İslam Düşünce Tarihi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslâm dünyasında felsefeye yöneltilen eleştirilerin sebeplerinden biri değildir?
Felsefi fikirlerin dinî-siyasî hareketler tarafından kullanılması
|
Felsefi fikirlerin dine alternatif olduğunun düşünülmesi
|
İslâm dininin insan aklına ve düşünceye önem vermesi
|
Yunancadan tercüme edilen eserlerde İslâm inancına aykırı fikirlerin bulunması
|
Kur’an ve sünnetin bütün bilgileri kapsadığına olan inancın felsefi düşünceyi dışlaması
|
2.Soru
70'li yıllarda politikadan uzak kalarak ilmi araştırmalara yönelen ve Yaşayanlara Çağrı isimli eseri yazan kişi kimdir?
Roger Garaudy |
Abdülaziz Bekkine |
Hilmi Ziya Ülken |
Muhammed İkbal |
Elmalılı Hamdi Yazır |
Roger Garaudy yaptığı çalışmalar ve savunduğu fikirlerle kısa zamanda ilgi çekti ve sadece Fransa da değil, tüm dünyada hatırı sayılır bir düşünür olarak eserleri kuramcılar arasında oldukça önemli bir mevki işgal etti.
70’li yıllar onun için politikadan uzak ve ilmi araştırmalarla dolu bir dönem oldu. Araştırmacı ve dinamik karakteri onu yeni sahalara yöneltti. Batı Medeniyeti’nin, üçüncü dünyanın ve daha genelde insanlığın temel problemleri ve geleceği hakkında yoğun araştırmalar yaptı. Bu çalışmaların önemli ürünlerinden biri olarak Yaşayanlara Çağrı isimli eserini yayınladı.
3.Soru
İbn Haldun bir grup tarihçiyi neden eleştirmiştir?
Olayların sebeplerine yerince dikkat etmediklerinden |
Tarihi bir varlık alanı olarak ele aldıklarından |
Haberleri tabiata göre açıkladıklarından |
Rivayetleri aktardıklarından |
Toplumun değişim hallerine dikkat ettiklerinden |
İbn Haldun’un yeni oluşturduğu tarih anlayışı taklitçi ve asalak tarihçiler diye betimlediği diğer bir grup tarihçiyi eleştirisinde de kendini gösterir Bu tip tarihçiler olayların ve ahvalin sebeplerine dikkat etmeyip yeterince incelemede bulunmamaktadırlar. Bundan dolayı da saçma ve anlamsız rivayetleri terk etmemektedirler.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İsmail Hakkı İzmirli’nin eserlerinden değildir?
Yeni İlm-i Kelam
|
İlm-i Mantık |
Arab Felsefesi |
Müslüman Türk Filozofları |
İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet |
İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet Babanzâde Ahmet Naim'in eseridir.
5.Soru
2.İslam felsefesinin batı hristiyan ve yahudi
felsefesine etkisi kaçıncı yüzyıl da başlamıştır?
10. yüzyıl |
9. yüzyıl |
8. yüzyıl |
7. yüzyıl |
6. yüzyıl |
Müslüman filozofların eserlerinin Latince ve İbranice başta olmak üzere, diğer yerel dillere de çevrilmeye başlandığı X. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanmış ve çeşitli yollar ve şekillerde tâ Yakınçağ felsefesinin başlangıcına dek sürmüştür.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı İslam dünyasında yetişen ilk Müslümandır?
İbn Bâcce |
İbn Tufeyl |
İbn Rüşd |
Muhammed Abduh |
İsmail Hakkı İzmirli |
İbn Bâcce (ö. 533/1139) Batı İslâm dünyasında yetişen ilk Müslüman filozoftur. Endülüs'ün kuzeyindeki Sarakusta (Saragossa) şehrinde muhtemelen 470'te (1077) dünyaya geldi. İbnü's-Sâiğ olarak da tanınan İbn Bâcce Batı literatüründe genellikle Avempace diye anılır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam düşüncesinin kapsamında değildir?
Pratik Felsefe |
Tarih Felsefesi |
Sanat Felsefesi |
Din Felsefesi |
Yaşam Felsefesi |
Günümüz felsefi disiplinlerini göz önünde bulundurarak, İslam düşüncesinin kapsamını şöyle belirleyebiliriz: Kuramsal Felsefe (mantık ve metafizik); Pratik (Ameli) Felsefe (hukuk, siyaset, ahlak ve iktisat felsefeleri); Kelam; Tasavvuf; Bilim Felsefesi, Sanat Felsefesi; Din Felsefesi; Dil Felsefesi ve Tarih Felsefesi. Yaşam Felsefesi bunlar arasında yoktur. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
“Peygamberlik bir sanattır” sözü hangi düşünüre aittir?
Cemâleddin Afgânî
|
Mehmet Âkif Ersoy
|
Muhammed Abduh
|
İsmail Hakkı İzmirli |
Babanzâde Ahmet Naim |
İstanbul’a gelişinde devlet erkânı tarafından çok iyi karşılanan Cemâleddin Afgânî’nin konuşmaları ve ortaya attığı fikirleri bazı resmî ulemayı rahatsız etti. Bu rahatsızlık görüşlerinden çok Afgânî’ye gösterilen ilgi dolayısı ile idi. Özellikle Şeyhulİslâm Hasan Fehmi Efendi ve diğer bazıları Afgânî’nin Daru’l-Fünûn’da verdiği konferanslarındaki bazı görüşlerini bağlamını kopararak Afgânî aleyhine deliller haline getirerek saraya jurnallediler. Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine kampanyalarını genişlettiler.
9.Soru
Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını, ilim ile dini bir bütün kabul eden, onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmeyen düşünür kimdir?
Mehmet Akif Ersoy |
Muhammed İkbal |
Hilmi Ziya Ülken |
İsmail Hakkı İzmirli |
Nurettin Topçu |
İsmail Hakkı İzmirli, ilim ile dini bir bütün kabul eder. Onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmez. Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını söyler. O, tüm çalışmalarında bu konuyu ön planda tutmuş, ilim ile dinin bütünlüğü görüşünü savunmuştur.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir şeyin zamanla öncelenmemiş olmasını gösterir?
Ezel |
Ahir |
Kadim |
Kıdem |
Geri |
Kıdem bir şeyin zamanla öncelenmemiş olması demektir. Filozoflara göre zaman hareketin birimidir. Hareket ise varlığa gelmiş varlığın bir özelliğidir. Varlık henüz varlığa gelmemiş iken, hareketten ve zamandan söz etmek mümkün olmadığından, âlemin ilk varlığa gelişi bu anlamda kadîmdir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farabi'nin İbraniceye üç kez tercüme edilen eseridir?
Risâletu’l-Vedâ |
Kitâbu’n-Nefs |
Makâsidu’l-Felâsife |
Kitâbu fî’l-Akl (es-Sağir) |
Kiâbu’t-Tuffâha |
Farabi'nin eserlerinden Kitâbu fi’l-Akl (es-Sağir), İbraniceye üç kez çevrilmiştir. Birinci tercümenin mütercimi belli değildir. İkinci tercüme, Jedaja ha Penini veya Ketab ha Deat adıyla olup, mütercimi belli değildir. Üçüncü tercüme de, Kalonymos ben Kalonymos tarafından yapılmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.
12.Soru
"Hüküm yalnızca Allah’ındır" şeklinde özetlenebilecek yaklaşımlarının gerisinde "Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir" şeklindeki bir varsayım olduğunu ifade eden düşünürler aşağıdakilerden hangisidir?
Mu’tezilî |
Hariciler |
Maturidî |
Eş’arî |
Şafîîler |
Sözgelimi, Kur’an ve hadislerin İslâm düşüncesi için birer kaynak olduğu görüşü, kimilerini Kur’an’ın kendi başına anlaşılabileceği inancına sevk etmiştir. Bu bağlamda en fazla dikkat çeken gurup Haricilerdir. "Hüküm yalnızca Allah’ındır" şeklinde özetlenebilecek yaklaşımlarının gerisinde "Allah’ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir" şeklindeki bir varsayım bulunmaktadır. İlahi sözün kendiliğinden apaçık olduğu ve rasyonalitesini kendi içinde taşıdığına dair bu kanaatleri nedeniyle Hariciler diğer dini düşüncelere yönelik sert eleştiriler yapmışlardır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı felsefesine etki eden Müslüman filozoflardan değildir?
Farabi |
İbn sina |
Hallac-ı Mansur |
Kındi |
Gazzali |
Hallac-ı Mansur Batı felsefesine etki eden filozoflardan değildir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Babanzade Ahmet Naim’in eserlerinden biri değildir?
Mebâdi-i Felsefeden İlmu’n-Nefs
|
İlm-i Mantık
|
Kitabu'l-İfta ve'l-Kaza
|
Ahlâk-ı İslâmiyye Esasları |
İhsâu’l-ulum |
Babanzade Ahmet Naim’in eserleri: 1. Ahlâk-ı İslâmiyye Esasları 2. Mebâdi-i Felsefeden İlmu’n-Nefs (G. Fonsgrive’den tercüme) 3. İslâm’da Daavâ-yı Kavmiyyet 4. Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Terceme ve Şerhi. 5 Felsefe Dersleri; 6 İlm-i Mantık; 7. Kırk Hadis; 8 Temrinât. Sarf-ı Arabî’ye Mahsus Temrinât ve Mekteb-i Sultanîye Mahsus Sarf-ı Arabî ve Temrinât; Ayrıca Sırât-ı Müstakim ve Sebîlürreşâd''da birçok makalesi yayımlanmıştır..Kitabu'l-İfta ve'l-Kaza İzmirli’nin eseridir.
15.Soru
İşraki okul için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
İşrâki okul akıl yürütmeyi temel alan rasyonalist felsefeyi savunur. |
İşrâki okul mistik tecrübe ve deruni sezgiyi reddeder |
İşrâki okul Meşşâi felsefeyi eleştirmiş ve ondan faydalanmayı reddedmiştir. |
İşrâki okul Eflatun’u kendisine model olarak almıştır |
İşrâki okul, Meşşâi okulu eleştirsede meşşâi filozoflarının hakikat bilgisine ulaştıklarını kabul eder |
İşrâkî okul, Meşşâî felsefeye karşı mistik tecrübe ve deruni sezgiye dayanan düşünceyi savunur. İşrâkî okul hem Meşşâi felsefeyi eleştirmiş hem de ondan faydalanmıştır. İşraki okul Meşşâî filozofların hiçbirinin hakikat bilgisine (zuhurî bilgi) ulaşamadığını, bunu ancak Bâyezîd-i Bistâmî ve Sehl et-Tüsterî gibi mutasavvıfların başardığına inanır. İşraki okul büyük ölçüde Efalatunu kendilerine model olarak almışlardır.
16.Soru
Muhammed Abduh’un fikir olarak en çok etkilendiği ve örnek aldığı düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Cemaleddin Afgani |
İsmail Hakkı İzmirli |
Babanzade Ahmet Naim |
Mehmet Akif Ersoy |
Muhammed İkbal |
Muhammed Abduh’un fikir olarak en çok etkilendiği, derin etkiler bıraktığı ve örnek aldığı düşünür Cemaleddin Afgani’dir.
17.Soru
Yabancı eserlerin Arapça’ya tercüme girişimi ilk defa kimin döneminde gerçekleştirilmiştir?
Hz. Ali |
Hz. Osman |
Hz. Ömer |
Hz. Ebû Bekir |
Hz. Muhammed |
Yabancı eserlerin Arapça’ya tercüme girişimi ilk defa Hz. Ömer zamanında olmuştur.
18.Soru
Batıda Ortaçağın erken dönemlerinde "Avennasar" adıyla anılan Müslüman filozof kimdir?
İbn Rüşd
|
İbn Sînâ
|
Kindî
|
Fârâbî
|
İbn Bâcce
|
19.Soru
İbn Sînâ'nın ruhun bedenden ayrı olarak var olduğunu ispat etmek için kullandığı "Uçan adam" örneğini aynen tekrarlayan batılı filozof kimdir?
Pascal
|
Descartes
|
Didero
|
Leibniz
|
Hume
|
20.Soru
İslami açıdan felsefi, bilimsel ve teknik düşüncelerin ilk defa ortaya çıktığı devir hangisidir?
Emeviler devri |
Selçuklular devri |
Abbasiler devri |
Hz. Ömer devri |
Hz. Osman devri |
Abbasiler devrinin İslam düşüncesi açısından ayrı bir yerinin ve önemi vardır. Bu, sadece kelami, tasavvufi ve hukuki sahalarda mezhepleşmelerden değil, aynı zamanda gerçek anlamıyla, felsefi, bilimsel ve teknik düşüncelerin ilk defa bu devrin başında ortaya çıkmasındandır. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ