İş Etiği Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İş etiği kodları türlerinden hangisi örgütün hedeflerini belirlerken kullandığı dürüstlük, hesap verebilirlik ve güvenirlik gibi ölçütlerden oluşmaktadır?
Etik sistemi |
Davranış kuralları |
Sosyal strateji |
Etik paradigması |
Değer ifadeleri |
Değer ifadeleri, örgütün hedeflerini belirlerken kullandığı dürüstlük, hesap verebilirlik ve güvenilirlik gibi ölçütlerden oluşur. Değer ifadeleri, genel kamuoyuna ve paydaşlara seslenmektedir ve tüm paydaşlardan elde edilen girdiler ile yönetim tarafından geliştirilir. Her ne kadar, etik kuralları ile değer ifadeleri arasında bir ayrım yapıyorsak da, bu terimler zaman zaman birbirlerinin yerine de kullanılmaktadır.
2.Soru
Bütün kültürlerdeki insanların adalet, eşitlik, sevgi, saygı gibi aynı temel ahlaki kavramları kullandığını savunan düşünür kimdir?
Kohlberg
|
Voltaire
|
Diderot
|
Kant
|
Locke |
Kohlberg’e göre, bütün kültürlerdeki insanlar adalet, eşitlik, sevgi, saygı gibi aynı temel ahlaki kavramları kullanırlar. Ayrıca bireyler, kültür farklılığına bakmaksızın, bu kavramlara bağlı olarak ve aynı düzen içinde aynı akıl yürütme evrelerinden geçerler. Bireyler arasındaki farklılık, yalnızca, evreleri ne hızla geçtikleri ve nereye kadar ilerledikleri açısından ortaya çıkar.
3.Soru
Örnek: Yönetimin inşaat alanında baret takma ve lastik eldiven ile çizme giyme mecburiyeti koymasına rağmen, inşaat şirketine yeni alınan mimara eşlik eden kıdemli mimarın, “çizme ve eldiven giymene gerek yok ben yıllardır giymiyorum hiçbir şey olmadı” ifadesi ve davranışı ile yeni mimarı yönlendirmesi ile yeni mimar daha sonra inşaat alanına eldivensiz ve çizmesiz girmektedir.
Yukarıda verilen örnek etik karar almada etkili olan örgütsel kültür faktörlerinden hangisine girmektedir?
Örgüt kültürü
|
Yönetici davranışları ve tutumları
|
Çalışanlar arasında başkalarından öğrenme
|
Örgütsel yapı
|
Örgütsel gruplar |
İşletmelerde etik karar almayı etkileyen ve etik örgüt kültürü oluşumunu belirleyen faktörlerden biri işletme yönetimi tarafından yazılı olarak beyan edilmeyen, hatta işletmenin etik kodlarında yer almayan ancak çalışanlar tarafından benimsenen davranış kalıplarıdır. Başkalarından öğrenme yaklaşımı bireylerin etik ya da etik olmayan davranışları işletmenin yazılı etik kodları yerine aynı düzeyde çalıştığı iş arkadaşlarından ya da işletme içindeki diğer iş gruplarından öğrenmesidir. Örnekte de bu duruma değinilmiştir.
4.Soru
Sonuççu teorilerin en yaygını ve en bilineni hangisidir?
Egoizm
|
Faydacılık
|
Ödev ahlakı
|
İlahi buyruk teorisi
|
Kantçı etik
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etiksel tartışmaların makro anlamda yoğunlaştığı olaylar arasında yer almaz?
Savaşlar
|
Yoksulluk
|
Küresel ısınma
|
Hayvan hakları
|
Kadın ve çocuk sorunları |
Etiksel tartışmaların makro anlamda yoğunlaştığı olaylar arasında insan hakları ihlallerine neden olan savaşlar, şiddet, zorunlu göç, sığınmacılık ve mültecilik, yoksulluk, hayvan ve çevre hakları, kadın ve çocuk sorunları gibi çok sayıda sosyal sorun kategorisi yer almaktadır. Küresel ısınma bu tartışmaların içinde yer almaz.
6.Soru
İnsanoğlu yoğun bir güven duyma gereksinim içindedir. Kararlarını vermede uyguladığı yöntemin doğru olup olmadığı konusunda kuşku duymanın gereksiz olduğuna inanmak ister. Bu gerekçeyle bile insanın doğru karar vermesi gerekir. Yukarıdaki bilgiler ışığında bu problematiği aşması neye bağlıdır?
İnsanın gelişim özelliklerine ve sorunları çözmeye duyarlılık geliştirme düzeyine bağlıdır
|
Kaderci bir bakış açısına göre durumu akışına bırakmaya bağlıdır
|
Ahlaki olgunluğuna bağlıdır
|
Sosyal dinamiklerine bağlıdır
|
Rasyonel olmayan eylemde bulunmaya bağlıdır
|
7.Soru
Aşağıda yer alan etik ya da nazari ahlakın cevap aradığı temel sorunlardan hangisi “değer problemi” ni ele alır?
Bu hükümlerin genellenebilirliği ve geçerliliği ne ölçüdedir?
|
İyi ve kötü arasında seçim yapma kudretine sahip miyiz?
|
İyi ve kötü hakkındaki ahlaki hükümlere nasıl varıyoruz?
|
İyi ve kötü nedir?
|
Ahlaki yargılama süreci nasıl çalışır?
|
8.Soru
Küreselleşme ve iş etiğinin genel anlamda değerlendirildiği üç alan aşağıdakilerden hangisidir?
Hesap Verilebilirlik-Hukuk-Ekonomi
|
Kültür-Hukuk-Hesap Verilebilirlik
|
Kültür-Ekonomi-Hesap Verilebilirlik
|
Çevre-Kültür-Hukuk
|
Hukuk-Hesap Verilebilirlik-Çevre
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etik sorumlusunun görevlerinden biri değildir?
Etik kuralları geliştirme ve örgüt bünyesinde yayma
|
Tepe yönetiminden bağımsız hareket etme
|
Çalışanlara yönelik eğitim programlarını yürütme
|
İşletmenin yasal düzenlemelerle uyum içerisinde olmasını sağlamak
|
Etik kuralları gözden geçirme ve gerektiğinde yenileme
|
10.Soru
Kohlberg'in ahlak gelişim evrelerinden kaçıncı evre evrensel ahlaki ilkelerden söz etmektedir?
2
|
3
|
4
|
5
|
6 |
Kohlberg'in ahlak gelişim evrelerinden altıncı evre ise evrensel ahlaki ilkelerden söz etmektedir. Bu evre insan haklarına, bireylere, insan onuruna saygılı davranılmasını gerektirir. Evrenin sosyal içeriği her akılcı insanın ahlakın doğasını oluşturan ve insanlara araç değil de amaç olarak bakan bireyin bakış açısıdır.
11.Soru
Bir eylemi doğru yapan şeyin o eylemin sonuçları değil, eylemin temelindeki niyet veya ilke olduğunu ileri süren ve ahlaklılık ilkesi gerektiriyorsa sonuçları ne olursa olsun o eylemin yapılması gerektiğini öne süren görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Deontolojik teori
|
Teleolojik teori
|
Geleneksel faydacılık
|
Egoizm
|
Negatif faydacılık |
Geleneksel faydacılık, egoizm, negatif faydacılık teleolojik ya da sonuççu teoriler içinde değerlendirilir.
12.Soru
Bir uğraşının meslek olarak kabul görmesi için aşağıdakilerden hangisi gerekli olan bir takım unsurlardır?
Uğraşın eğlenceli olması
|
Bir meslek dalı, toplumun kaçınılamaz olan bir gereksinimini karşılaması
|
Uğraşın hareket içermesi
|
Uğraşın düşünce gücü gerektirmesi
|
Uğraşın salt kişinin doyumunu sağlaması
|
13.Soru
Etik ya da etik dışı karar almada etkili olan bireysel ve durumsal ya da görevle ilgili faktörlere yönelik aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? Bireysel Faktörler Durumsal ya da Görevle İlgili Faktörler
Yaş Bir konuya ilişkin etik görüşler
|
Çevre ile ilişkiler içerisinde olma İş yerinde yaptığı işe göre edindiği roller
|
Çalışma başarısına göre ödüllendirme Kimlik
|
Alınan eğitim Davranışa yönelik görüşler
|
Bir konuya ilişkin etik görüşler Çevre ile ilişkiler içerisinde olma
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etik kodlara sahip olunmasının sağladığı üstünlüklerden biri değildir?
Hür iradeyi ortadan kaldırır
|
Örgütün etik standartlarının netleşmesini sağlar
|
Etik kodlar bir uzlaşma ölçütü haline gelerek sorunları ortadan kaldırır
|
Standartların kolayca anlaşılmasını sağlar
|
Çalışanlara etik ya da yasa dışı davranışları sergilemeye direnmek için bir araç sağlar
|
15.Soru
İnsan eylemlerinden dolayı sorumludur. İnsanın etik eylemde bulunması birey olarak kendisine, yaşadığı topluma, çalıştığı kuruma ilişkin sorumluluğuyla açıklanabilir. Söz konusu sorumluluk iş yaşamıyla ilişkiliyse etik tutum belirleyici olmaktadır. İş yaşamında görevle ilgili sorumluluk duygusu ancak değerle açıklanabilir. Etik açısından değer, ahlaki eylemlerimizdeki, hedef ya da varılmak istenendir. İnsanın insan olmasında -değer-ler , “onun” yaşamına kazandırdıkları anlam açısından önemli bir yere sahiptir. Etik ilişkiler insanların yaşamındaki temeli oluşturan başvuru kaynaklarıdır. Etik değer, kişinin yaşamına anlam kazandırması ve belli bir düzene bağlaması açısından önem taşırken, insanın yaşamına yön vermesi açısından da önemlidir (Özgen, 1998: 40-41). Bu kapsamda aşağıdaki başlıklardan hangisi etik değer ve etik karar verme süreci dışındadır?
Adalet, Eşitlik
|
Dürüstlük ve Doğruluk
|
Tarafsızlık ve Sorumluluk
|
Hoşgörü ve Laiklik
|
Yasaya karşı direnme
|
16.Soru
Bir işletme, bulunduğu piyasadaki diğer işletmelerin müdahaleleri nedeniyle ürünlerini satamamakta ve hedef kitlesi aynı işletmeler tarafından manipüle edilmektedir. Diğer işletmelerin baskın güç halini aldığı bu piyasada, çok sayıda ahlaki sorun ile karşılaşılmakta ve söz konusu işletme bu sorunlara çözüm bulamamaktadır. Yukarıdaki koşullar dikkate alındığında aşağıdaki çıkarımlardan hangisine varılabilir?
Bu işletmenin bulunduğu piyasada baskılı satış yöntemi uygulanmaktadır
|
Serbest pazar ekonomisi tam anlamıyla uygulanmamaktadır
|
Doğal kaynaklar bilinçsiz kullanılmaktadır
|
Ürün karmaşıklığı yaşanmaktadır
|
Ürün güvenliği yoktur
|
17.Soru
Bir ahlaksal egoist, insanların niçin kendi çıkarlarını düşünmeleri gerektiği konusunda aşağıdaki gerekçelerden hangisini genellikle öne sürmez?
Kişinin kendisi için neyin en iyi olduğunu yine kişinin en iyi kendisinin bileceğini
|
Kişinin kendisi için neyin en iyi olduğunu onun en çok sevdiği kişilerin bileceğini
|
Bir kişiye yardım etmek, yardım edileni küçümsemek, ona karşı üstünlük taslamak, onun işine burnunu sokmak olacağına
|
Bir kişinin haklarını savunmak onu aciz birisi gibi görmek anlamında olacağına
|
bir insana yardım etmenin ona uzun vadede kötülük yapmak olacağına
|
18.Soru
Etik sorumlusunun görevlerinden biri değildir?
Etik kurallarını geliştirme ve örgüt bünyesinde yayma |
Etik kuralları gözden geçirme ve gerektiğinde yenileme |
İşletmenin yasal düzenlemeler ile uyum içerisinde olmasını sağlama |
Etik dışı davranış gösterenleri cezalandırma |
Çalışanlara yönelik eğitim programlarını yürütme |
Etik sorumlusunun görevleri şu şekilde sıralanabilir: 1. Örgütteki iş etiği programının hangi ihtiyaçları karşılayacağını ve ne tür riskler ile karşılaşacağını değerlendirme. 2. Etik kurallarını geliştirme ve örgüt bünyesinde yayma. 3. Çalışanlara yönelik eğitim programlarını yürütme. 4. Çalışanların etik konular ile ilgili sorularını kişisel mahremiyeti gözetecek şekilde cevaplandıracak bir sistem oluşturma ve bu sistemi sürdürme. 5. İşletmenin yasal düzenlemeler ile uyum içerisinde olmasını sağlama. 6. Etik kurallara uyum durumunu izleme ve denetleme. 7. İşletmenin etik kurallarına olası aykırılıklar karşısında harekete geçme. 8. Etik kuralları gözden geçirme ve gerektiğinde yenileme.
19.Soru
Hangisi karar alma sürecinde izlenen basamaklardan biri değildir?
Sorular yanıtlanıp birçok psikososyal faktör çözümlenirken etik kuramlar ve etik ilkelerin belirlediği etik kodlar gözden geçirilmez
|
Sorun tanımlanır. Sorunun ne olduğu sorusu karşılığında verilecek işlevsel bir yanıt sorunun dinamiklerini görmemize yardımcı olur
|
Kavramsal çözümlemede sorunun sürdüğü kurumsal/yasal/çalışan/toplumsal olanaklar tartışılır. Sorunun nedenleri üzerinde durulur
|
Detaylı çözümleme yapılır. Sorun irdelenirken, kendi sistemi içinde etkileşimde olduğu unsurlarla tanımlanmaya çalışılır
|
Sorunun çözümü sürekli gözden geçirmeyle anlaşılır kılınır. Olası sonuçların başlangıçta belirtilen amaçlara uygunluğu doğrultusunda karar alınır. Yeniden gözden geçirme ve uyumsuzluklar üzerinde somut çalışmalar yapılır
|
20.Soru
Ahlaki bir eylemin, eğilimlerimize göre davranmak ya da istediğimizi yapmak yerine, sorumluluk duygusundan kaynaklandığı sonucuna varan ünlü filozof kimdir?
Comte
|
Voltaire
|
Diderot
|
Kant
|
Locke |
Kant, ahlaki bir eylemle ahlaki olmayanın farkını sorarak başladı. Ve ahlaki bir eylemin, eğilimlerimize göre davranmak ya da istediğimizi yapmak yerine, sorumluluk duygusundan kaynaklandığı sonucuna vardı. Etik tamamen bu sorumlulukların ne olduğuyla, ne olduklarını nasıl bulacağımızla ve onlara neden uymamız gerektiğiyle ilişkili bir şeydir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ