Islam Kurumlari ve Medeniyeti Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İslam medeniyetinin ilham aldığı kaynak aşağıdakilerden hangisidir?
Kur’an |
Sünnet |
Tevrat |
İncil |
Zebur |
Hz. Peygamber döneminden başlayıp devam eden İslâm medeniyeti, Kur’ân ve Sünnet’ten aldığı ilhamla insanî birçok değer ortaya koymuştur.
2.Soru
II. Abdülhamid devrinde hazırlanan Kanun-i Esasiye neye olanak sağlamıştır?
Kız ve erkek çocuklarına ilköğretim mecburi halegetirilmiş ve çocuklar eşit şekilde eğitim alması sağlanmıştır. |
Kız ve erkek çocukları ayrı eğitim alma şartı ile ilköğretim mecburi hale gelmiştir. |
Eğitim mecburi hale gelmiş ve gerekli mektebler çoğaltılmıştır. |
Kız çocukları mekteblerde erkek çocuklar mescitlerde eğitim görmesi kararı alınmıştır. |
İlköğretim eşit şartlarda evde öğretmenler eşliğinde olmasına karar verilmiştir. |
II. Abdülhamid devrinde hazırlanan Kanun-i Esasiye gore kız ve erkek çocuklarına ilköğretim mecburi hale gelmiş ve böylece çocukların eşit şekilde eğitim imkanlarından yararlanması hukuken sağlanmıştır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi muhtesip yardımcılarından değildir?
Ârif |
Emin |
Gulam |
Nâibler |
Terazicibaşı |
Mahkemelerde, çeşitli konularda kadılara vekâlet eden ve kadılar tarafından geçici veya daimi olarak belirli bir iş için görevlendirilen nâibler vardı.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinde varlığını devam ettiren iktisadî kurumlardan değildir?
Beytülmal |
Divan |
İhtisab |
Vakıf |
Halifelik |
İslâm medeniyetinde müesseseleri böyle iç içe ve girift olmakla birlikte biz İslâm medeniyetinde varlığını devam ettiren iktisadî kurumları bir tasnife tabi tutabiliriz: Beytülmal, Divan, İhtisab, Vakıf, Ahilik.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal dayanışma müesseselerinin başında gelen ve toplumun en küçük birimini oluşturan müessesedir?
Vakıf |
Dernek |
Aile |
Birlik |
Cemiyet |
Sosyal dayanışma müesseselerinin başında aile müessesesi gelir. Aile kurumu, bilindiği gibi, toplumun en küçük birimini oluşturur. Bunun ilk yapısı evlilik ile kurulur.
6.Soru
Osmanlı döneminde mahkemede, davacılarla davalıları mahkemeye çağıran ve duruşma sırasında hazır bulunmalarını sağlayan görevliye ne ad verilir?
Muhzır |
Katib |
Nâib |
Şuhûdu’l-hâl |
Kadıasker |
Mahkemede, davacılarla davalıları mahkemeye çağıran ve duruşma sırasında hazır bulunmalarını sağlayan muhzır adındaki bir görevli vardı. Birden çok muhzırın bulunduğu yerde amire de muhzırbaşı deniliyordu.
7.Soru
İslam dünyasında divan teşkilatı kim tarafından kurulmuştur?
Hz. Ebubekir |
Hz. Ömer |
Hz. Ali |
Hz. Osman |
Halife Mütevekkil |
İslâm dünyasında, Halife Hz. Ömer’in fey gelirlerini dağıtmak için kurduğu divan teşkilâtı ile birlikte yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanan divan tabiri, Emeviler ve bilhassa Abbasiler zamanında başta askerî ve mali sahalar olmak üzere çeşitli devlet hizmetlerine bakan kurumlara isim olarak verilmişti.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mahkeme başkanının verdiği kararın hukuka uygunluğunu tespit eden ve aynı zamanda bilgilerine müracaat edilen kimselere verilen addır?
Sahibü’l-mezâlim |
Şuhud |
Hükümdar |
Vezir |
Kadı |
Şuhûd mahkeme başkanının verdiği kararın hukuka uygunluğunu tespit eden ve aynı zamanda bilgilerine müracaat edilen kimselerdir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir sosyal ilişki örneği olarak verilebilir?
Bilgisayar – masa |
Dünya – Güneş |
Ateş – Duman |
Televizyon – kumanda |
Satıcı – müşteri |
Eşyanın karşılıklı haberliliği temeline dayanan ilişkiye sosyal ilişki denir. Toplum, sosyal varlıkların, birbirinin varlığını tanımalarıyla ortaya çıkmış usullerle karşılıklı davranışlarda bulundukları yerde vardır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadıların yardımcısıdır?
Nâib |
Ârif |
Emin |
Gulam |
Terazicibaşı |
Kadı yardımcısına nâib denilirdi.
11.Soru
Baruta bağlı ateşli silâhlar hangi yüzyılda etkin hâle gelmiştir?
XIII. yüzyıl |
XV. yüzyıl |
XIV. yüzyıl |
XII. yüzyıl |
XI. yüzyıl |
İlk defa Çin’de keşfedildiği bilinen barut, XIII. yüzyılın ortalarından itibaren Çin, Endülüs ve Ortadoğu İslâm devletlerinde kullanılıyordu. Selçuklu ordusunda barutçular, nakkab denilen kale delicileri vardı. Baruta bağlı ateşli silâhların etkin hâle gelmesi ise ancak XIV. yüzyılda oldu. Top kullanımı hızla yayıldı. Özellikle Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı topçuluğu ciddi bir ilerleme gösterdi.
12.Soru
Emeviler döneminde orduyu oluşturan bölümlerden hangisi süvari birliklere verilen addır?
Meymene |
Meysere |
Kalbü'l-ceyş |
Talia (mukaddeme) |
Sakatü'l-ceyş |
Bu süvariler Talia ya da Mukaddeme adıyla anılırdı.
13.Soru
Türk devletlerinde ilk deniz donanması kim tarafından kurulmuştur?
Barbaros Hayrettin Paşa |
Umur Bey |
Turgut Reis |
Çaka Bey |
Piri Reis |
İlk donanma I. Kılıçarslan hükümdarlığında Çaka Bey tarafından kurulmuştur.
14.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Beytülmal’ın yapısı ve işleyişi arasında yer almamaktadır?
Fetihler sonunda bütçe tespiti yapmak |
Zekât gelirlerini toplayarak muhtaçlara dağıtmak |
Ziraî ürünlerin miktarlarını tahmin etmek |
Beytülmala ait nakit paranın muhafazasını sağlamak |
Ziraî ürünlerin zekâtını toplamak |
Bu dönemde zekât gelirlerini toplamak, muhtaçlara dağıtmak, ziraî ürünlerin miktarlarını tahmin ve zekâtını belirlemek üzere çok sayıda kişi görevlendirilmişti. Zekât âmili (Zekât toplama memuru) olan bu kimseler de bir anlamda beytülmal görevlisi sayılmalıdır. Beytülmalın bu yapısı ve işleyişi, Hz. Ebu Bekir’in kısa süren halifeliği zamanında fazla bir değişikliğe uğramadan devam etmişti.
15.Soru
Kazaskerlik bugünkü bakanlıkların hangisine karşılık gelmektedir?
Maliye Bakanlığı |
Milli Eğitim Bakanlığı |
Millî Savunma Bakanlığı |
Sağlık Bakanlığı |
İçişleri Bakanlığı |
Kazaskerlik bugünkü Milli Eğitim ve Adalet bakanlıklarına karşılık gelen bir teşkilâttı.
16.Soru
Osmanlılar ’da devlet işlerine bakan ve padişah adına karar veren divan kurulu Divan-ı Hûmâyun olarak adlandırılmıştır. Divan-ı Hûmâyun’a geçiş hangi padişahlar döneminde başlamış ve tamamlanmıştır?
II. Murat-Fatih Sultan Mehmet |
Fatih Sultan Mehmet-Kanuni Sultan Süleyman |
Orhan Gazi- I. Yıldırım Bayezid |
II. Murat-I. Selim |
II. Süleyman- II. Osman |
Bazı devlet kurumları başta olmak üzere birçok konuda Selçuklulara ve Abbasilere mirasçı olan Osmanlılarda divan teşkilâtı değişik isim ve şekillerde devlet idaresindeki görevine etkili bir şekilde devam etmiştir. Divan teşkilâtının Osmanlılarda daha başlangıçtan itibaren yani Osman Gazi ile birlikte var olduğu söylenmekle birlikte kurum olarak Orhan Bey zamanında başladığı daha yaygın ve tereddütsüzdür. Selçuklulardaki büyük divan’ın yerini Osmanlılarda bir anlamda “Divân-ı Hümâyun” almıştır. Divân-ı Hümâyun’a geçiş II. Murad döneminde başlayan ve Fatih döneminde tamamlanan bir süreçte gerçekleşmiştir.
17.Soru
Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Mürtezika: ücretli dâimî askerler |
Börk: beyaz keçeden başlık |
Serleşkerlik: askerî bölgeler |
Emirü’l-ümera: beylerbeyi |
Tımarlı sipahilerin önemli illerdeki komutanları: sipahiler |
Tımarlı sipahilerin önemli illerdeki komutanlarına sipahi değil subaşı denir.
18.Soru
Komşusu aç iken tok yatan kişinin, bunu bile bile yapması durumunda, müminliğin niteliklerinden uzak bir davranış içinde bulunacağını belirten İslâm Peygamberi müminin hangi özelliğe sahip olması gerektiğini vurgulamıştır?
Doğruluk |
Dayanışma |
Saygı |
Dürüstlük |
Adalet |
Kur’ân, bütün toplumun dayanışması yolunda müminleri uyarmaktadır. Komşusu aç iken tok yatan kişinin, bunu bile bile yapması durumunda, müminliğin niteliklerinden uzak bir davranış içinde bulunacağını belirten İslâm Peygamberi, Müslümanların, kendisi için arzu ettiğini başkaları hakkında da arzu etmesi, kendisinin hoşlanmayacağı bir şey hakkında diğer insanlar için de razı olmaması gerektiği prensibini koymuş, böylece toplumun huzur ve barışını temin eden çok önemli bir ölçüyü hayata geçirmiştir.
19.Soru
Osmanlı döneminde mahkemelerde görülen davaların deftere, tarafların iddia ve savunmalarını, şahitlerin beyanını tam ve doğru bir şekilde kaydetmekle görevli kişilere ne ad verilirdi?
Muhzır |
Katib |
Nâib |
Şuhûdu’l-hâl |
Kadıasker |
Mahkemelerde görülen davaların deftere, tarafların iddia ve savunmalarını, şahitlerin beyanını tam ve doğru bir şekilde kaydetmekle görevli kişilere de kâtib denirdi.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Abbasiler Döneminde kadıların başlıca görevleri arasında yer almamaktadır?
Davalara bakmak |
Yetimleri, mecnunları ve henüz erginlik çağına ulaşmamış çocukları koruyup gözetmek |
Vakıflarla ilgilenmek |
Valiler ve vergi âmilleri hakkında karar vermek |
Şer’î kanunları ihlâl edenleri cezalandırmak |
Abbasiler döneminde “kadı”nın başlıca görevleri; davalara bakmak, yetimleri, mecnunları ve henüz erginlik çağına ulaşmamış çocukları koruyup gözetmek, bunlara veli ve vasi tayin etmek, vakıflarla ilgilenmek ve şer’î kanunları ihlâl edenleri cezalandırmaktan ibaretti.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ