İlk Müslüman Türk Devletleri Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Greko-Baktrianlıları ortadan kaldırıp onların hakimiyet sahaları üzerinde Kuşan Devleti’ni kuran, dönemi (M.S. I-IV. yy.) Batı Türkistan kadar Hindistan için de bir altın çağ olan bu devletin kurucuları aşağıdakilerden hangisidir?
Sakalar |
Helenler |
Hunlar |
Yüe-çiler |
Persler |
Yüe-çiler de hızla Greko-Baktrianlıları ortadan kaldırıp onların hakimiyet sahaları üzerinde Kuşan Devleti’ni kuracaklardır. Issık Göl civarını terk edip bugünkü Afganistan’daki Tahia’ya gelip yerleşen Yüe-çileri toparlayan Yabgu I. Kujulakadphises’in M.S. 10 yılında Kabil’i ele geçirmesiyle ortaya çıkan Kuşan Devleti, yaklaşık yüz yıllık bir sürede tedricen yükseldi. Baktria Helen devletini ortadan kaldırdıktan sonra güneye yayılarak Hindistan’ın en büyük imparatorluklarından birisi haline gelen Kuşanlar dönemi (M.S. I-IV. yy.) Batı Türkistan kadar Hindistan için de bir altın çağ olmuştur.
2.Soru
Gaznelilerin kurulduğu ve iki asrı aşkın süre hüküm sürdüğü coğrafya göz önüne alındığında, aşağıdaki ülkerler hangisinde hüküm sürmediği sonucu çıkartılabilir?
Afganistan |
Suriye |
Hindistan |
İran |
Horasan |
İlk Türk-İslâm devletleri içerisinde önemli bir yere sahip olan Gazneliler, iki asrı geçen hâkimiyet döneminde Afganistan ile birlikte Horasan ve Kuzey Hindistan’da büyük bir güç olarak kuvvetle varlığını hissettirmiştir.
3.Soru
Türk Hakanlığının idari mekanizmasında hiyerarşi basamağının en üstünde aşağıdakilerden hangisi bulunmaktadır?
Katun Kunçuylar |
Katun(lar) |
Teginler |
İlig |
Hakan |
Hakan ailesinin soyca Afrâsyâb’a dayandığını biliyoruz. Kâşgarlı Mahmud’un Afrâsyâb’ın hakan, oğullarının ise han unvanı taşıdığını belirtmesine bakılırsa, idari mekanizmada hiyerarşi basamağının en üstünde hakan yer almaktadır.
4.Soru
Karahanlılarda aile müessesesinde hem oğul, hem de kız evlat edinilebiliyordu. Aşağıdakilerden hangisi erkek evlatlıklara verilen isimdir?
Tun oğul |
Kanğsık oğul |
Tun oğul |
Yufga |
Kadaş |
Aile müessesesinde evlat edinme mevcuttu. Hem oğul, hem de kız evlat edinilebiliyordu. Erkek evlatlıklar yufga veya tutunçu oğul, kız evlat- lıklar kızlandı şeklinde ifade ediliyordu. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Sultan Mahmud'un ölümünden sonra Gaznelilerde tahta aşağıdakilerden hangisi geçmiştir?
Sultan Mevdud |
Sultan Muhammed |
Ali Tegin |
Sebüktegin |
Sultan Mesud |
Sultan Mahmud 1030 yılında vefat ettiğinde başentte bulunan Muhammed komutanların desteğiyle tahta geçti. Ancak sonuçta devletin ileri gelenlerinin kendisini terk edip Mesud’un saflarına geçmesiyle 1030’da, beş aylık saltanatı sona erdi. Mesud, Herat’ta 32 yaşında sultan ilan edilirken Muhammed de Tekinâbâd’ın Kuhtiz Kalesinde hapsedildi.
6.Soru
Talas Savaşı’ndan sonra Müslümanlığı kitleler halinde kabul etmeye başlayan Türkler, İslam dünyasının fiili koruyuculuğunu özellikle aşağıdaki hangi Türk Devleti’nin öncülüğünde ilk defa üstlenmişlerdir?
Selçuklular |
Gazneliler |
Samaniler |
Karahanlılar |
Harzemşahlar |
Sultan Mahmud, Horasan’a kardeşi Nasr’ı vali tayin ederek Nişapur’a doğru hareket etti. Burayı da ele geçirip, Sâmânîler tarafından tanınmayan Bağdat Abbasi halifesi Kadir Billâh adına hutbe okuttu ve bir elçi göndererek bağlılığını bildirdi. Bunun üzerine halife Sultan Mahmud’a hil’at taç ve bayrakla birlikte hâkim olduğu ülkeleri yönetmesi için ferman gönderdi. Ayrıca Yemînu’d-Devle ve Emîrü’l-Mille lâkaplarını verdi. Sultan Mahmud da bunun karşılığı olarak halifeye; İslâm dinine yardım etmek ve İslâmiyet’i yaymak maksadıyla her yıl Hindistan’a sefer yapmayı vaadetti.
7.Soru
Karlukların Mâverâünnehr’in tamamından çıkarılmaları aşağıdakilerin hangisinin döneminde oldu?
Karlukların Mâverâünnehr’in tamamından çıkarılmaları aşağıdakilerin hangisinin döneminde oldu?
Kılıç Tamgaç Han Muhammed |
Kılıç Tamgaç Han İbrahim |
Kutluğ Bilge Han Abdu’l-Hâlık |
Kılıç Tamgaç Han Mesûd |
Kılıç Arslan Han Osman |
Karlukların Mâverâünnehr’in tamamından çıkarılmaları Kılıç Tamgaç Han Mesûd b. Hasan (1160-1167) döneminde oldu.
8.Soru
Türk Hakanlığı’nın Sünni^ ve Hanefi^ inanç yapısını tercih etmesinde aşağıdaki devletlerden hangisinin büyük etkisi olmuştur?
Selçuklular
|
Sa^ma^ni^ler
|
Gazneliler
|
Ha^rizmşahlar
|
Büveyhi^ler
|
9.Soru
Ağıdakilerden hangisi sarayın gece nöbetini tutmakla görevli olan saray muhafızlarına verilen isimdir?
Turgak |
Sübaşı |
Yatgak |
Yezek |
Hamis |
Saray muhafızlarından yatgaklar, sarayın gece nöbetini tutmakla görevli idiler. Gündüz nöbetlerini tutanlara ise turgak denmekte idi. Doğru cevap C'dir.
10.Soru
yy’de düşman askerlerinin esiri olmaktansa kişilerin kendi istekleriyle yanarak ölmeyi tercih ettikleri törene ne ad verilmiştir?
Jauhar |
Rajput |
Chandpal |
Manaich |
Kannauç |
Jauhar töreni, düşman askerlerinin eline geçmek istemeyen esirlerin ailesiyle birlikte kendilerini yakarak öldürdükleri törene verilen addır.
11.Soru
Hakan, taht iddiasında bulunanlar karşısında ya da jeopolitik haklarını propaganda etmek için hakan ve han unvanın yanına aşağıdaki sıfatların hangisini kullanmamaktadır?
Kara |
Arslan |
Tamgaç |
Togan |
Arslan İlig |
Hakan, taht iddiasında bulunanlar karşısında ya da jeopolitik haklarını propaganda etmek için hakan ve han unvanın yanına kara (büyük), arslan, togan (doğan), tamgaç (büyük), kadır (muktedir), kılıç (kararlı), bilge ve uluğ sıfatlarını getirebilmekteydi.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi saray muhafızları olan yatgak ve turgakların başında bulunurdu?
Gülâm |
Yezek |
Sübaşı |
Yortug |
Kapucubaşı |
Saray muhafızlarından yatgaklar, sarayın gece nöbetini tutmakla görevli idiler. Gündüz nöbetlerini tutanlara ise turgak denmekte idi. Onlar hakanı sadece saray- da değil, saray dışında korumakla da mükelleftiler. Yatgak ve turgakların başında sübaşı bulunuyordu. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
Tamgaç Han İbrahim ve onun parlak iktisadi devrine izafeten isimlendirilen Hakanlık devri para birimlerinin en bilineni hangisidir?
Uruğluğ altun |
Fels |
Yarmak |
Müeyyidü’l-adliyye |
Benek |
Hakanlık devri para birimlerinden en meşhuru, Tamgaç Han İbrahim (1041-1068) ve onun parlak iktisadi devrine izafeten söylenen tamgaciyye veya müeyyidü’l-adliyye dirhemleri idi. Doğru cevap D şıkkıdır.
14.Soru
Türk Hakanlığında siyasi çekişmelerden ziyade sosyal, ekonomik, sanat, bilim, eğitim ve din alanlarında ülkesinde yürüttüğü reform faaliyetleri ile gündeme gelen han aşağıdakilerden hangisidir?
Tamgaç Han İbrahim |
Satuk Buğra Han |
Mansur Arslan Han |
II.Ahmed Togan Han |
Hasan han |
Türk Hakanlığında siyasi çekişmelerden ziyade sosyal, ekonomik, sanat, bilim, eğitim ve din alanlarında ülkesinde yürüttüğü reform faaliyetleri ile gündeme gelen han Tamgaç Han İbrahim’dir.
15.Soru
Sebüktegin'in Hinduşahiler ile yaptığı savaşı kazanmış hem kendini güvene almış hem de Hind'leri ağır vergilere bağlamıştır. Bu savaşın kazanılmasında asıl etken aşağıdakilerden hangisidir?
İklim koşulları |
Askeri Deha |
Coğrafi koşullar |
Cihad anlayışı |
Türklerin savaş kabiliyeti |
Şiddetli çarpışmalardan bir netice çıkmadı. Ancak o arada aniden patlak veren kar fırtınası ordusunun büyük çoğunluğu sıcak bölgelerden toplanmış bulunan Caypal’ın bütün hesaplarını alt üst etti ve onu Sebüktegin ile anlaşmak zorunda bıraktı.
16.Soru
Dandanakan Muharebesi hangi tarihte gerçekleşmiştir?
1040 |
1038 |
1036 |
1035 |
1032 |
Dandanakan Muharebesi, Asya’da hâkim bulunan iki Türk Devleti arasında 23 Mayıs 1040 yılında meydana gelmiştir.
17.Soru
Hangisi Karahanlı Devlet yönetiminin üst düzey görevlilerinden biri değildir?
Yatgak |
Tamgacı |
Bitikçi |
Agıçı |
Imga |
Yatgak Karahanlı saray muhafızlarına verilen isimdir. Diğerleri ise çeşitli yazışmalarda veya mali konularda görevli olup yönetimin birer parçası durumundadır.
18.Soru
Sultan Mahmud'un yapmış olduğu Afgan Seferinden çıkan sonuçlar incelendiğinde, aşağıdakilerden hangisinin dini bir sonuç olduğu söylenebilir?
Mimari eserlerde Gaznelilerin izlerinin bulunması |
Feth edilen bölgelere vali atanması |
Yeni vergi gelirlerinin ortaya çıkması |
Savaş sonunda ülke topraklarının genişlemesi |
Feth edilen bölgenin islamlaşması için görevli tayin edilmesi. |
1020 yılında Kirat’a geldiğinde buranın hâkimi Sultan Mahmud’a itaat ederek halkıyla birlikte İslâm dinini kabul etti. Ardından Sultan Mahmud bölgenin İslâmlaşması için gerektiği kadar görevliyi tayin ettikten sonra Gazne’ye döndü.
19.Soru
- Türklerin islama girişinin, pratikte "Türklerin İslam coğrafyasına girişi" ve İslam'ın yayılmasının "Türklerin yayılması" ile aynı anlamda olduğunu gösteren ilk hadisedir.
- 991 yılında Buğra Han Harun'un tek taraflı olarak Abbasi halifesi et-Tai Lillah'ı tanıması ile başlayan Türk Hakanlığı ve Abbasi ilişkileri, Maveraünnehr'in fethi ile doğrudan ilişkilere dönüşmüştür.
- Türk Hakanlığı doğuda Altay dağlarından batıya Ceyhun nehrine kadar sınırlarını genişleterek, tarihi ipek yolu güzergahının önemli bir bölümünü kontrolleri altına almışlardır.
Yukarıda verilen maddelerden hangisi Maveraünnehr'in fethinin sonuçlarındandır?
Yukarıda verilen maddelerden hangisi Maveraünnehr'in fethinin sonuçlarındandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
I, II ve III maddelerin hepsi Maveraünnehr Fethinin sonuçlarıdır.
20.Soru
Gazne şehrinde kurulup geliştiği için kaynaklarda daha çok Gazneliler şeklinde yer alan, devlete adını veren Gazne şehri aşağıdaki komutanlardan hangisi tarafından alınmış ve Gazne Devleti kurulmuştur?
Alptegin |
Següktegin |
Bilgetegin |
Alitegin |
Böritegin |
Alptegin tarafından zapt edildikten sonra önemli bir merkez haline gelen Gazne, Hindistan’a açılan yolların kontrolüne imkân veren bir konumda; Zâbülistan yaylası üzerinde yer almaktadır. Genel görüşe göre Türk boylarına dayanan Alptegin tarafından kurulmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ