İslam Düşünce Tarihi Ara 38. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farabi’nin müzik alanında yazdığı eseridir?
Kitab’el-hurûf |
Elfâz el-Müsta’amele fi’l-mantık |
Mûsîka’l-kebîr |
Kitabu’l-ibane |
El-Kavl fi’n-nefs |
Mûsîka’l-kebîr Farabi’nin müzik alanında yazdığı eseridir.
2.Soru
- Hayatın değişimiyle ortaya çıkan yeni sorunlar
- Dini metinlerin kendilerinde bulunan kapalılık
- Dini metinlerin düşünmeyi, ilmi ve araştırmayı tavsiye etmesi
- Okullar aracılığıyla İslamiyeti yaymak
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri İslam düşünce okullarının ortaya çıkışını belirleyen sebeplerdir?
Yalnız I |
I, II ve IV |
Yalnız III |
III ve IV |
I, II ve III |
Yukarıdaki ilk 3 sebep İslam düşünce okullarının ortaya çıkış sebeplerindendir. Bu 3 madde dışında, zahirleri itibariyle bakıldığında dini metinlerin kendilerinde bulunan çelişkiler ve İslâm dininin diğer din, kültür ve medeniyetlerle karşılaşması ve karşılıklı meydan okumalarda düşünce okullarının ortaya çıkış sebepleridir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Bir filozof olarak Kindî’nin güvenilir bir bilgi kaynağı olduğunu, onun mâhiyetine ilişkin farklı bir teori geliştirmese de onun istek ve irade dışı bir olay olduğunu, beşerî bilginin aksine, hiçbir çaba harcamadan, mantıkî ve matematik yöntemlere başvurmadan Allah’ın, peygamberlerin tertemiz ruhlarını aydınlatması sonucunda zaman faktörü olmaksızın ortaya çıkan bir bilgi olduğunu belirttiği bilgi kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Sezgi
|
Yorum
|
Duyu Algıları
|
Akıl |
Vahiy |
Yukarıda kindî tarafından tarif edilen bilgi kaynağı vahiydir.
4.Soru
"Var olanlara bakmak ve varlıkların Sani', Tanrıya delaleti bakımından onları değerlendirmektir."
Yukarıda yer alan felsefe tarifi aşağıdaki İslam düşünürlerinden hangisine aittir?
Farabi |
Gazzali |
İbn Tufeyl |
İbn Haldun |
İbn Rüşd |
İbn Rüşd, felsefeyi "Var olanlara bakmak ve varlıkların Sani', Tanrıya delaleti bakımından onları değerlendirmektir" şeklinde tarif eder. Yani felsefe bütün varlığı Allah'ın varlığına hikmet ve kudretine delil teşkil etmesi bakımından inceleyen ve yorumlayan bir ilimdir.
5.Soru
İranlılar tarafından 363 yılında kurulan mektep aşağıdakilerden hangisidir?
Urfa Mektebi |
Cündişapur Mektebi |
Harran Mektebi |
Nusaybin Mektebi |
İskenderiye Mektebi |
Cündişâpur, İran’ın Huzîstan bölgesinde Sasânî hükümdarı I. Şâpur (241272) tarafından kuruldu. Antakya Mektebi M.S. 3. yüzyılda, Hıristiyanlık, özellikle de Nasturîlik eğitimi için Antakya’da açılmıştı.Harran mektebi, Büyük İskender’in Harran bölgesini işgal etmesiyle ortaya çıkmıştır.İskenderiye mektebi Makedonyalı İskender (Büyük İskender, M.Ö.356-323) tarafından kurulmuştur.Urfa mektebi, İranlılar tarafından 363 yılında kuruldu.Nusaybin mektebi ise bu mektebin kapatılması ve başta Urfa mektebinin son idarecisi Nersî’nin bazı hocalarla Nusaybin’e geçmesiyle açılmıştır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.
6.Soru
İnsanlık tarihinin bilinen en eski düşünce geleneğidir ve Mezopotamya ve Akdeniz havzası medeniyetlerinin temelini oluşturur.
Yukarıda kısaca tanımlanan geleneğin ismi nedir?
Sünnet |
Hermes |
Akli düşünce |
Mantık |
Metafizik |
İnsanlık tarihinin bilinen en eski düşünce geleneği, Hermes’in geleneğidir ki, Mezopotamya ve Akdeniz havzası medeniyetlerinin temelini oluşturur. Bu gelenek, İslâm’dan önce, tarihî öncelik sırasına göre, Babil, Mısır ve Yunan medeniyetlerinin ve düşüncelerinin köklü bir biçimde temelini teşkil ediyordu. Özellikle Astronomi, Matematik, Simya, Astroloji ve Sihrî (okült) düşünceler bakımından zengin ve ileri seviyede bir gelenekti. Doğru cevap Hermes Geleneğidir.
7.Soru
Aristo'nun felsefî doktrinine sadık kalarak eserlerini şerh ettiğinden İslâm âleminde “şârih”, Latin dünyasında “commentator” unvanıyla tanınan Endülüs filozofu kimdir?
İbn Tufeyl |
İbn Sina |
Farabi |
İbn Rüşd |
İbn Bâcce |
Endülüs’ün üçüncü en önemli filozofu İbn Rüşd’dür (ö. 595/1198). İleri gelen bir ailenin çocuğu olan İbn Rüşd Meşşâî okulunun son temsilcisi, filozof, fakih ve hekimdir. Aristo'nun felsefî doktrinine sadık kalarak eserlerini şerh ettiğinden İslâm âleminde “şârih”, Latin dünyasında “commentator” unvanıyla tanınmıştır.
8.Soru
İndiye, İnadiyye ve Laedriye gibi alt kolları olan, hakikatin ölçüsünün insan olduğunu, doğruluk ve yanlışlığın insanın dilini kullanmasına bağlı olduğunu savunan İslam felsefi akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Reybiyye
|
Tabi’iyyun
|
Tekafü-i edille
|
Sofistaiyye
|
Meşşaiyye
|
9.Soru
Aşağıdakilerin hangisi Meşşailerin duyu tasnifine göre, iç duyulardan biri değildir?
Hafıza |
Vehim |
Dokunma |
Ortak duyu |
Müfekkire |
Dokunma dış duyulardandır. Doğru cevap C şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam düşüncesinin kapsamı içinde yer almaz?
Kuramsal Felsefe |
Mantık |
Teknoloji Felsefesi |
Pratik Felsefe |
Kelam |
İslâm düşüncesinin kapsamını şöyle belirleyebiliriz: Kuramsal Felsefe (mantık ve metafizik); Pratik (Amelî) Felsefe (hukuk, siyaset, ahlâk ve iktisat felsefeleri); Kelâm; Tasavvuf; Bilim Felsefesi, Sanat Felsefesi; Din Felsefesi; Dil Felsefesi ve Tarih Felsefesi.C seçeneğinde yer alan "Teknoloji Felsefesi" bunların içinde bulunmaz.
11.Soru
İnanma eylemi, her şeyi açıklama iddiasında bulunduğunda hangi temel olumsuz sonuca yol açar?
Rasyonel düşünceye karşı kuşkucu tavırların ortaya çıkmasına
|
Başkalarına kulak verme ihtiyacının ortadan kalkmasına
|
İnanan kişinin her şeyi anladığını düşünerek mutlu olmasına
|
Hayat görüşünün sadeleşmesi ve basitleşmesine
|
İnancın kesin bir görünüm kazanmasına
|
12.Soru
XII. yüzyılda Meşşailiğe karşı eleştiri getiren ve Meşşai felsefeye karşı mistik tecrübe ve deruni sezgiye dayanan düşünceyi savunan İşraki okulunun kurucusu kimdir?
Şehabeddin es-Sühreverdi |
Farabi |
İbn Bacce |
İbn Rüşd |
Gazali |
XII. yüzyıla kadar İslâm Dünyasında en yaygın felsefe okulu Meşşâilikti. Bu yüzyılda Meşşâîliğe karşı İşrâkî okul tarafından eleştiriler getirilir. Okul Şehâbeddin es-Sühreverdî (ö. 587/1191) tarafından kurulmuştur.
13.Soru
İlk İslam filozofu olarak kabul edilen felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
Farabi |
Yakup İbn İshak el-Kindî |
İbn Sina |
Gazzali |
İbn Tufeyl |
İslâm düşünce tarihçileri tarafından ilk İslâm filozofu olarak kabul edilen Yakup İbn İshak el-Kindî’dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Meşşai iç duyu tasnifinde yer almaz?
Hayal |
Hafıza |
Vehim |
Müfekkire |
Görme |
Messai iç duyu tasnifinde hayal, hafıza, vehim, müfekkire ve ortak duyu yer almaktadır.
15.Soru
Sezgiye düşünceden daha fazla önem veren filozof aşağidakilerden hangisidir?
İbni Haldun
|
İbn Sina
|
Gazali
|
İbn Rüşd
|
Kindi |
İbn Sînâ'ya göre bilgi sadece düşünceyle elde edilmez: bu konuda daha önemli ve kestirme yol sezgidir. Bu bakımdan filozofun sezgiye düşünceden de fazla önem verdiği söylenebilir. Çünkü konu iyice incelenirse bilgi değeri taşıyan önermelerin bu husustaki kabiliyeti gelişmiş kişilerin sezgilerine dayandığı görülür.
16.Soru
Mutluluğa akli bilgi olmaksızın ulaşmanın imkânsız olduğunu düşünen İbn Bâcce’nin bu bağlamda ciddi bir şekilde eleştirdiği düşünür kimdir?
Fârâbî
|
Kindi
|
İbn Rüşd
|
Gazzâli |
İbn Sînâ |
İbn Bâcce’ye göre mutluluğa akli bilgi olmaksızın ulaşmak imkânsızdır. İbn Bâcce bu bağlamda Gazzâli’yi de ciddi bir şekilde eleştirir.
17.Soru
İndiye, İnadiyye ve Laedriye gibi alt kolları olan, hakikatin ölçüsünün insan olduğunu, doğruluk ve yanlışlığın insanın dilini kullanmasına bağlı olduğunu savunan İslam felsefi akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Reybiyye
|
Tabi’iyyun
|
Tekafü-i edille
|
Sofistaiyye
|
Meşşaiyye
|
18.Soru
Sühreverdi'ye göre, bilgiye ulaşmada en yetkin kişi kimdir?
Alim-i Müteellih
|
Müteellih
|
Ayetullah
|
Hakim-i Müteellih
|
Filozof
|
19.Soru
Hangi rasyonel gelişim safhasinda önemli olan ‘görebilme, ayirt edebilme, fark edebilme’ gücüne erişmektir?
Pratik |
Ontolojik |
Kültürel |
Sembolik |
Kuramsal |
‘Kuramsal’ tabirinden de anlaşılacağı üzere, bu gelişim safhasında önemli olan ‘görebilme, ayırt edebilme, fark edebilme’ gücüne erişmektir. Kuram kelimesi, daha ziyade theoria (teori) kelimesiyle irtibatlıdır ve zihinsel olarak bir şeyleri görebilmeyi ifade eder. Sözgelimi matematik, geometrik ve mantıksal işlemlerimiz zihnin görme gücü sayesinde gerçekleşirler.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbn Sina’ya göre akıl çeşitleri arasında yer almaz?
Beyani Akıl
|
Bilkuvve Akıl
|
Meleke Halinde Müstefâd Akıl
|
Meleke Halinde Akıl
|
Hiçbiri
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ