İslam Düşünce Tarihi Final 31. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı Devletinin ilk şeyhulİslâmı aşağıdakilerden hangisidir?
Bedreddin Simavi |
Kayserili Davud |
Molla Fenari |
Gelibolulu Mustafa |
Molla Lütfi |
Osmanlı Devletinin ilk şeyhulİslâmı Molla Fenari’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Biruni'nin eserlerinden biridir?
İşarat
|
Tahkîk mâ li'l-Hind
|
Tehafüt
|
Tecaribü'l-Ümem
|
Mukaddime
|
3.Soru
‘İnsanın gücü ölçüsünde varlığın hakikatini bilmesi’ aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?
Felsefe |
Kelam |
Nefs |
Vahiy |
Risale |
İnsan sanatlarının değer ve mertebe bakımından en üstünü felsefedir. Felsefe ‘İnsanın gücü ölçüsünde varlığın hakikatini bilmesidir’. Çünkü filozofun bilgiden amacı gerçeğin bilgisini yakalamak, davranışının amacı ise sadece eylemde değil, gerçeğe uygun olarak davranmaktır. İnsan sanatlarının en üstünü ve en değerlisi felsefedir”.
4.Soru
Batılılarca ismi, Averroes, Averroys, Aben-Rassad, Avenryz, Adveroys, Aben-Rois, Aben-Rust ve benzer şekillerde Latinceleştirilen ve batı felsefesinin oluşumunda en çok payı olan İslam filozofu kimdir?
İbn Rüşd |
İbn Bâcce |
İbn Sînâ |
Gazzâlî |
Farabi |
Batılılarca ismi, Averroes, Averroys, Aben-Rassad, Avenryz, Adveroys, Aben-Rois, Aben-Rust ve benzer şekillerde Latinceleştirilen İbn Rüşd, Batı felsefesinin oluşumunda en çok payı olan İslâm filozofudur.
5.Soru
Tecâribü'l-ümem isimli eser hangi düşünüre aittir?
Bîrûnî
|
İbn Miskeveyh
|
İbn Haldun
|
Gazneli Mahmud |
İbn Rüşd |
Tecâribü'l-ümem isimli eser İbn Miskeveyh’e aittir.
6.Soru
“İslâm düşüncesi dini bir düşünce olacaksa, o, bu özelliğini ancak dini metinlerin kendilerinden alabilir.” diyen İbn Hazm hangi mezhebe mensuptur?
Zahirilik
|
Mürcie |
Vehhâbîlik
|
Cebriye |
Mu'tezile |
İbn Hazm, bu deyişiyindeki anlayış ile doğrudan paralel bir anlayışta olan Zahirilik Mezhebine mensuptur.
7.Soru
Mehmet Akif Ersoy’un yazdığı İstiklal Marşı TBMM’de hangi yıl milli marş olarak kabul edilmiştir?
1920 |
1921 |
1922 |
1923 |
1924 |
12 Mart 1921’de İstiklâl Marşı TBMM’de millî marş olarak kabul edilmiştir. Doğru yanıt "B" şıkkıdır.
8.Soru
Bîrûnî'nin Gazneli Mahmud’un Hint seferi sırasında yazdığı eserinin adı nedir?
Mukaddime |
Tecâribü'l-ümem |
Tahkîk mâ li'l-Hind |
Tercümetü Kitabi Batencel (Patanjali) |
El-Âsârü’l-bâkiye ani’l-kurûni’l-hâliye |
Bîrûnî'nin Gazneli Mahmud’un Hint seferi sırasında yazdığı eserinin adı ı Tahkîk mâ li'1-Hind'dir. Eserde bambaşka bir dinî atmosferi ve kültür âlemini tanıma gayreti içine girmiştir. Eser antropolojik bir yaklaşıma sahip olup açık seçik bir yöntemi vardır.
9.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi Cemâleddin Afgânî’yi savunan yazılar yazmıştır?
Necip Fazıl Kısakürek |
Sezai Karakoç |
Mehmet Âkif Ersoy |
İbn Bâcce |
İbn Tufeyl |
Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine kampanyalar genişletildi. Ve nihayet Afgânî materyalizmi reddeden eserler yazmasına rağmen bir kolaycılık aracı olan dinsizlikle itham edildi. Bu dedikodular dolayısıyla Mehmet Âkif Ersoy daha sonraları Afgânî’yi Sırât-ı Müstakîm’in 90 ve 91. sayılarında savunan yazılar yazdı
10.Soru
“Bu aşamada siyasi istikrar sağlanır. Vergiler düzenli olarak toplanır. Asker sınıfına ve ülkenin imarına odaklanılır. Yönetimde görev alanlar büyük bağış ve hediyelerle mükâfatlandırılır.”Bu cümlelerde bir devletin hangi devri anlatılmaktadır?
Kuruluş ve zafer aşamasını
|
İmar dönemini
|
Sulh ve istikrar dönemini
|
Gücün şahsileşmesi dönemini
|
Çözülme ve yokoluş devresini |
İmar dönemi: Bu aşamada siyasi istikrar sağlanır.Vergiler düzenli olarak toplanır. Asker sınıfına ve ülkenin imarına odaklanılır. Yönetimde görev alanlar büyük bağış ve hediyelerle mükâfatlandırılır. İnsanlar servet edinmeye başlar. Ülkede yüksek binalar ve prestijli yapılar yapılmaya başlar. İbn Haldun dönemi devletin en yetkin noktası olarak görür. Fakat diğer taraftan bu dönem aynı zamanda düşüşün de başladığı dönemdir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Gazzâlî'nin kelamî ve felsefî düşünceyle tanışmasını, bu fikirlere ilgi duymasını sağlayan, kelamın Eş'ari ekolündeki büyük âlimi aşağıdakilerden hangisidir?
Taftazanî
|
Nizâmü'l-Mülk
|
Ebu'l-Hasan el-Eş'arî
|
İmamu'l-Harameyn Ebu'l-Meâlî el-Cuveynî
|
Bakıllanî
|
12.Soru
Rıza Tevfik hangi düşünceyi benimsemiştir?
Sezgicilik |
Pozitivizm |
Spiritualism |
Materyalizm |
Sosyolojik |
Son Osmanlı felsefi düşüncesinin tarihsel dönüşümüne dair bu değerlendirmelerden sonra farklı metafiziksel felsefelerin önde gelen temsilcilerinin adlarını verebiliriz. Materyalist yaklaşım en belirgin şekliyle Baha Tevfik, Ruhçu (spritualist) yaklaşım Şehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi, Pozitivist yaklaşım Rıza Tevfik, Sosyolojik pozitivist yaklaşım Ziya Gökalp, Sezgici yaklaşım Mustafa Şekip tarafından temsil edilmişlerdir.
13.Soru
Aşağıdaki filozoflardan hangisi Latinler ve Batılı Yahudiler arasında Alpharabius, Avennasar, Abunazar, Albunasar ve Albumasar gibi çeşitli isimlerle anılmaktadır?
İbn Sina |
Gazzali |
Farabi |
İbn Bacce |
İbn Tufeyl |
Batı Hıristiyan ve Yahudi düşüncesine en çok etkisi olan Müslüman filozoflardan birisi de Fârâbî’dir. Denebilir ki, Fârâbî, daha hayatının son yıllarında bile, İbn Meserre (ö. 319/931) ve İbn Gabriel (Avicebron, ö. 450/1058) gibi Yahudi filozofların aracılığıyla Batı’da tanınmaya başlamıştır. Latinler ve Batılı Yahudiler arasında Alpharabius, Avennasar, Abunazar, Albunasar ve Albumasar gibi çeşitli isimlerle meşhurdur.
14.Soru
Esedabad'da doğan, Ayasofya ve Sultan Ahmet camilerinde vaazlar veren, kısa süre sonra Meclis-i Kebir-i Maarif azalığına getirilen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Muhammed Abduh
|
Cemaleddin Afgani
|
Reşîd Rızâ
|
Hidiv Tevfık |
Billah |
Cemâleddin Afgânî Hemedan yakınındaki Esedabad'da doğmuştur. 10 yıllık eğitim-öğretim neticesinde, İslâmî ilimleri özümsemiş, bu esnada felsefe ve modern bilimlere ise özel ilgi duymuştur. Anadili Türkçe’nin yanında Arapça, Farsça, Fransızca, İngilizce ve Rusça öğrenmiştir. 18 yaşında Hindistan’a gitmiş. Buradan birçok Müslüman memleketlere uğradıktan sonra Mekke’ye yönelerek Hacc ibadetini yerine getirmiştir. Sonra memleketi Afganistan’a dönmüş. Afganistan’dan Hindistan’a gelişi İngilizler tarafından tehlike olarak görülmüş ve Hindistan’ı terk etmek mecburiyetinde bırakılmıştır. Oradan Kahire’ye gitmiş ve çok iyi karşılanmıştır. Ezher hocaları ve öğrencileri ile özel dostluklar kurmuş ve evinde birçok insana ders vermiştir. Mısır’dan sonra İstanbul’a gelmiş. Ayasofya ve Sultan Ahmet camilerinde vaazlar vermiş, kısa süre sonra kendisi Meclis-i Kebir-i Maarif azalığına getirilmiştir.
15.Soru
Batı’da Algazel olarak bilinen İslam düşünürü kimidir?
Kindî |
Farabi |
İbn Sînâ |
Gazzâlî |
İbn Bâcce |
Batı dünyasına en az İbn Sînâ ve İbn Rüşd kadar tesir eden bir başka filozof da Gazzâlî’dir. Batıda “Algazel” olarak biliniyordu. Gazzâlî’nin önemli eserleri, XII. yüzyıldan itibaren Latinceye ve İbraniceye çevrilmeye başlamıştır.
16.Soru
Hangi hareketin bir kolu evrenin ve evrendeki oluş ve bozuluşu açıklamak için kullandığı iki ezeli ilke yani iyilik ve kötülük ilkesine sahiptir?
Mecusilik |
Dehrîlik |
Brahmanizm |
Tabiatçılık |
Batınîlik |
Mecusiliğin bir kolunun evrenin ve evrendeki oluş ve bozuluşu açıklamak için kullandığı iki ezeli ilke yani iyilik ve kötülük ilkesi cevap verilmesi gereken bir eleştiriydi. Bu doğrudan Allah’ın birliğine yönelmiş bir meydan okumaydı.
17.Soru
“Peygamberlik bir sanattır” sözü aşağıdaki İslam düşünürlerinden hangisine aittir?
Cemâleddîn Afgânî |
Muhammed Abduh |
İsmail Hakkı İzmirli |
Babanzâde Ahmet Naim |
Mehmet Âkif Ersoy |
İstanbul’a gelişinde devlet erkânı tarafından çok iyi karşılanan Cemâleddin
Afgânî’nin konuşmaları ve ortaya attığı fikirleri bazı resmî ulemayı rahatsız
etti. Bu rahatsızlık görüşlerinden çok Afgânî’ye gösterilen ilgi dolayısı ile idi.
Özellikle Şeyhulİslâm Hasan Fehmi Efendi ve diğer bazıları Afgânî’nin
Daru’l-Fünûn’da verdiği konferanslarındaki bazı görüşlerini bağlamını
kopararak Afgânî aleyhine deliller haline getirerek saraya jurnallediler.
Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine
kampanyalarını genişlettiler.
18.Soru
“Müslümanların inançları içinde Hıristiyanlıkta olduğu gibi aklı esaretin ayak bağı edecek sırlı şeylere tesadüf edilmez. Bir Müslüman, oluşun hakikatlarını düşünmekten men edilemez, bilakis kuru bir imanla iktifa edip iç ve dış dünyaların, göklerin ve yerin sayısız ve sonsuz hakikatlarını ve sırlarını düşünmekten atıl olanları kötüleyen ayetler pek çoktur...” görüşünü İslâmiyet’in Esasları, Mazisi ve Hali eserinde ifade eden yazar kimdir?
Cemâleddin Afgânî
|
Mehmet Âkif Ersoy
|
Muhammed Abduh
|
Babanzâde Ahmet Naim |
İsmail Hakkı İzmirli |
İsmail Hakkı İzmirli ,“İslâmiyet’in Esasları, Mazisi ve Hali” başlıklı makalesinde ise şu görüşlere yer verir. Müslümanların inançları içinde Hıristiyanlıkta olduğu gibi aklı esaretin ayak bağı edecek sırlı şeylere tesadüf edilmez. Bir Müslüman, oluşun hakikatlarını düşünmekten men edilemez, bilakis kuru bir imanla iktifa edip iç ve dış dünyaların, göklerin ve yerin sayısız ve sonsuz hakikatlarını ve sırlarını düşünmekten atıl olanları kötüleyen ayetler pek çoktur.
19.Soru
“Bu alanda hak batıla, doğru yanlışa karışmıştır. Üstün gelenle üstün gelinen (galip ile mağlup) hakkında hüküm vermek mümkün değildir.” Yukarıdaki açıklama Gazzâlî’nin Makâsıt’ta ele aldığı dört felsefi ilimden hangisini işaret eder?
İlahiyât |
Mantık |
Riyaziyât |
Tehâfüt |
Tabiîyât |
Gazzâlî’nin Makâsıt’ta ele aldığı dört felsefi ilimden olan Tabiîyât hak ve batılın, doğru ve yanlışın birbirine karıştığı, üstün gelenle üstün gelinen (galip ile mağlup) hakkında hüküm vermenin mümkün olmadığı bir alan olarak ele alınmaktadır.
20.Soru
Orhan Gazi tarafından İznik’te kurulan Osmanlı Devletinin ilk medresesinde uzun yıllar müderrislik yapmış olan Kayserili Davud (Davud el-Kayseri), hangi alanda eğitim görmüştür?
Mantık |
Sanat |
Tarih |
Edebiyat |
Sosyoloji |
Orhan Gazi tarafından İznik’te kurulan Osmanlı Devletinin ilk medresesinde uzun yıllar müderrislik yapmış olan Kayserili Davud (Davud el-Kayseri), eğitimini Kayseri, Mısır, Tokat Niksar ve İran gibi yerlerde mantık, usul, dini ilimler, kelam, tasavvuf, felsefe, matematik, astronomi gibi çok farklı alanlarda tamamladı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ