İslam Mezhepleri Tarihi Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Zeydîler'e göre aşağıdakilerden hangisi mehdi olarak nitelendirilmiştir?
Muhammed b. Hasan el-Askerî |
Muhammed b. Abdullah |
Ubeydullah |
Muhammed b. İsmail |
İsmail b. Cafer |
Muhammed b. Abdullah
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslâmcılığın temel meselelerinden biri değildir ?
Eğitimde ıslah |
Bilimde ilerleme |
Halkın yönetime katılması |
Hilafetin Kaldırılması |
Müslümanların birliği |
Eğitimde ıslah, bilimde ilerleme, müslümanların birliği ve halkın yönetime katılması " İslamcılık" ın temel meselelerindendir.
3.Soru
Hacı Bektaş Veli ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Hacı Bektaş Veli Babaîler isyanına katılmıştır
|
Hacı Bektaş Veli 11. yüzyılda Anadolu’ya gelmiştir.
|
Hacı Bektaş Veli Geyikli Baba’nın halifelerindendir.
|
Hacı Bektaş Veli Erdebil ocağına bağlıdır.
|
Hacı Bektaş Veli Makâlât isimli eserin sahibidir.
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bektaşilikle ilgilidir?
Asıl kuruluşu Balım Sultan'ın başa geçmesiyle olmuştur |
Azerbaycan'ın Erdebil şehrinde ortaya çıkmıştır |
Alaaddin-i Erdebil zamanında Şii unsurları bünyesine almıştır |
Haydar zamanında On İki İmam Şiiliği'nden bazı unsurları almıştır |
Tarikatın başına Hace Ali'den sonra Şeyh İbrahim geçmiştir |
Cevap A şıkkıdır. Diğer şıklar Safevilikle ilgilidir.
5.Soru
9.yüzyılda Muhammed b. Nusayr en-Nemirî (ö. 270/883) tarafından kurulmuş batınî fırka aşağıdakilerden hangisidir?
Nusayrîlik |
Dürzîlik |
Yezidîlik |
İsmâiliyye |
Nizâriyye |
Nusayrîlik 9. yüzyılda Muhammed b. Nusayr en-Nemirî (ö. 270/883) tarafından kurulmuş batınî bir fırkadır.
6.Soru
Hz. Ali aşağıdaki gazvelerden hangisine katılmamıştır?
Bedir
|
Uhud
|
Hendek
|
Hz. Ali aşağıdaki gazvelerden hangisine katılmamıştır
|
Hayber
|
7.Soru
Bağdad’dan gizlice kaçıp, Süleymaniye dağına yerleşerek iki sene süren bir çile hayatı yaşayan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Mirza Mesrur Ahmed |
Mirza Gulam Ahmed |
Mirza Hüseyin Ali |
Mirza Yahya Nuri |
Mirza Ali Muhammed |
Bağdad’daki sürgün yıllarında Bâb Mirza Ali Muhammed’in vekilliği konusunda kardeşiyle anlaşmazlık yaşadı. Bunun üzerine Bağdad’dan gizlice kaçtı ve Süleymaniye dağına yerleşerek iki sene süren bir çile hayatı yaşadı. Mirza Hüseyin Ali’nin bu gizemli tavrı, Bâb Mirza Ali Muhammed’den sonra lidersiz kalan Bâbîler arasında büyük yankı uyandırdı ve kendisini hareketin başına geçirecek sosyo-kültürel zeminin oluşumuna yardımcı oldu. Nitekim Mirza Hüseyin iki yıllık çile hayatından sonra Bağdat’a döndüğünde ummadığı bir ilgiyle karşılaştı.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yezidiliğin ibadet anlayışı ile ilgili olarak yanlış verilmiş bir bilgidir?
Namaz sabah ve akşam olarak günde iki kez kılınır. |
Namaz için elleri yıkamak yeterlidir. |
Oruç özel ve genel olmak üzere iki çeşittir. |
Zekat ibadeti müritlerin gelirlerinin % 10’unu pirlere verilir. |
Hac ziyareti eylül ayının 23-30. günleri arasında yapılır. |
Yezidîler’in yerine getirmekle
yükümlü oldukları ibadetlerden birisi namazdır. Sabah ve akşam olmak
üzere günde iki kez güneşe doğru dönerek bazı duaları okumaktan ibaret olan
namazın gizli olması ve ferdi olarak yerine getirilmesi gerekir. Bu bakımdan
Yezidî bölgelerde ibadethane yoktur. Namaz için elleri yıkamak bir nevi
abdesttir ve yeterlidir. Oruç özel ve genel olmak üzere iki çeşittir.Hac ibadeti, Yezidî geleneğinde Lâleş’te Şeyh Adî’nin türbesine ziyaretten
ibarettir. Bu ziyaret Eylül ayının 23-30. günleri arasında yapılır.Zekat ibadeti müritlerin gelirlerinin % 10’unun şeyhlere, % 5’inin pirlere, %
2,5’inin fakir diye anılan ve toplumu dinen aydınlatanlara verilmesi yoluyla
gerçekleştirilir. D seçeneğinde % 10'unun pirlere verildiği yazdığı için cevap D seçeneğidir.
9.Soru
Kalender Çelebi ayaklanması hangi yol meydana gelmiştir?
1520 |
1525 |
1527 |
1530 |
1532 |
1527 yılında meydana gelmiştir.
10.Soru
İmâmiyye’nin diğer mezheplerle ihtilaf yaşadığı ve diğer mezheplerin belli bir güvensizlik duymakta kendilerini haklı gördükleri konu aşağıdakilerden hangisidir?
Bedâ |
Meâd |
Rec'ad |
Takiyye |
Adalet |
Takiyye de, İmâmiyye’nin diğer mezheplerle ihtilaf yaşadığı konulardan birisidir. Gerçi takiyye çoğu mezhebin kabul ettiği bir görüştür; çünkü “korunmak, sakınmak” demek olan takiyye, elinde kuvvet ve iktidar bulunan kâfir ve zâlimlerin canlar ve mallar üzerindeki tehditlerinden sakınmak için tecviz edilmiştir. Buna göre insan, can ve malını kurtarmak için, hakikatte sahip olduğu görüş ve inancını saklayabilir veya aksini izhar edebilir. Şîa, siyasî baskılardan korunmak ve masûm kabul ettiği imamların kendi iddialarına uymayan söz ve fiillerine inandırıcı açıklamalar getirebilmek için bu ilkeye başvurmuştur. Onlara göre imam, takiyye halinde kendisinin imam olmadığını söyleyebilir. Hatta imam, takiyye yoluyla küfür, küfre rıza gösterme ve fısk alametlerini ızhar edebilir. Bu durumda da kendisine itaat farzdır. Hicri ikinci asırdan itibaren Şiî fikir hayatında yer etmeye başlayan takiyye inancı, on ikinci imamın gaybeti iddiasıyla birlikte farklı bir boyut kazanarak gâib imamı bekleme düşüncesiyle birleşmiştir. Mesela Şeyh Sadûk’a göre “takiyye vâcibdir, ve onu terk eden, namazı terk edenle aynı 144 durumdadır”. Yine ona göre “takiyyeyi Kâim (on ikinci imam)’in ortaya çıkışından önce terk eden kimse, Yüce Allah’ın dininden ve İmâmiyye mezhebinden çıkmış ve Allah’a, O’nun Resulü’ne ve imamlara muhalefet etmiş olur”. Mezheplerinde takiyyeye bu derece önem veren İmâmiyye mensuplarına karşı diğer mezhepler, belli bir güvensizlik duymakta kendilerini haklı görmüşlerdir. Doğru cevap D şıkkıdır.
11.Soru
Bektaşîlerin, yıllık gelirinin beşte birini Ehl-i Beyt hakkı olarak Hacı Bektaş Veli Dergahı’na, Kızılbaşların da dedelere ve ocaklara verdikleri uygulama aşağıdakilerden hangisidir?
Zekat |
Fitre |
Hakkullah |
Karz-ı Hasen |
Tecella |
Bektaşîlerin, yıllık gelirinin beşte birini Ehl-i Beyt hakkı olarak Hacı Bektaş Veli Dergahı’na, Kızılbaşların da dedelere ve ocaklara verdikleri uygulama hakkullah olarak adlandırılır. Yörelere göre birtakım farklılıklar olmakla birlikte, hakkullah kara kazan hakkı, mürşit hakkı ve çerağ hakkı diye üçe ayrılır. Kara kazan hakkı dergahın giderleri için harcanırken mürşit hakkı pirlere verilir, çerağ hakkı da darda kalan muhiplere dağıtılmak üzere taksim edilir. Bunlar para olabildiği gibi arpa, buğday, hatta halı, kilim gibi kişinin gücü neye yeterse o cinsten verdiği şeylerdir. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.
12.Soru
Mu‘tezile’nin Basra Okullarının ilk temsilcisi aynı zamanda mezhebin kurucusuda kabul edilen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Ebü'l-Hüzeyl el-Allâf |
Vâsıl b. Atâ |
Ebû Ali el-Cübbâî |
Kasım b. İbrahim er-Ressî |
Zeyd b. Ali |
Basra okulunun ilk temsilcisi, aynı zamanda mezhebin kurucusu kabul edilen Vâsıl b. Atâ'dır. Vâsıl mezhebin tevhid, el-menzile beyne'lmenzileteyn ve emir bi'l-ma'rûf nehiy ani’l-münker; halefi Amr b. Ubeyd ise adalet, va'd ve vaîd esaslarını geliştirmiş olmakla beraber Mu‘tezile'nin usûl-i hamseden oluşan inanç sisteminin teşekkülü, Ebü'l-Hüzeyl el-Allâf’ın (v. 235/850) el-Usûlü'l-hamse adlı kitabıyla tamamlanmıştır.
13.Soru
Yeryüzünün sonuna doğru dünyaya gelerek ilahi krallığı başlatacak olan mesihin, Yahudilik inancına göre hangi peygamberin soyundan olduğuna inanılır ?
Hz. Süleyman |
Hz. Musa |
Hz. İsa |
Hz. Davud |
Hz. Yunus |
Beklenen kurtarıcı, Yahudilikte mesih kelimesiyle karşılanmakta ve İsrâiloğulları’nı esaretten ve sürgünden kurtarıp “vaat edilmiş topraklara” kavuşturacak ve kutsal mabedi yeniden inşa edecek kimse olarak kendisini göstermektedir. Dâvûd soyundan olacak olan mesih, yeryüzünün sonuna doğru dünyaya gelerek ilahi krallığı başlatacak olan bir kraldır. Buna göre mesih tamamen yeni bir insanın kurtarıcı olarak gelmesidir.
14.Soru
Usûlîlik aşağıdakilerden hangisini kabul etmez?
Kıyamete kadar Müslümanlar’ın ihtiyaçlarının karşılanmasında imamların ahbârı yeterlidir.
|
Şerî deliller Kitab, Sünnet, icmâ ve akıl olmak üzere dörde ayrılır.
|
Kitab ve Sünnet’ten delil bulunamadığında icmâ ve akla başvurulur.
|
Şerî hükümlerin çıkarılmasında uygulama ilkeleri de geçerlidir.
|
İctihad haram değildir.
|
15.Soru
Nusayrilik ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Tarih boyunca Nusayrîlik siyasi bir otorite elde edememiştir |
Hamdanîler dönemi, fırka için en parlak dönem olmuştur |
1526’da Mercidabık savaşı sonrasında Osmanlı idaresine girmiştir |
Yaratılış, ilah olan Ali'ye nispet edilmektedir |
Kutsal Kitapları Kitabü’l-Cilve’dir. |
Nusayrîlik'te yaratılış, ilah olan Ali'ye nispet edilmektedir. Kitâbü'lMucmû'daki anlatımlarda, Ali'nin zâtının nurundan Muhammed'i, Muhammed'in kendi nurundan Selmân'ı, Selmân'ın da Mikdâd b. Esved, Ebû Zer el-Gıfârî, Abdullah b. Revâha, Osman b. Maz'ûn ve Kanber Kâdân'dan oluşan beş yetimi, nihayet beş yetimin de bütün alemi yarattığı ifade olunmuştur.
16.Soru
I. Sabiîlik
II. Yahudilik
III. Hristiyanlık
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Nusayrîlik fırkasının inanç karakteri bakımından bazı inanç ve anlayışlarını temel aldığı dini yapılar arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
II-III |
I-II-III |
I-III |
Diğer batınî yapılar gibi bağdaştırmacı özellik taşıyan fırkanın bünyesinde Şiî-İslâmî anlayışlardan başka Sabiîlik, Musevîlik ve Hıristiyanlık gibi inanışlara ait birtakım izler bulunmaktadır.
17.Soru
Hıristiyanlıkta mesihin ikinci gelişinin özel bir yeri vardır. Buna göre İsa Mesih’in bin yıllık bir zaman diliminde dünyayı yönetmek amacıyla geri dönmesiyle birlikte Hıristiyanlar, egemen olacaktır. Bu bin yıllık döneme verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Milenyum |
Gog |
Magog |
Kıyamet |
Cennet |
Hıristiyanlıkta mesihin ikinci gelişinin özel bir yeri vardır. Buna göre İsa Mesih’in gelmesiyle birlikte Hıristiyanlar, İsrâil’deki Megiddo Ovası’nda Mesih karşıtı olan “Gog ve Magog (Yecüc ve Mecüc) Ordusu”nu yok edecektir. Kimi Hıristiyanlar, bu savaşın ardından yeryüzünde bin yıllık bir Mesih Krallığı kurulacağına inanırlar. Böylece yeryüzünde Hıristiyanlar egemen olacaktır. Bu bin yıllık döneme “milenyum” adı verilmektedir. Hz. İsa'nın bin yıllık bir zaman diliminde dünyayı yönetmek amacıyla geri döneceği bir dönemi ifade eden milenyum anlayışı, 2000’li yıllarda Hıristiyanlar arasında mesihin dönüşünü ve buna paralel olarak kıyamet senaryolarını yeniden gündeme getirmiştir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bektaşilere ilişkin yakın dönemin en önemli olaylarından biridir?
Bektaşî tekkelerinin kaldırılması |
Bektaşî tekkelerinin kurulması |
Bektaşî tekkeleri sayılarının artırılması |
Bektaşî tekkelerinin ayaklanması |
Bektaşî tekkelerinin ayaklanmasının bastırılması |
Yakın dönemdeki en önemli olay Yeniçerilik’le birlikte Bektaşî tekkelerinin kaldırılması olmuştur.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslam Mezhepleri Tarihi’nin amaçları arasında yer almaz?
Günümüz İslami düşünce biçimlerini tanımak ve anlamak
|
Mezhepler arasında hak olanını batıl olandan ayırt edip açıklamak
|
Tarihten dersler çıkartarak yaşanmakta olan din kaynaklı ihtilafların büyümesinin önüne geçmek
|
Mevcut din kaynaklı tefrikaları önlemek için din eğitim ve öğretimine gerekli malzemeleri sağlamak
|
İnananların birbirlerini daha yakından tanımalarına ve anlamalarına yardımcı olmak
|
20.Soru
I. Kendilerine has yorumlara sahip olmalarıII. Çoğunlukla “açık toplum” olarak hayatlarını sürdürmeleriIII. Önceki inanç ve geleneklere ait bir takım uygulamaları devam ettirmeleriIV. Kendilerini koruma amaçlı gizliliğe önem vermeleriYukarıdakilerden hangisi ya da hangileri İslam coğrafyasında ortaya çıkan ve kendilerini İslam’la bağdaştıran “Bâtıniyye” fırkalarının Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetinde otaya konulan temel inanç ve ibadetler hakkında, genel anlayıştan farklı olan en önemli özellikleri arasındadır?
I-II |
II-III |
I-III-IV |
II-III-IV |
III-IV |
İslâm coğrafyasında ortaya çıkan ve kendilerini İslam’la ilişkilendiren bu fırkaların en önemli özellikleri, Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetinde otaya konulan temel inanç ve ibadetler hakkında, genel anlayıştan farklı, kendilerine has yorumlara sahip olmaları, çoğunlukla “kapalı toplum” olarak hayatlarını devam ettirmeleri, diğer toplum kesimlerine karşı kendilerini koruma amaçlı olarak “gizliliğe” önem vermeleri, içinden geldikleri sosyal çevreye ait önceki inanç ve geleneklere ait birtakım anlayış ve uygulamaları devam ettirmeleri gibi hususlardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ