İslam Düşünce Tarihi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İslam’ın siyasal yapısının kurulması aşağıdaki olayların hangisiyle gerçekleşmiştir?
Hz. Peygamberin Medine’ye hicretiyle |
Hz. Peygambere vahiy inmesiyle |
Sahabe sayısının artmasıyla |
Müslümanların gayrimüslimlerle yaptığı ilk savaşla |
Hz. Peygamberin veda hutbesiyle |
Peygamberin Medine'ye hicretiyle İslâm’ın siyasal yapısı kurulmuş oldu. Medine'de oluşan yeni siyasî-hukukî yapı içinde bir taraftan sosyal, ekonomik ve askerî teşkilâtlanma gerçekleştirilirken diğer taraftan buradaki ve Arap yarımadasındaki gayrimüslimlerle iyi ilişkilerin kurulmasına çalışıldı.
2.Soru
İslam düşüncesinin asıl rasyonalitesini nerede aramak gerekmektedir?
Felsefi düşünme |
İnanç |
Tartışma |
Sembol |
Dünya |
Farabi ve İbn Sina gibi filozofların bu noktada yaklaşımları daha farklıdır. Onlara göre, İsla^m’ın kutsal metinleri felsefi düzeyde anlaşılabilecek metafiziksel hakikatlere insanların çoğunluğunun anlayacağı sembolik ve metaforik bir söylemle işaret ettiği için, İsla^m düşüncesinin asıl rasyonalitesini felsefi düşünme tarzı içinde aramak gerekmektedir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işraki okulun kurucusudur?
İbn Bacce
|
İbn Sînâ
|
Fârâbî
|
Suhreverdî |
İbn Rüşd |
İşraki okul Şehâbeddin es-Sühreverdî (ö. 587/1191) tarafından kurulmuştur.
4.Soru
Farabi’nin bilgi teorisine göre insanın hem kendini bilmesi hem de soyutlama yapabilmesi aklın hangi aşamasında mümkündür?
Ameli akıl |
Güç halindeki akıl |
Fiil halindeki akıl |
Müstefad akıl |
Zahir akıl |
Fiil halindeki akıl (Bilfiil akıl), güç halindeki aklın aktif duruma geçmesidir. Bu aşamada akıl soyutlama yaparak maddeden tam bağımsız bilgilere ulaşır. Bu aşamada insan hem kendini bilir hem de külli ve aksiyomatik bilgilere ulaşır.Cevap C seçeneğidir
5.Soru
Fârâbî’nin, İbn Sînâ ve İbn Bâcce’ye atıfta bulunmak için kullandığı ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniler
|
Bilgeler
|
Yalnızlar
|
Çağdaşlar |
Elçiler |
Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Bâcce’ye ise çağdaşlar olarak atıfta bulunur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “el-Mukaddime” adlı eserin yazarıdır?
Gazzâli |
Ebu’l-Berekât el-Bağdâdî |
Fârâbî |
İbn Haldûn |
İbn Rüşd |
İslâm felsefesi geleneğini de iyi bilen İbn Haldûn, birçok eserinin yanında, “el-Mukaddime” eseriyle şöhret bulmuştur. Kitâbu’l-İber adlı tarih kitabına giriş olarak yazdığı el-Mukaddime, özellikle Tarih Felsefesi, sosyoloji ve siyaset gibi kültür ilimleri açısından önemlidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi istek ve irade dışı bir olay olup, beşerî bilginin aksine, hiçbir çaba harcamadan, mantıkî ve matematik yöntemlere başvurmadan Allah’ın, peygamberlerin tertemiz ruhlarını aydınlatması sonucunda zaman faktörü olmaksızın ortaya çıkan bir bilgi kaynağıdır?
Sezgi
|
Akıl
|
Hipotez
|
Vahiy |
Duyu algıları |
Müslüman bir filozof olarak Kindî vahyin güvenilir bir bilgi kaynağı olduğunu söyler. Onun mâhiyetine ilişkin farklı bir teori geliştirmese de vahyin istek ve irade dışı bir olay olduğunu, beşerî bilginin aksine, hiçbir çaba harcamadan, mantıkî ve matematik yöntemlere başvurmadan Allah’ın, peygamberlerin tertemiz ruhlarını aydınlatması sonucunda zaman faktörü olmaksızın ortaya çıkan bir bilgi olduğunu belirtir.
8.Soru
Latin dünyasında “commentator” unvanıyla tanınan Endülüs filozofu hangisidir?
İbn Bâcce |
Farabi |
İbn Sina |
İbn Rüşd |
İbn Meymun |
Endülüs’ün üçüncü en önemli filozofu İbn Rüşd’dür (ö. 595/1198). İleri gelen bir ailenin çocuğu olan İbn Rüşd Meşşâî okulunun son temsilcisi, filozof, fakih ve hekimdir. Aristo'nun felsefî doktrinine sadık kalarak eserlerini şerh ettiğinden İslâm âleminde “şârih”, Latin dünyasında “commentator” ünvanıyla tanınmıştır.
9.Soru
Fârâbî’nin devletin menşei meselesi üzerinde durduğu ve devlet yapısı fikrinin insan topluluklarında nasıl oluştuğu meselesinde kafa yorduğu meşhur eserinin adı nedir?
Bilgili Devlet
|
Adil Devlet
|
Güçlü Devlet
|
Erdemli Devlet |
Dengeli Devlet |
Soruda tarif edilmiş olan eser Fârâbî’nin El-Medinetü’l-fazıla (Erdemli Devlet) isimli eseridir.
10.Soru
Batılı düşünce tarihçileri, aşağıdaki hangi İslam felsefesini Yunan tarzı felsefe olarak görmüşlerdir?
Rivakiyye |
İşrâkiyye |
Meşşâiyye |
Reybiyye |
Sofistaiyye |
Batılı düşünce tarihçileri, "Meşşâilik"i Yunan tarzı bir İslam felsefesi olarak değerlendirmişlerdir.
11.Soru
Fârâbî’nin nübüvvet görüşünün temelinde nefsin aşağıdaki güçlerinden hangisi yer alır?
Muhayyile |
Vehim |
Ortak Duyu |
Teorik akıl |
Sudur |
Bir insanın, böylesine mükemmel bir şekilde gelişmiş olan muhayyile gücü sayesinde ulaşabileceği en son mertebe nübüvvet mertebesidir.
12.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Kur’an, Allah’a kesin bir iman ile bağlanmaya ve iman ederken Allah’a verilen sözleri tutmaya davet etmektedir. |
Kur’an insanlardan aynı anda hem inanma hem de düşünme eylemini gerçekleştirmelerini istemektedir. |
Bizzat İslâm düşüncesi tabiri, zaten Kur’an metni içinde yer alan inanma ve düşünme eylemlerine aynı anda işaret eden ve yukarıda kısmen dile getirdiğimiz soruları kendisinde barındıran bir tabirdir. |
İrade İslâm düşünce tarihinde bu tür sorulara verilen cevaplar ile bizlerin bu sorulara vermemiz gereken cevaplar arasında benzerlikler olabildiği gibi farklılıklar olamamalıdır. |
İslâm düşüncesi tabiri, İslâm toplumlarında tarihsel olarak ortaya çıkan tüm düşünce hareketlerine işaret etmeden önce, kendisinin bir anlama ve tartışma konusu olduğunu açığa çıkarır. |
Kur’an, Allah’a kesin bir iman ile bağlanmaya ve iman ederken Allah’a verilen sözleri tutmaya davet etmektedir. Kısacası Kur’an insanlardan aynı anda hem inanma hem de düşünme eylemini gerçekleştirmelerini istemektedir. İslâm düşüncesi tabiri, İslâm toplumlarında tarihsel olarak ortaya çıkan tüm düşünce hareketlerine işaret etmeden önce, kendisinin bir anlama ve tartışma konusu olduğunu açığa çıkarır. İslâm düşünce tarihinde bu tür sorulara verilen cevaplar ile bizlerin bu sorulara vermemiz gereken cevaplar arasında benzerlikler kadar farklılıklar da olabilir.
13.Soru
İslâm’dan önceki zamanlarda ve İslâm bazı belirli merkezlerde öğretilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu merkezlerden biri değildir?
İskenderiye Mektebi |
Urfa ve Nusaybin Mektepleri |
Cündişapur Mektebi |
Antakya Mektebi |
Süryani Mektebi |
İskenderiye Mektebi, Urfa ve Nusaybin Mektepleri, Cündişapur Mektebi, Antakya Mektebi, Harran Mektepleridir.
14.Soru
Hermenötik öğretinin son temsilcisi olan İslam düşüncesinin yabancı kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Urfa Mektebi |
Cündişapur Mektebi |
İskenderiye Mektebi |
Antakya Mektebi |
Harran Mektebi |
Harran mektebi, Hermenötik öğretinin son temsilcisidir.
15.Soru
İbn Rüşd’in din-felsefe ilişkisini ele aldığı eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Hayy b.Yakzân |
Fasl'ul-Makal |
Tehâfütü Tehâfüti'l-felâsife |
Faslul-makâl fî-ma beyne'ş-şer’ia ve'l-hikme mine'l-ittişâl |
el-Keşf an menâhici'l-edille |
Fasl'ul-Makal İbn Rüşd’in din-felsefe ilişkisini ele aldığı eseridir.
16.Soru
İslam düşünürleri tarafından, varlığın dış dünyada kendi başına bir gerçeklik olarak bulunması durumuna ne isim verilmiştir?
Ontolojik
|
Histolojik
|
Ontik
|
Fizyolojik |
Sosyolojik |
Varlığın dış dünyada kendi başına bir gerçeklik olarak bulunması durumuna ontik adı verilmiştir.
17.Soru
Kindi’nin felsefe alanında yazdığı en hacimli eser hangisidir?
Risale fî hudûdi’l-eşyâ ve rusûmihâ |
Akıl Üzerine |
Kitâb fi’l-felsefeti’l-ûlâ |
Kitabu’l-ibane |
El-Kavl fi’n-nefs |
Kindinin felsefe alanındaki kitabı Kitâb fi’l-felsefeti’l-ûlâ: Felsefe alanında yazdığı en hacimli eserdir. Dört bölümlük kitabın elimizde sadece birinci bölümü bulunmaktadır. Kitabın günümüzde Arapça olarak tenkitli neşri yapılmıştır. İngilizce’ye tercümesi de yapılan kitabın Türkçe’ye tercümesini Prof. Dr. Mahmut Kaya “İlk Felsefe Üzerine” ismi altında yaparak, Kindî’nin diğer bazı eserlerinin tercümesiyle birlikte “Felsefi Risaleler” içinde yayınlanmıştır.
18.Soru
Aşağıdaki İslam felsefe okullarından hangisi Aristo felsefi sistemi tarafından belirlenir ve yönlendirilir?
Meşşai Okul |
Dehri okul |
İşraki okul |
Tabiatçı okul |
Kelam okul |
İslâm dünyasında en yaygın ve en etkili olan Mesşşai okulu Aristo felsefi sistemi tarafından belirlenir ve yönlendirilir. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
İşraki okul için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
İşrâki okul akıl yürütmeyi temel alan rasyonalist felsefeyi savunur. |
İşrâki okul mistik tecrübe ve deruni sezgiyi reddeder |
İşrâki okul Meşşâi felsefeyi eleştirmiş ve ondan faydalanmayı reddedmiştir. |
İşrâki okul Eflatun’u kendisine model olarak almıştır |
İşrâki okul, Meşşâi okulu eleştirsede meşşâi filozoflarının hakikat bilgisine ulaştıklarını kabul eder |
İşrâkî okul, Meşşâî felsefeye karşı mistik tecrübe ve deruni sezgiye dayanan düşünceyi savunur. İşrâkî okul hem Meşşâi felsefeyi eleştirmiş hem de ondan faydalanmıştır. İşraki okul Meşşâî filozofların hiçbirinin hakikat bilgisine (zuhurî bilgi) ulaşamadığını, bunu ancak Bâyezîd-i Bistâmî ve Sehl et-Tüsterî gibi mutasavvıfların başardığına inanır. İşraki okul büyük ölçüde Efalatunu kendilerine model olarak almışlardır.
20.Soru
“Dinin Doğal Tarihi” adlı eserinde “Tek tanrı inancı insanlık düşüncesini fakirleştirmiştir” diyen filozof kimdir?
Sokrates |
David Hume |
John Locke |
Immanuel Kant |
Hegel |
“Dinin Doğal Tarihi” adlı eserinde “Tek tanrı inancı insanlık düşüncesini fakirleştirmiştir” diyen filozof David Hume'dur. Doğru cevap B.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ