İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 2 Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ayrımcılığı açıklayan aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Ayrımcılık önyargılardan beslenen bir dışlama, tahakküm ve yerleştirme mekanizmasıdır.
|
Ayrımcılık çoğunlukla bireylerin kişilik özellikleriyle açıklanabilir.
|
Ayrımcılık en temelde insanlar arasındaki eşitlik fikrinin ihlaline dayanmaktadır.
|
Ayrımcılık hoşlanmama, hor görme ve nefret etmeye kadar uzanan olumsuz duyguları içerir. |
Ayrımcılık bir gruba ya da grup üyelerine yönelik olumsuz düşünceleri içerir. |
B şıkkındaki ifade yanlış verilmiştir.
2.Soru
İngiliz sosyal psikolog Michael Billig’e göre insanlar modern gündelik hayatın içinde millet olma ve milliyetçilikle ilgili pek çok sembole ve söyleme maruz kalmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Milliyetçiliğin bilinçaltına işlemesi için kullanılan sembollerden biri değildir?
Marşlar |
Banknotlar |
Bir gazete manşeti |
Pulla |
Doğal afetler |
Billig’e göre insanlar modern gündelik hayatın hayatın içinde millet olma ve milliyetçilikle ilgili pek çok sembole ve söyleme maruz kalmaktadır. Bu sembol ve söylemler insanlar farkında olmaksızın onların bilinç altına işlenmektedir. Milliyetçiliğin bilinçaltına işlemesi, bir okulda asılı bayrak, tarihi bir şahsiyetin büstü, marşlar, bir gazete manşeti, televizyon dizileri, milli takım karşılaşmaları gibi sembol ve söylemler aracılığıyla olmaktadır. Milli semboller gündelik hayat pratiklerinin içine gizlenmiştir. Örneğin banknotlar, demir paralar, pullar, günlük gazete logoları hep millet olduğumuzu ve milliyetçilik ideolojisini sembolize etmektedir ama çoğu zaman bunların ayırdına varamayız. Millet temeline dayalı kategorik ayrımlar ve milli kimliklerimiz her gün maruz kaldığımız ya da uyguladığımız alışkanlıklarımızla, birbirimizle konuşmalarımızla yeniden ve yeniden üretilmektedir. Böylelikle içinde yaşanılan ortam milli ortama dönüşmektedir. Bu süreç o kadar doğal ve sıradan bir şekilde yaşanır ki dikkat bile çekmez.Doğal afetlerde yurt içinden ve yurt dışından yardımlaşmalar olageldiği için bu kategori içinde yer almaz.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, ayrımcılığın meşrulaştırılmasında kullanılan ahlaki dışlama biçimlerinden birisi değildir?
Toplumun dışına atma
|
Günah keçisi ilan etme
|
İnsanlıktan çıkarma
|
Siyasi etiketlerin kullanılması |
Karakter özellikleri tanımlama |
Günah keçisi ilan etme, ayrımcılığın meşrulaştırılmasında kullanılan ahlaki dışlama biçimlerinden birisi değildir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaygın sosyal, politik, ekonomik, cinsel ya da legal koşulların sadece var olduklarından dolayı kabul edildiği, açıklandığı ve meşrulaştırıldığı psikolojik süreçlere tekabül eder?
Sistemin meşrulaştırılması |
İnsanlıktan çıkarma |
Ahlaki dışlama |
Gayrimeşrulaştırma |
Adil dünya inancı |
Sistemin meşrulaştırılması: Yaygın sosyal, politik, ekonomik, cinsel ya da legal koşulların sadece var olduklarından dolayı kabul edildiği, açıklandığı ve meşrulaştırıldığı psikolojik süreçlere tekabül eder (Jost ve Banaji, 1994).
5.Soru
Dezavantajlı grupların haklarını gerçekleştirmeleri ve toplumsal kaynaklara ulaşabilmek bakımından diğer gruplarla denk bir konuma gelmesi için desteklenmelerini veya güçlendirilmelerini tanımlayan ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Olumlu Ayrımcılık |
Olumsuz Ayrımcılık |
Sistemin meşrulaştırılması |
Ahlâki Dışlama |
İnsanlıktan Çıkarma |
Olumlu Ayrımcılık: Dezavantajlı grupların haklarını gerçekleştirmeleri ve toplumsal kaynaklara ulaşabilmek bakımından diğer gruplarla denk bir konuma gelmesi için desteklenmelerini veya güçlendirilmelerini ifade etmektedir.
6.Soru
Bir toplumda kaynakların adil bir şekilde dağıtılmasını ve toplumun üyelerinin bu paylaşımın adil olduğu kanaatini taşımasına aşağıdakilerden hangisi denmektedir?
Sosyal adalet kavramı
|
Eşitlik
|
Modern hukuk
|
Sosyalleşme |
Avantajlı grup |
Bir toplumda kaynakların adil bir şekilde dağıtılmasını ve toplumun üyelerinin bu paylaşımın adil olduğu kanaatini taşımasına sosyal adalet kavramı denmektedir.
7.Soru
“Sex Gender and Society” isimli eserinde cinsiyetin biyolojik, toplumsal cinsiyetin ise kültürel olduğunu belirten düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Oakley |
Rubin |
Millet |
Walby |
Connell |
1972’de toplumsal cinsiyet üzerinde kapsamlı olarak duran düşünürlerden olan Ann
Oakley, “Sex Gender and Society” (2016) isimli eserinde cinsiyetin biyolojik, toplumsal
cinsiyetin ise kültürel olduğunu belirtmiştir. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Ayrımcılığın zihinsel arka planında etkili olan temel bilişsel süreç aşağıdakilerden hangisidir?
Sistemin meşrulaştırılması |
Sosyal Kategorilendirme |
Sosyal Dışlama |
İnsanlıktan Çıkarma |
Sosyal Temsiller |
Sosyal kategorilendirme, önyargı ve ayrımcılık arasındaki ilişkiyi Türkiye’nin toplumsal tarihi ve günümüzdeki sosyo-kültürel bağlamı düşünüldüğünde birçok alanda (mutfak kültürleri, tartışma programları, tarih kitapları…) Türk, Ermeni, Çerkez, Kürt veya Rum gibi etnik aidiyetlerin insanları ve grupları birbirinden ayırıcı özellikler olarak sıklıkla kullanıldığını görebiliriz. Bu özellikler arasından toplumun çoğunluğunu oluşturan ve dolayısıyla “norm” gibi görünen kimliklerin (örneğin; heteroseksüel olmak, erkek olmak) toplumsal hiyerarşide diğerlerinden daha üstün veya daha avantajlı bir yerde konumlandırılmasıysa, ayrımcılığın oluşması ve yaygınlaştırılması için oldukça elverişli bir ortam yaratmaktadır.
9.Soru
Toplum içerisinde bireylerin kendi kendilerine yetebilmelerini sağlayan ve toplumun çoğunluğunun ulaşabildiği eğitim, sağlık, istihdam, sermaye veya sosyal destek gibi kaynaklara ulaşamayan gruplar aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilmektedir?
İç grup |
Dış grup |
Dezavantajlı grup |
Sosyal grup |
Avantajlı grup |
Toplum içerisinde bireylerin kendi kendilerine yetebilmelerini sağlayan ve toplumun çoğunluğunun ulaşabildiği eğitim, sağlık, istihdam, sermaye veya sosyal destek gibi kaynaklara ulaşamayan gruplar dezavantajlı olarak nitelendirilir. Genellikle toplumda din, dil, ırk veya cinsel yönelim gibi özellikler açısından çoğunluktan farklı olan azınlık gruplar (sakatlar, eşcinseller, göçmenler…) dezavantajlı bir konumdadır.
10.Soru
Kate Millet tarafından kaleme alınan ve Ataerki kavramının ilk kez sistematize edilerek kullanımı açısından öncü niteliği taşıyan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Kadının Köleleştirilmesi |
Ataerkil Sistem |
Cinsel Politika |
Kadın Göçü |
Marksist Feminizm |
Ataerkinin kelime anlamı “baba otoritesi”, “babanın egemenliğine dayalı olan”dır. Oldukça
eski bir kökene sahip olan kelime, erkeklerin kadınlar karşısındaki iktidarı ya da egemenliği anlamıyla 1970’li yıllarda, özellikle radikal feminizm tarafından kullanılmıştır.
Kavramın bu biçimiyle ilk kez sistematize edilerek kullanımı açısından Kate Millet’ın
“Cinsel Politika” (1971) isimli eseri öncü niteliğe sahiptir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Zenofobinin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Bir aşirete, kabileye, boya ve benzeri etnik gruba bağlılık ile tarif edilen, bir kimsenin kendi kültürünü temel olarak alması ve kendi kültürünü diğer kültürlerden üstün tutması |
Kişinin kendi grubunun üyelerini kayırma ve kendi grubunu daha olumlu değerlendirme eğilimi |
Kişinin yabancılardan ya da bir şekilde kendisinden farklı olan insanlardan korkmasına ve nefret etmesi durumuna verilen addır |
Bir millete ait hissetme ve millete bağlanma o millete mensup olmaya ilişkin olumlu duygular geliştirerek diğer milletlerin küçümsenmesi |
Karşılaştırma yapılan bağlamlarda diğer millete mensup kişilerin daha olumsuz kalıpyargılarla değerlendirilmesi , diğer millete mensup bireylere ayrımcı şekilde davranılması |
A seçeneği etnosentirizmi, B seçeneği iç grup yanlılığını, D seçeneği dış grup küçümsemeyi, E seçeneği ise dış grup düşmanlığını ifade etmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
12.Soru
Ortak dili, ortak geçmişi, ortak gelenek ve görenekleri, ortak toprak parçasını, ortak inanışları, ortak ekonomik ve siyasi yapıyı paylaşan bireylerden oluşan sosyal bir örgütlenme biçimi olarak tanımlanan kavram hangisidir?
Vatan |
Kuruluş |
Millet |
Kurum |
Ülke |
Genel olarak millet, ortak dili, ortak geçmişi, ortak gelenek ve görenekleri, ortak toprak parçasını, ortak inanışları, ortak ekonomik ve siyasi yapıyı paylaşan bireylerden oluşan sosyal bir örgütlenme biçimi olarak tanımlanabilir. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
Yaygın sosyal, politik, ekonomik, cinsel ya da legal koşulların sadece var olduklarından dolayı kabul edildiği, açıklandığı ve meşrulaştırıldığı psikolojik süreçlere tekabül eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
İdeoloji
|
Sistemin meşrulaştırılması
|
Siyasi etiketlerin kullanılması
|
Toplumun dışına atma |
Önyargılar |
Sistemin meşrulaştırılması; Yaygın sosyal, politik, ekonomik, cinsel ya da legal koşulların sadece var olduklarından dolayı kabul edildiği, açıklandığı ve meşrulaştırıldığı psikolojik süreçlere tekabül eden kavramdır.
14.Soru
Cinsiyet, ..........; toplumsal cinsiyet ise sosyo-kültüreldir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Sosyolojik |
Psikolojik |
Fizyolojik |
Biyolojik |
Antropolojik |
Cinsiyet, biyolojik; toplumsal cinsiyet ise sosyo-kültüreldir.
15.Soru
Sosyal psikolojide millet anlayışının tanımı aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Bir milletin millet olabilmesi için kendilerini millet şeklinde hissetmeleri yeterlidir. |
Bir grubun millet olabilmesi için sadece ırk, dil, toprak, ekonomi ya da tarih birliği olması gerekir. |
Bir grup insanın kendilerini millet olarak tanımlamaları millet olabilmeleri için yeterli değildir. |
Bir insan grubunun millet olabilmesi için ortak geçmişi, ortak gelenek ve görenekleri vb. olması zorunludur. |
Bir milleti oluşturan asıl unsur tarih, dil, din, kültür birliğidir. |
19.yüzyıldan itibaren ulus devletlerin kurulması ile birlikte bir milletin millet olabilmesi için : Tarih,dil,din,kültür birliğinin olması gerekir.Milleti oluşturan unsurlar genellikle ortak dil, gelenek, görenek, ortak geçmiş, belirli bir toprak parçasını paylaşma vb.dir. Genel olarak millet, ortak dili, ortak geçmişi, ortak gelenek ve görenekleri, ortak toprak parçasını, ortak inanışları, ortak ekonomik ve siyasi yapıyı paylaşan bireylerden oluşan sosyal bir örgütlenme biçimi olarak tanımlanabilir. B,C,D,E seçenkleri ise ulus devletin özellikleridir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadın ve erkeği toplumsal cinsiyet rollerine atfedilen özellikler ile ilişkili örneklerde uygunluk yoktur?
Erkeğin silah kullanması |
Erkeğin sünnet olması |
Kadının silah kullanması |
Kadının ev içi özle alanı olması |
Erkeğin kamu alanında hâkim olması |
Kadının silah kullanması.
17.Soru
Aşağıdaki cinsiyet kalıplarından hangisi farklı bir alandadır?
Girişken erkek |
Şefkatli kadın |
Rekabetçi erkek |
Fedakar erkek |
Kaslı erkek |
Erkekleri egemen, kadınlarınsa ikicil konumunu meşrulaştırma işlevini gören cinsiyet kalıp yargıları en fazla şu dört alanda gözlenir: Kişilik özellikleri (girişkenlik, duygusallık, şefkatlilik, rekabetçi olmak vb.), rol davranışları (annelik, ev kadınlığı, çalışan kadın olmak, aile babası olmak vb.), meslekler (hemşirelik, sekreterlik, mühendislik, itfaiyeci olmak vb.) ve fiziksel özellikler (zayıflık, güzellik, atletiklik, kaslı olmak vb.)İlk dört seçenek kişisel cinsiyet kalıbına girerken, kaslı erkek fiziksel özellik kalıbına uygundur.
18.Soru
Cinayet işlemenin yanlış olduğuna dair inanç ya da modern resim tercihi aşağıda verilenlerden hangisinin kapsamına girer?
Kuralcı normlar |
Değer |
Rol |
Statü |
Resmi normlar |
Toplumsal değerler, doğruyu ve yanlışı tanımlayan ya da genel tercihleri belirleyen genel inanışlardır. Örneğin cinayet işlemenin yanlış olduğuna dair inanç ya da modern resim tercihinin ikisi de değerlere girer.
19.Soru
I. Doğruyu ve yanlışı tanımlayan genel inanışlardır
II. İnsanların ne yapmaları gerektiğini belirler
III. Davranışlarla ilgili ideallerin kaynağıdır
IV. Bir grup üyesinin yapması ve yapmaması gereken davranışları düzenler
V. Spesifik davranış beklentileri vardır
Yukarıdakilerden hangileri toplumsal değerlerin özelliklerindendir?
I ve II |
II ve III |
IV ve V |
I, II ve III |
I ve V |
Toplumsal değerler, doğruyu ve yanlışı tanımlayan ya da genel tercihler belirleyen genel inanışlardır. Değerler, insanların “ne yapmaları gerektiğini” belirler. Norm ise, toplum üyeleri için hangi davranışlara izin verildiği ve hangilerinin yasaklandığını belirleyen görece kesin kurallardır. Bir üye, yasaklanan bir davranışla ilişkilendinde, diğer grup üyeler, bu normdan sapmış üyeye yaptırım uygulayacaklardır. Normlar ve değerler arasında bazı benzerlik ve farklılıklar bulunmaktadır. Değerler, davranışlarla ilgili ideallerin ve inançların kaynağıdır fakat nasıl davranmamız gerektiğini belirlemez. Diğer taraftan normların, spesifik davranış beklentleri vardır.
20.Soru
Aşağıdaki ahlaki dışlama biçimlerinden hangisi bir grubu aşağı ırklar, hayvanlar gibi insan altı yaratık kategorileri kullanarak insan olmayan biçimde sınıflandırmak anlamına gelir?
Karakter özellikleri tanımlama
|
İnsanlıktan çıkarma
|
Toplumun dışına atma
|
Siyasi etiketlerin kullanılması |
Grup karşılaştırması yoluyla gayrimeşrulaştırma |
İnsanlıktan çıkarma, bir grubu aşağı ırklar, hayvanlar gibi insanaltı yaratık kategorileri, şeytanlar, canavarlar ya da satanistler gibi olumsuz degerlendirilen insanüstü yaratık kategorileri kullanarak insan olmayan biçimde sınıflandırmak anlamına gelir. Her iki kategoride de gayrimeşrulaştırılan grup üyeleri “bazı bakımlardan daha az insanca” ya da “insan niteliğinden” yoksun kabul edilmektedir
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ