İlk Müslüman Türk Devletleri Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk Hakanlığı’nın benimsediği islam mezheplerinden biridir?
Şafii |
Hanefi |
Hanbeli |
Maliki |
Maturudi |
Hanefi mezhebini benimsemişlerdir.
2.Soru
Sultan Mahmud’un aşağıdaki Hindistan Seferlerinden hangisi Hinduların tutumu nedeniyle bir dinler, medeniyetler çatışmasına dönüşmüştür?
Multan Seferi |
Bhatiya Seferi |
İkinci Peşaver Seferi |
Pencap Seferi |
Birinci Peşaver Seferi |
Pencab seferi sırasında topraklarından geçişine müsaade etmeyen Anandpal’ı cezalandırmak arzusunda olan Mahmud, 1008 yılı sonbaharında II. Peşaver Seferi için harekete geçti. Bu gelişmeden haberdar olan Anandapal, Hindu racalarıyla ittifak yaparak meydana getirdiği büyük bir orduyla harekete geçti. Sultan, savaşacağı ordunun diğerleri gibi çok kolay dağıtılamayacağının farkındaydı. Bundan dolayı çok ihtiyatlı davrandı. Çünkü Anandpal’ın oğlu Brahmapal’ın komutasında Attock bölgesindeki Hazro yakınlarında Chach düzlüklerinde toplanan bu büyük Hind ordusunun sayısı günden güne artmaktaydı. Buna ilaveten Hindu kadınları, bu savaşı kutsal telakki ettiklerinden altından süs eşyalarına kadar bütün mücevherlerini satarak yardım için göndermişti. Fakirler ise para karşılığında işler yaparak elde ettikleri gelirlerle savaş meydanındaki Hindulara katkıda bulunmaya çalışmışlardı. Bu tavırlarıyla Hindular, savaşı tam bir dinler, medeniyetler çatışmasına dönüştürdüler.
3.Soru
"Türk Hakanlığı ordusu sefer sırasında beşli sistem dahilinde hareket ederdi." Aşağıdakilerden hangisi bu sistemin dışındadır?
Lağımcılar |
Hamis |
Meymene |
Meysere |
Yezek |
Ordunun karargahına han toyu denirdi. Ordu sefer sırasında hamis yani, merkez (han toyu), meymene (sağ kanat), meysere (sol kanat), yezek (öncü) ve artçı olmak üzere beşli sistem dahilinde hareket ederdi.
4.Soru
Batı Türk Hakanlığı kim tarafından kurulmuştur?
Köç Tegin Davud b. İbrahim |
Şemsü’l-Mülk Nasr b. İbrahim |
Muhammed b. Nasr |
Tamgaç Han İbrahim b. Nasr |
Yığan Tegin Hızır b. İbrahim |
Batı Türk Hakanlığı’nı Tamgaç Han İbrahim kurmuştur. C şıkkındaki isim Tamgaç Han İbrahim’in kardeşi, A, B, ve E şıklarındaki isimler ise oğullarıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İdil Bulgar hükümdarlarının İslamiyeti kabul ettikten sonra kullandıkları unvandır?
Kağan |
Han |
Sultan |
İlteber |
Emir |
İdil Bulgarlarının İslamiyet’i kabul etmelerinden sonra ise hükümdarlar “emir” unvanını kullanmışlardır. Bununla birlikte şehir yöneticileri de “emir” olarak adlandırıldığından hükümdarlar için “ulu emir” unvanı tercih edilmiştir. Emir unvanı Slavların “knez” unvanına denk geldiğinden Rus kroniklerinde Bulgar hükümdarları “knez” olarak adlandırılmıştır.
6.Soru
Mâverâünnehr bölgesinde Emevilerle hakimiyet savaşına giren Türk devleti hangisidir?
Türgiş Hakanlığı |
Karahanlılar |
Hazarlar |
Gazneliler |
Nogay Hanlığı |
Emevilerle bu bölge için savaşan Türk devleti Türgiş Hakanlığıdır.
7.Soru
Ebû Nasr Sâmânî hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Hakanlığa iltica etmiş siyasi bir emirdir. |
İslami bilimlere vâkıf bir fakihtir. |
Kutb mertebesinde bir mutasavvıftır. |
Çok yönlü tarihi bir kişiliktir. |
Zanaatle uğraşan bir zanaatkardır. |
Ebû Nasr Sâmânî hakkında bilinenler, onun çok yönlü bir tarihî kişilik olduğunu göstermektedir; Hakanlığa iltica etmiş siyasî bir emir, ticaretle meşgul olan bir tüccar, İslamî bilimlere vâkıf bir fakih, manevî tarafı ile de ruhlar aleminde Hz. Peygamber’in bizzat irşad ettiği kutb mertebesinde bir mutasavvıftır.
8.Soru
Sultan Muhammed hangi tarihte ikinci kez tahta geçmiştir?
31 Aralık 1037 |
24 Mayıs 1040 |
21 Kasım 1040 |
11 Ağustos 1041 |
21 Temmuz 1042 |
Sultan Mesud, haremi ve seçme hazinesiyle birlikte takriben 15 Kasım 1040’da Hindistan’a gitmek üzere Gazne’den ayrılırken bütün ülkede tam bir anarşi ve terör ortamı mevcuttu. Ordunun bundan etkilenmemesi mümkün değildi. Nitekim Mesud Sind Nehrini geçip Marikale’ye geldiğinde askerlerin bir kısmı ile Hindli köleler hazineyi yağmaladılar ve askeri isyana teşvik ettiler. Sonuçta ordu Mesud’u hal’ ederek kardeşi Muhammed’in yanında yer aldı ve 21 Kasım 1040’da onu ikinci kez sultan ilan etti.
9.Soru
Hangisi birinci derecedeki Karahanlı hanedan mensuplarının yetki ve sorumluluklarından biri değildir?
Komşu devletler ile ilişkileri doğrudan yürütebilmek |
Hutbede ve paralarda hakanın adını zikretmek |
İstenildiğinde hakanın ordusuna katılmak |
Kapısında günde 5 kez nevbet çaldırmak |
Merkezi otoriteye vergi ödemek |
Kapısında günde beş kez nevbet çaldırmak birinci derecede de olsa Karahanlı hanedan mensuplarına ait bir ayrıcalık değildir.
10.Soru
İdil Bulgar Devleti’nin tarih sahnesinden çekilmesine neden olan olay hangisidir?
Rusların İdil Bulgarlarının Cuketau şehrine saldırması
|
Altın Orda’nın parçalanması ve İdil Bulgarlarının Kazan Hanlığı’nın sınırları içerisinde kalması
|
İdil Bulgar Devleti’nin Altın Orda’nın bir ulusu haline gelmesi
|
Idil Bulgarlı devlet adamlarının ve siyasi elitlerin yok edilmesi
|
İdil Bulgar Devleti’nin yayıldığı coğrafyanın, jeostratejik ve ekonomik öneme sahip olması |
Ele geçirildikten sonra Altın Orda’ya bağlı bir ulus haline getirilen İdil Bulgar Devleti, Altın Orda’nın parçalanmasında sonra Kazan Hanlığı’nın sınırlarında kalmış; Bulgarlar başta Kıpçak olmak üzere hanlıktaki diğer Türk boylarıyla karışmışlardır. Daha sonraki tarihlerde Kazan Hanlığı’nın bu ahalisi Tatar olarak adlandırılacaktır. Bu şekilde, İdil Bulgar ulusu ve Bulgarlar tarih sahnesinden çekilmiştir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Maveraünnehr’ün fethi sırasında Türk Hakanlığı’nın varlığına karşı çıkmıştır?
Medrese eğitimli memurlar |
Öğrenciler |
Halk |
Dihkanlar |
Mutasavvıflar |
Mâverâünnehr’de bürokrat-ulemâ yani medrese eğitimli memurlar (vezir, münşi, katip, kadılkudât, kadı, müftü, hatip, vaiz, muhtesip, müderris, elçi, muhtelif nâib- ler v.s.) sınıfı, daha başlangıçta Mâverâünnehr’in fethi sırasında hakanlığı pek sıcak karşılamamışlar, camilerin minberlerine çıkarak halkı onlara karşı savaşmaya çağırmışlardı.
12.Soru
Hangi olaydan sonra Gazneli devleti büyük devlet olmaktan çıkmış ve onu Hindu-kuş’un güneyine çekilmeye mecbur bırakmıştır?
Gazneliler’in Talhâb Yenilgisi |
Selçuklu-Gazneli Mütarekesi |
Sistan Meselesi |
Dandanakan Savaşı |
Hindistan Meselesi |
Dandanakan yenilgisi Gazneli devletini büyük devlet olmaktan çıkarmış ve onu Hindu-kuş’un güneyine çekilmeye mecbur bırakmıştı. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdaklerden hangisi hakanlık iktisadi yapısının dört ana ayağından biri değildir?
Hayvancılık |
Ticaret |
Tarım |
Savaş ganimetleri |
Avcılık |
Savaş ganimetleri bu unsurlardan birisi değildir.
14.Soru
El-Bezzâr nedir?
Tohumcu |
Sarrâf |
Kuyumcu |
Kumaş tüccarı |
Esnaf |
El-Bezzâr (tohumcu, yani tahıl tüccarı)'dır. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
Sultan Mahmud Multan Seferi’ni kaç yılında gerçekleştirmiştir?
1005 |
1006 |
1008 |
1009 |
1014 |
Mart/Nisan 1006’da Gazne’den hareket eden Sultan Mahmud Multan seferine çıktı.
16.Soru
Mülk Nasr b. İbrahim'in bastırdığı paralarda "sultan" ifadesini kullanarak aşağıdakilerden hangisi amaçlamaktadır?
Devletin yönetim şeklini değiştirmek |
Hakanların Selçuklu ve Gazneli sultanlara eşit olduğu mesajını vermek |
Selçuklulara duyduğu hayranlık |
Gazneliler ve Selçuklar gibi devletlere iyi görünmek |
Gazneliler ve Selçuklar ile savaş ihtimallerini ortadan kaldırmak |
“Sultânü’fl-fiark ve’s-Sîn (Doğu’nun ve Çin’in Sultanı)” gibi, ilk kez “sultan” unvanını kullanarak, hakanların Selçuklu ve Gazneli sultanlarına eşit statüde olduğunu gösterdi.
17.Soru
Karahanlılarda “baldır oğul” diye kimlere hitap edilirdi?
En küçük erkek evlat |
Babaları aynı olan erkek kardeşlere |
Üvey erkek çocuğa |
İlk erkek çocuğa |
Ortanca erkek çocuğa |
Üvey erkek çocuğa baldır oğul şeklinde hitap edilirdi.
18.Soru
Gaznelilerde Yargı, Yasama ve Yürütme aşağıdakilerden hangisinde toplanmaktadır?
Divan |
Kadı |
Hacib |
Vezir |
Hükümdar |
Gaznelilerde devletin başı olan hükümdar, yasama, yürütme ve yargı yetkisini doğrudan doğruya Allah’tan alır ve yeryüzünde onun adına uygulardı. Ortaçağ Türk-İslâm devletlerinde bunun kaynağı tamamen Türk hâkimiyet telâkkisiydi.
19.Soru
Bugün Afganistan ahalisinin %50’sini teşkil ettiği söylenen ............... verilen diğer bir isim olan Afgan
tabiri tarihte ilk olarak VI. yüzyıl başlarında yaşamış bir Hintli gökbilimci olan Varaha Mihira’nın Barat-Samhita adlı eserinde geçmektedir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Patan/Peştunlara |
Taciklere |
Hazaralara |
Aymaklara |
Beluçilere |
Bugün Afganistan ahalisinin %50’sini teşkil ettiği söylenen Patan/Peştunlara verilen diğer bir isim olan Afgan tabiri tarihte ilk olarak VI. yüzyıl başlarında yaşamış bir Hintli gökbilimci olan Varaha Mihira’nın Barat-Samhita adlı eserinde geçmektedir.
20.Soru
Gerdizi’ye göre, Neviket ve Penciket taraflarında sekizbin adamın çıktığı bir dağın sol tarafında bulunan üç dağın yanında yer alan Hûtkiyâl dağına bir fersah uzaklıkta ve beş bin adamın (atlı) çıktığı bir yer vardı ki, başkanına ne denirdi?
Buğra |
İlig |
Tudun |
Yabgu |
Yağlila |
Gerdîzî’ye göre, Neviket ve Penciket taraflarında sekizbin adamın (atlı) çıktığı bir dağın sol tarafında bulunan üç dağın yanında yer alan Hûtkiyâl dağına bir fersah uzaklıkta ve beş bin adamın (atlı) çıktığı bir yer vardı ki, başkanına “Yağlîlâ” denirdi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ