İslam Sanatları Tarihi Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, sanat kelimesinin türemiş olduğu dildir?
Arapça |
İngilizce |
Yunanca |
Almanca |
Farsça |
Sanat Arapça “sana‘a” fiilinden türemiş isimdir.
Günümüzde İngilizce “art”, Almanca “kunst”, karşılığında kullanılmaktadır. “Techne” kelimesi ise Yunancadan günümüze “sanat” olarak çevrilmektedir. Hüner kelimesi Farsça huner olup, "beceri isteyen ustalık, beceriklilik" anlamındadır.
2.Soru
"Perdahlı çinilerin en erken tarihli örneklerine ........................... devrinde Sâmerrâ’da rastlanmıştır. Bu çiniler, sarımtırak beyaz renkli, iri gözenekli hamurdan yapılmıştır."
Yukarıda verilen bilgide boş bırakılan alanı aşağıdakilerden hangisi doğru olarak tamamlamaktadır?
Abbâsîler |
Karahanlılar |
Büyük Selçuklu |
Gazneliler |
Harzemşahlar |
Perdahlı çinilerin en erken tarihli örneklerine Abbâsîler devrinde (IX. yüzyıl) Sâmerrâ’da rastlanmıştır. Bu çiniler, sarımtırak beyaz renkli, iri gözenekli hamurdan yapılmıştır.
3.Soru
Kendi adıyla anılan bir nota sistemi geliştiren ve geliştirdiği sistem Batı notası yerleşinceye kadar XIX. yüzyıl boyunca kullanılan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Kendi adıyla anılan bir nota sistemi geliştiren ve geliştirdiği sistem Batı notası yerleşinceye kadar XIX. yüzyıl boyunca kullanılan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Lâdikli Mehmed Çelebi |
Hızır b. Abdullah |
Dimitrie Cantemir (Kantemiroğlu) |
Hamparsum Limonciyan |
Abdülbâki Nâsır Dede |
Ermeni kilisesi mugannîlerinden Hamparsum Limonciyan, kendi adıyla anılan bir nota sistemi geliştirmiş ve bu sistem geniş ölçüde benimsenmiş, Batı notası yerleşinceye kadar XIX. yüzyıl boyunca kullanılmıştır. Doğru cevap D’dir.
4.Soru
Kabın üstünde desenin belirli noktalarına çakma yoluyla kıymetli taşlar da yer alıyorsa kap ne ismini alır?
Murassa‘ kap |
Mülevven şemse |
Mülemma‘ kap |
Üstten ayırma şemse |
Soğuk şemse |
Kabın üstünde desenin belirli noktalarına çakma yoluyla kıymetli taşlar da yer alıyorsa murassa‘ kap adını alır, bunun için zerger (kuyumcu) ile mücellidin işbirliği gerekir. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Kanûnî dönemine özgün üslûbuyla katkıda bulunan, kaleme aldığı tarihî konulu eserleri, figürsüz manzaralar ve topoğrafik kent görünümleriyle resimlendiren nakkaş aşağıdakilerden hangisidir?
Nakkaş Osman |
Sinan Bey |
Matrakçı Nasuh |
Şiblizâde Ahmed |
Abdullah nakkaş |
Kanûnî dönemine özgün üslûbuyla katkıda bulunan nakkaş Matrakçı Nasuh’tur. Kaleme aldığı tarihî konulu eserleri, figürsüz manzaralar ve topoğrafik kent görünümleriyle resimlendiren Matrakçı Nasuh’un ilk eserlerinden biri, Târîh-i Sultan Bayezid adını taşır. Eserdeki II. Bayezid döneminde fethedilen on kalenin tasvirleri, sanatçının üslûbunu yansıtan ilk resimleridir. Yavuz Sultan Selim devrini konu alan bir diğer eserinde, Yavuz’un Tebriz seferinde konakladığı menziller resmedilmiştir. Kanûnî Sultan Süleyman’ın Irak Seferi’ni konu alan Mecmûa-i Menâzil ve Süleymannâme Matrakçı
Nasuh’un metinlerini yazarak resimlendirdiği diğer eserleridir. Onun tasvirlerinde kentlerin su yolları, meydanları ve harabeleri gibi görülmeye değer bütün yerleri bilimsel bir nesnellikle resmedilmiştir.
6.Soru
Sarımtırak beyaz renkli, iri gözenekli hamurdan yapılan perdahlı çinilerin en erken tarihli örneklerine hangi dönemde rastlanmıştır?
Sarımtırak beyaz renkli, iri gözenekli hamurdan yapılan perdahlı çinilerin en erken tarihli örneklerine hangi dönemde rastlanmıştır?
Abba^si^ler devrinde |
Bizanslılar devrinde |
Emevi^ler devrinde |
Karahanlılar devrinde |
Selçuklular devrinde |
Perdahlı çinilerin en erken tarihli örneklerine Abba^si^ler devrinde (IX. yüzyıl) Sa^merra^’da rastlanmıştır. Bu çiniler, sarımtırak beyaz renkli, iri gözenekli hamurdan yapılmıştır. Doğru cevap a'dır.
7.Soru
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere ne denir?
Dendan |
Zermürekkep |
Köşebend |
Kitâbeli su |
Mıkleb |
Bir kapta, şemse ve salbekin dışında tabii deri olarak bırakılan boşluktan sonraki dört köşeyi bağlayıcı nitelikte yer alan bölümlere köşebend denilir. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Sır altı ve sır üstü tekniklerinin bir arada kullanılmasıyla çok renkli bir satıh elde etmeye yarayan tekniğe ne ad verilmiştir?
Lakabî |
Mînâî |
Kâşîgerî |
Kâşî |
Perdahlı Çini |
Sır altı ve sır üstü tekniklerinin bir arada kullanılmasıyla çok renkli bir satıh elde etmeye yarayan tekniğe “mînâî” adı verilmiştir. Bu teknikte ısıya çok dayanıklı olan renkler sır altına, az dayanıklı olan renkler de sır üstüne tatbik edilir. Genellikle mavi, mor, fîrûze ve yeşil renkler sır altına; kiremit kırmızısı, beyaz, kahverengi ve siyah renkler de sır üstüne tatbik edilmektedir. Bu tekniğe sır altı ve sır üstüne yedi rengin bir arada tatbik edilebilmesinden ötürü “heft-reng” adı da verilmiştir. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
XVIII ve XIX. asırlarda yaşayan Atâullah Efendi, rokoko üslûbunu Osmanlı-Türk zevkiyle yoğurarak yeni bir üslûp ortaya koymuştur. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Atâ yolu veya pesend üslûbu özelliğidir?
Yarı üslûplaştırılmış gül, lâle, karanfil, zambak ve bahar dalı gibi bitkilerle oluşur. |
Ruganî tekniğinde müstesna eserler meydana getirerek tezhip sanatında ortaya konulur. |
İri ve detaylı çizilmiş hatâyî motifi yoğun kullanılır, yapraklar sade ve ufaktır. |
Âharlı kâğıt üzerine sadece altın ve is mürekkebi kullanılarak işlenen hareketli desenlerdir. |
Fırça tarama üslûbuyla tabii çiçek desenlerine dayanan bir tezhip tarzıdır. |
Fırça tarama üslûbuyla tabii çiçek desenlerine dayanan bir tezhip tarzıdır.
10.Soru
Bir ahşap iskelet üzerinde yan yana getirilen geometrik mahiyetteki ahşap parçalarla bunları birbirine bağlayan oluklu ahşap kirişlerin tutkal ya da çivi kullanılmaksızın iç içe geçirilmesiyle eser üretiminde kullanılan teknik aşağıdakilerden hangisidir?
Boyama |
Kündekârî |
Ajur |
Oyma |
Kabartma |
Kündekârî tekniğinde bir ahşap iskelet üzerinde yan yana getirilen
geometrik mahiyetteki ahşap parçalarla bunları birbirine bağlayan oluklu
ahşap kirişler tutkal ya da çivi kullanılmaksızın iç içe geçirilmek suretiyle
eser tamamlanır.
11.Soru
- Mezopotamya
- Anadolu
- Suriye
- Ön Asya
İlk Türk-İslam minyatür üslubunun oluşması, Selçuklu Türklerinin yukarıdaki bölgelerden hangilerine yayılmasıyla sağlanmıştır?
I-II-III |
I-II-IV |
I-III-IV |
II-III-IV |
I-II-III-IV |
XI ve XII. yüzyıllarda Selçuklu Türkleri’nin İran’dan Ön Asya, Mezopotamya, Suriye ve Anadolu’ya yayılmalarıyla ilk Türk-İslâm minyatür üslûbu oluşmuştur.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi cami musiki formlarından birisi değildir?
Ezan |
Tesbih |
Temcid |
Kıraat |
Tekbir |
Tekke mûsikisiyle ortak icra edilenlerin dışındaki cami mûsiki şekilleri (formları) şunlardır: Ezan, Tesbih, Temcid, Tekbir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Safevi minyatür ekolünü oluşturan üsluplardan birisidir?
Türkmen |
Bizans |
Çin |
Memlükler |
Arabistan |
Safevi minyatür ekolü Türkmen ve Herat üslubunun etkisiyle oluşmuştur. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneksel ağaç işleme tekniklerinden biri değildir?
Ajur |
Düz satıhlı derin oyma |
Kabartmalı kakma |
Yuvarlak satıhlı derin oyma |
Gümüş yaprakla kakma |
Genelde oyma, kabartma ve kakma olarak özetleyebileceğimiz geleneksel
ağaç işleme teknikleri arasında şunları sayabiliriz: Düz satıhlı ve yuvarlak
satıhlı derin oyma, eğri kesim, şebekeli oyma (ajur), düz satıhlı ve kabartmalı
kakma.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cami ve Tekke Mûsikisinde Ortak Şekillerden biri değildir?
Temcîd |
İlâhi |
Na‘t |
Salâ |
Tevşîh |
Cami ve Tekke Mûsikisinde Ortak Şekiller;
- İlâhi,
- Na‘t,
- Salâ,
- Tevşîh,
- Mevlid,
- Mi‘râciyye,
- Mersiye,
- Kasîde'dir.
Temcid; Minârelerde ezandan ayrı olarak Allah’a yapılan dua ve münâcâtlardır. Doğru cevap "a" şıkkıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Râkım Celî Ekolü ve Üstatlarından biri değildir?
Sami Efendi |
Mehmed Hâşim |
Ömer Vasfi |
Hâfız Osman |
Recâi efendi |
Hâfız Osman
17.Soru
Ali Üsküdari hangi teknikte müstesna eserler meydana getirerek tezhip sanatında bir üslup ortaya koymuştur?
Rugani |
Rokoko |
Pesend |
Halkari |
Rumi |
Ali Üsküdari Rugani tekniğinde müstesna eserler meydana getirerek tezhip sanatında bir üslup ortaya koymuştur. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Alt kaba bağlı olarak pek çok kitap kabında görülen beşgen şekilli kısıma ne ad verilir?
Şemse |
Mıkleb |
Sertab |
Dendan |
Salbek |
Alt kaba bağlı olarak pek çok kitap kabında görülen beşgen şekilli kısım mıkleb adıyla bilinir. Mıkleb eskiden numara konulmadan bırakılan sayfaların arasına katlanıp yerleştirilerek, okuma sırasında nerede kalındığına işaret oluşturur.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ebru yapımında kullanılan malzemeler arasında yer almaz?
Mühre |
Ebru Teknesi |
Öd |
Kitre |
Tarak |
Ebru Teknesi
Kitre
Öd
Fırça
Tarak
Tel çubuk
Ebru yapımında kullanılan malzemlerdir. Mühre, ebru yapımında kullanılmaz. Doğru cevap "a" şıkkıdır.
20.Soru
- Kap sırt dışındaki üç tarafından birkaç milimetre taşkınlık gösterir.
- Şîrâze, örme usulüyle yapılır.
- Üst ve altkaplarla sırt birlikte hazırlanır.
- Kitap cildi sırta yapışmadan bombeli olarak bırakılır.
Yukarıdakilerden hangileri batı kaplarının özelliklerindendir?
I ve II |
II ve IV |
I,II ve III |
II,III ve IV |
I,III ve IV |
Kitap gövdesiyle üst ve alt kabın boyları Doğu cildinde aynı olup Batı cildinde kap sırt dışındaki üç tarafından birkaç milimetre taşkınlık gösterir. Çünkü Batı ciltleri rafa dik olarak konulurken kitabın gövdesinin sürtünme ihtimali fazladır. Doğu’da ise kitap rafa yatık durumda, birkaç adedi, biri diğerine ağırlık vermeyecek şekilde üst üste yerleştirilir. Şîrâze,Doğu ciltlerinde örme usulüyle yapılır. Eskiden Batı cildinde de böyleyken, ciltleme sanayiinden sonra şerit halinde hazır alınıp kitap sırtının üst ve altına yapıştırılmıştır. Batı cildinde üst ve altkaplarla sırt birlikte hazırlanır, kitap gövdesi yan kâğıdı yardımıyla kap içine yapıştırılır. Doğu’da üst ve alt kap ayrı ayrı taslanıp, sırt (dip) için geniş bırakılmış deri uzantıları(muhat payı)buraya yapıştırılarak tutturulur. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ