İhaleyi üstlenen ana inşaat taahhüt işletmesiyle sürekli çalışan taşeronlara iç taşeron denir. Dış taşeron veya kapasite taşeronu uzmanlık gerektiren işlerin yapılması için ihtiyaç hâlinde
ayrı olarak bir hizmet sözleşmesi ile çalıştırılan taşeronlardır.

İnşaat taahhüt işletmeleri hizmet üretimi yaptığı için inşaatların maliyetlerini aktifte "170 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri" hesabında izlemektedir. Özel inşaat işletmeleri ise söz konsu tutarları stoklarda muhasebeleştirmektedir.

İnşaat işinin üretiminde kullanılan direkt işçilik dışında kalan ve bu işlere doğrudan doğruya yüklenmesi olanaksız veya ekonomik olmayan işçilikler endirekt işçilik olarak kabul edilir. Endirekt işçilikler 730 Genel Üretim Giderleri hesabında izlenir.

Yüklenici, proje yöneticisi, tasarımcı, şantiye şefi, güvenlik görevlisi gibi işçilik maliyetleri endirekt işçilik niteliğindedir.

Endirekt malzeme, endirekt işçilik, amortisman giderleri, kira giderleri, sigorta giderleri, kırtasiye giderleri, ısınma giderleri, elektrik giderleri vb. gerçekleştiğinde 730 Genel Üretim Giderleri hesabında izlenir.

Yapı müteahhidinin kesin kabul başvurusu sonucunda, yapı denetim görevlilerinin yaptığı incelemeler sonucunda kesin kabule uygun bulunması durumunda “Kesin Kabul Teklif Belgesi” hazırlanır ve bu tarihten itibaren en geç 15 gün içinde kesin kabul komisyonu oluşturulur.

• Yüksekokullar ve eğitim enstitüleri
• Metro istasyonları dördüncü sınıfa yer almaktadır.

Şantiye binaları genelde geçici binalardır. İnşaat işi başlayınca kurulur, inşaat işi tamamlanınca başka bir inşaat işine taşınır. Bu nedenle işletme açısından bu geçici bina (prefabrik gibi) maddi duran varlık niteliğindedir. Ancak inşaat alanına yapılan kalıcı şantiye binaları inşaatın bir maliyet unsuru olarak kabul edilir. İnşaat tamamlanınca bu binalar yıkılır. Bu tür şantiye binaların "Hizmet Üretim Maliyeti" hesabında izlenmesi gerekmektedir. Doğru cevap D'dir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nda yapı tanımına ek olarak bina tanımına da yer verilmiştir. Anılan kanunda bina “kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme ve dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yönelik yapı” olarak tanımlanmıştır.

İnşaatın yapılma kararı alındığında, işletme maddi duran varlıklarından arsayı çıkartarak, 150 İlk Madde ve Malzeme hesabı aktarır. Uygulamada arsanın devrini tapu aracılığıyla almak yerine, noterde Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesi yapılabilir. Böylece özel işletme hem maddi duran varlıklarını büyük göstermemeyi, hem arsanın vergi yükümlülüğünü üstlenmemeyi, hem de işlem yükünden kurtulmayı amaçlamaktadır.

özel vergileme rejiminin uygulanabilmesi için bir inşaat ve onarım işinin şu üç özelliği taşıması gerekir: 1. Faaliyetin konusunun inşaat ve onarım işi olması 2. İnşaat ve onarım işinin taahhüde bağlı olarak yapılması 3. İnşaat ve onarım işinin yıllara yaygın olması. Doğru yanıt C’dir.

İnşaat işi üretilmesi sürecinde direkt ilk madde ve malzeme maliyetleri ile direkt işçilik maliyeti dışında kalan tüm üretim maliyetlerini kapsamaktadır. Endirekt malzeme, endirekt işçilik, amortisman giderleri, kira giderleri, sigorta giderleri, kırtasiye giderleri, ısınma giderleri, elektrik giderleri vb. gerçekleştiğinde 730 Genel Üretim Giderleri hesabında izlenir.

Dönemsellik kavramı gereği, inşaat işi yıllara yaygın olsun ya da olmasın dönem sonunda inşaat işinin dönem kârı ve zararının tespit edilmesi gerektiği belirtilmektedir.

Tercih etme sebepleri şunlardır: • İşletmenin sürekliliklerini sağlayabilmek • İşi zamanında teslim edebilmek ve zamanı etkin kullanabilmek • Uzmanlaşmadan yararlanmak ve nitelikli işçilerle çalışabilmek • Riskleri paylaşmak • Verimliliği arttırmak • Maliyetleri düşürmek • Lojistik olanaklarından yararlanmak • Yetki belgesinden yararlanmak • Sermaye paylaşımı gerçekleştirmek • Varlık ve kaynak paylaşımı sağlamak • Çalışanların vergi ve sorumluluk yükümlülüklerinden kaçınmak

Bu grupta yer alan inşaatlar; aylara yaygın inşaat ve onarım işleri ve yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri olmak üzere ikiye ayrılır.

İnşaat (Yapı) Sahibi
Belirli bir inşaat işini, kararlaştırılan bedel karşılığında müteahhide yaptıran
kişi veya kuruluşlardır. İnşaat faaliyetini başlamasını sağlayan iş verenlerdir. Yıllara yaygın inşaat ve onarım işinin başlamasına neden olan faaliyeti bütçesindeki öz kaynakları kendi kaynakları veya yabancı kaynaklar ile finanse eden, işin tamamlanması ile kesin kabulü yapılan yapıya ihtiyaç duyan gerçek ve tüzel kişilerdir.

İnşaat faaliyetini sürdüren duvarcı, sıvacı, yalıtımcı gibi inşaat işletmesine bağlı işçilerin maliyeti direkt işçilik maliyeti olarak nitelendirilir.

Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri, belirli bir inşaat sözleşmesi kapsamında
taahhüt şeklindeki inşaat ve onarım işine dayanan ve yapısı itibarıyla bir takvim
yılı içerisinde bitirilmesi mümkün olmayan inşaat, hafriyat, baraj, yol, köprü, tünel ve metro yapımı gibi inşaat ve onarım işlerini kapsayan bir faaliyettir. Başka bir ifadeyle taahhüt şeklindeki inşaat ve onarım işinin süresi bir yıldan fazla ise yıllara yaygın inşaat ve onarım işi olarak ifade edilir. Sürenin belirlenmesinde taahhüt işi için yapılan sözleşmedeki süre esas alınır.

İkramiye, fazla çalışma ücreti, sosyal yardımlar, sağlık giderleri, izin ücretleri, işçi yollukları, kıdem tazminatı, primler, yükleniciden kaynaklanan boşa geçen zamanlar gibi ödemeler endirekt işçilik olarak kabul edilir. Doğru cevap A'dır.

İhale sunulacak rapor, ihaleye konu olan inşaat işinin tasarım, tedarik, zaman ve yapım için çeşitli seçeneklerden en uygun olanını tespit ederek parasal değerlerle bütçelenmesi ve planlanmasıdır. Bu durum inşaat işinin daha ihale aşamasında tahmini maliyetinin tensip edilmesini gerektirir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (KİK) kapsamında tahmini maliyet kavramı yaklaşık maliyet hesabı olarak ifade edilmektedir. Yaklaşık maliyet, mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere belirlenir.

710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri hesabı özel inşaat işletmelerinin kullandığı, inşaat taahhüt işletmelerinin kullanmadığı bir hesaptır. Doğru yanıt E’dir.

KİK’in 8. maddesinde yaklaşık maliyet hesaplamasında temel aşamalardan bahsedilmektedir. Bunlar sırasıyla; arazi ve zemin etüdünün yapılması, hazırlanan projelere dayandırılması, mahal listesinin hazırlanması, metraj listesinin hazırlanması, birim fiyat ve imalat tarifelerinin hazırlanmasıdır.