İlkçağ Felsefesi Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yeni-Platonculuğa göre evren ruhunun bir parçası olan ruhun bir bedene girmesi aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?
Kurtuluş |
Dönüş |
Varoluş |
Gerçeklik |
Düşüş |
Yeni-Platonculuğun ortaya attığı düşüş ve kurtuluş teorileri ise daha genel bir çerçeveye sahiptir. Düşüş ve kurtuluş daha ziyade reenkarnasyon vakıası eşliğinde ele alınmış görünmektedir. Evren ruhunun bir parçası olan ruhun bir bedene girmesi, Yeni-Platonculuğa göre, aslında bir cezalandırmadır. Ruh bedene girerek aslında düşmektedir.
2.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Kıbrıslı Zenon açısından yanlıştır?
İnsanın özgürlüğü ve erdemliliği iki özdeş unsurdur. |
Bilgi her yönden ve yalnızca duyulara dayanmaktadır. |
Erdem hakkındaki bilgi zorunlu olarak eyleme aktarılmalıdır. |
Kişi yaşamın getirdiklerine kayıtsız kaldığı oranda mutlu olur. |
Doğuştan getirdiğimiz hiçbir bilgi yoktur. |
Bilgi her yönden ve yalnızca duyulara dayanmaktadır.
3.Soru
Epikürosçulara göre var olan tek iyi nedir?
Ahlak |
İnanç |
Düşünce |
Haz |
Gerçek |
Epiküros ve Epikürosçuların haz anlayışını şu iki maddede özetleyebiliriz: 1) Var olan tek “iyi” hazdır, 2) mümkün olan en fazla hazzı elde edebilmek için yalnızca kontrol edebileceğimiz hazları temin etmeliyiz.
Doğru cevap D seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıda Elea okulu ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Elea Okulu güney İtalya’da kurulmuştur. |
Elea Okulu Aneksimenes tarafından kurulmuştur. |
Okulun genel düşünme biçimindeki metafizik ağırlık, temsilcileri arasında bir yöntem birliği sağlar |
“Açıklık” ile “kesinlik” Elealıların başlıca çalışma konularını oluşturur. |
Parmenides’in çıkış noktasındaki soru basitçe “ne olan vardır?” sorusudur. |
Elea Okulu güney İtalya’nın Elea kentinde Parmenides tarafından kurulmuştur. Bu sebeple sorunun doğru cevabı “B” şıkkıdır.
5.Soru
Plotinus'a göre evrenin tek ve gerçek nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Madde |
Tanrı |
İnsan |
Düşünce |
Para |
Tanrı, ya da Plotinus’un kullandığı tabirle “Bir”, mükemmeliyetin pozitif tarafını teşkil etmektedir. Tanrı evrenin tek ve gerçek nedenidir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
6.Soru
Kendisi “şey” olmayan, başka bir deyişle, evrendeki “eşya”ya dâhil olmayan, fakat o eşyanın ortaya çıkısını mümkün kılandır. Bu itibarla, gündelik dildeki anlamı ile “var olan” ilk “şey”in Yeni-Platoncu literatürdeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Ruh |
Tanrı |
Madde |
Bilgi |
Nous |
Bir, kendisi “şey” olmayan, başka bir deyişle, evrendeki “eşya”ya dâhil olmayan, fakat o eşyanın ortaya çıkısını mümkün kılandır. Bu itibarla, gündelik dildeki anlamı ile “var olan” ilk “şey”in Yeni-Platoncu literatürdeki karşılığı Nous’tur.
7.Soru
Plotinus’un Tanrı’yı tanımlarken en sık kullandığı kavram hangisidir?
O |
İlah |
Tek yaratıcı |
Bir |
Büyük güç |
Plotinus’un Tanrı’yı tanımlarken en sık kullandığı kavram “Bir”dir. Tanrı hem nesnelerin ilk ve tek nedeni olduğu hem de kendisine benzer başka herhangi bir varlık bulunmadığı için Bir’dir. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Yalnız tikellerin gerçek olduğuna, tümellerin ise birer isimden ibaret bulunduğuna yönelik düşünceye verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Materyalizm |
Empirizm |
Rasyonalizm |
Pragmatizm |
Nominalizm |
Stoacıların deneyciliği onları nominalist bir yaklaşıma sevk etmiştir. Nominalizm “adcılık” demek olup yalnız tikellerin gerçek olduğuna, tümellerin ise birer isimden ibaret bulunduğuna yönelik düşünceye verilen isimdir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Epiküros'un haz anlayışını ifade etmektedir?
Dünya üzerinde kötü olan tek şey hazdır |
Haz, insanı acı durumundan kurtaran şeylerdir |
Hazzın ahlaki bir görevi ve işlevi yoktur |
Bedensel ve entelektüel haz arasında bir fark yoktur |
Öncelikli olan fiili ve bedensel hazlardır |
Haz, Epiküros’a göre, organizmaların eylemlerinin başlıca motivasyon kaynağıdır. Dolayısıyla hazzın ahlaki bir rolü ve işlevi olduğunu kabul etmek gerekir. Bununla birlikte, Epiküros, Kirenelilerin teorisini aynen benimsiyor değildir. Epiküros’un hazcılığı genellikle “negatif hazcılık” olarak isimlendirilmektedir. O, hazzı “acının yokluğu” olarak tanımlamaktadır. Dünya üzerinde iyi olduğu söylenebilecek tek şey haz, kötü olduğu iddia edilebilecek tek şey ise acıdır. Kireneliler fiilî ve bedensel hazları önceler ve bunların süre bakımından daha uzun olanını tercih etmek gerektiğini söylerken, Epiküros acının yokluğunu öncelemekte ve bizi acı durumundan kurtaran şeyler de haz olarak isimlendirmektedir.
10.Soru
Platon'un, iyi şeyler arasında yaptığı hiyerarşik sıralama aşağıdakilerden hangisidir?
I. ölçülülük II. güzellik III. akıl IV. bilgi V. haz |
I. akıl II. güzellik III. ölçülülük IV. bilgi V. haz |
I. akıl II. güzellik III. ölçülülük IV. haz V. bilgi |
I. haz II. güzellik III. ölçülülük IV. akıl V. bilgi |
I. haz II. akıl III. ölçülülük IV. güzellik V. bilgi |
Platon, iyi şeyler arasında hiyerarşik bir sıralama yaparken hazza en son
sırayı verir. Bu hiyerarşik şemaya göre ilk sırada ölçülülük, ikinci sırada güzellik, üçüncü sırada akıl, dördüncü sırada bilgi ve beşinci sırada haz gelir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi birçok konuda eski Stoacılara karşı çıkmıştır?
Poseidonios |
Epiktetos |
Panaitios |
Seneca |
Marcus Aurelius |
Stoacı düşüncenin üç evresinde aynı fikirler birebir benimsenmemiştir. Panaitios bu durumun somut örneğidir. Panaitios eski Stoa’ya çeşitli açılardan karşı çıkmaktadır. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Plotinus'a göre cisimler dünyasını bilmenin yolu aşağıdakilerden hangisi ile mümkündür?
Akıl |
Kitaplar |
Eğiticiler |
Duyular |
Sihir |
Plotinus belirlediği bu varlık hiyerarşisine uygun olacak şekilde birbirinden farklı bilgi yolları öngörmektedir. Ona göre, cisimler dünyasını bilmenin yolu duyulardır.
13.Soru
Cisim özü itibariyle güzel değildir. Plotinus’un Platoncu bu yaklaşımından çıkarsanabilecek sonuçlardan biri olarak nesnedeki güzelliği aşağıdakilerden hangisiyle ifade etmektedir?
Taklit |
Geçici |
Kalıcı |
Temsili |
Fenomenal |
Güzellik cisme içkin değildir. Başka bir deyişle cisim özü itibariyle güzel değildir. Plotinus’un Platoncu bu yaklaşımından çıkarsanabilecek sonuçlardan biri nesnedeki güzelliğin “temsilî” olduğudur. Güzel olan nesneler bizi etkiler, fakat bu etkinin nedeni nesnenin bizzat kendisi değil, onun arkasında bulunan şey, yani güzel ideasıdır. Nesne o ideadan pay aldığı oranda güzelleşir. Haricî gerçekliği örgütleyen güç ve bizzat bir idea olarak ruhun etkinliği olmaksızın güzelliği açıklamak imkânsızdır.
14.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Aristoteles'in “sistemli olarak yapılandırılmış bilgi” anlamında bilim anlayışının temelini oluşturan ilkeler arasında yer almamaktadır?
İlksel-aslî-iptidaî olması |
Dolaylı olması |
Sebebi olması |
Öncülü olması |
Doğru olması |
Eğer (kanıtlanabilir) bilgi daha önce mevcut olan bir bilgiden doğmaktaysa bu durumda önceden var olan bilginin 1- doğru, 2- ilksel-aslî-iptidaî, 3- dolaysız olması, elde edeceğimiz bilginin 4- sebebi ve 5- öncülü olması ve de 6- elde edeceğimiz bilgiden daha bilinir olması gerekir. Aristoteles’in “sistemli olarak yapılandırılmış bilgi” anlamında bilim anlayışının temelini bu ilkeler oluşturmaktadır. B seçeneğinde yer alan dolaylı olması ifadesi yanlış olarak ifade edilmiştir. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.
15.Soru
Platon düşüncesindeki idealara dair aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
Maddi varlıktan ve insan düşüncesinden bağımsız bir şekilde var olan nesnelerdir. |
İdealar dünyası (yani gerçek varlıklar dünyası) hakkında öğrendiklerimize “bilgi” (episteme) denir. |
İdealar dünyasındaki varlıklar, duyularımıza konu olan gerçek varlıklardır. |
Bu dünyadaki ve insan zihnindeki görünümler, yalnızca ideaların gölgeleri gibidir. |
İnsan her yeni bir şey öğrendiğinde, öğrendiği şeyin formuna (ideasına) dair bilgiyi de tekrar etmiş olur. |
Platon düşüncesinde idealar dünyasındaki varlıklar duyularımıza konu olmayan gerçek varlıklardır.
16.Soru
Stoacılar ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?
İnsanın özgürlüğü, onun erdemliliği ile özdeştir. |
Kader sonsuza değin kendi kendini tekrar eden kozmik bir döngünün ifadesidir. |
Herşey Tanrı tarafından, bir amaç ve bilgi doğrultusunda belirlenmiştir. |
Evrendeki tek gerçeklik maddedir. |
Duyuların bize sağladığı bilgi alanı, şeylerin nihai sebeplerini keşfetmemizi sağlar. |
Duyular bize çok dar bir bilgi alanı sunmaktadır ve biz şeylerin nihai sebeplerini keşfedemediğimiz için neyin niçin gerçekleştiğini tam olarak bilemeyiz. Stoacılara göre her şey Tanrı tarafından, bir amaç ve bilgi doğrultusunda belirlenmiştir. Bize düşen, sahip olmadığımız için hadiseleri anlamakta ve açıklamakta zorlandığımız bu Tanrısal bilgiye teslim olmaktır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aristotales' in Biyoloji ile alakalı eserlerinden birisi değildir?
Historia Animalium |
De Partibus Animalium |
De Motu Animalium |
De Anima |
De Generatione Animalium |
Aristoteles'in biyoloji ile alakalı Historia Animalium(Hayvanların Tarihi), De Partibus Animalium (Hayvanların Kısımları U¨zerine), De Motu Animalium (Hayvanların Hareketi U¨zerine), De Incessu Animalium (Hayvanların Gelişimi U¨zerine) ve De Generatione Animalium (Hayvanların Türeyişi U¨zerine) kitapları bulunmaktadır. De Anima (Ruh Üzerine) psikoloji üzerine bir eseridir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "erdem bilgisiz olmaz" görüşüne sahip değildir?
Stoacılar |
Epikürosçular |
Şüpheciler |
Sokrates |
Aristoteles |
Sokrates, Platon, Arstoteles, Stoacılar ve Epikürosçular şu görüşte birleşiyorlardı: erdem bilgisiz olamaz. Bir başka deyişle, mutluluk erdemli olmaya bağlı olduğu için bilgi olmadan mutlu da olunamaz. Şüpheciler de mutluluğa giden yolu bulmak ve mutlulukla bilgi arasındaki ilişkiyi irdelemek istemişlerdir. Fakat onlar, bilgi ile mutluluk arasında negatif bir ilişki kurmuşlardır. Onlara göre, bilgi sahibi olmaya çalışmak bizi mutlu etmez, aksine mutsuzluğumuzun en önemli kaynaklarından birisini teşkil eder. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Stoacılara göre, ruhun 8 bölümünden biri değildir?
5 duyu |
Fiziksel güç |
Akıl |
Konuşma yetisi |
Üreme gücü |
Stoacılara göre, ruhta 8 bölüm vardır. Bunlar akıl, beş duyu, konuşma yetisi ve üreme gücüdür.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yeni-Platonculuğun özelliklerinden biridir ?
İlkçağ felsefesinin son ve büyük akımıdır |
Kurucusu Plotinus’tur |
Platon’un düşüncelerinden etkilenmiştir. |
Yeni-Platonculuk hızlı bir şekilde yayılan Hıristiyanlığa karşı verilmiş dinî ve felsefî bir cevaptır |
Hepsi |
Hepsi Yeni-Platonculuğun özelliklerinden biridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ