Islam Kurumlari ve Medeniyeti Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 19 Soru1.Soru
Selçuklularda, divan-ı istifâ veya divanü’z-zimam ve’l-istifâ adını alan divanın günümüzdeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Adalet Bakanlığı |
Maliye Bakanlığı |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
İçişleri Bakanlığı |
Ekonomi Bakanlığı |
Selçuklularda, divan-ı istifâ veya divanü’z-zimam ve’l-istifâ adını alan divanın günümüzdeki karşılığı Maliye Bakanlığı’dır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kur’ân-ı Kerim’e göre zekât almayı hakedenler arasında bulunmamaktadır?
Fakir ve yoksullar |
Zekât işlerinde çalışmayanlar |
Düşkünler |
Kölelikten kurtulacaklar |
Allah yolunda çalışmakta olanlar |
Kur’ân-ı Kerim’de “Zekâtlar; Allah’tan bir farz olarak yoksullara, düşkünlere, onu toplayan memurlara, kalpleri müslümanlara ısındırılacaklara verilir; kölelerin, borçluların, Allah yolunda olanların ve yolda kalanların uğrunda sarfedilir. Allah bilendir, hakimdîr” (Tevbe, 9/60) buyurmaktadır. Bu ayetten anlaşıldığına göre, zekât almaya hakkı olanların başında;
1-Fakir ve yoksullar,
2-Düşkünler,
3-Daha sonra, âmiller (zekât işlerinde çalışan ve çalıştırılanlar),
4-Müellefe-i kulûb (kalpleri müslümanlığa ısındırılacaklar) geliyor,
5-Ayrıca kölelikten kurtulacaklar,
6-Borçtan kurtulacaklar,
7-Allah yolunda çalışmakta olanlar ve
8-Yolda kalanlar da zekât almayı hak edenler arasındadır.
3.Soru
Turan Melik Da^rüşşifa^sı hangi ilimizde yer almaktadır?
Divriği |
Edirne |
Konya |
İstanbul |
Manisa |
Turan Melik Da^rüşşifa^sı Divriği’de bulunmaktadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi islamiyetten önceki medeniyetlerde vakıf örneği sayılabilecek bir yapıdır?
Rodos heykeli |
Colleseum |
Piramitler |
Babilin asma bahçeleri |
İskenderiye kütüphanesi |
Vakfın kaynağını en eski devirlere kadar çıkaranlar vardır. Vakfın başlangıcı hakkında tam ve kesin bir tarih göstermeye imkân yoktur. Bazı Müslüman ilim adamlarına göre ilk vakıf İbrahim (as) tarafından Kâbe-i Muazzamanın vakfedilmesiyle başlar. Eski kavimlerde de vakıflar mevcuttu. İskenderiye kütüphanesi, Kudüs havuzları, Zemzem kuyusu, yollar, köprüler, mabetler birer vakıf eseridir. Bütün bunlar bu kurumların gelir ve kazançlarından halkın tamamının yararlanması için vücuda getirilmişti.
5.Soru
Kamu düzeniyle (asayiş) ilgili işleri kontrol etmek ve bazen da hemen halledilmesi gereken cinayetlerle ilgilenmek görevini aşağıdakilerden hangisi yapmaktadır?
Kadı |
Mezalim |
Şurta |
Muhtesib |
Avn |
Kadıların görevi genellikle dinî meselelerle ilgili anlaşmazlıkları halledip ayırdetmek; muhtesibin görevi ise kamu düzeniyle (asayiş) ilgili işleri control etmek ve bazen da hemen halledilmesi gereken cinayetlerle ilgilenmek; mezâlim mahkemesi hâkiminin görevi ise kadı ve muhtesiblerin hükümlerine yapılan itirazlara bakmaktı.
6.Soru
Başta Bağdat olmak üzere Büyük Selçuklu devletinin hâkimiyetindeki şehirlerde asıl teşkilâtlı öğretim müesseseleri olarak yaptırılan Nizamiye Medreseleri kim tarafından yaptırılmıştır?
Alp Arslan |
Sultan Mahmud |
Gazneli Mahmud |
Nizamülmülk |
Tuğrul Bey |
Asıl teşkilâtlı öğretim müesseseleri Alp Arslan’ın izniyle vezir Nizamülmülk tarafından başta Bağdat olmak üzere Büyük Selçuklu devletinin hâkimiyetindeki şehirlerde yaptırılan Nizamiye Medreseleridir. Daha sonra bu medreseler İsfahan, Rey, Nişabur, Merv, Belh, Herat, Basra, Musul gibi şehirlerde de kurulmuştur. Hatta bütün İslâm dünyasında bir Nizamiye Medreseleri geleneği yaygınlaşmıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Sıbyan Mekteplerinde okutulan derslerden biri değildir?
Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi |
Sarf-nahiv |
Hüsn-i hat |
Belâgat |
Dinler tarihi |
Osmanlı sıbyan mekteplerinde en önemli ders Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi olmakla birlikte, dilbilgisi ve gramer (sarf-nahiv), yazı (hüsn-i hat), fıkıh/ ilmihal, dinler tarihi, edep/ahlâk, aritmetik derslerinin de okutulduğu anlaşılmaktadır.
8.Soru
Ahiliğin Anadolu’daki kurucusu kimdir?
I. Alaeddin Keykûbad |
En-Nâsır Lidinillah |
Hz. Ömer |
Ahi Evran |
Selçuklular |
Ahiliğin Anadolu’daki kurucusu Şeyh Nasiruddin Mahmud (öl. 1262)’dur. Daha sonraları Ahi Evran ismiyle şöhret bulmuş olan bu kişi, esnaf ve sanatkârı bir birlik etrafında toplayarak sanat ve ticaret ahlâkını, üretici ve tüketici menfaatlerini güven altına almaya; böylece kötü politik ve ekonomik atmosfer içinde onlara yaşama ve direnme gücü vermeye çalışıyordu
9.Soru
Avarız vakıf ne demektir?
Esnafla mahallelinin dayanışmasını ortaya koyan vakıflar |
İnsanlar dışında canlılar için kurulan vakıflar |
Alt yapı hizmetleri için kurulan vakıflar |
Öğrenciler ve eğitim öğretim için kurulan vakıflar |
Hac ve Hacılar için kurulan vakıflar |
Ekonomik ve sosyal hayatı düzenleyen müesseselere ocaklık eden vakıf eserler ana kucağı gibi insanları sarmış, dertlilere çare, kimsesizlere sığınak olmuştur. Hayatının baharında olan genç insanların elinden tutulması, kızların çeyizlerinin hazırlanması, erkeklerin meslek sahibi olup dükkân açmaları gibi birçok konuda hizmet gören vakıflar sayesinde insanlar topluma kazandırılmışlardır. Bu tür vakıflardan en belirgin olanı esnaflarla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan avârız vakıflarıdır.
10.Soru
Osmanlı Devleti sınırları içindeki medreselerin hiyerarşisi, Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulan Sahn-ı Semân ile birlikte yeniden düzenlendi. Bu düzenlemeye göre en alt seviyede bulunan medrese türü aşağıdakilerden hangisidir?
Miftâh medreseleri |
Hariç Ellili medreseler |
Kırklı medreseler |
Tecrîd medreseleri |
Dâhil Ellili medreseler |
Osmanlı Devleti sınırları içindeki medreselerin hiyerarşisi, Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulan Sahn-ı Semân ile birlikte yeniden düzenlendi. Medreseler -Enderun mektebi hariç tutulacak olursa- giderek yükselen hiyerarşik bir yapıya sahipti. Buna göre, en alt seviyede kelâm alanıyla ilgili Hâşiye-i Tecrîd adlı kitabın okutulduğu Tecrîd medreseleri bulunmakta idi.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Akıncı ocağına yardımcı kuvvetlerden biri değildir?
Azablar |
Yörükler |
Cebeli |
Sekban |
Sarıcalar |
Osmanlı ordusunun önemli askeri kuruluşlarından biri de Akıncı Ocağı’dır. Yardımcı kuvvetler arasında azablar, deliler, yörükler, leventler, sekban ve sarıcalar, gönüllü ve beşliler de yer alırdı.
12.Soru
Fedek arazisi için tayin edilen kişi aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
Hz. Osman |
Hz. Ebubekir |
Hz. Ömer |
Hz. Ali |
Hz. Muhammed |
Mütevelli-i vakf da denilen nazırların ilki, Hz. Peygamber tarafından vakfedilen Fedek arazisi için tayin edilen Hz. Ebubekir’dir.
13.Soru
İlk askeri divan aşağıdaki hangi halife tarafından kurulmuştur?
Hz. Ömer |
Hz. Osman |
Hz. Ali |
Hz. Peygamber |
Hz. Ebubekir |
Halife Ömer, ilk askerî divanı kurdu. Askerliği devamlı hâle getirdi. Bu sisteme dâhil olan askerlerin isimleri divan defterlerine yazıldı.
14.Soru
Aşağıdaki devletlerden hangisi tuğ kullanmıştır?
Karahanlı Devleti |
Büyük Selçuklu Devleti |
Osmanlı Devleti |
Anadolu Selçukluları |
Abbasîler |
İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlı Devleti’ndeki bayraklar hakkında fazla bilgi yoktur. Bunların tuğ kullandıkları ve bu tuğların sayısının, sahibinin gücüne ve önemine göre değiştiği biliniyor.
15.Soru
Uzaktan bakılınca bir kaleyi andıran daha önce İsla^m dünyasında vakıf ve hayır duygusu ile kurulmuş bulunan ribatların devamı müesseseler hangisidir?
Darüşşifa |
Camiler |
Çeşme |
Kervansaray |
Hamam |
Uzaktan bakılınca bir kaleyi andıran kervansaraylar, daha önce İsla^m dünyasında vakıf ve hayır duygusu ile kurulmuş bulunan ribatların devamı müesseseler olarak kabul edilebilir. Bundan dolayı, Selçuklu devrine ait vakfiye, kitabe ve kroniklerde bunlara, kervansaray ve han tabirlerine eş olarak ribat da denilmektedirler. Ortasında geniş bir avlusu bulunan ve iki katlı müstahkem binalar halinde yapılan kervansaraylar yalnız Müslümanların değil, gayrimüslim olanların ve her millete mensup insanların da yol emniyeti ve huzurunu sağlarlardı.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tanzimat sonrasında kurulan orta ve yüksek öğretim kurumlarından değildir?
Hendesehane Mektebi |
Acemioğlanlar Ocağı |
Mühendishane-i Berrî-i Hümâyun |
Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyun |
Askerî Rüşdiyeler |
Acemioğlanlar Ocağı: Pençik ve Devşirme usulleriyle toplanan çocuklar, yetiştirilmek amacıyla önce bir Türk ailesine verilir ve oradan da Acemioğlanlar Ocağı’na gelirlerdi. Bu çocuklar, burada bir yandan Sıbyan Mektebi eğitimi alırken diğer yandan da askerî disiplinle Yeniçeri Ortası’na hazırlanırdı. Bu ocak, l826’da Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasına kadar varlığını devam ettirdi.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yeniçeri Ocağı bozulunca III. Selim devrinde kurulan ordudur?
Tımarlı Sipahiler |
Hassa Askerler |
Nizam-ı Cedid |
Akıncı Ocağı |
Sarıcalar |
Yeniçeri Ocağı bozulunca III. Selim devrinde, Nizam-ı Cedid adıyla yeni bir ordu kuruldu.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam’ın ilk dönemlerinde okuma yazmanın öğretildiği, Kuran ve din eğitiminin verildiği yerdir?
Küttâb |
Sıbyan mektebi |
Muallimhane |
Rüşdiye |
İdadiye |
İslâm’ın ilk dönemlerinde küttâb tabiri kullanılırdı. İslâm’ın ilk devirlerinde biri genel anlamda okuma-yazmanın öğretildiği, diğeri de Kur’ân ve din eğitiminin verildiği iki tür küttâb vardı. İslâm öncesinde varlığı bilinen küttâblar birinci kategoridekilerdir. İkinciler ise İslâmî karakter taşıyan, öğretimde ağırlığın Kur’ân ve dinî bilgilere verildiği kurumlardı.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıda Yüksek seviyedeki askeri okullara öğrenci hazırlamak maksadıyla 1875’de açılan orta seviyedeki okullardır?
Mekteb-i Mülkiye-i Şâhâne |
Askerî Rüşdiyeler |
Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhâne |
Dâru’l-Muallimîn |
Mühendishane-i Berrî-i Hümâyun |
Askerî Rüşdiyeler: Yüksek seviyedeki askeri okullara öğrenci hazırlamak maksadıyla 1875’de açılan orta seviyedeki okullardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ