İslam Ahlak Esasları Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi insanın kendi iradesiyle Allah yolunu tercih edip, o yolda hem yaşayıp hem yaşatması, kendi varlığını ancak diğer insan ve varlıkları muhafaza üzerinden koruması, kendi güvenliğini başkalarının güvenliğini sağlayarak güvenceye almasını ifade etmektedir?
Kelam |
Eşref-i mahlukat |
Hilafet |
İslam ahlakı |
İhtiyar |
Onun kendi iradesiyle Allah yolunu tercih edip, o yolda hem yaşayıp hem yaşatması; daha doğrusu yaşamaktan çok yaşatmaya yönelmesi ve kendi varlığını ancak
diğer insan ve varlıkları muhafaza üzerinden koruması, kendi güvenliğini başkalarının güvenliğini sağlayarak güvenceye alması anlamına gelmektedir.
2.Soru
- İnsan kendi kendine zulmedebilir
- Allah da kullarına zulmedebilir
- İnsan yanılabilir bir varlıktır
- İnsan başkalarına da zulmeder
bu ifadelerden hangisi veya hangileri yanlıştır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Allah'ın kullarına zulmetmesi mevzu bahis olamaz. nitekim bir hadis-i kutside allah zulmü kendi zatına haram kılmıştır.
3.Soru
Klasik İslam kültüründe, hem ahlâki iyiyi hem de estetik anlamda güzeli ifade etmek için kullanılan terim, aşağıdakilerden hangisidir?
İhtiyâr |
Vaz-ı İlahi |
Zevi’l-ukûl |
Hasen |
Vasat |
Bir işi yapmak önemli olmakla birlikte, edebine/adabına uygun bir şekilde yapmak ta önem arz etmektedir. Bu cihet, klasik İslâm kültüründe, kullanılan “hüsün” veya “hasen” teriminde de açığa çıkmaktadır. Nitekim “hasen” kelimesi hem ahlâki “iyi”yi, hem de estetik anlamda “güzel”i ifade etmektedir. Bir fiilin “hasen” olması, ahlâk kurallarına uygun olduğu gibi, edebe de uygun olması, yani âdâbınca yerine getirilmesi, kısaca o fiili gerçekleştirenin estetik kaygıları da dikkate alması anlamına gelmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hayrı, iyiyi ve varlığa yakın olanı tercihe yatkınlık anlamına gelir?
İrade
|
Hürriyet
|
Sevgi
|
Akıl
|
İhtiyar
|
5.Soru
İslam ahlakını içeren klasik eserlerde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Ahlaklı davranmayı bir meleke haline getirmenin yolları
|
Yaşanmış örnekler üzerinden ahlaklı davranışın gösterilmesi
|
Ahlakın ferdi davranış düzeni olmaktan çıkarılması
|
Ahlaki davranışın kuralları
|
Ahlaki kuralların nasıl uygulanacağı
|
6.Soru
"Bir düzenin toplum tarafından benimsenmiş olması cihetiyle fert üzerindeki tesirini ele almak" tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?
İslâm ahlâkı |
Ahlâk felsefesi |
İslam felsefesi |
Ahlâk sosyolojisi |
Ahlâk psikolojisi |
Davranış düzenini fertlerin iç dünyasını dikkate alarak ve özellikle de insanların biyolojik gelişimini takip ederek ele almaya, ahlâk psikolojisi; bu düzenin toplum tarafından benimsenmiş olması cihetiyle fert üzerindeki tesirini ele almaya ahlâk sosyolojisi, bu
düzenin ilkelerinin neler olduğu ve bunlar arasında da bir düzenin olup olmadığını; varsa bunun keyfiyetini ele almaya da ahlâk felsefesi denilmektedir. İslâm insanlardan aynı zamanda bir davranış düzeni talep etmektedir; İslâm’in talep ettiği bu davranış düzenine İslâm ahlâkı denilmektedir. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iyi ya da kötünün ahlaki kullanımına örnek teşkil eder?
Ülkenin ekonomik durumu iyidir, fakat gelir dağılımı kötüdür.
|
Ayşe'nin hitabeti iyidir, fakat yazısı kötüdür.
|
Trafikte kurallara uygun araba kullanmak iyi, kural ihlali yapmak kötüdür.
|
Ahmet iyi araba kullanır, fakat kötü yemek pişirir.
|
Hastanın yattığı oda iyi, fakat hastalığının gidişatı kötüdür.
|
8.Soru
Yandaki erdemler tasnifi tablosuna göre numaralı yerlere sırasıyla gelmesi gerekenler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Gazap gücü - şehvet gücü- nazari güç - ameli güç |
şehvet gücü- gazap gücü - nazari güç - ameli güç |
Nazari güç - ameli güç - şehvet gücü- gazap gücü |
Ameli güç - şehvet gücü- gazap gücü - nazari güç |
Gazap gücü - nazari güç - ameli güç - şehvet gücü |
İnsanî nefsin iki gücü vardır.
1. İdrak gücü: Bu güç sayesinde nefis, aklın idrak gücünü gerçekleştirir. Bunun iki görünümü vardır.
a) Nazari Güç: Bunun aşırılığa veya eksikliğe gitmemesi, yani orta düzeyde/itidal üzerine olması sayesinde hikmet meydana gelir.
b) Amelî Güç: itidal üzerine fiiller, yani “orta yol” çıkarırsa adalet meydana gelir.
2. Hareket Ettirici Güç: Bu güç sayesinde beden itki veya motivasyon gücü kazanır.
a) Hareket Ettirici Arzu Gücü (Şehvet): Aşırılığa gitmediği sürece “orta hal/düzeyde” olduğu müddetçe iffet meydana gelir.
b) Hareket Ettirici Saldırgan Güç (Gazap): Aşırılığa gitmediği sürece “orta hal/düzeyde” fiiller, cesaret meydana gelir. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, ahlâk kavramını doğru tanımlar?
Ortam |
Teyit etmek |
Yöneliş |
Davranış düzeni |
Muhtelif bağlam |
Ahlâk, davranış düzenidir. Her insan az veya çok bir düzen içerisinde hayatını sürdürdüğü, daha doğrusu sürdürmek zorunda olduğu için, ahlâk insan hayatının zorunlu bir boyutu, eskiden denildiği gibi “mütemmim cüzü” veya “tamamlayıcı parçası” dır. Doğru cevap D seçeneğidir.
10.Soru
İslam ahlakının kaynaklarından olan akıl ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Akıl, nakilden bağımsız ahlaki ilke ve kurallar koymaz.
|
Akıl, nakille gelen ahlaki ilkeleri anlaşılır kılar.
|
Akıl, ahlak alanını ilim haline getirir.
|
Ahlaki ilke ve kuralları sadece akıl koyar, nakle önem vermez.
|
Akıl, ahlaki rivayetleri tasnif ederek buradaki kuralları tespit eder.
|
11.Soru
"Bir insanın ahlâkı, onun hayat düzenidir; kendi hayatında etkin olan ilke ve kurallardır" ifadesinden hareketle aşağıdakilerden hangisine varılabilir?
Ahlak teorik bilgiler bütünüdür |
Ahlakın temelinde teslimiyet vardır |
Ahlak toplumlara göre farklılaşabilir |
Ahlak zaruri durumlarda esnetilebilir |
Ahlak pratik bilgiler bütünüdür |
Ahlâk kendinde teorik (nazari) değil pratiktir (amelidir). Bir insanın ahlâkı, onun hayat düzenidir; kendi hayatında etkin olan ilke ve kurallardır. Ahlâk, hakiki manası ile insanların hayatlarındadır; kitaplarda değil. Ahlâki ilke ve kuralları anlatan bir kitap, “ahlâk” değil, “ahlâk hakkında” kitaptır. O kitapta anlatılan ilke ve kurallar, bir insan tarafından üstlenildiğinde, o insanın ahlâkı olur. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
İnsanların göremediği ama onları gören ve aynı zamanda her cihetten gözeten varlıklara ne ad verilir?
Peygamber |
Huri |
Ashap |
Melek |
Elçi |
Melekler de, insanların göremediği ama onları gören ve
aynı zamanda her cihetten gözeten varlıklar olarak, insanın ahlâki hayatının
ve ahlâki şuurunun mühim bir boyutunu teşkil etmektedirler. Meleklerin
varlığının farkında olan insan, hiçbir zaman yalnızlık, yapayalnızlık gibi bir
sıkıntı ile karşı karşıya kalmayacaktır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi imanın şartlarından değildir?
Allah'a inanmak |
Meleklere inanmak |
Namaz kılmak |
Kutsal kitaplara inanmak |
Peygamberlere inanmak |
İmanın altı şartı olarak bilinen, Cenab-ıHakk’ın varlığına ve birliğine, meleklere, Peygamberlere ve onlara diğer insanlara tebliğ edilmek üzere verilmiş olan Kitaplara, ahiret gününe ve nihayet her şeyin Cenab- Hakk’ın kudreti içinde cereyan ettiğine inanmak, Müslümanlığın akidevi cihetini özetlemektedir. Namaz kılmak islamın şartlarından olduğu için doğru cevap C şıkkıdır.
14.Soru
“Din samimiyettir”, “ ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim” ve
“sen yüksek bir ahlâk üzeresin” sözü neyi ifade eder?
Dini ifade eder |
Din ile ahlâk arasındaki derin irtibatı ifade eder |
Din ile beşer arasındaki derin irtibatı ifade eder |
Ahlâğı ifade eder |
Din ile ahlâk arasındaki derin uçurumu ifade eder |
“Din samimiyettir”, “ ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim” ve
“sen yüksek bir ahlâk üzeresin” ifadeleri, din ile ahlâk arasındaki derin
irtibatı ifade etmek için yeterlidir.
15.Soru
"Ezberleme, hatırlama, zihin açıklığı" hangi erdemin alt başlığıdır?
Cesaret |
Hikmet |
İffet |
Sebat |
Adalet |
söz konusu başlıklar hikmet erdeminin alt başlıklarıdır.
16.Soru
İslâm ahlâkı'na göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Haz veren şeyler kendi başına kötüdür.
|
Vicdan kendi başına değersizdir.
|
Dünyevi fayda kendi başına değersizdir.
|
Akıl kendi başına değersizdir.
|
İnsanın kendi kendisini düşünmesi ahlâkın bir unsurudur.
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cenab-ı Hakk'ın isim ve sıfatlarının insanda görünür hale gelmesi, insanın yer yüzündeki ve diğer varlıkları içindeki konumunun belirlenmesine verilen isimdir?
İslam Ahlakı |
Meleke |
Eşref-i mahlukat |
Zahiri duyu organları |
Hilafet |
Bu taayyüne, yani Allah’ın isim ve sıfatlarının insanda görünür hale
gelmesi, insanın yer yüzündeki ve diğer varlıklar içindeki konumunu belirler. Bu konuma kısaca “hilafet” denilir ki, insan türü bu cihetten Allah’ın yeryüzündeki halifesidir.
18.Soru
Hz. Peygamber’in Müslümanlar için usve hasene olması ne demektir?
Devlet başkanı
|
Lider
|
Güzel örnek
|
Dost
|
Veli
|
19.Soru
Genel ahlâk ilkeleri ve kurallarını sistematik ve anlaşılır bir şekilde ortaya koyarak, bunların yeni yetişen nesillere öğretilmesi aşağıdakilerin hangisinin alanına girer?
Hukuk felsefesi |
Edep |
Ahlak ilmi |
Ahlak Psikolojisi |
Etik |
Genel ahlâk ilkeleri ve kurallarını sistematik ve anlaşılır bir şekilde ortaya koyarak, bunların yeni yetişen nesillere öğretilmesi ahlak ilmidir.
20.Soru
Öfke/gazap gücünün itidal üzerine olması sonucunda aşağıdaki erdemlerden hangisi gerçekleşmiş olur?
İffet
|
Tevazuu
|
Ölçülülük
|
Hikmet
|
Cesaret
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ