İslam Düşünce Tarihi Final 28. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd'ün küçük şerhlerindendir?
Kitâbü'n-Nefs |
Simâu't-tabî‘î |
Sema ve’l-âlem |
Kevn vel-Fesad |
Kitabu’l-Hayevan |
Küçük şerhler asıl metni belli atlama ve haziflerle içerik olarak okuyucusuna aktarır. Mesela Kitâbü'n-Nefs bunun örneğidir. Burada İbn Rüşd Aristo’nun kendinden önceki filozofların nefse dair görüşlerini değerlendirdiği De Animası’nın birinci bölümünü içerik olarak da hazfeder. Aristo öncesi döneme ait tarihsel bilgi yığınını aktarmamayı tercih eder. Doğru cevap A şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam düşüncesinin Batı’ya geçiş yollarından değildir?
Hıristiyanların Müslümanlarla Sicilya, Endülüs (İspanya) ve kısa süreli olarak Güney İtalya’nın fetihlerinde doğrudan teması |
Batılıların İslâm ülkelerine eğitim için gitmeleri |
İslâm eğitim kurumlarının taklit edilmesi |
Haçlı savaşları |
Batının eğitime bakış açısının İslam ülkelerinden farklı olması |
Batı eğitim şekli olarak İslam ülkelerini taklit etmiştir. İslâm medreselerini taklit yolu ile ilk Batı üniversiteleri kuruldu. Binaların mimarî tarzı, ders programları, öğretim metodları tamamen medreselerin taklidi idi.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam düşünce okulları arasında sayılamaz?
Kelam
|
Felsefe
|
Tasavvuf
|
Hadis
|
Hiçbiri
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Dönemi’nde Pozitivist yaklaşımı temsil eden düşünürlerden birisidir?
İbrahim Müteferrika
|
Baha Tevfik
|
Mustafa Şekip
|
Rıza Tevfik |
Katip Çelebi |
Osmanlı Dönemi’nde Pozitivist yaklaşım en belirgin şekliyle Rıza Tevfik tarafından temsil edilmekteydi.
5.Soru
Tehâfüt geleneğinin ortaya çıkış nedenleri incelendiğinde bunların en başında ne gelmektedir?
Akıl-Din ilişkisi |
Akıl-Felsefe ilişkisi |
Felsefe-Din ilişkisi |
Mantık-Felsefe ilişkisi |
Akıl-Mantık ilişkisi |
Tehâfüt geleneğinin ortaya çıkış nedenleri incelendiğinde bunların en başında felsefe - din ilişkisi görülür. Bu açıdan Tehâfüt geleneğinin felsefe -din ilişkisi üzerine inşa edilmiş olduğu söylenebilir.
6.Soru
Gazzali’den sonra gelen ve felsefe ile kelâmı birleştiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
İbn Rüşd |
Ali et-Tûsî |
İbn Bâcce |
Fahreddin Razî |
İbn Tufeyl |
Gazzâlî’den sonra gelen Fahreddin Razî (ö.1209), felsefe ile kelâmı birleştirmiştir. Felsefeyi kelâma katarak, kelâmın meşruluğundan hareketle felsefi konuları kelam içinde okumak da bir ölçüde meşrulaşmıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi göçebe hayatının özelliklerinden değildir?
Doğal ve dayanıklı olmaları
|
Bağımlılık
|
Güçlü asabiyet
|
İyiliğe daha meyyal olmaları
|
Özgürlük |
İhtiyaçlarını karşılamalarına bağlı olarak oluşan yaşam şartlarının göçebelerde oluşturduğu temel özellikler şunlardır: 1) Özgürlüğe düşkünlük, 2) güçlü asabiyet, 3) doğal ve dayanıklı olmaları, 4) işlerini kendileri görmeleri, 5) cesaret, 6) iyiliğe daha meyyal olmaları.
8.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Elmalılı Hamdi Yazır’a ait değildir?
Hak Dini Kur'an Dili |
İrşâdü'l-Ahlâf fî Ahkâmi'l-Evka |
Safahat |
Hz. Muhammed'in Dini İslâm |
Metâlib ve Mezâhib |
Elmalılı Hamdi Yazır’ın eserleri; “1- Hak Dini Kur'an Dili. 2. İrşâdü'l-Ahlâf fî Ahkâmi'l-Evkaf. 3. Hz. Muhammed'in Dini İslâm. 4. Metâlib ve Mezâhib 5. İstintâcî ve İstikrâî Mantık” şeklindedir. Safahat ise Mehmet Âkif Ersoy’a aittir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi felsefeler ve kelamcılar sisteminde telif edilmek istenen unsurlardan biri değildir?
Alem ezeli ve ebedi midir? |
Allah’ın zatı ve sıfatları nelerdir? |
Kader ve Kaza inancı gerçek midir? |
Cesetler dirilir mi? |
Mucize mümkün müdür? |
İslâmiyet’te dinle felsefeyi uzlaştırmaya çalışanlar dinden felsefeye doğru olmak üzere Kelamcılarla, felsefeden dine doğru olmak üzere Filozoflardır. İki sistemde telif edilmek istenen unsurlar şunlardır: Âlem ezelî ve ebedî midir? İki Allah mümkün müdür? Allah’ın zatı ve sıfatları nedir? Allah tarif edilebilir mi? Allah zatını, gayrını ve cüz’îleri bilir mi? Gök canlı mıdır? Gök ruhları cüz’îleri bilir mi? Ruh nedir? Cesetler dirilir mi? Mucize mümkün müdür?
10.Soru
Ahmet Naim’in en dikkat çeken ve üzerinde tartışılan eseri “.......................................................”dir. O burada bir taraftan İslâm kardeşliğini zedeleyecek ırkçı bir çıkışı tenkit ederken bir taraftan da Türkçülüğün Esasları üzerine eleştiriler getirmiştir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
İslâmiyet’in Esasları, Mazisi ve Hali |
İslâm’da Daava-yı Kavmiyye |
Kitabu'l-İfta ve'l-Kaza |
Miyaru'l-Ulum |
Mebâdi-i Felsefeden İlmu’n-Nefs |
Ahmet Naim’in en dikkat çeken ve üzerinde tartışılan eseri “İslâm’da Daava-yı Kavmiyye”dir. O burada bir taraftan İslâm kardeşliğini zedeleyecek ırkçı bir çıkışı tenkit ederken bir taraftan da Türkçülüğün Esasları üzerine eleştiriler getirmiştir.
11.Soru
İbn Miskeveyh’e göre tarihçi aşağıdakilerden hangisini yapmamalıdır?
Tarihi olayları yorumlamalı |
Belge yorumlarken devrin ahlâk, iktisat ve toplum psikoIojisiyle ilişkileri kurmalı |
Hurafe ve rivayetleri aktarmalı |
Gelecek için varsayımlar üretmeli |
Bilgileri toplarken eleştiri yöntemini kullanmalı |
Tarihçi hayal veya gerçek olmayan hadiselerle hakiki tarihi olayları karıştırma temayülüne karşı tedbir almalıdır. Bilgilerini toplarken eleştiri yöntemini bu amaçla titizce kullanmalıdır. İbn Miskeveyh hurafe ve aslı astarı olmayan rivayetleri aktaran tarihçileri ciddi bir şekilde eleştirir. Bu rivayetleri aktarmanın hiç kimseye bir faydası olmadığını ısrarla vurgular. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Felsefi metotla dini savunanları kimler temsil etmektedir?
Dinciler
|
Filozoflar |
Hacılar |
Kelamcılar |
Hocalar |
Felsefi metotla dini savunanları kelamcılar temsil etmektedir.
13.Soru
İbn Haldun tarafından oluşturulan “devletin geçirdiği döngüsel aşamalarının” hangisinde siyasi istikrar sağlanmaktadır?
Kuruluş ve zafer aşaması |
Gücün şahsileşmesi dönemi |
İmar dönemi |
Sulh ve istikrar dönemi |
Çözülme ve yok oluş devresi |
İmar dönemi: Bu aşamada siyasi istikrar sağlanır. Vergiler düzenli olarak toplanır. Asker sınıfına ve ülkenin imarına odaklanılır. Yönetimde görev alanlar büyük bağış ve hediyelerle mükâfatlandırılır. İnsanlar servet edinmeye başlar. Ülkede yüksek binalar ve prestijli yapılar yapılmaya başlar. İbn Haldun dönemi devletin en yetkin noktası olarak görür. Fakat diğer taraftan bu dönem aynı zamanda düşüşün de başladığı dönemdir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işraki okulun kurucusudur?
İbn Bacce
|
İbn Sînâ
|
Fârâbî
|
Suhreverdî |
İbn Rüşd |
İşraki okul Şehâbeddin es-Sühreverdî (ö. 587/1191) tarafından kurulmuştur.
15.Soru
Muhammed Abduh'la birlikte müslümanları Batı'nın sömürgeciliğine karşı harekete geçirmeyi hedefleyen Arapça basılan ve İngilizler tarafından Mısır ve Hindistan’da yasaklanan gazetenin adı nedir?
Takvim-i Vekayi |
El-Urvet el-Vuskâ |
Tercüman-ı Ahvâl |
Ceride-i Havadis |
Meşveret |
Muhammed Abduh'la birlikte müslümanları Batı'nın sömürgeciliğine karşı harekete geçirmeyi hedefleyen Arapça haftalık bir gazete olan El-Urvet el-Vuskâ'yı çıkardı. Çok geçmeden İngilizler gazeteyi Mısır ve Hindistan'da yasakladılar.
16.Soru
Theodosius hangi yıllar arasında imparatorluk yaptı?
355-375 |
360-380 |
365-385 |
370-390 |
375-395 |
İmparator Theodosius (375-395) -herkesin önünde- kilise yetkilisi Milanolu Ambrosius karşısında günah çıkardı. Böylece Hıristiyanlık devletle beraber var olma imkânını elde etti.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ümran ilmine sahip tarihçilerin özelliklerinden değildir?
Rivayetleri Ümran ilmi zemininde tahkik ederler.
|
Tarihi olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurarlar.
|
Tarihi hikemi ilimler içerisinde değerlendirendirirler.
|
Tarihi rivayet ilimleri içerisinde ele alırlar.
|
Tarihi olaylardaki genel ilkeleri tespit etmeye çalışırlar. |
Ümran ilmine sahip olan tarihçilerin özellikleri bunlardır:
Rivayetleri Ümran ilmi zemininde tahkik eder.
Tarihi olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar.
Tarihi hikemi ilimler içerisinde değerlendirir.
Tarihi olaylardaki genel ilkeleri tespit etmeye çalışır.
18.Soru
Vahdet-i vücud hakkında ayrıntılı bilgi için okunabilecek ''Vahdet-i Vücud ve Esasları'' isimli eser kimindir?
İdris Bitlisî |
İbn Kemal |
Molla Hüsrev |
Davud Kayserî |
Sadreddin Konevi |
''Vahdet-i Vücud ve Esasları'' isimli eser Sadreddin Konevi’nindir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sembolik dil aracılığıyla kendi düşüncelerini halkın dikkatine sunmaya çalışmıştır?
İbn Sina |
Sühreverdî |
Fârâbî |
İbn Haldûn |
İbn Rüşd |
Kavramsal dilin anlaşılması, ilgili alanda yeterli birikime sahip olmayanlara zor geldiği kadar yanlış anlamaya da yol açmaktadır. Filozoflar, İslâm toplumlarında felsefenin genel olarak sevilmemesinin en büyük nedenini felsefi dilin soyut kavramsal yapısına bağlarlar. Bu yüzden İbn Sina ve İbn Tufeyl gibi bazı filozoflar sembolik dil aracılığıyla kendi düşüncelerini halkın dikkatine sunmaya çalışmışlardır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd’ün fıkha dair yazdığı hukuk kitabıdır?
El-Keşf an menâhici'l-edille
|
Faslul-makâl fî-ma beyne'ş-şer’ia ve'l-hikme mine'l-ittişâl |
Bidâyetü'l-müctehid ve nihayetü'l-muktesıd |
Tehâfütü Tehâfüti'l-felâsife |
Hayy b.Yakzân |
Bidâyetü'l-müctehid ve nihayetü'l-muktesıd, İbn Rüşd'ün fıkha dair mukayeseli bir hukuk kitabıdır. İbn Rüşd’ün felsefi analiz kabiliyetini fıkıh alanında sergilemiş olduğu bir eseridir. Doğru cevap C şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ