarından Abdurrahman b. Semüre’yi Sistan’ın (Sicistan) fethine memur etti (663-64). O da Kabil, Belh ve Büst gibi şehirleri ele geçirdi.
18.Soru
Karluklar hangi Türk devletinin bir koludur?
Büyük Hun İmparatorluğu |
Göktürk Devleti |
Uygur Devleti |
Hazar İmparatorluğu |
Büyük Selçuklu İmparatorluğu |
Karluklar, Türgişler gibi Gök-Türklerin bir kolu, hatta akrabası olarak gösterilir.
19.Soru
Gazneli Sultan Mahmud'dan sonra aşağıdakilerden hangisi tahta geçti?
Sultan Muhammed |
Sultan Mesud |
Sultan Kadir |
Sultan Ali |
Sultan Yusuf |
Türk Hakanlığı ve Gazneli ilişkileri 1030 yılında Sultan Mahmud’un ölümü ile yeni bir boyut kazandı. Oğlu Mesud Gazneli tahtına oturabilmek için kardeşi Muhammed ile mücadeleye girişti. Türkmenler ve Selçuklular ile yaptığı anlaşmalar sayesinde Mâverâünnehr’de önemli bir güç haline gelen Ali Tegin’e, kendisi ya da oğullarından birinin tam donanımlı bir ordu ile yardıma gelmesi halinde Huttâl vilayetini vereceğini vaadetti. Ancak Mesud, Ali Tegin’in yardımına ihtiyaç kalmadan kardeşini mağlup ederek tahtı ele geçirdi.
20.Soru
İslamiyetin Türkler arasında yayıldığı dönemde ilk ribat kim tarafından kurulmuştur?
Merv kadısı. |
Mirki kadısı. |
Sâcoğulları kadısı. |
İhşidler’in kadısı. |
Simcûrîler kadısı. |
A şıkkıdır. Sınır boylarında, Merv ve Belh gibi kültür merkezlerinde yaptırılan ribatlarda kalan din adamları ve gaziler de (murâbıtlar) bölgede İslâmiyetin yayılmasında etkili oldular. İlk ribat 727’de Merv kadısı tarafından kurulmuştur. B, C, D ve E seçeneklerinde Mâverâünnehr’de IX. ve X. yüzyılda İslâmiyeti kabul eden Türk aile ve beylerinden bazıları verilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ