İslam Sanatları Tarihi Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Teknedeki kitreli su kullanılıp kirlendikçe serpilen renkler bazen kum gibi noktalanmaya başlar ve bu noktalar v harfi şeklinde olursa, buna ne ad verilir?
Mutaf ebrusu |
Taraklı ebru |
Hafif ebru |
Kılçıklı ebru |
Battal ebrusu |
Teknedeki kitreli su kullanılıp kirlendikçe serpilen renkler bazen kum gibi noktalanmaya başlar, buna kumlu ebru adı verilir. Bu noktalar v harfi şeklinde olursa o zaman kılçıklı ebru denilir.
2.Soru
- Kam
- Şaman
- Bahşı
- Gınâ
Yukarıda verilen terimlerin hangileri Türk mûsiki tarihinde şairliğin dışında sihirbazlık, hekimlik, rakkaslık ve mûsikişinaslık gibi birçok nitelikleri de bulunan kişilere verilen isimlerdir?
Yalnız I |
II ve III |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Tonguzlar’ın “şaman”, Altay Türkleri’nin “kam”,Kırgızlar’ın “bahşı”, Oğuzlar’ın “ozan” adını verdikleri ve şairliğin dışında sihirbazlık, hekimlik, rakkaslık ve mûsikişinaslık gibi birçok nitelikleri de bulunan bu kişilerin halk üzerinde büyük etkisi vardı. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Kanuni Sultan Süleyman zamanında yaşamış, portreleriyle tanınan ve Nigârî mahlasıyla şiirler de yazmış ünlü Osmanlı nakkaşı kimdir?
Matrakçı Nasuh |
Nakkaş Osman |
Seyyid Lokman |
Haydar Reis |
Nakkaş Ali |
Kanûnî Sultan Süleyman döneminde oluşan sanat ortamının portreleriyle tanınan bir nakkaşı Nigârî mahlasıyla şiirler de yazan Haydar Reis olmuştur. Donanma ve tersane reisliği yapan Haydar Reis, Sultan II. Selim’in şehzadeliğinde Kütahya sarayında onun nedimi olarak bulunmuş ve onun portrelerini yaparak ün kazanmıştır. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tekke (tasavvuf) mûsikisi şekillerinden biri değildir?
Gına |
Mevlevî Âyini |
Durak |
Şuğul |
Nefes |
Tekke (tasavvuf) mûsikisi formları genel olarak Mevlevî âyini, durak, şuğul ve nefes şeklinde sıralanabilir. A şıkkında yer alan "gına" Arapların İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı yıllarda şiirle söyledikleri nağmelere denir. Doğru cevap "a" şıkkıdır.
5.Soru
“Varka ve Gülşah” adlı mesnevide yer alan minyatürler hangi dönemde hazırlanmıştır?
Karahanlı
|
Anadolu Selçuklu
|
Gazneli
|
İlhanlı
|
Timurlu
|
6.Soru
Aşağıdaki hangisi tezhip çeşitleri “Halkârî”yi tanımlar?
Tahrirleri birbirine paralel iki çizgi halinde çizilen desenlere verilen isimdir. |
Sulu altınla gölge verilip koyu altınla tahrirlenen bezeme üslûbudur. |
Altının, fırçanın hareket ettirilmesiyle kalburun deliklerinden aşağıya dökülmesi işlemidir. |
İki veya tek renk altının mat ve parlak şekillerinin kullanılarak işlenmesiyle oluşur. |
Tahrirler ince, zemin dalgasız, dairevî helezonların aynı kalınlıkta olması gereklidir. |
Sulu altınla gölge verilip koyu altınla tahrirlenen bezeme üslûbudur.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde uygulama alanı bulmuş(oyma, kakma, kazıma v.b.) tekniklerin uygulanmasında kullanılan aletlerden birisi değildir?
Ayak Çarkı |
Lehim |
Mengene |
Eğe |
Pense |
Osmanlı döneminde uygulama alanı bulmuş oyma, kakma, çalma, kazıma, vidalama, altın kaplama (tombak), savatlama, zincir işi, daha çok takı ve tören eşyasında kullanılan telkâri ve mine gibi geliştirilmiş birçok teknik söz konusudur. Bu tekniklerin uygulanmasında ayak çarkı, mengene, demirci makası, pense, eğe ve kalem gibi aletler kullanılır. Lehim bu teknikler arasında değildir. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek olan, Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileri aşağıdaki usta sanatçıların hangisinin elinden çıkmıştır?
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek olan, Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileri aşağıdaki usta sanatçıların hangisinin elinden çıkmıştır?
Mehmed b. Osman el-Benna^ et- Tu^si^ |
Musullu Abdullah |
Ali b. İlya^s Ali |
Tebrizli Habib Usta |
Hafız Emin Usta |
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap e'dir.
9.Soru
Ulama (raport) desen özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Nihayetsiz genişleme özelliği taşır.
|
Başlangıç ve bitiş noktası bellidir.
|
Alanı belirlidir.
|
Geometrik kurallara dayanır.
|
Simetri ve tekrar yoktur.
|
10.Soru
"Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri Artuklu ........................ ve ............................ adlı eserlerde görülür. Antik el yazmalarından kopya edilen bu ilk minyatürlerde Bizans resminin etkilerine rastlanır."
Yukarıdaki metinde verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi metindeki boşlukları doğu olarak tamamlamaktadır?
Kitâb fî Ma‘rifeti’l-hiyeli’l-hendesiyye - Kitâbü’l-Haşâiş |
El-Makamât - Suverü’lkevâkibi’s-sâbite |
Kitâbü’t-Tiryâk - Varka ve Gülşah |
Kitâbü’l-Haşâiş - Kitâbü’t-Tiryâk |
Suverü’lkevâkibi’s-sâbite - Kitâb fî Ma‘rifeti’l-hiyeli’l-hendesiyye |
Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri Artuklu Kitâbü’l-Haşâiş ve Kitâbü’t-Tiryâk adlı eserlerde görülür. Antik el yazmalarından kopya edilen bu ilk minyatürlerde Bizans resminin etkilerine rastlanır.
11.Soru
Osmanlı halıları hangi ülke halılarını da etkilemiştir?
Fransa, Almanya ve Hollanda |
Yunanistan, İtalya ve Sırbistan |
Karadağ, Bulgaristan ve Gürcistan |
İngiltere, İspanya ve Portekiz |
Rusya, Norveç ve Belçika |
Bilinen Anadolu halıları dışında, teknik, malzeme ve renk anlayışı bakımından tamamen farklı, bir dönem uygulanan düğüm sistemi ile İran tesirinin, Mısır’ın fethini müteakip de Memlük etkisinin gözlemlendiği Osmanlı saray halıları, bütün bu etkileşimlerle birlikte kendi özgün üslûbunu kaybetmemiş, hatta İngiltere, İspanya ve Portekiz halılarının şekillenmesinde rol bile oynamıştır. XVI. yüzyıldan sonra Safevîler’le İran halıları kendine özgü bir tasarım anlayışına sahip oluncaya kadar Türk halısına has sağlam tekstil karekterli aslî şekillerini muhafaza etmişlerdir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Osmanlı sanatkarlarının kullandığı güç, kuvvet ve saltanat sembolü olarak kullanılan motif hangisidir?
Rumi |
Çintamani |
Munhani |
Hatayi |
Sencide |
Cevabınız yanlış ise,“Motifler” konusunu yeniden okuyunuz.
13.Soru
Anadolu Selçuklu dönemi halılarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Bol renk ve çok sayıda figür söz konusudur.
|
Farklı tonlarda az renk ile yoğun bitkisel motif ana karakteri oluşturur.
|
Genelde yoğun bitkisel desen ve kırmızının tonları hâkimdir.
|
Belli bir alana sığan düğüm sayısı Osmanlı dönemindekilerden daha azdır.
|
Bol renk kullanımı yerine, az sayıda renk ile bunların farklı tonlarının tercih edildiği, desen olarak da daha çok geometrik şekillerin egemen olduğu görülür.
|
14.Soru
Osmanlı devrinin tanınmış ebrucularından Ayasofya Camii hatibi Mehmed Efendi’nin buluşu olan ebru çeşidine ne denir?
Osmanlı devrinin tanınmış ebrucularından Ayasofya Camii hatibi Mehmed Efendi’nin buluşu olan ebru çeşidine ne denir?
kumlu ebru |
bülbül yuvası |
hatip ebrusu |
battal ebru |
mutaf ebrusu |
Osmanlı devrinin tanınmış ebrucularından Ayasofya Camii hatibi Mehmed Efendi’nin (ö.1773) buluşu olduğu için hatip ebrusu adıyla bilinir. Bunda, hafif renkli zemin üstüne tel çubuk yardımıyla kuvvetli renklerden birer damla belirli aralıklarla bırakılır, istenirse iç içe birkaç renk daha konulabilir. İnce tel çubuk, bu kat kat renkli dairelerin içinde sağdan sola, yukarıdan aşağıya birkaç defa hareket ettirilerek çark-ı felek, yürek, yıldız gibi şekiller elde edilir. Doğru cevap c'dir.
15.Soru
Eyüp’te bulunan Sultan Reşat Türbesindeki çiniler hangi ustanın elinden çıkmıştır?
Hafız Emin Usta |
Tebrizli Habib Usta |
Ali b. İlyâs Ali |
Musullu Abdullah |
Yâkub b. Ebûbekir el-Malatî |
Osmanlı’nın son devir çinilerine en güzel örnek, Hafız Emin Usta’nın elinden çıkan Eyüp’teki Sultan Reşat Türbesi (1914) çinileridir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir. Kent tasvirleri, daha sonra resimlendirilecek tarihi^ konulu birçok eserde, kimi zaman tam sayfa halinde kimi zaman kompozisyonun bir bölümünü kaplayacak şekilde ve topoğrafik görüntülerini koruyarak tekrarlanmıştır. Onun resmettiği Mecmu^a-ı Mena^zil adlı eserinin başında yer alan İstanbul tasviri, oluşturduğu özgün topoğrafik resim dilini temsil eden minyatürlerinden biridir.
Yukarıda anlatılan nakkaş aşağıdakilerden hangisidir?
Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir. Kent tasvirleri, daha sonra resimlendirilecek tarihi^ konulu birçok eserde, kimi zaman tam sayfa halinde kimi zaman kompozisyonun bir bölümünü kaplayacak şekilde ve topoğrafik görüntülerini koruyarak tekrarlanmıştır. Onun resmettiği Mecmu^a-ı Mena^zil adlı eserinin başında yer alan İstanbul tasviri, oluşturduğu özgün topoğrafik resim dilini temsil eden minyatürlerinden biridir.
Yukarıda anlatılan nakkaş aşağıdakilerden hangisidir?
Niga^ri^ |
Sinan Bey |
Nakkaş Osman |
Matrakçı Nasuh |
Levni^ |
Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir. Kent tasvirleri, daha sonra resimlendirilecek tarihi^ konulu birçok eserde, kimi zaman tam sayfa halinde kimi zaman kompozisyonun bir bölümünü kaplayacak şekilde ve topoğrafik görüntülerini koruyarak tekrarlanmıştır. Onun resmettiği Mecmu^a-ı Mena^zil adlı eserinin başında yer alan İstanbul tasviri, oluşturduğu özgün topoğrafik resim dilini temsil eden minyatürlerinden biridir. Bu nakkaş Matrakçı Nasuh'tur. Doğru cevap d'dir.
17.Soru
- Silika
- Kaolin
- Kil
- Kuvars
Yukarıdakilerden hangileri seramiği meydana getiren maddeler arasında sayılabilir?
I-II-III |
I-II-IV |
I-II |
I-III-IV |
I-II-III-IV |
Seramiği meydana getiren kaolin (arı kil), kuvars ve silika gibi maddelerden bileşim miktarı ve pişirme derecelerine göre toprak evânî, çini (kâşî), porselen (fağfûr) veya cam gibi alt gruplar meydana gelir.
18.Soru
Grekler’e ait nazari^ mu^siki eserlerinin tercüme faaliyeti hangi dönemde başlamıştır?
Grekler’e ait nazari^ mu^siki eserlerinin tercüme faaliyeti hangi dönemde başlamıştır?
Dört Halife Dönemi |
Emeviler Dönemi |
Abba^si^ler Dönemi |
Memlûklüler Dönemi |
Osmanlı Dönemi |
Abba^si^ler döneminde Grekler’e ait nazari^ mu^siki eserlerinin tercüme faaliyeti başlamıştır. 830’da Halife Me’mu^n tarafından kurdurulan Beytülhikme bir çeşit İsla^m üniversitesi olmuş ve bu tercüme çalışmalarını üstlenmiştir. Doğru cevap C’dir.
19.Soru
İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda, Araplar'ın sesle yaptıkları nağmelere ne denirdi?
Kam |
Ir |
Dule |
Terennüm |
Tecvid |
İslamiyet'in doğduğu ve yayıldığı ilk zamanlarda Araplar'ın basit ve sade bir musikileri mevcuttu. Araplar'ın sesle yaptıkları nağmelere "terennüm" denirdi. Doğru cevap "d" şıkkıdır.
20.Soru
El yazması kitapların metinlerini bezemek ve açıklamak amacıyla yapılmış küçük boyutlu renkli resimlere ne ad verilir?
El yazması kitapların metinlerini bezemek ve açıklamak amacıyla yapılmış küçük boyutlu renkli resimlere ne ad verilir?
minyatür |
tezhip |
ebru |
çini |
hat |
El yazmas
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ