İslam Mezhepleri Tarihi Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nusayrîlik inancının kutsal kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
el-Hikmetü’ş-Şerife |
Kitabü’l-Cilve |
Kitabü’l-Mecmû |
Mushaf-ı Reş |
Resâilü’l-Hikme |
Daha sonra bazı sınırlı tasarruflara maruz kalmış olmakla birlikte, fırkanın temel inançları, Hamdan el-Hâsibî tarafından düzenlendiği kesin olan Kitabü’l-Mecmû’ya dayanır.
2.Soru
Hz. Osman dönemiyle ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
Kur’an’ın çoğaltılmıştır. |
Bazı araziler devlet tarafından kamulaştırılmıştır. |
Yöneticiler onun akrabaları arasından seçilmiştir. |
Hilafetten kendi isteği ile vazgeçmiştir. |
İsyancı Müslümanların elinde şehit olmuştur. |
Hilafetten kendi isteği ile vazgeçmesi yönündeki taleplere kulağını tıkadı ve sonunda isyancı Müslümanların elinde şehit oldu.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dürzîlik’in temel karakterini teşkil eder?
Dürzîlik Yeni Eflatunculuk’tan izler taşır.
|
Dürzîlik bâtınî bir fırkadır.
|
Dürzîlik Benû Mâruf adıyla da anılır.
|
Dürzîlik ismini Anuş Tekin er-Derezî’den almıştır.
|
Dürzîlik Maniheizm’in etkisinde kalmıştır.
|
4.Soru
İmâmiyye Şîası'na göre beklenen kurtarıcı(mehdi) kimdir?
Mirza Gulam Ahmed Kadiyânî |
Muhammed b. Hasan el-Askerî |
Mirza Ali Muhammed |
Mirza Hüseyin Ali |
Şeyh Ahmed el-Ahsaî |
İmâmiyye Şîası'na göre beklenen kurtarıcı, on ikinci imam olan Muhammed b. Hasan el-Askerî’dir. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Mehdilik kavramı, aşağıdaki hangi mezhep ile birlikte farklı bir içerik kazanmıştır?
İmâmiyye (İsnâaşeriyye) Şîası |
Nefsü’z-Zekiyye |
Şiîliğin İsmâiliyye kolu |
Fâtımî İsmâilîleri |
Bâbîlik-Bahâîliği |
Mehdilik kavramı, İmâmiyye (İsnâaşeriyye) Şîası ile birlikte farklı bir içerik kazanmıştır. İmâmiyye mezhebi on ikinci imamın beklenen kurtarıcı olduğunu ileri sürmüş ve mehdiliği onun önemli bir vasfı haline getirmiştir. Bu yüzden beklenen mehdi inancı, zamanla Şiîliğin temel inanç esaslarından biri haline gelmiştir. Buna göre beklenen kurtarıcı, yani mehdi, on ikinci imam olan Muhammed b. Hasan el-Askerî’dir.
6.Soru
Birinci sefirin oğlu kimdir?
Muhammed b. Osman b. Saîd el-‘Amrî |
Hüseyin b. Ruh en-Nevbaht |
Ali b. Muhammed es-Semârrî |
Osman b. Saîd el-‘Amrî |
Muhammed el-Mehdî b. Hasan el-Askerî |
Doğru seçenek A şıkkında verilmiştir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ahmedîliğin kurusucu Gulam Ahmed’in Hz. İsa’nın ölümü ile yakından ilgilenmesinin nedenidir?
Ahmedîliğin iman esaslarını belirlemek |
Kendisinin mehdi olduğuna temel oluşturmak |
İsa ile arasındaki akrabalık bağını temellendirmek |
Göğe yükseltilme (ref’) olayına farklı bir bakış açısından bakmak |
İsa’nın ölüm yeri ile mehdinin geleceği yer arasındaki bağlantıyı belirlemek |
Gulam Ahmed’in Hz. İsa’nın ölümü konusuyla yakında ilgilenmesi boşuna değildir. Onun temel amacı, Mesih ve mehdi konusunu daha geniş bir çerçevede ele almak ve kendisinin mehdilik iddiasının temelini oluşturmaktır. Hıristiyanların bekledikleri kurtarıcının Hz. İsa olmadığı, bilakis Hz. Muhammed’in ümmetinden ona çok benzeyen birisi olduğu, onun konuya ilişkin görüşlerinin temelini oluşturmaktadır. Ayrıca ona göre Müslümanlar tarafından beklenen mehdi, Hıristiyanların bekledikleri mesihten farklı bir kişi değildir; her iki dinin mensuplarının bekledikleri kişi aynı kişidir ve bu beklenen kurtarıcı kendisidir.
8.Soru
Dürzîler’e göre , Hamza tarafından görevlendirilen peygamber derecesinde kimselere ne ad verilir?
Küllî akl |
Kâimü’l-hak |
Tarîk-i müstakim |
En-nebiyyü’l-kerim |
Hudud |
Dürzîler’e göre “hudûd”, Hamza tarafından görevlendirilen peygamber derecesinde kimselerdir. Bunlar evlenmekten, çocuk sahibi olmaktan, her türlü günah ve hatadan münezzeh ve masum kimselerdir. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Bektaşî tekkelerinin yeniden açılmaya ve canlandırılmaya başlandığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Sultan Abdülaziz |
Şey Hamdullah Efendi |
II.Mahmut |
I.Mahmut |
Sultan Aldülmecid |
Sultan Abdülaziz (1861-1876) döneminde Bektaşîler yaklaşık on yıl içinde bazı temel eserleri neşretme imkânı bulmuşlardır. Ayrıca bu dönemde Bektaşî tekkeleri yeniden açılmaya ve canlandırılmaya başlanmıştır.
10.Soru
Mehdilik kavramı, İmâmiyye (İsnâaşeriyye) Şîası ile birlikte farklı bir içerik kazanmıştır. İmâmiyye mezhebine göre beklenen kurtarıcı, yani mehdi, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Muhammed b. Hasan el-Askeri |
Muvaffak b. Ahmed-i Hanefi |
Kemaluddin Muhammed b. Talha Şafii |
İbn-i Ebi Selc-i Bağdadi |
Muhammed b. Ebil Fevaris |
Mehdilik kavramı, İmâmiyye (İsnâaşeriyye) Şîası ile birlikte farklı bir içerik kazanmıştır. İmâmiyye mezhebi on ikinci imamın beklenen kurtarıcı olduğunu ileri sürmüş ve mehdiliği onun önemli bir vasfı haline getirmiştir. Bu yüzden beklenen mehdi inancı, zamanla Şiîliğin temel inanç esaslarından biri haline gelmiştir. Buna göre beklenen kurtarıcı, yani mehdi, on ikinci imam olan Muhammed b. Hasan el-Askerî’dir. (el-Kummî, 1978, s. 124)
11.Soru
Zulme karşı direnişin simgesi haline gelen ve lakabı eş-Şehîd olan imam aşağıdakilerden hangisidir?
İmam Hasan |
İmam Hüseyin |
İmam Zeynel Abidin |
İmam Cafer es-Sâdık |
İmam Hasan el-Askerî |
Hz. Hüseyin, 5 Şaban 4/30 Aralık 628 tarihinde Medine’de dünyaya geldi. Lakabı eş-Şehîd’tir. Hasan’ın ölümüne kadar ağabeyine tabi olarak, onun Muaviye ile yaptığı şartlara bağlı kalan Hüseyin, Muaviye’nin ölümünden sonra oğlu Yezid’e biat etmedi. Bununla birlikte, Kufe Şiîleri başta olmak üzere çok sayıda kabile lideri, Hüseyin’e yazdıkları mektuplarda, Emevîler’i devirmek için teşebbüse geçtiği taktirde kendisini kesin olarak destekleyeceklerini vaat ettiler. Arkadaşları tarafından yapılan uyarılara rağmen bu çağrıya cevap veren Hüseyin, 61/680 Muharrem ayının aşûra (onuncu) gününde yanındaki az sayıdaki aile efradıyla birlikte Kerbela’da hunharca şehid edilmiştir. Kesik başı Halife Yezid’e ulaştırılmak üzere Şam’a gönderilirken, geri kalan nâşı yakındaki köylüler tarafından şehit edildiği yere defnedilmiştir. Hüseyin’in başının nereye defnedildiği konusu ise ihtilaflıdır. Şîa ve çoğu Müslüman nazarında Hz. Hüseyin, zulme karşı direnişin bir simgesi haline gelmiştir. Bu sebepten hem tarihte ve hem de günümüzde onun adı etrafında oluşturulan etkinlikler, diğer imamlar için yapılanlardan daha ihtişamlıdır. Doğru cevap B’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi terim olarak Allah’ın kullarını ölümlerinden sonra tekrar diriltip dünyada yaptıklarının hesabını sorması anlamına gelir?
Meâd |
Mebde |
Rec‘at |
Bedâ |
Takiyye |
Meâd: Terim olarak da, Allah’ın kullarını ölümlerinden sonra tekrar diriltip dünyada yaptıklarının hesabını sorması anlamına gelir.
13.Soru
Sözlükte “hidayete erdirilmiş ve kendisine doğru yol gösterilmiş kimse” anlamına gelen kelime hangisidir?
Hoca |
Bilge |
Evliya |
Derviş |
Mehdi |
Sözlükte “hidayete erdirilmiş ve kendisine doğru yol gösterilmiş kimse” anlamına gelen kelime mehdi'dir. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Nusayrîlik fırkasının ana kaynağı kabul edilen Kitâbü’l-Mecmû kim tarafından yazılmıştır?
Cünbülânî |
Cündüb |
Hasibî |
Hasan Askerî |
İbn Nusayr |
Hasibî, akrabalık ilişkileri bulunan Büveyhî hanedanlığına sığınıp desteklerini almıştır. Bu çerçevede kaleme aldığı el-Hidâyetü’l-Kübrâ ve el-Mâide isimli eserlerini Büveyhî hükümdarı
Seyfüddevle’ye ithaf etmiştir. Ayrıca kaleme aldığı Kitâbü’l-Mecmû’ isimli eser de fırkanın ana kaynağı olmuştur. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Nusayrîlik’te fırkanın temel öğretilerinin kabul edildiği ad aşağıdakilerden hangisidir?
Sır |
Gizem |
Güven |
İkililik |
Otorite |
Nusayrîlik’te fırkanın temel öğretileri “sır” olarak kabul edilmiş ve bunların Nusayrî olmayanlara açıklanması şiddetle yasaklanmıştır.
16.Soru
Yezidi toplumunun bir kolu olan Ruhanilerin vaaz, nasihat ve telkinlerin yanında aileler arasındaki anlaşmazlıkları çözmekle yükümlü olan kesimine ne ad verilir?
Şeyhler |
Mirler |
Fakirler |
Pirler |
Kavallar |
Yezidî toplumu dini hiyerarşi bakımından Müritler ve Ruhaniler olmak üzere ikiye ayrılır. Müritler genellikle çiftçilikle uğraşan toplumun alt ve en kalabalık kesimini teşkil eder. Ruhaniler ise şu kesimlerden oluşur: a) Mirler veya Emirler: Dini ve dünyevi gücü elinde tutan en yüksek sınıftır. b) Şeyhler: Toplumu dini bakımdan aydınlatmakla yükümlüdürler. c) Pirler: Şeyhlere yardım eden kesimdir. d) Fakirler: Vaaz, nasihat ve telkinlerin yanında aileler arasındaki anlaşmazlıkları çözmekle yükümlüdürler. e) Peşimamlar: En önemli görevleri nikah kıymaktır. f) Kavallar: Emir ve şeyhlere hizmet eder, bayramlarda ilahi söylerler. g) Köçekler: Kavallara yardımcı olan ve okunan ilahilere uygun olarak oynayıp toplumu aynzamanda eğlendiren kimselerdir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
Şia'ya göre Hz. Ali ve oğlu Hasan'a ileride gelecek on iki imamın her birisinin ismini açıklayan kimdir?
Hz. Muhammed (asm) |
Hz. İsa(as) |
Cebrail |
Hızır (as) |
Hz. Ömer(ra) |
Ali b. İbrahim, on iki rakamıyla ilgili bazı rivayetlere yer verdiği kitabının bir yerinde, Hızır’ın Hz. Ali ve oğlu Hasan’la karşılaştığında, onlara, on iki imamın her birinin ismini açıkladığı meşhur rivayeti gündeme getirmiştir.
18.Soru
19. Yüzyılda Hindistan’da yaşamış, laik İslam düşüncesinin bir öncüsü sayılan ve İslam’da ilk ihyacılardan biri olarak değerlendirilen kişi kimdir?
Mirza Ali Muhammed |
Mirza Gulam Ahmed |
Mirza Yahya Nuri |
Seyyid Ahmed Arvasi |
Seyyid Ahmed Han |
Neseplerinin Hz. Muhammed’e ulaştığı yönündeki iddialardan dolayı Seyyid ünvanı taşıyan Ahmed Han 19. Yüzyılda Hindistan’da yaşamıştır. Ahmed Han, din ile dünya işlerinin birbirinden ayrılması gerektiğini ve dinin her işe karıştırılmaması gerektiğini savunmuştur. Bu fikirlerinden dolayı laik İslam düşüncesinin bir öncüsü olarak kabul edilmektedir.
19.Soru
Dürzîler insan ruhunun bitkilere ve hayvanlara geçtiğini reddeder, bu yüzden aşağıdaki kavramlardan hangisini kullanırlar?
Tenasüh |
Takammus |
Takiyye |
Ukkal |
Cühhâl |
Dürzîlere’e göre insanların ruhları bir defada ve sınırlı olarak
yaratılmıştır. Bu sebeple sayıları artmaz ve eksilmez. İnsan ölünce ruhu
derhal başka bir cesede girerek yeniden doğar. Ölüm, ruhun bir çeşit gömlek
değiştirmesidir. Dürzîler insan ruhunun bitkilere ve hayvanlara geçtiğini
reddeder, bu yüzden de tenasüh yerine takammus kelimesini kullanırlar.
Takammusta erkeklik ve kadınlık aynen devam eder. Onlara göre takammus
alemin sonun kadar devam edecektir. Bu süreçte iyilerin ruhu daima
yükselirken kötülerin ruhu aşağı derecelere düşecektir.Dürzî toplumu dini konuları bilen “ukkâl” ve bilmeyen “cühhâl” olmak üzere iki kısma ayrılır. Doğru cevap B seçeneğidir.
20.Soru
Nusayrîlik'te, hicret esnasında Hz. Ali'nin Hz. Peygamber'in yatağında uyuduğu
gece olarak kutlanan bayram hangisidir?
Firâş bayramı |
Ğadîr bayramı |
Nevruz bayramı |
Mihricân bayramı |
Kurban bayramı |
Genel İslâmî anlayış ve Şiîlik'ten başka, temelini bazı eski dinî inançlardan alan bayramlar arasında, söz gelimi, Ramazan ve Kurban bayramından başka Ğadîr bayramı (18 Zilhicce, Hz. Peygamber'in Hz. Ali'yi imam tayin ettiğine inanılan gün), Firâş bayramı (29 Zilhicce, hicret esnasında Hz. Ali'nin Hz. Peygamber'in yatağında uyuduğu gece), Nevruz bayramı, Mihricân bayramı ve İsa'nın doğumu bayramı bunlardan bazılarıdır. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ