İşçi ile işveren arasındaki hukuki ilişkinin temelinde iş sözleşmesi yatar. İş sözleşmesi, işçinin bağımlı olarak iş görmeyi bunun karşılığında işverenin de ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

İki bağımsız işveren arasındaki hukuki ilişkinin asıl işveren-alt işveren ilişkisi olarak nitelendirilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:

I) İşi veren işveren olmalıdır.

II) İşi alan işveren olmalıdır.

III) İş asıl işverene ait işyerinde görülmelidir.

IV) Alt işveren işçileri sadece asıl işverene ait işte çalışmalıdır.

V) İşin işyerinde yürütülen mal ve hizmet üretimine ilişkin bir iş olması

 VI) Alt işverene verilen iş yardımcı bir iş veya teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren asıl işin bir parçası olmalıdır.

Ülkemizde çıkarılan ilk İş Kanunu 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu’dur. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İşyerlerinde vasıflı işçi ihtiyacının karşılanması günümüzde mesleki eğitimin önemli bir hedefidir. Çıraklık kurumu vasıflı işgücü ihtiyacının karşılanmasında temel bir önem taşımaktadır. Bu nedenle çıraklık ülkenin istihdam politikaları arasında önemli bir yer işgal eder. Ülkemizde çırakların hukuki durumu 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu hükümleri çerçevesinde düzenlenmiştir. Ancak Mesleki Eğitim Kanunu ülkemizdeki bütün çırakları kapsamayıp bu kanun kapsamında bulunan il ve mesleklerde faaliyet gösteren işyerlerinde uygulanır. Mesleki Eğitim Kanunu kapsamı dışında kalanlara Türk Borçlar Kanunu’nun hükümleri uygulanır. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu uyarınca çırak, “Çıraklık sözleşmesi esaslarına göre bir meslek alanında mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını iş içerisinde geliştirilen kişi” olarak tanımlanmıştır. Kanunda tanımlanmamış da olsa çıraklık sözleşmesi uyarınca iş sahibi bir meslek veya sanatı öğretmek, çırak da bu meslek veya sanatı öğrenmek amacıyla işgörmekle yükümlüdür. Mesleki Eğitim Kanunu’na göre çırak olabilmek için kişinin en az ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu olmak, bünyesi ve sağlığı gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olması gerekir (m.10). Kanunda on dokuz yaşından gün almış olanların da yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabileceği belirtilmiştir. İşyeri sahibi eğer çırak reşit değilse velisi veya vasisi, çırak reşitse kendisiyle yazılı bir çıraklık sözleşmesi yapmakla yükümlüdür. Çıraklık eğitim süresi sonunda çıraklar açılacak ilk kalfalık sınavına girmek zorundadır (m.16, f 2). Bu sınav sonrasında kalfalık hakkını elde edenlere kalfalık belgesi verilir (m.17). Kalfalar iş sözleşmesi ile çalışıp işçi olarak İş Kanunu hükümlerine tabidir. Çıraklar, işyerinde işgörmekle yükümlü olmakla beraber, bu işgörme iş sözleşmesinde olduğu gibi ekonomik bir değer yaratma amacı taşımayıp bir meslek veya sanatı öğrenme amacıyla sınırlı bir işgörmedir. İşverenin çıraklık sözleşmesinden doğan borcu bir meslek veya sanatın öğretilmesidir. Ücret iş sözleşmesinin temel bir unsuru olmasına rağmen, bir sözleşmenin çıraklık sözleşmesi olarak nitelendirilebilmesi için iş sahibinin çırağa ücret ödeme yükümlülüğü bulunması gerekmez. Ancak Mesleki Eğitim Kanunu 25. maddesinde yirmi ve üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde çırağa asgari ücretin % 30’undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde % 15’inden aşağı olmamak üzere bir ücret ödeneceğini hükme bağlamıştır. Buradaki ücret borcu yasadan kaynaklanan bir ücret borcu olup, çıraklık sözleşmesinin temel bir unsuru değildir. Çıraklık sözleşmesi iş sözleşmesinden farklı nitelik taşıdığı için çıraklar işçi niteliği taşımazlar. Çıraklar işyerindeki işçi sayısından sayılmazlar, işçilerin üye olduğu sendikalara üye olamaz, toplu iş sözleşmesinden yararlanamazlar.

Çıraklar her ne kadar işçi niteliği taşımasa da işyerlerinde işçilerle birlikte aynı iş kazası ve meslek hastalığı riskine maruz kalırlar. Bu risklere karşı çıraklar 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleriyle güvence altına alınmıştır (İSGK m.2). Böylece işveren işyerindeki iş kazaları ve meslek hastalığı risklerine karşı çırakları da korumak, onlara da gerekli eğitimi ve koruyucu malzemeyi vermek, çırakların alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyup uymadığını denetlemekle yükümlüdür. Çırak ve aday çırağın eğitimi sırasında işyerinde meydana gelecek iş kazasından işveren sorumludur (3308 s. Kanun m.25, f.2). Yine çıraklar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun iş kazası ve meslek hastalığı sigorta dalından yararlanır (SSGSSK m.5, f.1/b).

Sanayi Devrimi sonrası doğan iş hukuku, bağımlı çalışan işçiyle işveren arasındaki hukuki ilişkiyi düzenleyen hukuk dalıdır.

1475 Sayılı İş Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu ile Borçlar Kanunu (818 sayılı ve 6098 sayılı), Hafta Tatili Kanunu, Belediyeler Kanunu, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kanunu’nda da iş sağlığı ve güvenliği hakkında çeşitli hükümler yer almaktadır. Kültür Varlıklarını Koruma Kanunu bu kapsamda değildir. Doğru yanıt D seçeneğidir. 

Toplum düzen kuralları: Din kuralları, örf ve âdet kuralları, görenek kuralları, hukuk kuralları gibi kurallardır.

Basın İş Kanunu gereğince gazetecilerle yapılan iş sözleşmesinin yazılı olması gerekmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi toplantı ve karar yeter sayısı gibi birtakım sıkı kurallara bağlı kalmadan aciliyet gerektiren konularda çok çabuk toplanarak aldığı kararları uygulamaya geçirebildiği özel bir kanun çıkarma şekline Kanun Hükmünde Kararname denmektedir.

Ülkemizde çıkarılan ilk İş Kanunu 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu’dur

İşveren vekilinin eylem ve işlemlerinden doğan hukuki sorumluluk işverenlere aittir. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Seçeneklerin tamamı İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde yazılıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

I. ve IV seçenekte verilen bilgiler çeldirici olarak kullanılmıştır. Stajyerler, teorik bilgilere sahip oldukları bir mesleğin  uygulamasını izleyerek o mesleğin uygulamasını öğrenmek üzere işyerinde bulunan kişilerdir. Ayrıca Stajyerler iş sözleşmesi ile çalışmadıkları için iş mevzuatı dışında kalırlar. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

Devlet sosyal haklardan hiyerarşik olarak değil herkesin eşit bir şekilde yararlanmasını sağlamalıdır.

İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlarla işçinin sürekli biçimde örgütlendiği birime işyeri denir. Bina, arazi, hammadde, makine, alet ve edavat gibi unsurlar işyerinin maddi unsurunu oluştururken; fikri ve sınai mülkiyet hakları, deneyim, müşteri çevresi gibi unsurlar bir işyerini oluşturan maddi olmayan unsurlardır. İş Kanunu çerçevesinde işyerinden bahsedebilmek için bu birimin kâr amacı gütmesi önemli değildir.

4857 sayılı İş Kanunu’ndan önce yürürlük­te bulunan 1475 sayılı İş Kanunu’nda iş sözleş­mesinin tanımı yapılmamış, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda ise hizmet sözleşmesi tanımlanırken bağımlılık unsuruna yer verilmemiştir.

İş kazası veya meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar arasında gelir bağlanmış olan erkek çocuklarına değil, kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi vardır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

İş Kanunu’nun 71. maddesi asgari çalıştırma yaşını 15 olarak tanımlar

Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubuna ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir