İlkçağ Felsefesi Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Platon, Sokratik diyaloglarında erdemin bir kaç farklı çeşidinden söz eder, aşağıdakilerden hangisi erdemin farklı çeşitlerinden biridir?
Hazcılık |
Mutluluk |
Ölçülülük |
İyi-kötü |
Eylem |
Platon, Sokratik diyaloglarında erdemin bir kaç farklı çeşidinden söz eder: Cesaret, ölçülülük, dindarlık, bilgelik ve adalet.
2.Soru
Sokrates’in hangi iki teorisi arasında kopmaz bir bağ söz konusudur?
Bilgi ve Ahlak |
Bilgi ve Düşünce |
Düşünce ve Ahlak |
Düşünce ve Erdem |
Erdem ve Ahlak |
Sokrates’in bilgi teorisi ile ahlak teorisi arasında kopmaz bir bağ söz konusudur. O¨yle ki, aslında ne bilgi teorisi ne de ahlak teorisi birbirinden ayrı bir biçimde ele alınamaz. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Şüpheciliğin teorisyeni ve ilk temsilcisi aşağıdaki düşünürlerden hangisidir?
Pyrrhon |
Epiküros |
Metrodorus |
Polyaenus |
Themista |
Pyrrhon (MÖ 365 – 275) bu şüpheciliğin teorisyeni ve ilk temsilcisidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aristoteles'e göre bedene edimsellik, eylemsellik kazandıran unsurdur?
Düşünce |
Zihin |
Ruh |
Zeka |
Davranış |
Aristoteles'e göre bedene edimsellik, eylemsellik kazandıran unsur Ruh'tur.
5.Soru
Plotinus'un hayatı ve kişiliği hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşmayı sağlayan öğrencisi Porphyry'nin eserinin adı nedir?
Plotinus'un Hayatı Üzerine |
Plotinus kimdir? |
Plotinus'la neden tanıştım? |
Plotinus ve Felsefe |
Plotinus'la Sohbetler |
Plotinus’un hayatı ve kişiliği hakkındaki ayrıntılı bilgilere onun öğrencisi olan Porphyry’nin Plotinus’un Hayatı Üzerine (On the Life of Plotinus) adlı eseri vasıtasıyla ulaşmak mümkündür.
Doğru cevap A seçeneğidir.
6.Soru
Epiktetos'a göre ahlakın amacı nedir?
Epiktetos'a göre ahlakın amacı nedir?
Mutluluk |
Uyum |
Bilgelik |
Rasyonalite |
Düzen |
Epiktetos, ahlakın amacını mutluluk olarak belirler. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Hangi düşünüre göre Tanrı’nın kendisi erdeme sahip değildir?
Zenon |
Aristoteles |
Plotinus |
Platon |
Epikür |
Plotinus’a göre Tanrı’nın kendisi erdeme sahip değildir. Bu nedenle Tanrı’ya medenî erdemler atfedemeyiz. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden kelimelerden hangisi Aristotales’in kullandığı anlamda, tragedya temsil edilen hadisenin izleyici tarafından sağlıklı bir biçimde anlaşılmasına imkan tanır cümlesine karşılık gelmektedir?
Dramatik |
Didaktik |
Etik |
Terapötik |
Entellektüel |
Entelektüel; yani tragedya temsil edilen hadisenin izleyici tarafından sağlıklı bir biçimde anlaşılmasına imkan tanır. Bu yorumcular katharsis ile entelektüel arınmanın kastedildiği görüşündedirler. Doğru cevap E’dir.
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Tragedya kelimesinin Aristoteles tarafından kullanılan anlamlarından biri değildir?
Didaktik |
Aydın olmayan |
Dramatik |
Terapötik |
Entelektüel |
Tragedyanın acıma ve korku duyguları uyandırarakbir duygusal arınma sağladığını yukarıda belirttik. Burada duygusal arınma diye kullandığımız kavramın Yunancası olan katharsis kelimesinin anlamı üzerine de pek çok yorum getirilmiştir. Antik Yunan’da tıp alanında (sindirim yollarının arınması) ve dini pratikte (saliklerin geçirmeleri gereken arınma merhaleleri olarak) kullanılan bu kelimeyi Aristoteles’in ne anlamda kullandığı üzerine getirilen yorumları şöyle tasnif edebiliriz: Didaktik, Etik, Terapötik, Entelektüel ve Dramatik olarak ifade edilmektedir. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.
10.Soru
I. Eski Stoa - Kıbrıslı Zenon
II. Orta Stoa - Poseidonios
III. Yeni Stoa - Epiktetos
Yukarıdakilerden hangisi veya hangilerinde Stoacılık'ın evreleri ve temsilcileri doğru eşleştirilmiştir?
I, III |
II, III |
I, II |
I, II, III |
Yalnız I |
Eski Stoa- Kıbrıslı Zenon, Kleanthes (MÖ 331-232) ve Khrysippos (MÖ 280-206)
Orta Stoa-Panaitios (MÖ 180-110) ve Poseidonios (MÖ 135-51)
Yeni Stoa- Seneca (MÖ 4 –MS 65), Epiktetos (55-135) ve Marcus Aurelius (121-180)
Doğru yanıt D seçeneğidir.
11.Soru
Ruh, her ne kadar bütüncül bir şekilde görünüyorsa da, parçalı bir yapıya sahiptir görüşü aşağıdaki hangi filozofa aittir?
Ruh, her ne kadar bütüncül bir şekilde görünüyorsa da, parçalı bir yapıya sahiptir görüşü aşağıdaki hangi filozofa aittir?
Sokrates |
Platon |
Descartes |
Aristoteles |
Bacon |
Platon’a göre ruh, her ne kadar bütüncül bir şekilde görünüyorsa da, parçalı bir yapıya sahiptir. Başka bir deyişle, işleyiş itibariyle bakıldığında ruhun kendi içerisinde parçalardan oluştuğu görülecektir. Bu parçalar Platon’a göre üç tanedir: Sağduyu (reason), öz (spirit) ve iştah (appetite) (Preus, 2007, s. 227). Bu parçaların her biri ruhun farklı şekillerde işlemesini sağlar. İlerleyen yüzyıllarda akıl, mantık, vicdan ve sağduyu gibi kavramlarla ruhun çok daha çeşitli ve farklı parçalara sahip olduğunun iddia edildiğini, hatta Sigmund Freud ve Jacques Lacan gibi psikanalistlerin eserlerinde bu parçaların birbiriyle çatıştığının iddia edildiğini görüyoruz.
12.Soru
Aristotales'in ruh anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Ruh ölümsüzdür. |
Sadece organik bedenlerin ruhu vardır. |
Düşünen bir ruh insan bedenine edim kazandırır. |
Ruh bedenin biçimidir. |
Ruh bedenden ayrılamaz. |
De Anima (Ruh U¨zerine) adlı eserinde ruh ve beden arasındaki münasebetleri araştıran Aristoteles ruhun bedenden ayrı düşünülemeyeceği kanaatindedir. Ruh bedenden ayrılamayacağı için beden öldüğünde ruh da varlığına devam edemez. Burada ruhun varlığı konusunda hemfikir olduğu hocası Platon’dan farklı olarak Aristoteles ruhun ölümsüz olduğu ve bedenden ayrı olarak var olabildiği kanaatinde değildir.
13.Soru
Platon'un bilginin nesnesinin sonsuz Varlık yani “formlar” olduğunu, buna karşılık doxa’nın nesnesinin ise duyulara konu olan varlıklar ve değişim olduğunu söylediği eser aşağıdakilerden hangisidir?
Hippias |
Sofist |
Devlet |
Politicus |
Yasalar |
Devlet adlı eserinde Platon, bilginin nesnesinin sonsuz Varlık yani “formlar” olduğunu, buna karşılık doxa’nın nesnesinin ise duyulara konu olan varlıklar ve değişim olduğunu söyler. Başka türlü söylersek bilginin (episteme) konusu Varlık, kanaatin konusu ise varoluş (yahut ‘oluş’)tur. Böylece Meno’da epistemolojik bir karşıtlıkla ortaya atılan bilgi ve kanaat, Devlet’te ontolojik bir zemine taşınır.
14.Soru
Antik Yunan’da tıp alanında ve dini pratikte kullanılan "Katharsis" kelimesini Aristoteles hangi anlamda kullanmamıştır?
Didaktik |
Etik |
Dramatik |
Demokratik |
Terapötik |
Aristoteles’in ne anlamda kullandığı üzerine getirilen yorumları şöyle tasnif edebiliriz:
• Didaktik
• Etik
• Terapötik
• Entelektüel
• Dramatik
15.Soru
Platon’un estetik ile ilgili felsefesi bazı esaslar ve temalar etrafında şekillenir. Aşağıdakilerden hangisi bu esaslardan biri değildir?
Temelinde “ölçü” (veya “ölçüm”) olan zanaat |
Taklide dayalı olan sanat |
Şiirsel yaratıcılığın temel şartı olarak görülen coşku |
Oran ve nesne ilişkisinde eser |
Erotik delilik ve bunun güzellikle ilişkisi |
Platon’un estetik ile ilgili görüşlerini derli toplu bir şekilde ifade eden yegâne eseri yoktur. Başka bir deyişle onun estetik hakkındaki görüşleri, eserleri arasında dağınık halde bulunur. Yine de, onu “felsefî estetik görüşünün büyük kurucusu” olarak gösterenler için bu önemli bir sorun sayılmaz. Özellikle şu eserlerinde Platon’un estetik hakkındaki görüşlerinin özünü bulmak mümkün: Politicus, Devlet, Sofist, Yasalar, Ion, Phaedrus ve Symposium. Bu eserlerinde Platon’un estetik ile ilgili felsefesi, şu esaslar üzerinde ve temalar etrafında şekillenir:
• Temelinde “ölçü” (veya “ölçüm”) olan zanaat (techne),
• Taklide dayalı olan sanat (mimesis),
• Şiirsel yaratıcılığın temel şartı olarak görülen coşku,
• Erotik delilik ve bunun güzellikle ilişkisi.
16.Soru
Zenon’un üçlü ayırımına sonraki dönemde öğrencisi Kleanthes tarafından bazı ilaveler yapılmıştır. Mantık alanına retoriği, fizik alanına teolojiyi ekleyen Kleanthes'in ahlak alanına eklediği kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Politika |
Sanat |
Edebiyat |
Ekonomi |
Matematik |
Zenon’un bu üçlü ayırımına sonraki dönemde öğrencisi Kleanthes tarafından bazı ilaveler yapılmıştır. Örneğin Kleanthes mantık alanına retoriği, fizik alanına teolojiyi, ahlak alanına ise politikayı eklemiştir.
17.Soru
Bir madde aynı anda hem enerji hem de madde olabilir önermesi için Aristotales mantığı açısından aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Doğrudur çünkü tümdengelime bir örnektir |
Yanlıştır çünkü bir şey aynı şartlar altında hem kendisi hem de başka bir şey olamaz |
Doğrudur çünkü bir şey ya kendisidir ya da kendisinden başka bir şeydir |
Doğrudur çünkü bir tümevarım örneğidir |
Yanlıştır çünkü bir şeyin kendisi kendisine eşittir |
Aristotales mantığına göre bir şey aynı şartlarda hem kendisi hem de başka bir şey olamaz. Bu durum açıklamasıyla birlikte B seçeneğinde verilmiştir.
18.Soru
Aristoteles'in tragedyada taklit anlamında kullandığı kelime hangisidir?
mimesis |
katharsis |
kalon |
muhakeme |
eudaimonia |
Şiirin amacı kalondur (güzel olmak ya da mükemmellik); tragedya kalonu belli bir mimesis (taklit) biçimi ile hedefler.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hem Stoacılar hem de Epikürosçular açısından doğru bir ifadedir?
Toplumla birlikte yaşamak zorunludur. |
Evrende egemen olan bir kader vardır. |
Tanrılar Yunanca konuşmaktadır. |
Haz en yüksek iyidir. |
Tek gerçeklik maddedir. |
Tek gerçeklik maddedir.
20.Soru
Platon' nun ahlak anlayışına göre babasını mahkemeye şikâyet eden birinin, sırf bu hareketi nedeniyle kötülük yaptığını söyleyemeyiz. Aşağıda verilen öncüllerden hangileri bunun nedeni olabilir?
I. Adalet duygusu nedeniyle iyilik yapılabilir.
II. Toplumsal ahlak kuralları gözetilmelidir.
III. Doğruya ulaşmada vicdan ön planda olmalıdır.
IV. Ameller niyetlere göredir.
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I ve IV |
Hepsi |
Platon’a göre, bir eylemin iyi ya da kötü olduğunu anlamak için o eylemin salt gerçekleşme biçimine bakmak yeterli değildir. Platon’un kendi verdiği örneğe bakalım: Babasını mahkemeye şikâyet eden birinin, sırf bu hareketi nedeniyle kötülük yaptığını söyleyemeyiz. Eylemin ardına baktığımızda, şikâyet edilen kişinin haksız yere adam öldürdüğü görüldüğünde, kendisini mahkemeye şikâyet eden oğlunun kötülük değil, adalet duygusu nedeniyle iyilik yaptığını düşünürüz. “Ameller niyetlere göredir” hadisi de buna çok benzer bir düşünceyi içerir: Bir eylemin ahlâkî açıdan değerlendirilmesi yapılırken o eylemin ardındaki niyetlere de bakmak gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ