İslam Düşünce Tarihi Final 29. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İbn Sina’nın La Logique d’Avicenne adıyla Fransızcaya çevrilen eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Hugues de Sienne |
Kitâbu’ş-Şifâ |
Kitâbu’n-Necât |
Kitâbu’n-Nefs |
Makâsidu’l-Felâsife |
Kitâbu’ş-Şifâ İbn Sina’nın La Logique d’Avicenne adıyla Fransızcaya çevrilen eseridir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd’ten etkilenen Hristiyan filozoflardan değildir?
Michel Scot |
Hermann I’Allemand |
Amaury de Bene |
Moise de Narbonne |
David de Dinant |
Moise de Narbonne İbn Bacce’nin felsefesinden etkilenmiş bir filozoftur.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbn Sina’nın eserlerindendir?
El-Medinetü’l-fazıla
|
Dânişname-i Ala'î |
Kitâb fî edebi’l-cedel |
Kitâb el-medhal ilâ el-hendese el-vehmiyye |
Risâle fî mâhiyeti’n-nefs |
Dânişname-i Ala'î İbn Sina’nın eserlerindendir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi felsefeyle ilgilenenlerin geleneğe aykırı düşünce ve zihniyetleriyle İslâm toplumunun dışına çıkmış olduklarını ima eden ve bir sosyolojik anlam da taşıyan kelimedir?
Bid’at
|
Kıdem
|
Tehafüt
|
Küfür |
Tenkit |
Her ne kadar Gazzâlî Tehâfüt’ünde İslâm filozoflarını metafiziğe ilişkin konulardaki, kendince yanlış görüşleri nedeniyle küfür ve bid’atle itham etmişse de buradaki “küfür” kavramı, dini anlamı yanında felsefeyle ilgilenenlerin geleneğe aykırı düşünce ve zihniyetleriyle İslâm toplumunun dışına çıkmış olduklarını ima eden sosyolojik bir anlam da taşımaktaydı.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hareket felsefesinin etkisinde kalmış, bu felsefenin kavramlarını ve metodunu kullanarak meselelere kendi kültürümüz açısından yaklaşmıştır?
Nurettin Topçu |
Roger Garaudy |
Muhammed İkbal |
Hilmi Ziya Ülken |
İsmail Hakkı İzmirli |
Fransa’da kaldığı 6 yıllık süre içerisinde Louis Massignon ve Hareket Felsefesi’nin kurucusu olan Maurice Blondel ile tanışmıştır. Bu olay Topçu’nun fikirlerinin oluşması açısından önemlidir. Çünkü Nurettin Topçu, hareket felsefesinin etkisinde kalmış, bu felsefenin kavramlarını ve metodunu kullanarak meselelere kendi kültürümüz açısından yaklaşmıştır.
6.Soru
Batılıların İbn Rüşd adına oluşturdukları yanlış kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Öz kuramı
|
Cevher kuramı
|
Araz kuramı
|
Çifte Hakikat kuramı
|
Varlık kuramı
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi inanma eylemlerinin özelliklerinden birisi değildir?
Anlama |
İtaat |
Açıklama |
Olması gereken |
Değer ve semboller |
İnanma eylemlerinin özellikleri anlama, itaat, olması gereken, mutlak neden, değer ve semboller ve sosyal algıdır.
8.Soru
Ibn- Haldun'a göre aşağıdakilerden hangisi gelecekteki ihtiyaçlarını karşılama konusunda belli bir noktaya gelmiş olan insanların estetik ve başka kaygılarla geliştirdiği hususları gösterir?
Hâcî ihtiyaçlar |
Kemalî ihtiyaçlar |
Zarurî ihtiyaçlar |
Beklenen ihtiyaçlar |
Kısmi ihtiyaçlar |
İbn Haldun fıkıh literatüründen de istifade ederek insanların ihtiyaçlarını üçe ayırır. Bunlar 1) zarurî, 2) hâcî ve 3) kemali ihtiyaçlardır. Zarurî ihtiyaçlar insanın yaşamını sürdürebilmesi için zorunlu yiyecek, giyecek, barınma ve korunmadan ibarettir. Hâcî ihtiyaçlar ise insanın yaşamı için zorunlu olmayan fakat insanın varlığını kolaylaştıran ve insanın gelecek ihtiyaçları bakımından önemli olan ihtiyaçlardır. Kemalî ihtiyaçlar ise gelecekteki ihtiyaçlarını karşılama konusunda belli bir noktaya gelmiş olan insanların estetik ve başka kaygılarla geliştirdiği hususlardır.
9.Soru
Gazzali’nin filozoflara yönelttiği eleştirilere ilk ciddi karşı koyuş ve açıklama hangi filozoftan gelmiştir?
Molla Lütfi |
Molla Fenari |
İbn Rüşd |
Kayserili Davud |
Kindi |
Gazzâlî’nin filozoflara yönelttiği eleştirilere ilk ciddi karşı koyuş, Endülüslü filozof ve fakîh İbn Rüşd’den (ö.1198) gelmiştir. İbn Rüşd, Tehâfütü’t Tehâfût adlı eseriyle, Gazzâlî’nin filozofları eleştirdiği yirmi ayrı meselenin her birini ayrı ayrı ele alarak, kendine göre onun eleştirilerinde haksız olduğu noktaları ortaya koymuştur.
10.Soru
Aristo felsefi sistemi tarafından belirlenen yönlendirilen İslam felsefe okulu hangisidir?
Meşşailik |
İşrakilik |
Masailik |
Tabiatçılık |
Dehrilik |
Meşşâî okulu Aristo felsefi sistemi tarafından belirlenir ve yönlendirilir. Diğer bir ifadeyle felsefî anlamda onların dünya görüşünü oluşturan temel kaynak Aristo felsefesidir. Talebemiz modern dönemle Meşşâî felsefenin yeşerdiği Orta Çağ dönemi arasında zihnî ve felsefî bir mesafe bulunduğunu unutmamalıdır. İki dönemin evren algılayışları, düşünce dünyaları ve temel kavramları birbirinden oldukça farklıdır. Bundan dolayı, Meşşâî felsefenin zihin dünyasına bir geçiş yapılması zorunludur. Bu yapılamazsa İslâm Meşşâî felsefesinin çabaları ve kavramları anlaşılmaz ve boş görünebilir. Bu ise özümsenememiş ve biraz da tahrif edilmiş sonuçlara yol açabilir.
11.Soru
“İsyan Ahlakı” projesi aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Hilmi Ziya Ülken
|
İsmail Hakkı İzmirli
|
Mehmet Akif Ersoy
|
Nurettin Topçu
|
Elmalılı Hamdi Yazır
|
12.Soru
‘Kıyas’ yoluyla dini metinlerle kültürel gelenekleri (dilleri) ortak bir rasyonel düşünme konusu haline getirmek isteyen Hanefi, Maliki, Şafi gibi yaygın fıkıh mezheplerine mensup İslâm düşünürlerine tepki göstermiş olan, dinin direk Kurân ve hadislerde yer alan din dilinin açıkça bilinebilir anlamlarına göre varlık ve şekil kazanması gerektiğini düşünen düşünür kimdir?
Fârâbî
|
İbn Hazm
|
İbn Sînâ
|
İbn Tufeyl |
Gazali |
Fark edileceği üzere, İbn Hazm’ın asıl tepkisi, ‘kıyas’ yoluyla dini metinlerle kültürel gelenekleri (dilleri) ortak bir rasyonel düşünme konusu haline getirmek isteyen Hanefi, Maliki, S¸afi gibi yaygın fıkıh mezheplerine mensup İsla^m düşünürlerinedir. Benzer bir tepkiyi Gazali’nin Farabi ve İbn Sina gibi Aristocu (Meşşai) düşünürlere yönelttiği eleştirilerin özünde de fark edebiliriz.
13.Soru
İbn Bâcce’ye göre tabiat bilimleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimseler hangi mertebededirler?
Cumhur Mertebesi |
Nuzzar Mertebesi |
Su‘edâ |
Mutlu İnsanlar |
Yalnız Adam |
Nuzzâr: Bu sınıf tabiat bilimleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimselerdir. Soyut sûretleri cisimlerin idrakleri olarak değil de kendinde varlığı olan ma‘kûller olarak idrak edebilmektedirler. Fakat bu sınıf da manevi suretleri doğrudan idrak edememektedir.
14.Soru
“Hüküm yalnızca Allah’ındır”şeklinde bir yaklaşım benimseyen ve Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir diyen grup hangisidir?
Mu’tezili
|
Maturidi
|
Hariciler |
Şiiler |
Eş’ari |
Sözgelimi, Kur’an ve hadislerin İslâm düşüncesi için birer kaynak olduğu görüşü, kimilerini Kur’an’ın kendi başına anlaşılabileceği inancına sevk etmiştir. Bu bağlamda en fazla dikkat çeken gurup Haricilerdir. “Hüküm yalnızca Allah’ındır” şeklinde özetlenebilecek yaklaşımlarının gerisinde ‘Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir’ şeklindeki bir varsayım bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
70'li yıllarda politikadan uzak kalarak ilmi araştırmalara yönelen ve Yaşayanlara Çağrı isimli eseri yazan kişi kimdir?
Roger Garaudy |
Abdülaziz Bekkine |
Hilmi Ziya Ülken |
Muhammed İkbal |
Elmalılı Hamdi Yazır |
Roger Garaudy yaptığı çalışmalar ve savunduğu fikirlerle kısa zamanda ilgi çekti ve sadece Fransa da değil, tüm dünyada hatırı sayılır bir düşünür olarak eserleri kuramcılar arasında oldukça önemli bir mevki işgal etti.
70’li yıllar onun için politikadan uzak ve ilmi araştırmalarla dolu bir dönem oldu. Araştırmacı ve dinamik karakteri onu yeni sahalara yöneltti. Batı Medeniyeti’nin, üçüncü dünyanın ve daha genelde insanlığın temel problemleri ve geleceği hakkında yoğun araştırmalar yaptı. Bu çalışmaların önemli ürünlerinden biri olarak Yaşayanlara Çağrı isimli eserini yayınladı.
16.Soru
Osmanlı Devletinin ilk şeyhulİslâmı kimdir?
Ebu’s – Suud Efendi |
Ahmed İbni Kemal Paşa |
Musa Kazım Efendi |
Molla Fenari |
İzzettin Efendi |
Eğitimini hem nakli hem de felsefe, mantık, astronomi ve matematik gibi ilimlerle tamamlayan Molla Fenari, Osmanlı Devletinin ilk şeyhulİslâmı’dır.
17.Soru
Her ne kadar kurgusal bir roman olsa da, yine de insan bilincinin kuramsal gelişimi noktasında farklı bir yaklaşımı ön plana çıkaran, ıssız bir adada büyüyen Hayy’ın hikayesinin anlatıldığı “Hayy Bin Yakzan” eserinin yazarı kimdir?
Fârâbî
|
İbn Sînâ |
İbn Rüşd
|
İbn Tufeyl |
İbn Bâcce |
“Hayy Bin Yakzan” eserinin yazarı İbn Tufeyl dir.
18.Soru
İbn Haldun tarafından oluşturulan “devletin geçirdiği döngüsel aşamalarının” hangisinde siyasi istikrar sağlanmaktadır?
Kuruluş ve zafer aşaması |
Gücün şahsileşmesi dönemi |
İmar dönemi |
Sulh ve istikrar dönemi |
Çözülme ve yok oluş devresi |
İmar dönemi: Bu aşamada siyasi istikrar sağlanır. Vergiler düzenli olarak toplanır. Asker sınıfına ve ülkenin imarına odaklanılır. Yönetimde görev alanlar büyük bağış ve hediyelerle mükâfatlandırılır. İnsanlar servet edinmeye başlar. Ülkede yüksek binalar ve prestijli yapılar yapılmaya başlar. İbn Haldun dönemi devletin en yetkin noktası olarak görür. Fakat diğer taraftan bu dönem aynı zamanda düşüşün de başladığı dönemdir.
19.Soru
Sağlığında yedi ayrı kitap halinde bazıları birkaç defa basılan, ölümünden sonra tek cilt olarak yayımlanan ve tamamı aruzla yazılmış 11.240 mısralık 108 manzumeden ibaret genel adı Safahat olan eser kime aittir?
Nurettin Topçu
|
Hilmi Ziya Ülken
|
Muhammed İkbâl
|
Elmalılı Hamdi Yazır
|
Mehmet Akif Ersoy
|
20.Soru
Batı ile doğu arasında bir köprü kurmayı deneyen, gelenek ile moderniteyi birbirleriyle uzlaştırmaya çalışan, Mevlana ile Niethzsche gibi birbirine zıt iki düşünüre eserlerinde yer veren fikir adamı kimdir?
Muhammed Abduh
|
İsmail Hakkı İzmirli
|
Mehmet Akif Ersoy
|
Babanzade Ahmed
|
Muhammed İkbal
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ