İslam Hukukuna Giriş Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerde hangi ilişki fıkıh alanı içinde değildir?
İnsan- insan ilişkisi |
Allah-insan ilişkisi |
İnsan-insan dışı canlı ilişkisi |
İnsan-cansız ilişkisi |
Cansız- cansız ilişkisi |
Fıkıh kuralları, insanların birbirleri ile olan ilişkileri, Allah insan ilişkisi, insan eşya ilişkisini konu eder ve bunları hükme bağlar. İnsan eşya ilişkisi, insan ile insan dışı canlı ve insan ile cansız varlık ilişkisini de kapsar.
2.Soru
Kıyasın bırakılıp insanlara en uygun olanı almak, b) Özel ve genel herkesin karşı karşıya kalıp mübtela olduğu hususlarda hükümlerde kolaylığı talep etmek, c) Genişliği almak, sıkıntılı olanı terk etmek, d) Müsamahayı almak, rahatlık taşıyanı istemektir. Bu tanımların ortak noktası, kolaylığın alınıp zorluğun terkedilmesi olup, bu husus dinde temel bir prensiptir.
Yukarıda açıklanan terim aşağıdakilerden hangisidir?
İstihsan |
İcmaa |
Istıshab |
Kitab |
Sünnet |
İstihsan, sözlükte, güzel bulmak anlamına gelir. Terim olarak ise değişik biçimlerde tanımlanmıştır. Hanefi usulcü ve fakih Serahsi istihsanı yukarıdaki şekillerde tanımlamışlardır.
3.Soru
İmam Malik ahad haber ile hangi amel arasında çatışma çıktığında o amele öncelik verirdi?
Mekke |
Medine |
Yemen |
Şam |
Mısır |
İmam Malik, kuşaktan kuşağa aktarılan Medine amelinin Hz. Peygamber ve sahabe dönemindeki uygulamayı yansıttığına inanırdı.
4.Soru
Kulların özürlerine bağlı olarak ve geçici olmak üzere konulmuş istisnâî hükümlere ne ad verilir?
Ceza |
Hüküm |
Günah |
Azimet |
Ruhsat |
Ruhsat, kulların özürlerine bağlı olarak ve geçici olmak üzere konulmuş istisnâî hükümlerdir. Hanefilere göre ruhsat hükümleri dört tür olup bunların ilk ikisi gerçek anlamda ruhsat diğer ikisi ise mecâzî anlamda ruhsat olarak isimlendirilir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi müctehid imamlar döneminin itibarının artması ve ekolleşmenin gerçekleşmesini hazırlayan nedenlerden biri değildir?
Dini konulara ve ilim adamlarına ilgi gösterilmesi |
İslama yeni giren farklı kültürlerdeki insanların öğrenme ihtiyacının karşılanması |
Hukukçuların bir gelenek ve alt yapıya sahip olmaları |
Emevilerin iktidarda olması |
Üstün yetenekli hukukçuların yetişmişmesi |
Soruda bahsedilen dönemin özellikleri Abbasilere aittir.
6.Soru
Fıkıh kavramı hangi kelime ile birlikte açıklanmaktadır?
Fıtnat |
Zekat |
Cihat |
İsraf |
Şeriat |
Fıkıh kelimesi fıtnat (zek kelimesiyle açıklanmaktadır ki, bu, onun yalnızca derin ve ince kavrayışa değil, aynı zamanda bir kimsenin kavrayış yeteneğindeki üstünlüğe dair bir vurgu da içerdiğini göstermektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şâfiî’nin başvurduğu kaynaklardan biri değildir?
Kitab |
Sünnet |
Mürsel hadisler |
Sahabeler |
Kıyas |
Önce Kitâb ve Sünnet’e başvururdu. Kitâb ve sünnette bulunmayan konularda, sahabenin ittifak ettiği görüşlere, daha sonra da sahabenin ihtilaf halindeki görüşlerine başvururdu. Son müracat ettiği delil ise kıyastır. Buna karşın prensip olarak mürsel hadisleri kabul etmezdi.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sünni hukuk ekollerinden biri değildir?
Şia |
Hanefi |
Şafi |
Maliki |
Hanbeli |
Şia’nın yalnızca ehl-i beyt ve onların taraftarı olan sahabilerin rivayetlerini kabul etmektir. Bu nedenle diğer gruplardan ayrılır.
9.Soru
Kişinin zühd, rıza, sabır, huşu gibi tutumları aşağıdakilerden hangisi içine girmektedir?
Hakkaniyyet |
Vicdaniyyat |
Ameliyyat |
İtikaddiyyat |
Muamelat |
Vicdâniyyât, insanın zühd, rıza, sabır, huşu gibi içsel (bâtınî) tutumları anlamına gelmektedir.
10.Soru
Hukuk-ı Aile Karanamesi dayandığı kaynaklar açısından, ilk kanun olan Mecelle’den en önemli farkı nedir?
Hazırlanışı esnasında Hanefi mezhebi dışındaki görüşlerden de yararlanılması |
Görüşleri kurumsal anlamda mezhepleşememiş müctehidlerin ictihadları ile hazırlanması |
Eşya, borçlar ve yargılama hukukuyla ilgili kısımları kapsaması |
Dönemin siyasi iktidarının isteği doğrultusunda hazırlanması |
Mahkemelerde el kitabı olarak kullanılması |
Hukuk-ı Aile Karanamesi dayandığı kaynaklar açısından, ilk kanun olan Mecelle’den farklı bir nitelik taşımaktadır. Bu kanunun dikkat çekici özelliği, hazırlanışı esnasında Hanefi mezhebi dışındaki diğer mezheplerin, hatta görüşleri kurumsal anlamda mezhepleşememiş müctehidlerin ictihadlarından da yararlanılmış olmasıdır.
11.Soru
Arzu edilmeyen sonuçların, yine hukuk içerisinde kalarak ve hukukun imkânları ile aşılması şeklinde ifade edilen terim aşağıdakilerden hangisidir?
İctihad |
İcma |
Hiyel |
Re’y |
İstihsan |
Ebu Hanife’nin hukuk anlayışı ile ilgili dikkate değer bir başka yön ise “hiyel” meselesidir. Hiyel, sözlük anlamı olarak çözüm ve çare demek olan “hîle” kelimesinin çoğuludur. Arzu edilmeyen sonuçların, yine hukuk içerisinde kalarak ve hukukun imkânları ile aşılması şeklinde ifade edebileceğimiz hiyel uygulamaları ile ilgili Ebu Hanife’den birçok örnek nakledilmiştir.
12.Soru
1869-1876 yılları arasında hazırlanmış, 1851 maddelik bir kanundur. Esas itibarıyla eşya, borçlar ve yargılama hukukuyla ilgili kısımları kapsamaktadır. İslam hukukunda kanunlaştırma hareketinin ilk örneğidir.
Yukarıda açıklanan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Mecelle |
Mülteka’l-Ebhur |
el-Fetâve’lHindiyye |
Hukuk-ı Aile Kararnamesi |
Amel-i Fasi |
Kısa adıyla Mecelle olarak bilinen Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye 1869-1876 yılları arasında hazırlanmış, 1851 maddelik bir kanundur. Esas itibarıyla eşya, borçlar ve yargılama hukukuyla ilgili kısımları kapsamaktadır. İslam hukukunda kanunlaştırma hareketinin ilk örneğidir. Hanefi mezhebine bağlı kalarak hazırlanmıştır.
13.Soru
Medine ehlinin amelinin mahiyetine özel bir değer atfeden ekol hangisidir?
Hanbeli^ |
S¸afii^ |
Maliki^ |
Hanefi^ |
Evza^ |
İmam Malik’in Medine ehlinin amelini hüccet kabul ettiği yaygın olarak bilinmekle birlikte bunun mahiyeti konusunda farklı değerlendirmeler bulunmaktadır. Kimileri İmam Malik’in Medine ehlinin amelini icma^ mesabesinde tuttuğunu söylerken, kimileri başlıca icma^ın Medine ehlinin icma^ı olduğu görüşünü Malik’e nisbet etmişlerdir. Maliki^ ekolü dışında kalan usulcülerin büyük çoğunluğu ise Medine uygulamasına özel bir değer atfetmemişlerdir.
14.Soru
Aşağıdakilerde hangisi tedrice riayete bir örnek olarak verilebilir?
Zaruretlerin mahzurlu uygulamaları mübah kılınması |
Mükellefiyetlerin hafifletilmesi |
Günah söz konusu olmadıkça, her iki alternatiften en kolayının tercih edilmesi |
Mükelleflerin belli bir motivasyon aşamasından sonra bazı yükümlülüklerle muhatap kılınması |
Yükümlülüklerin sınırlı tutulması ve hafifletilmesi |
Bu dönemin en önemli özelliklerinden biri mükellefiyetlerin aşama aşama belirli bir hazırlık ve alıştırma süreciyle yürürlük kazanmasıdır.
15.Soru
Tafsîlî delil, hangi konudaki hükümlere dayanmaktadır?
Eylem |
His |
Davranış |
Karakter |
Tavır |
Tafsîlî delil, her bir davranışla ilgili hükmün dayandığı özel delil anlamındadır. Bir hükme delil olan tek bir âyet ya da hadis, tafsîli delil niteliğindedir.
16.Soru
Toplumsal düzen kuralları beş grup halinde tasnif edilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisi değildir?
Din |
Ahlak |
Hukuk |
Örf-Adet |
Adalet |
Din, Ahlak, Hukuk, Örf-adet ve Görgü Kuralları toplumsal düzen kurallarındandır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sahabe dönemi İslam hukukunun kaynaklarından birisidir?
İctihad |
Tefsir |
Vasiyet |
Tevhid |
Ümmet |
Hz. Peygamber döneminin aksine, sahabe zamanında ictihad bağımsız bir hukuk kaynağı olarak nasların yanında yer alıyordu. Dolayısıyla sahabe döneminde İslam hukukunun üç kaynağından bahsedebiliyoruz: Kitâb, Sünnet ve ictihad.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hanefilere göre teklif hükümlerinden biridir?
İcab |
Nedb |
Tahrim |
Mübah |
Kerahe |
Cevaplar içinde sadece Mübah kelimesi Hanefilere bir teklif hükmüdür. Diğer cevaplar Usulcülere göre teklif hükümleridir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şari’nin mükelleften bir fiili yapmasını kesin olmayan bir şekilde istemesine ilişkin hitabını ifade eder?
Nedb |
Sünnet |
Haram |
Mekruh |
Mibah |
Sorudaki hitab ve ifadesi önemlidir. Cevaplar içinde sadece Nedb kelimesi sorunun cevabına karşılık düşer.
20.Soru
Hangisi kötülüğe giden yolun kapatılması demektir?
Sedd-i Zera^i‘ |
Tahsi^niyya^t |
Mülğa^ |
Zaru^riyya^t |
Ha^ciyya^t |
Zera^i‘, harama, kötü ve zararlı bir sonuca götüren şey anlamındaki zeri^‘a sözcüğünün çoğuludur. Sed, ise kapamak, engel olmak, set çekmek anlamına gelir. Buna göre sedd-i zeri^‘a kötülüğe giden yolun kapatılması demektir. Diğer çeldiriciler maslahat ile ilgili kavramlardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ