Islam Kurumlari ve Medeniyeti Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Soy ve şeref sahibi kimselerin zulmünü önlemek için oluşturulan mezalim mahkemeleri hangi devirde kurulmuştur?
Abbasiler |
Emeviler |
Selçuklular |
Hz. Ömer |
Osmanlılar |
Abbasiler devrinde, doğrudan halifeye arzedilmek suretiyle merkezî idareye akseden şikâyet ve ihtilaflar için bir “Divanü’l-Mezâlim” vardı.
2.Soru
Hicretin ilk asrı ile Emeviler döneminde vakıflar kim tarafından yönetilirlerdi?
Vâkıf tarafından tayin edilen mütevellilerce |
Halife |
Vezir |
Kadı |
Hepsi |
Hicretin ilk asrı ile Emeviler döneminde vakıflar, vâkıf tarafından tayin edilen mütevellilerce yönetilirdi. Nazır, mütevellinin kontrolcüsü olarak, kendilerine bağlı vakıf işlerinin doğru bir şekilde devam edip tamamlanmasını denetlerdi. Bunların genel kontrolü ise emiru’l-mü’minîn olan halifeye aitti.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sevgi, saygı ve bağlılık üzerine kurulu aile müessesesinin hukuki bağlarından biri değildir?
Nikâh |
Mehir |
Miras |
Ülfet |
Nafaka |
Sevgi, saygı ve bağlılık üzerine kurulu aile müessesesinin nikâh, mehir, miras ve nafaka gibi hukukî bağları bulunduğunu görmek, bu müessesenin sağlam temellere oturduğunu anlamamıza kâfidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mali bir ibadet olan zekatın şartlarından değildir?
Akıllı olmak |
Büluğa ermiş olmak |
Erkek olmak |
Hür olmak |
Nisab miktarından fazla mala sahip olmak |
Bilindiği gibi zeka^t mali^ bir ibadettir. İsla^m yapısının beş temelinden biridir. Zeka^t; akıllı, buluğa varmış ve hür olup nisab mikdarından fazla mala sahip olan her Müslümana farzdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mezâlim’in görevlerinden biri değildir?
Divan kâtiplerini denetlemek
|
Yöneticilerin veya güçlü kimselerin gasb ettiği mallarla ilgili şikâyetleri incelemek
|
Umumî ve hususî vakıfları denetlemek
|
Defterdarları tayin etmek
|
Kadı mahkemelerinin verdiği kararları uygulamak
|
6.Soru
I-Humbarahane de denilen bu mektepte ordunun ihtiyacını karşılamak amacıyla çağa uygun teknik ve uzmanlık eğitimi yapılmıştır.
II-Islahat döneminin açılan ilk askerî mektebidir.
III-1869 nizamnamesiyle bu okullar orta öğretimin ikinci kademesi olarak belirlenmiştir.
IV-Kara Mühendishanesi de denilen bu yüksekokulda Topçu zabiti ve kurmayı yetiştirilmiştir.
V-Osmanlıda açılan ilk sivil yüksekokuldur.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri Hendesehane Mektebi’nin özeliklerindendir?
I ve II |
Yalnız III |
I, III ve IV |
I ve V |
II ve IV |
Hendesehane Mektebi (Humbarahane): Islahat döneminin açılan ilk askerî mektebidir. Ahmed Paşa, 1734’te Üsküdar’da açılan bu mektebin kurucusu ve ilk öğretmenidir. Humbarahane de denilen bu mektepte ordunun ihtiyacını karşılamak amacıyla çağa uygun teknik ve uzmanlık eğitimi yapılmıştır.
7.Soru
Abbasiler Dönemi’nde Me’mun ve onu takip eden halifeler zamanında tercümeye oldukça önem verilmiş ve tercümeler için de bir kurum kurulmuştur, aşağıdakilerden hangisi bu kurumun bulunduğu yer ve adı ile doğru eşleştirilmiştir?
Bağdat-Beytü’l-Hikme |
Nişabur-Harun Reşid Sarayı |
Semerkant-Balasagun Medresesi |
Nişabur-Nişabur Medresesi |
Bağdat-Nizamiye Medreseleri |
Bu dönemde büyük bir tercüme faaliyetine girişilmiştir. Tercüme faaliyetinin ilk safhası olan ve Me’mun’un halifeliğine kadar olan dönemde (750-813), oldukça önemli sayıda eserin çoğunluğu yeni Müslüman olmuş mütercimler tarafından Arapçaya tercüme edildiğini göstermektedir. Me’mun ve onu takip eden halifeler döneminde ise tercüme faaliyetleri Bağdat’taki Beytü’l-Hikme’de devam etmiştir. Beytü’l-Hikme’nin daha önceki halifeler tarafından kurulduğu kabul edilirse de Halife Me’mun (813-833) tarafından 830 yılında geliştirilip teşkilâtının tamamlandığı yeni araştırmalarla ortaya konmuş bulunmaktadır. Burası bir fen ilimleri üniversitesi, bir rasathane ve bir kütüphaneden meydana gelmekteydi. Burada, maaşları devlet tarafından ödenen mütercimler kurulu vardı. Çeşitli ilim sahalarındaki eski Yunan, Mısır ve Hint bilim ve kültürüne ait eserler Arapça’ya çevriliyordu. İslâm coğrafyasındaki ilmî faaliyetler, bu müessesedeki çalışmalarla gelişerek çok canlı bir hal almıştır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Emeviler döneminde iktisadi alanda kurulan divanlardandır?
Ganimet ve ordu saymanlığı ile ilgili olan divan |
Vergiler divanı |
Cibayet (harac vergileri) divanı |
Devletin gelir ve giderini kontrol eden divan |
Hepsi |
Emeviler dönemi divan çeşitleri bakımından zenginlik gösterir. İktisadî alanda dört divanın kurulduğu görülmektedir. Bunlar:
1-Ganimet ve ordu saymanlığı ile ilgili olan divan,
2-Vergiler divanı,
3-Cibayet (harac vergileri) divanı
4-Devletin gelir ve giderini kontrol eden divan.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık yurdu demek olan da^rüş-şifa^dan başka, aynı manada kullanılan diğer isimler arasında sayılmaz?
Ribat |
Da^-ru’s-Sıhha |
Da^ru’l-A^fiye |
Ma^ristan |
Bi^ma^rha^ne |
“Ribat” kervansaray ve han anlamında kullanılan bir tabirdir.
10.Soru
Kutadgu Bilig’in yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Kaşgarlı Mahmut |
Yusuf Has Hacib |
Tahir Mervezi |
Muhammed Avfi |
İbn-i Fadlan |
XI. yüzyılda kaleme alınmış olan ve günümüzde İslâmî Türk edebiyatı mahsullerinin bilinen ilk Türkçe örneği olarak kabul edilen Kutadgu Bilig’in yazarı Yusuf Has Hacib’dir.
11.Soru
Abbasiler döneminde savaş sırasında orduda kaçlı düzen esas alınır?
Dörtlü düzen |
İkili düzen |
Beşli düzen |
Yedili düzen |
Onlu düzen |
Abbasiler döneminde savaş sırasında orduda beşli düzen esas alınırdı.
12.Soru
Osmanlı döneminde açık duruşma biçiminde gerçekleşen mahkemelerde kadıların yanında, davanın kurallara uygun görüldüğünü tespit eden heyete ne ad verilir?
Kazaskerlik |
Muhzır |
Meclis-i Vükelâ |
Şuhûdu’l-hâl |
Kadıasker |
Osmanlı hukuk sisteminde diğer önemli bir konu da mahkeme esnasında kadıların yanında bir jürinin bulunmasıdır. Mutlaka açık duruşma biçiminde gerçekleşen mahkemelerde kadıların yanında, davanın kurallara uygun görüldüğünü tespit eden Şuhûdu’l-hâl (Udulu’l-müslimîn) denilen bir bilirkişi heyeti vardır. Günümüzde bazı ülkelerde uygulanan bu sistem, Osmanlılar döneminde başarılı bir şekilde uygulanıyordu.
13.Soru
I-Ganimet ve ordu saymanlığı ile ilgili olan divan
II-Vergiler divanı
III-Cibayet (harac vergileri) divanı
IV-Devletin gelir ve giderini kontrol eden divan.
Yukarıdakilerden hangisi Emeviler döneminde kurulan iktisadi divanlardandır?
III ve IV |
I, II ve IV |
I ve II |
Hiçbiri |
Hepsi |
Emeviler dönemi divan çeşitleri bakımından zenginlik gösterir. İslâm coğrafyasının batı ucunda bulunan Mağrib (Fas) ile Endülüs’te de divanlar kurulmaya başlandı. İktisadî alanda dört divanın kurulduğu görülmektedir. Bunlar:
1-Ganimet ve ordu saymanlığı ile ilgili olan divan,
2-Vergiler divanı,
3-Cibayet (harac vergileri) divanı
4-Devletin gelir ve giderini kontrol eden divan
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rüşdiye, İdadi ve Sultanilere öğretmen yetiştirmek üzere hizmet veren okuldur?
Dâru’l-funûn |
Mekteb-i Mülkiye-i Şâhâne |
Ticaret Mektebi |
Dâru’l-Muallimîn |
Mekteb-i Hukûk-ı Şâhâne |
Dâru’l-Muallimîn: Rüşdiye, İdadi ve Sultanilere öğretmen yetiştirmek üzere l6 Mart l848’de açılmış bir yüksek okuldur. Medreselerden alınan talebelere burada Türkçe, Arapça, Farsça dilleri ile hesap ve coğrafya dersleri verilerek bunlarla kısa zamanda öğretmen ihtiyacı karşılanmak istenmiştir.
15.Soru
Osmanlılarda orduya kurmay yetiştirmek üzere açılmış bir yüksek öğretim kurumu olan kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniçeri ocakları |
Askeri rüşdiyeler |
Acemioğlanlar ocağı |
Enderun |
Humbarahane |
Enderun: Orduya kurmay yetiştirmek üzere açılmış bir yükseköğretim kurumudur. Burada eğitim ve öğretim, Büyük ve Küçük Oda, Doğancı Koğuşu, Seferli Koğuşu, Kiler Koğuşu, Hazine Odası ve Has Oda denilen bölümlerde yapılırdı.
16.Soru
Daha önce açılan iki mühendishane mektebinin ihtiyaçları karşılayamaması üzerine 1883’te açılan mektep aşağıdakilerden hangisidir?
Dâru’l-Muallimîn |
Hendese-i Mülkiye Mektebi |
Mekteb-i Hukûk-ı Şâhâne |
Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhâne |
Mekteb-i Mülkiye-i Şâhâne |
Hendese-i Mülkiye Mektebi: Daha önce açılan iki mühendishane mektebinin ihtiyaçları karşılayamaması üzerine 1883’te açılmıştır. İlk defa şube halinde Mühendishane-i Berrî-i Hümayun yanında açılan bu mektebin ismi 1909’da Hendese-i Mülkiye Mektebi oldu.
17.Soru
Mezalim mahkemesi günümüz hukuk anlayışına gore hangi kuruma denk gelmektedir?
İdari Mahkeme |
Danıştay |
Seçim Mahkemesi |
Yüksek kurul |
Temyiz |
Mezalim mahkemesi günümüz hukuk anlayışına gore Temyiz mahkemelerine karşılık gelmektedir.
18.Soru
Osmanlılarda Kazaskerlik aşağıdaki hangi kişilerin zamanında ortaya çıkmıştır?
I. Murad |
Halife Mu’tazıd |
Harun Reşid |
Hulefâ-yı Râşidîn |
Halife Hişam |
Osmanlılarda kazaskerliğin ortaya çıkışı ise I. Murad zamanındadır. İlk Kazasker Çandarlı Kara Halil’dir. Kazaskerlik makamı başlangıçta askerî sınıfa ait dava ve şer’î işlerin görülmesi ihtiyacından doğmuştur.
19.Soru
Hz. Peygamberle başlayan İslam medeniyetin kuruluş ve gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin paydası yoktur?
Araplar |
İranlılar |
Amerikalılar |
Türkler |
Hiçbiri |
İslâm medeniyeti, İslâm dinini kabul eden milletlerin elbirliği ile meydana getirdikleri ortak bir medeniyetin adıdır. Hz. Peygamberle başlayan bu medeniyetin kuruluş ve gelişmesinde Araplar, İranlılar ve Türklerin büyük payları olduğu bir gerçektir.
20.Soru
Bir ülkeye yerleşmiş insan topluluğunun düzenini kuran ve temsil eden siyasî iktidarın, kişiliğe ve egemenliğe sahip bir kuruluş biçimindeki görünüşü ne olarak tanımlanır?
Devlet |
Millet
|
Halk
|
Toplum |
İnsanlık |
Bir ülkeye yerleşmiş insan topluluğunun düzenini kuran ve temsil eden siyasî iktidarın, kişiliğe ve egemenliğe sahip bir kuruluş biçimindeki görünüşü devlet olarak tanımlanır. Toplumun ihtiyaçlarını karşılamak ve toplum için faydalı olan şeylerin yapılması onun varlık sebebidir. Devletin en temel görevi budur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ