İslam Ahlak Esasları Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki İslam Çevre Ahlakı kuramlarından hangisi antroposentrik özelliktedir?
Koruma Etiği |
Bilgelik |
Erdemlilik |
Sorumluluk |
Yararlılık |
Yararlılık(menfaat) kuramı, büyük ölçüde insan merkezli (antroposentrik) denilebilecek bir kuramdır. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
"Ahlâkı Olgunlaştırma" adlı eser aşağıdaki İslam alimlerinden hangisine aittir?
Ahmet Hamdi Akseki |
İbni Miskeveyh |
Gazali |
İbni Haldun |
Hoca Ahmed Yesevi |
"Ahlâkı Olgunlaştırma" adlı eser, İbni Miskeveyh'e aittir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
aşağıdakilerden hangisi işçi ahlakıyla ilgili özelliklerden biri değildir?
haset etmemek |
haline şükretmek |
işbilir ve güvenilir olmak |
eğitimli olmak |
hakkaniyet ve mesuliyet sahibi olmak |
eğitimli olmak işçi ahlakıyla ilgili özelliklerden biri değildir.
4.Soru
Akıl arzuların ve öfkelerin önünde tutulabiliyorsa, ahlaki anlamda denge yakalanmış demektir. Bunu başarmak, insan nefsinin hangi gücünü doğru kullanmakla ilgilidir?
İstikrar
|
Arzu
|
Düşünme
|
Denge
|
Öfke
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam iş ahlakı ile ilgili dört temel esastan biri değildir?
çalışkanlık |
ihsan |
müsamaha |
adalet |
tevazu |
tevazu islam iş ahlakı ile ilgili dört temel esastan birisi değildir
6.Soru
Manevî varlığımızı; kişiliğimizi, karakterimizi, değerlerimizi, kutsal bildiğimiz şeyleri korumaya yönelik olan güce ne ad verilir?
Arzu gücü |
Şehvet gücü |
Öfke gücü |
Düşünme gücü |
Sevgi gücü |
manevî varlığımızı; kişiliğimizi, karakterimizi, değerlerimizi, kutsal bildiğimiz şeyleri korumaya yönelik olan güce öfke adı verilir.
7.Soru
- Bazı Batılı çevreciler, Müslümanların İslâm çevre ahlâkını geliştirmek ve bu ahlâkın kuramlarını ve ilkelerini yeniden ve acilen hayata geçirerek çevre sorunlarının çözümüne katkıda bulunmadıklarını belirtmektedirler.
- Bazı Batılı çevreciler, önce İslâm çevre ahlâkının büyük kuramlarının, daha sonra da bu kuramların vurguladığı en temel çevre etiği ilkelerinin ayetler ve hadisler eşliğinde irdelenmediğini ileri sürmektedirler.
- Bazı Batılı çevreciler, ‘dünyadaki varlıkların insanın hizmetine sunulduğu’ şeklinde Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm gibi dinlerin kutsal metinlerinde yer alan kimi ifadeleri çevre sorunlarının temel nedeni gibi göstermektedirler.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangilerinde çevre konusunda dinlere yönelik yapılan suçlama doğru ifade edilmiştir?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
Yalnız II |
Yalnız III |
Çevre sorunlarının nedenleri konusundaki özet bilgiyi bitirmeden önce, bu konuda dinlere yönelik bir suçlamayı değerlendirmeden geçmemekte yarar vardır. Bazı Batılı çevreciler, ‘dünyadaki varlıkların insanın hizmetine sunulduğu’ şeklinde Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm gibi dinlerin kutsal metinlerinde yer alan kimi ifadeleri çevre sorunlarının temel nedeni gibi göstermektedirler.
8.Soru
İslâm ahlâkında reziletlerin iyileştirilmesinde onay mekanizmasının önemli olması hangi insanî fiil ile bu gerçekleştirilebilir?
Sevgi
|
Adalet
|
Yoksunluk
|
Saadet
|
İbadet
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çocukların anne babaları üzerindeki hakları arasında yer almaz?
Güzel bir isim sahibi olmak |
Eşit muamele görme hakkı |
Çocuğun önünde pratik örnekler bulabilmesi |
Eğitim hakkı |
Büyük kardeşin küçük kardeşe örnek olması |
Çocukların anne ve babalar üzerinde
birtakım hakları vardır. Onları şöyle ifade edebiliriz:
a. Güzel Bir İsim Sahibi Olmak ,Eşit Muâmele Görme Hakkı,Maddî İhtiyaçlarının Karşılanması, Manevî İhtiyaçlarının Karşılanması, Eğitim Hakkı, Çocuk, Önünde Pratik Örnekler Bulabilmeli.
E seçeneğinde yer alan açıklama kardeşlerin birbirlerine karşı olan görev ve sorumlulukları ile ilgili olduğundan cevap E dir.
10.Soru
Üç kişinin oturduğu masaya iki çay geldiğinde bir kişinin, önüne gelen çayı arkadaşına ikram etmesi İslam ahlakında en doğru hangi kavram ile ifade edilir?
İkram
|
Cömertlik
|
Tercih
|
Îsar
|
Muhabbet
|
11.Soru
I. Kocasına karşı nazik ve kibar davranmak,
II. Onun şeref ve itibarına leke getirecek bir davranışta bulunmamak
III. Onun istemediği kimseyi eve almamak
IV. Evin bütçesini sarsacak aşırı harcamalardan kaçınmak
V. Evin temizliği, çocuğun bakımı ve eğitimi ile ilgilenmek.
Yukarıdakilerden hangileri hanımın, kocasına karşı görev ve sorumlulukları arasındadır?
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
I, II, III, IV ve V |
Karı-koca ilişkisi böyle bir anlayış üzerine kurulduğu takdirde, o ailede işler bir “hak ve görevler envanteri” çıkarılarak değil, karşılıklı sevgi ve saygı, yardımlaşma ve dayanışma ile beraberce yürütülür. Bu ilkeyi temel alarak, evin hanımının hak ve görevlerini şöyle sıralayabiliriz: Kocasına karşı nazik ve kibar davranmak, onun şeref ve itibarına leke getirecek bir davranışta bulunmamak, onun istemediği kimseyi eve almamak, evin bütçesini sarsacak aşırı harcamalardan kaçınmak, evin temizliği, çocuğun bakımı ve eğitimi ile ilgilenmek.
Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Toplumsal hayatı düzenleyen normların yazılı olanına ne ad verilir?
hukuk |
kültür |
örf |
din |
ahlak |
Toplumsal hayatta da insan ilişkilerini düzenleyen, din, hukuk ve ahlâktır. Hukuk, koyduğu kanunlara uymayanları cezalandırır. Dinin yaptırım gücü, daha çok uhrevî, ahlâkın ise vicdanîdir. Ama üçü arasında yakın bir ilişki, hatta paralellik vardır. Üçünün de toplumda insan ilişkilerini düzene sokmada ayrı bir katkısı vardır. Doğru cevap A’dır.
13.Soru
Başkasını korumayı, onun hakkını gözetmeyi, ona yardım etmeyi ve onu iyileştirmeyi ilke edinen bir ahlak anlayışının kurduğu medeniyet, aşağıdakilerden en fazla hangisi ile nitelenmeye layıktır?
“Başka" medeniyet
|
Osmanlı medeniyeti
|
"Diğer" medeniyet
|
“Hayır” medeniyeti
|
“İyi” medeniyet
|
14.Soru
Nişanlılık dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Nişanlılık, tarafların birbirini daha iyi tanımalarına yönelik, evliliğe hazırlık dönemidir |
Geleneklerime göre kız verilince nişan yapılarak tarafların sevinci ifade edilir ve aralarındaki bağ biraz daha güçlenir. |
Nişan ve düğün törenleri şekil olarak yöreden yöreye, ulustan ulusa değişebilir. |
Nişanlılık döneminde dini nikah kıyılması sakıncalı bir durum değildir. |
Bu dönemde nişanlılar evli gibi yaşayamazlar. |
Geleneklerimize göre, evlenecek çağdaki iki genç birbirine gönül verdiklerinde (ya da görücü usûlü ile görüşüp) anlaşabileceklerine kanaat getirdikten sonra, ailelerin büyükleri konudan haberdar edilip kız istemeye gidilir. Kız verilince nişan yapılarak tarafların sevinci ifade edilir ve aralarındaki bağ biraz daha güçlenir. Dinimize göre, bir erkek bir kıza tâlip olduğunda, o sonuçlanmadan o kıza başka birinin tâlip olması doğru değildir.Nişan ve düğün törenleri şekil olarak yöreden yöreye, ulustan ulusa değişebilir. Önemli olan, ahlâka ve dinin özüne aykırı düşecek uygulamalardan kaçınmaktır.
Nişanlılık, tarafların birbirini daha iyi tanımalarına yönelik, evliliğe hazırlık dönemidir. Bu dönemde nişanlılar evli gibi yaşayamazlar. Aralarında dinî nikâh kıyılması da doğru değildir. Nişanlı iken ayrılmaları durumunda bu nikâh, dinî ve ahlâkî problemlere neden olur. Doğrusu; dinî nikâhın, resmî nikâhtan sonra yapılmasıdır. Ülkemizde de uygulama bu yöndedir.
Doğru cevap D'dir.
15.Soru
“Bunları ne ticaret ve ne de alışveriş Allah’ı anmaktan, namaz kılmaktan, zekat vermekten alıkoyar. Bunlar, gönüllerin ve gözlerin döneceği günden korkarlar” (Nur/24: 37) ayeti ahlaklı işverenin hangi özelliğine dikkat çekmektedir?
“Bunları ne ticaret ve ne de alışveriş Allah’ı anmaktan, namaz kılmaktan, zekat vermekten alıkoyar. Bunlar, gönüllerin ve gözlerin döneceği günden korkarlar” (Nur/24: 37) ayeti ahlaklı işverenin hangi özelliğine dikkat çekmektedir?
Liyakatlı olması |
İş hırsıyla ibadetlerini terk etmemesi |
Çalışanlarını ailesi gibi görmesi |
Zekatını ve sadakasını vermesi |
Kendisini işçilerinden sorumlu hissetmesi |
Müslüman işveren, toplumsal ahla^k ve iş ahla^kı kurallarına uygun davrandığı gibi manevi ahla^k yönünü de ihmal etmemeli, işi ile birlikte ibadetlerini ve maneviyatını da birlikte götürmeyi bilmelidir. Cenab-ı Hak bu tür işverenler veya zenginler için şöyle buyurmaktadır: “Bunları ne ticaret ve ne de alışveriş Allah’ı anmaktan, namaz kılmaktan, zekat vermekten alıkoyar. Bunlar, gönüllerin ve gözlerin döneceği günden korkarlar” (Nur/24: 37). Doğru cevap B'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, çevre etiğinin incelenmesi bağlamında kuramlar hakkında bilgi sahibi olmayı önemli hale getiren etkenlerden değildir?
Etik kuramları, etik sorunları tartışmak ve anlayabilmek için ortak bir dil işlevi görürler. |
Geleneklerimizde önemli roller oynadıklarından, düşünme biçimlerimize de yansırlar. |
Münferid inançları ve şahsi değerleri açıklığa kavuşturur ve sistemleştirirler. |
Yol gösterici özelliklere sahiptirler. |
Düşünce tarzlarımızdaki örüntüleri ve varsayımları daha iyi tanıyabilir, görüşlerimizi daha iyi yansıtabilir ve onları daha iyi savunabiliriz. |
Çevre etiğinin incelenmesi açısından kuramlar hakkında bilgi sahibi olmayı anlamlı kılan en az dört genel neden vardır. Birinci olarak, etik kuramları, etik sorunları tartışmak ve anlayabilmek için ortak bir dil işlevi görür, ortak inançları ve paylaşılan değerleri açıklığa kavuşturur ve sistemleştirirler. İkinci olarak, çeşitli etik kuramları geleneklerimizde önemli roller oynadıklarından, pek çoğumuzun düşünme biçimlerine de yansırlar. Etik kuramları öğrendikçe düşünce tarzlarımızdaki örüntüleri ve varsayımları daha iyi tanıyabilir, görüşlerimizi daha iyi yansıtabilir ve onları daha iyi savunabiliriz. Üçüncü olarak, bir etik kuramın geleneksel işlevlerinden biri rehberlik ve değerlendirme yapmasıdır. Kuramları özgül durumlara uygularken ve özgül tavsiyelerde bulunurken onlardan yararlanırız. Son olarak da, kimi yorumculara göre, kuramlar karşılaştığımız çevre sorunlarından bazılarının nedenini de oluşturduklarından, etik kuramlar konusunda bilgi sahibi olmak önemlidir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
Hz. Peygamberin “Müslümanları bir bedene benzetmesi; Müslümanların birbirini sevmesini, birbirine merhamet etmesini, birbirini korumasını istemesi; Bedenin bir organı hastalandığı zaman, diğer organların da bu rahatsızlığı duyması ve bütün bedenin ateşlenmesi gibi Müslümanların da birbirinin derdi ile dertlenmesi gerektiğini ifade etmesi” daha çok hangi toplumsal ahlak ilkesi ile ilgilidir?
doğruluk |
dostluk ilişkileri |
akraba ilişkileri |
kardeşlik |
yardımlaşma |
Hz. Peygamber, Müslümanları bir bedene benzetir. Onların birbirini sevmesini, birbirine merhamet etmesini, birbirini korumasını ister. Bedenin bir organı hastalandığı zaman, diğer organların da bu rahatsızlığı duyması, bu yüzden uyumaması, bütün bedenin ateşlenmesi gibi, Müslümanların da birbirinin derdi ile dertlenmesi gerektiğini ifade eder. Din kardeşlerinin birbirine kin tutmasını, haset etmesini, sırt çevirmesini ve birbiriyle ilişkiyi kesmesini uygun görmez. Bu yaklaşımda, bir Müslümanın, din kardeşiyle üç günden fazla küs durması doğru değildir. Doğru cevap D’dir.
18.Soru
“Uhud öyle bir dağdır ki, o bizi sever, biz de onu severiz.” hadisini hangi ilke çerçevesinde anlayabiliriz?
Muhabbet İlkesi |
Ayet İlkesi |
Emanet İlkesi |
Ubudiyet İlkesi |
Kudsiyet İlkesi |
Sevgi, canlı-cansız tüm varlığı kapsar; dağları ve gökleri bile kuşatır. Nitekim Sevgili Peygamberimizin Uhud dağı ile ilgili söylediği söz çok meşhur ve manidardır: “Uhud öyle bir dağdır ki, o bizi sever, biz de onu severiz.”
19.Soru
"kim zerre kadar iyilik yapmışsa onu görür. kim de zerre kadar kötülük yapmışsa onu görür" Zilzal 99/7-8 ayeti İslam çevre kuramının hangi maddesiyle doğrudan bağlantılıdır?
Sorumluluk |
Yararlılık |
Erdemlik |
Bilgelik |
Hikmet |
söz konusu ayet İslam-çevre kuramının erdemlilik maddesiyle doğrudan bağlantılıdır.
20.Soru
Anne-babalar çocuklarına miras olarak neyi bırakmazlar?
Maddî birikimlerini
|
Bilgi birikimlerini
|
Hayat tecrübelerini
|
Değerlerini
|
Kimliklerini
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ