İş Etiği Ara 1. Deneme Sınavı

1.Soru

Pazar koşullarının ve rekabetle ilgili eylemlerin oluşturabileceği iş ahlakını ilgilendiren konular ele alındığında aşağıdakilerden hangisi iş ahlakı açısından doğru niteliktedir?

Gıda ürünleri satışı yapan bir mağazanın, o ürünün satışını yapmak için üretici firmasından mağazada çalışan herkese belli aralıklarla maaşlarına ek küçük bir miktar ödeme yapmasını istemesi

Üretici firmanın kullandığı sarf malzemeleri dikkate alınarak ürettiği ürünü fazla kar payıyla ederinden daha yüksek meblağlara satmak istemesi

Aynı ürünün farklı firmalara satışında farklı fiyatlandırma yapılarak kar marjının arttırılmaya çalışılması

Üretici firmanın diğer markalarda üretilen aynı içerikli ürünlerini satarken diğer ürünlerle karşılaştırarak ortalama bir fiyat belirleyerek satmak istemesi ve bu şekilde satış yapılmasını belirlemesi

Ürün satışında, perakende fiyatlar belirlenirken kar etmeden maliyetine satış politikasının izlenmesi

2.Soru

İlahi buyruk teorisine göre aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

Buyruk insanın kendi içinden çıkar.

Buyruğun kaynağı insanın dışından, Tanrı’dan gelir.

Ahlak yasaları koşullu olmamalıdır.

Bir eylemi ya da kötü yapan şey, sonuçları değildir, temelindeki niyettir.

Bir yasanın ahlak yasası olabilmesi için, mutlak bir zorunluluk taşımalıdır.

3.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kurumsal vatandaşlık ile ilgili değildir?

İşletmelerin toplumdaki artan rolleriyle birlikte artan sorumluluklarının sonucundaortaya çıkmıştır.

Kavramın temel felsefesi, işletmenin ekonomik ve sosyal sorumluluklarınıbütünleştirmektir.

Hem mevcut hem de gelecek nesillere karşı yükümlülüklerin olduğunu vurgular.

Kurumsal vatandaşlık kavramı, hem sürdürülebilir bir kalkınma hem de sürdürülebilir bir işletme amacı güder.

Kurumsal vatandaşlık kısa dönemli işlemsel temele dayanır.

4.Soru

Küreselleşme ve iş etiğine ilişkin olarak “Irksal ya da cinsiyetle ilgili ülkeler arasındaki tutumların farklılık göstermesi, ya da bir ülkede ekonomik gerileme ile işe son vermenin diğer ülkede etik olmaması” durumu aşağıda verilen hangi alan bağlamında değerlendirilebilir?

Kültür

Hukuk

Hesap verilebilirlik

Yasa

Töre

5.Soru

Deontolojik etiğin felsefe tarihinde en bilinen teorisi hangisidir?

İlahi buyruk teorisi

Erdem etiği

Kantçı etik

Doğalcılık

Faydacılık

6.Soru

Tek tek eylemlerin değil, belirli bir durumda herkesin bir kurala uyması halinde ortaya çıkacak mutluluk veya acıyı hesaplamak gerektiğini ve alternatifler içinde en çok mutluluğa yol açacak kural hangisi ise o kurala göre davranılması gerektiğini savunan teori aşağıdakilerden hangisidir?

İlahi buyruk teorisi

Kantçı etik

Erdem etiği

Kural faydacılığı

Ahlaksal egoizm

7.Soru

Aşağıdaki önermelerden hangisi analitik bir önermedir?

Kara kediler siyahtır.

Suyun kaynama derecesi basınca bağlıdır.

Bazı ülkeler az gelişmiştir.

Tüm insanlar 5 metreden kısadır

Dünyanın %60'ı kadınlardan oluşur.

8.Soru

Kural faydacılığı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Kural faydacılığı deontolojiye bir miktar yaklaşır

Her seferinde alternatif eylemlerin sonuçlarını hesaplamak yerine kuralların sonuçlarını hesaplar ve o kurala bağlı kalır

Yalan söylememe, verdiğin sözü tutma yararlı kurallardır

Kural faydacılığı da eylem faydacılığı gibi, iyi olanı en çok sayıda insanın en büyük mutluluğu özdeşleştirir

Adaletsizliğe imkan vermez

9.Soru

Sonuççu teoriler, bir eylemi, o eylemin sonuçlarının değerine göre değerlendirir. Bu tanımdan yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi sonuççuların ahlak anlayışı içerisinde yer almaz?

Bazı durumlar ahlaksal değerlendirmelerden bağımsız olarak iyidirler veya kötüdürler

Eylemin sonuçları kötü de olsa doğruluk payı olabilir

Mevcut alternatifler içinde en çok iyiye yol açacak eylemleri yapmak ahlaksal bakımdan doğrudur

Alternatifler içerisinde daha az iyiye yol açacak eylemleri yapmak ahlaksal bakımdan yanlıştır

Doğru eylem, eylemin sonuçlarını göz önüne alarak tanımlanır

10.Soru

İş ahlakı, evrensel, toplumsal ve kültürel değerler bağlamında iş dünyasındaki hangi düzeydeki ilişkileri değerlemede normlar ve ilkeler ile bunlar kapsamındadeğerlendirme yapmayı içermez?

Birey-birey

Birey-grup

Grup-örgüt

Birey-örgüt

Örgüt-örgüt

11.Soru

Deontolojik teorilere ilişkin aşağıda verilen yargılardan hangisi yanlıştır?

Deontolojik teorilerde vurgu eylemin veya eylem türlerinin üzerindedir, sonuçları üzerinde değildir.

Ahlaksal bakımdan, eylemin sonucunun, ahlak yasasına uygun olma anlamında doğru karşısında bir önceliği yoktur.

Sonucun iyi olması, ona götüren eylemin iyi olduğu anlamına gelmez.

Doğru söylemenin sonuçları acıyı arttıracaksa bile doğru söylenmelidir.

Doğru eylem, eylemin sonuçları göz önüne alınarak tanımlanır.

12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kültürel göreciliğe yöneltilen eleştirilerden birisi değildir?

Nihilizme kaymak mümkün ve muhtemeldir.

Kültürün sınırları belirsizdir.

Hoşgörü ile ilgili olarak da sorunları vardır.

Herkesin ahlaksal konularda yanılmaz olduğunu varsayar

Hem diğer kültürleri hem de kendi kültürümüzü eleştirmek imkansız hale gelir.

13.Soru

Aşağıdakilerden hangisi işletme dışı faktörlerle ilgili iş ahlakı konularından değildir?

Pazar

Çevre faktörleri

Yasal faktörler

Rekabet

İnsan kaynakları

14.Soru

Küreselleşme ile ekonomik faaliyetler bölgesel ya da ülkesel sınırlardan bağımsız hale gelmiştir. Bu bağlamda aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasında yer almaz?

Şirketler artan oranda deniz aşırı pazarlarla ilgilenmeye başlamıştır

Şirketlerin yeni ve çeşitli ve bazen de birbiriyle tutarsız etik taleplerle karşılaşması

İç pazarda onaylanan ahlaki değerler şirketlerin yabancı pazarlara girmesiyle sorgulanabilir hale gelmesi

Ekonomik faaliyetlerin ülkelerin kontrollerinin dışına çıkmasına sebep olması

Şirketlerin küreselleşmesi ile birlikte iletişim sorunlarının yaşanması

15.Soru

Hava kirliliği, su kirliliği, zararlı atıklar, toprak kaymaları gibi konularda işletmelerin göz önünde bulundurması gereken ahlaki sorumluluklarının ilgili olduğu alan aşağıdakilerden hangisidir?

Medya ile ahlaki ilişkiler

Sivil Toplum Kuruluşları ile ahlaki ilişkiler

Çevre ile ilgili ahlaki ilişkiler

Sendikalar ile ahlaki ilişkiler

Tüketiciler ile ahlaki ilişkiler

16.Soru

Kant’ın ahlaklılıkta savunduğu en temel fikir şu şekilde ifade edilmektedir: Bir eylemi iyi ya da kötü yapan şey, sonuçları değildir, temelindeki niyettir.Yukarıda bahsedilen Kantçı etik teorisinin tanımındaki “niyetin” yerini hangisi alırsa tanım öznel göreceliğe dönüşür?

Kültür

Kişinin çıkarı

Bireyin düşünceleri

Tanrı buyrukları

Eudaimonia

17.Soru

Kant’ın ahlaklılıkta savunduğu en temel fikir, deontolojinin de temel fikridir: Bir eylemi iyi ya da kötü yapan şey, sonuçları değildir, eylemin temelindeki niyettir. Bu bilgiden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi Kant’çı etiğin eleştirildiği yönlerden biri değildir?

Sonuçlar karşısında kör olması

Sıradan şeyleri evrenselleştirerek ahlak yasası haline getiremeyeceği

Bir eylemi haklı çıkarmak için sadece iyi niyetin yeterli olmaması

Duyguları ve eğilimleri etiğin dışına sürmesi

Ahlaksal çatışmaları reddetmesi

18.Soru

Aşağıdakilerden hangi dönem, meslek etik kodları geliştirme ve iş dünyasında meslek/iş ahlakı konularında hizmet içi eğitimlerle duyarlılığın artırılması çabalarının ortaya çıktığı dönemdir?

1900-1920

1970-1990

1920-1950

1950-1970

1920-1960

19.Soru

Betimleyici paydaş teorisi için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

İşletmenin verimlilik amacıyla, sosyal sorumluluk çerçevesinde paydaş yönetimi arasındaki bağı konu edinmektedir.

Teori paydaş kavramının iktisadi kurallarla, davranış bilimleriyle ve ahlakla uyumunu sağlamaktadır.

Bu yaklaşıma göre diğer şartlar aynı kalmak kaydıyla, paydaş yönetimini benimseyen işletmelerin karlılık, süreklilik ve büyüme konularında daha iyi bir performans sergileyecekleri belirtilmektedir.

Bu teoriye göre işletme gerçek değerini, iş birliğinin ve rekabetin merkezinde yer alarak sağlamaktadır.

Temel ilke olarak güven ve ortak bağların geliştirilmesiyle oluşan fırsatlara bağlı olarak sorunların aşılabileceği fikrini ortaya koymaktadır.

20.Soru

Aşağıdakilerden hangisi “İşletmelerin Sosyal Sorumluluk Piramidi” yaklaşımını ortaya koymuştur?

Carroll

Friedman

Solow

Stiglitz

Krugman