İslam Sanatları Tarihi Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ahşap sanatının cami iç mimarisinde tamamlayıcı eleman olarak görev üstlendiği alanlar hangileridir?
Şamdan, kulplar, kürsü, hanımlar mahfeli
|
Müezzin mahfeli, pandantifler, nişler
|
Minber külahları, pencereler, avizeler
|
Kapılar, pencere kanatları, minber, kürsü, rahleler, mahfil korkulukları
|
Mihrap, taç kapı, imam odası ve şerefeler
|
2.Soru
Ünlü İngiliz müzikolog ve bestecisi Sir Charles Hubert Parry’in “tahayyül edilmesi bile güç olan mükemmel bir ses dizisi” olarak nitelendirdiği Kitâbü’l Edvâr
fî ma‘rifeti’n-nagam ve’l-evtâr adlı eserin sahibi kimdir?
Safiyyüddin el-Urmevî |
Hızır b. Abdullah |
Hamâmîzâde İsmail Dede Efendi |
Yûnus el-Kâtib |
İbn Hurdâzbih |
XIII. yüzyılda fizik âlimi Safiyyüddin el-Urmevî kaleme aldığı Kitâbü’l Edvâr fî ma‘rifeti’n-nagam ve’l-evtâr adlı eseriyle mûsiki alanında yeni bir
dönem başlattı. Ünlü İngiliz müzikolog ve bestecisi Sir Charles Hubert Parry’in “tahayyül edilmesi bile güç olan mükemmel bir ses dizisi” olarak
nitelendirdiği bu sistem, sonraki yüzyıllarda benimsendi, mûsiki çalışmalarında esas alındı ve hemen her yazarca adı anılarak kullanıldı. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Türk ahşap oyma ve kakma sanatında hangi ağaç cinsleri kullanılmıştır?
Kavak, vişne, kızılcık, nar
|
Abanoz, ceviz, meşe, şimşir
|
Çınar, erik, elma, armut
|
Çam, meşe, ıhlamur, portakal
|
Abanoz, meşe, mandalina, kiraz
|
4.Soru
Üsküdar Özbekler Dergâhı’nda doğan, çeşitli sanat ve zenaat dallarındaki başarısından dolayı hezarfen (bin sanat sahibi) lâkabıyla anılan, ibadet haricindeki vakitlerini ilim ve sanata adayarak doğramacılık, marangozluk, oymacılık, hakkâklik, hattatlık, mühürcülük, dökmecilik, tornacılık, demircilik, tesviyecilik, matbaacılık, dokumacılık, mimarlık, makine parçaları gibi konulardaki kabiliyeti ve hususi çalışmalarıyla ihtisas sahibi olan sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?
Üsküdar Özbekler Dergâhı’nda doğan, çeşitli sanat ve zenaat dallarındaki başarısından dolayı hezarfen (bin sanat sahibi) lâkabıyla anılan, ibadet haricindeki vakitlerini ilim ve sanata adayarak doğramacılık, marangozluk, oymacılık, hakkâklik, hattatlık, mühürcülük, dökmecilik, tornacılık, demircilik, tesviyecilik, matbaacılık, dokumacılık, mimarlık, makine parçaları gibi konulardaki kabiliyeti ve hususi çalışmalarıyla ihtisas sahibi olan sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?
Hatib Mehmed Efendi |
Şeyh Sâdık Efendi |
Aziz Efendi |
Hezarfen İbrahim Edhem Efendi |
Sâmi Efendi |
Hezarfen İbrahim Edhem Efendi: (1826-1904) Üsküdar Özbekler Dergâhı’nda doğan Şeyh Edhem Efendi çeşitli sanat ve zenaat dallarındaki başarısından dolayı hezarfen (bin sanat sahibi) lâkabıyla anılır. İbadet haricindeki vakitlerini ilim ve sanata adayarak doğramacılık, marangozluk, oymacılık, hakkâklik, hattatlık, mühürcülük, dökmecilik, tornacılık, demircilik, tesviyecilik, matbaacılık, dokumacılık, mimarlık, makine parçaları gibi konulardaki kabiliyeti ve hususi çalışmalarıyla ihtisas sahibi olan Edhem Efendi’nin meziyetlerinden biri de ebruculuğudur. Doğru cevap d'dir.
5.Soru
Osmanlı Sanatı'nda sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı ve resmedildiği resimli el yazmalarına hangi isim verilmiştir?
Şehnâme |
Surnâme |
Gazavatnâme |
Süleymannâme |
Silsilenâme |
Osmanlı Minyatür Sanatı'nda, sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı resimli yazmalar, surnâme olarak adlandırılmıştır. Surnâme türündeki resimli el yazmaları, ilk kez III. Murad döneminde (1574-1595) hazırlanmıştır. Sarayda divan kâtibi olan İntizâmî mahlaslı ve Bosna Foça menşeili bir yazar tarafından Türkçe kaleme alınan Surnâme-i Hümayun adlı eserde III. Murad’ın şehzadesi Mehmed’in sünnet düğünü şenliği anlatılmıştır. doğru cevap B'dir.
6.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisinin halılarının şekillenmesinde Osmanlı saray halıları etkili olmuştur?
Arabistan |
Çin |
Portekiz |
Rusya |
Makedonya |
Osmanlı saray halıları, İngiltere, İspanya ve Portekiz halılarının şekillenmesinde
rol bile oynamıştır.
7.Soru
Tezhip sanatında yeni tasarım ve arayışlara yer verilmeyen klasik kaideler göre yazılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Musaflar |
Yazma kitaplar |
Hilyeler |
Berat ve Fermanlar |
Hüsn-i hat levhaları |
Cevabınız yanlış ise “Tezhip Çeşitleri” konusunu tekrar okuyunuz.
8.Soru
Aşağıdakilerin hangisi motiflerini altıgen ve üçgen yıldızlarla bazı stilize çiçek ve kuşların oluşturduğu desenlerin ahşap sütun başlıklarında, kiriş ve konsollarda boyama tekniği ile uygulandığı dönemin ahşap camilerinden biridir?
Afyon Ulucamii |
Süleymaniye Camii |
Selimiye Camii |
Divriği Ulu Camii |
Sultaniye Camii |
Motiflerini altıgen ve üçgen yıldızlarla bazı stilize çiçek ve kuşların
oluşturduğu desenlerin ahşap sütun başlıklarında, kiriş ve konsollarda
boyama tekniği ile uygulandığı dönemin bazı ahşap camileri arasında Afyon
Ulucamii, Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Kastamonu Candaroğlu Mahmud Bey
Camii örnek verilebilir.
9.Soru
Türk ahşap ve maden sanatlarına ilişkin önemli veriler sunan kurganlar hangi bölgelerde yapılan kazılar sonucunda tespit edilmiştir?
Altaylar ve Rusya
|
Çin ve Türkistan
|
Suriye ve İran
|
Anadolu ve Balkanlar
|
Moğolistan ve Kazakistan
|
10.Soru
- Bir veya birden fazla metalin, metal olmayan elementlerle birleştirilerek pişirilmesi sonucu oluşan inorganik bileşiğe denir.
- Genelde silisyum asidi, alkali veya toprak alkalili oksitlerin
karışımından meydana gelir.
- Tümü killi topraktan yapılan veya yüksek oranda kil ihtiva eden ham
maddelerden üretilmiş, yüzeyi parlakça ve en sert seramik grubuna denir.
karışımından meydana gelir.
maddelerden üretilmiş, yüzeyi parlakça ve en sert seramik grubuna denir.
Yukarıda verilen tanımlar aşağıda hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
Porselen-Seramik-Cam |
Cam-Seramik-Porslen |
Seramik-Porselen-Cam |
Cam-Porselen-Seramik |
Seramik-Cam-Porselen |
Başka bir tanıma göre, bir veya birden fazla metalin, metal olmayan elementlerle birleştirilerek pişirilmesi sonucu oluşan inorganik bileşiğe “seramik” denir. Tümü killi topraktan yapılan veya yüksek oranda kil ihtiva eden ham maddelerden üretilmiş, yüzeyi parlakça ve en sert seramik grubuna “porselen” adı verilmektedir. Eski kaynaklarda buna fağfûr denilmektedir. Fağfûr kelimesi, Osmanlılar tarafından Çin porseleni ve Çin imparatorlarını anlatmak için kullanılan bir tabirdir. Cam, genelde silisyum asidi, alkali veya toprak alkalili oksitlerin karışımından meydana gelir. Cam, cam kumu, soda veya potas, kireç ve renk verici veya ağartıcı maddelerden oluşan karışımın uygun şartlarda eritilip, çok yüksek ısıda pişirilmesiyle meydana gelir. Cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklu taş yapılarında rastlanılan motiflerden biri değildir?
Ayı |
Aslan |
Kartal |
Kuş |
Kadın ve erkek başları |
Selçuklu taş yapılarında insan ve hayvan figürlerine de rastlanmaktadır.
Kullanılan bu tür motifler arasında sırt sırta vermiş kartal, kuş resimleri,
kadın ve erkek insan başları bulunmaktadır. Kayseri Döner Kümbet’te ise
aslan resimleri vardır.
12.Soru
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere ne ad verilir?
Köşebend |
Zencerek |
Mıkleb |
Sertâb |
Zermürekkeb |
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere köşebend denilir. Doğru cevap "a" şıkkıdır.
13.Soru
Sa‘dî-i Şîrâzî’nin Gülistan’ı, Hâcû-yi Kirmânî’nin Hümâ ve Hümâyun’u, Firdevsî’nin Şâhnâme’si kim için hazırlanmıştır?
Me’mûn |
Gıyâseddin Baysungur |
Nâsırüddin Mahmud |
Ahmed Musa |
Şah I. Tahmasb |
Güçlü bir şair ve hattat olan Baysungur’un Herat’ta kurduğu sanat atölyesinde zamanının en usta hat, tezhip ve minyatür sanatkârları çalışmış, burada İslâm kitap sanatları alanında şaheserler ortaya konmuştur. Günümüzde çeşitli müze ve kütüphanelerde korunan, Baysungur için hazırlanmış minyatürlü yazmalar arasında Sa‘dî-i Şîrâzî’nin Gülistan’ı, Hâcû-yi Kirmânî’nin Hümâ ve Hümâyun’u, Firdevsî’nin Şâhnâme’si, Kelîle ve Dimne nüshaları, Nizâmî’nin Heft Peyker’i önde gelen minyatürlü yazmalardır. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Büyük Selçuklu mimarisinde önceki araştırmaları birleştiren ve ileriki gelişmelere örnek olan cami aşağıdakilerden hangisidir?
Gülpâyigân Mescid-i Cuması
|
Kazvin Mescid-i Cuması
|
Zevvâre Cuma Camii
|
Barsiyan Mescidi Cuması
|
Ardiston Mescidi Cuması
|
15.Soru
Savatlama uygulama tekniği aşağıdakilerden hangisinde kullanılmaktadır?
Ahşap sanatında
|
Halı sanatında
|
Taş işçiliğinde
|
Maden sanatında
|
Çini sanatında
|
16.Soru
Fatih Sultan Mehmed'in resmedildiği, Sinan Bey ve Ahmed Şiblizade'ye atfedilen Gül Koklayan Fatih Portresi'nde hangi iki sanat üslubunun etkileri görülmektedir?
Selçuklu Sanatı ve İtalyan Sanatı |
Safevi Sanatı ve İtalyan Sanatı |
Selçuklu Sanatı ve Safevi Sanatı |
Timurlu Sanatı ve İtalyan Sanatı |
Bizans Sanatı ve İtalyan Sanatı |
İstanbul’un alınışından (1453) sonra İtalya’dan davet edilen Gentile Bellini’nin yaptığı Fâtih Sultan Mehmed’in yağlı boya portresiyle Costanzo da Ferrara’nın hazırladığı bronz madalyalar, aynı dönemde Fâtih’in minyatür geleneğinde portrelerini yapan Osmanlı nakkaşları Sinan Bey ve Ahmed Şiblizâde’nin üsluplarını etkilemiştir. Bu portrelerden biri Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde bulunan bir murakkanın (albümün) içine yerleştirilmiştir. Bir diğeri ise yine aynı murakkanın içinde olup, Fâtih Sultan Mehmed’i bağdaş kurmuş ve dörtte üç profilden gül koklarken tasvir eder. Oturuş biçimiyle hükümdar pozunda resmedilmiş bu portrede, Timurlu sanat geleneğiyle İtalyan resim sanatının gerçekçi üslubu kaynaştırılmıştır. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Mengücek oğlu Ahmed Bey tarafından yaptırılan ve taş işlemeciliğinin önemli bir örneği olan yapıt hangisidir?
Erzurum Çifte Minareli Medrese |
Sivas Gökmedrese |
Divriği Ulucamii |
Konya İnce Minareli Medrese |
Kayseri Döner Kümbet |
Büyük Selçuklular’dan Anadolu Selçukluları’na, Beylikler’den Osmanlı asırlarına dek ortaya konan mimari anıtlar yoluyla Türkler daima taş işçiliği alanında önemli eserler ortaya koymuşlardır. Mengücek oğlu Ahmed Bey tarafından yaptırılan Divriği Ulucamii ve Dârüşşifası’nın cephelerinde yükselen anıtsal kapılar eşsiz güzelliktedir ve çok ince taş işçiliği içerirler. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
"Birbirleriyle uyumlu olup olmadığı yönünden sesleri ve bu sesler arasındaki zaman sürelerini araştıran matematiksel bir ilimdir."
Yukarıda mûsiki ile ilgili yapılan açıklama hangi bilim adamına aittir?
Pisagor |
İbn-i Sina |
Jean-Jacques Rousseau |
Emmanuel Kant |
Konfiçyus |
Yukarıda filozof ve tıp bilgini İbn-i Sina'ya göre mûsikinin tanımı yapılmıştır. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı ebruculuğunda Kitre yerine kullanılan maddelerden biri değildir?
Hilbe |
Sahlep |
Keten tohumu |
Ayva çekirdeği |
Denizkadayıfı |
Kitre: Teknenin içine konulacak suya kıvam vermek, böylece serpilen boyaların çökmesini önlemek için kullanılan ve geven isimli çalı sınıfından bir Anadolu bitkisinin salgısı olan bu madde, krem renginde düzgün olmayan plakalar veya şeritler halindedir. Suda bekletilerek, miktarına göre 1/100 nisbetinde ve boza koyuluğunda erimesi sağlanır ve bir bez torbadan süzülür. Bir tekne kitreli sudan yaklaşık 600 ebru kâğıdı çıkartılabilir. Kitre yerine keten tohumu, sahlep, ayva çekirdeği, hilbe (boy tohumu)
gibi maddeler de Osmanlı ebruculuğunda kullanılmış, Batı dünyasında ise kitre yerine denizkadayıfı denilen bir yosun cinsi tercih olunmuştur.
20.Soru
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan hangi eserdir?
Eski Malatya Ulucamii |
Bursa Yeşilcami |
Edirne Muradiye Camii |
Şehzade Mehmed Türbesi |
Sultan Reşat Türbesi |
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ