İslam Tarihi ve Medeniyeti 2 Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ezher medresesi kimler tarafından kurulmuştur?
Emevi^ler
|
Abbasi^ler
|
Selçuklular
|
Fatimiler
|
Gazneliler
|
2.Soru
İslâm devletlerinin gayri müslim devletlerle sınırını oluşturan uç bölgelerine verilen ad nedir?
Suğur |
Amorion |
İrminiye |
Samerra |
Dimyat |
İslâm devletlerinin gayri müslim devletlerle sınırını oluşturan uç bölgelerine verilen ad Suğur'dur. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
İlk rasathane nerede kurulmuştur?
Azarbeycan |
İstanbul |
Bağdat |
Mısır |
Semerkant |
Astronomi (gökbilim) matematik gibi eski bir bilimdir. Ancak bu bilimin kavramsal olmaktan çıkıp uygulamalı bir bilim haline gelmesi Müslüman gökbilimcilerle olmuştur. Bunda İslam dünyasında Rasathane (gözlemevi)’nin kurulması ve orada çok çeşitli gözlem aletlerin icat edilmesidir. Yunanlılarda gözlemevi yoktur; yaptıkları basit gözlemleri yüksek tepelerde yapıyorlardı. Me’mun, etrafına topladığı bilginlerle Bağdad’ta ilk defa bir gözlemevi ve usturlâb (astrolâb) olarak bilinen aletlerle gözlemler yaptırmıştır. Daha sonra İslam dünyasının birçok şehrinde gözlem evleri yapılmış ve yeni gözlem aletleri icat edilmiştir. Doğru cevap C’dir.
4.Soru
Halife Me’mun zamanından beri bastırılamayan ve devletin varlığını tehdit eden Hürremiye hareketinin lideri Bâbek’in ortadan kaldırılması hangi tarihte gerçekleşmiştir?
835 |
836 |
837 |
838 |
839 |
Şüphesiz Mu’tasım döneminin en önemli başarılarından biri, Me’mun zamanından beri bastırılamayan ve devletin varlığını tehdit eden Hürremiye hareketi
ile meşhur lideri Bâbek’in ortadan kaldırılmasıdır. 835 yılında Azerbaycan’da tehlike yaratan bu isyanı bastırmak üzere bölgeye vali tayin edilen Türk kumandanı
Afşin, büyük bir hazırlık devresi ve planlamanın ardından ancak iki yıllık bir mücadelenin sonucunda Bağdat’tan gönderilen yardımcı kuvvetlerin de desteğiyle
838 yılında Bâbek’in karargâhı olan Bez şehrini ele geçirmiştir. Yakalanan Bâbek
ise idam edilerek yaklaşık yirmi yıl süren bu sorundan kurtulunmuştur.
5.Soru
İlk Ahilik teşkilatını kimler kurmuşlardır?
Selçuklular |
Karahanlılar |
Abbasiler |
Osmanlılar |
Emeviler |
Ahilik bir zanaat ve esnaf teşkilatı olup özellikle Türk İslam dünyasında yaygınlık kazanmıştır. İlk ahi teşkilatının Abbasi Halifesi en-Nasır li’dinillah (1180-1225) zamanında kurulduğu kabul edilir. Ancak daha IX. yüzyılda Karahanlılar’da bu teşkilatın var olduğu bilinmektedir. XII. yüzyıldan itibaren Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve Osmanlılar döneminde önem kazanmış ve yaygınlaşmıştır. Doğru cevap B’dır.
6.Soru
Halife Kahir-Billâh’ın hal’edilmesinden sonra hapishaneden çıkarılan, Râzi-Billâh lakabıyla halife ilân edilen aşağıdakilerden hangisidir?
Ebü’l Abbas Ahmed |
Ebû Abdullah el-Berîdî |
Muhammed b. Yakut |
Munis el-Muzaffer |
Şeyh Yahya b. Zikreveyh |
Halife Kahir-Billâh’ın hal’edilmesinden sonra hapishaneden çıkarılan Ebü’l Abbas Ahmed, Râzi-Billâh lakabıyla halife ilân edildi (934).
7.Soru
Ashâb-ı Suffa ifadesi kimler için kullanılmıştır?
Endülüs Emevileri |
Sterilizasyon yöntemini seçen sanatçılar |
Hisbe teşkilatı üyeleri |
Hz. Muhammed’in açtığı okulun ilk öğrencileri |
Celî türünde eser veren hattatlar |
Hz. Peygamber, Bedir savaşında alınan esirlerden, Müslüman çocuklara okumayazma öğretmelerin istemiştir; bunun karşılığı olarak da onları serbest bırakmıştır. İlk mektep, onun evine bitişik açtığı mescidin giriş kısmıydı (suffa). Burada ilim öğrenenlere “Ashâb-ı Suffâ” adı verilirdi. Dolayısıyla bu örnek üzere uzun süre ilkokul eğitimi ve öğretimi câmiler ve mescitlerde yapılmıştır. Doğru cevap D’dir.
8.Soru
Fatımilerin Mısır’a girmesiyle birlikte hangi hareketliliklere öncülük yaptığı aşağıdaki şıkların hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir?
Din, felsefi ve sosyal hareketlilik |
Dini, askeri ve sosyal hareketlilik |
İktisadi, askeri ve dini hareketlilik |
Askeri, felsefi ve sosyal hareketlilik |
Dini, iktisadi ve felsefi hareketlilik |
Fatımilerin Mısır’a girmesiyle birlikte dini, felsefi ve sosyal hareketliliklere öncülük yaptıkları söylenebilir.
9.Soru
680 yılında Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da katledilmesi Emevî iktidarına karşı muhalefeti daha da sertleştirdi. Hz. Hüseyin’i isyana davet ettikleri halde onu koruyamayan gruplarda Kerbelâ’nın intikamı alma arzusu doğdu. Nitekim bunun neticesinde Emevîler dönemi boyunca pek çok isyan çıktı. Bu olay aşağıdaki hangi Emevi halifesi döneminde oluşmuştur?
I. Velid |
II. Yezid |
I. Yezid |
I. Mervan |
I. Muaviye |
680 yılında Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da katledilmesi Emevî iktidarına karşı muhalefeti daha da sertleştirdi. Hz. Hüseyin’i isyana davet ettikleri halde onu koruyamayan gruplarda Kerbelâ’nın intikamı alma arzusu doğdu. Nitekim bunun neticesinde Emevîler dönemi boyunca pek çok isyan çıktı. Bu olay I. Yezid zamanında oluşmuştur. Doğru cevap C dir.
10.Soru
Devletin gelir-gider kayıtlarını ve hazineyi denetleyen kuruma ne ad verilirdi?
Dîvâ- nü’z-zimâm |
Dîvanü’r-resâil |
Dî- vânü’l-harâc |
Dîvânü’t-tirâz |
Dîvânü’l-cünd |
Devletin gelir-gider kayıtlarını ve hazineyi denetleyen kuruma,Diva-nüz-zimamadı verilirdi.
11.Soru
Kimin katledilmesiyle İslâm tarihinde bir halifeye karşı muhafız birlikleri tarafından ilk cinayet işlenmiştir?
Mütevekkil |
Muntasır |
Mu’tez |
Vâsık |
Mu’tasım |
Mütevekkil büyük oğlu Muntasır’ı birinci veliaht tayin etmiş, ikinci sırayı ise Mu’tez’e vermişti. Ancak daha sonra Muntasır’la aralarında çıkan anlaşmazlık nedeniyle Mu’tez’i birinci sıraya almak istedi. Bu durumu kabul etmeyen Muntasır, zaten babasıyla aralarında problem olan Boğa es-Sağîr, Vâsif ve Otamış gibi Türk kumandanları ile işbirliği yaparak 861’de düzenlediği suikastle babasını öldürttü. Mütevekkil’in katli İslâm tarihinde bir halifeye karşı muhafız birlikleri tarafından işlenen ilk cinayettir.
12.Soru
Kur’an’ın mahlûk olduğu görüşünü benimsemeyen âlimlerin sorgulanıp cezalandırılması (Mihne) olayı aşağıdaki hangi Abbâsî halifeleri tarafından başlatılmıştır?
Mu’temid |
Mu’tasım |
Vasık |
Me’mun |
Mütevekkil |
Me’mûn devrinde Mu’tezile’nin resmî mezhep olarak kabul edilmesi ve Kur’an’ın mahlûk olduğu görüşünü benimsemeyen âlimlerin sorgulanıp cezalandırılmasına (mihne) denir. Mihne, Abbasi Halifesi Me’mun’un hilafetinin son dönemlerinde Bizans’a sefere çıktığı (833) bir zaman diliminde Bağdat’taki vekili İshak b. İbrahim’e gönderdiği mektuplarla fiili olarak başlamıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Deylem bölgesinde kurulan Ortaçağın önemli devletlerinden biridir?
Samaniler |
Tahiriler |
Saffariler |
Büveyhiler |
Ağlebiler |
Doğru cevap D 'dir.
14.Soru
- Sa’lebe
- Gatafan
- Kilâboğulları
- Eşca’
Hac yolunun kapanması ve bütün Arabistan’ı etkileyecek bir karışıklığın çıkması üzerine Vâsık-Billâh'ın gönderdiği Boğa el-Kebîr komutasındaki büyük bir ordu bu olayların ardından yukarıdaki kabilelerden hangilerini itaat altına almıştır?
I-II-III |
I-II-IV |
I-III-IV |
II-III-IV |
I-II-III-IV |
Hac yolunun kapanması ve karışıklığın bütün Arabistan’ı etkileyecek bir hal alması üzerine Vâsık, Boğa el-Kebîr komutasındaki büyük bir orduyu Medine’ye gönderdi. Boğa bu olayın ardından, etrafta karışıklık çıkaran Gatafan, Eşca’, Sa’lebe ve Kilâboğulları gibi kabileleri de itaat altına alarak bölgede istikrarı sağladıktan sonra 846’da Medine’ye döndü.
15.Soru
Dört sünni mezhebe ait başkadılıkları aynı anda Kahire’de kuran Memlüklülerin sultanı kimdir?
Şeyh Mahmudi |
Kalavun |
Sultan Aybek |
Berkuk |
Sultan Baybars |
Dört sünni mezhebe ait başkadılıkları aynı anda Kahire’de kuran Memluklerin sultanı Sultan Baybars’dır.
16.Soru
Sıfır’ı (0) ilk defa sayı olarak kim kullanmıştır?
Harezmi |
Cabiri |
Kindi |
Biruni |
Hayyan |
Matematiğe Müslüman bilginlerin çok önemli katkıları olmuştur. En büyük katkı, Sıfır’ın (0), ilk defa sayı olarak kullanılmasıdır; bunu yapan ilk matematikçi ünlü Türk matematikçi Musa el-Harezmî (öl. 863)’dir.
17.Soru
Sıfır’ı, ilk defa sayı olarak kullanan ve matematiğe çok büyük katkı sağlayan Türk bilim adamı kimdir?
Gıyaseddin Cemşit |
Musa el-Harezmi |
Nasrüddin Tûsî |
Bîrûnî |
Ali Kuşçu |
Müslüman bilginler matematikten fiziğe her bilim dalında bilime önemli katkılarda bulunmuşlardır; hatta bazı bilim dalları disiplin olarak Müslümanlarca kurulmuştur ki, bugün evrensel olarak o bilimler Arapça isimleriyle anılırlar. Örneğin batı dillerindeki Algebra, Arapça el-Cebr’in, Alchemy, Arapça el-kimya, Algoritma, ünlü matematikçi Musa el-Harezmî’nin isminden bozmadır. Matematiğe Müslüman bilginlerin çok önemli katkıları olmuştur. En büyük katkı, Sıfır’ın (0), ilk defa sayı olarak kullanılmasıdır; bunu yapan ilk matematikçi ünlü Türk matematikçi Musa el-Harezmî’dir. Doğru cevap B’dir.
18.Soru
Beytü’l-Hikme hangi yılda kurulmuştur?
827 |
828 |
829 |
830 |
831 |
Bilindiği gibi, Abbasî halifesi Me’mun’un Bağdat’ta 829 yılında kurduğu
Beytü’l-Hikme’de (Hikmet Evi) Müslüman bilginler, özellikle Aristo, Eflatun, Ptolemy (Batlamyus), Öklid, Galen (Calinus) gibi filozof ve bilginlerin eserlerini Arapçaya tercüme ettirmişlerdir.
19.Soru
Abbâsî tarihinde ilk defa devlet adamlarının katılımıyla gerçekleşen bir toplantı sonucunda göreve gelen halife aşağıdakilerden hangisidir?
Vâsık-Billâh |
Mütevekkil-Alellâh |
Muntasır-Billâh |
Müstaîn-Billâh |
Mu’tez-Billâh |
Vâsık’ın veliaht bırakmadan ölümü üzerine halifenin kim olacağı hususunda tereddütler belirdi. Bunun üzerine Abbâsî tarihinde ilk defa kimin halife olacağını belirlemek üzere devlet adamlarının katılımıyla bir toplantı düzenlendi. Toplantıda Vâsık’ın oğlu Muhammed üzerinde karar kılındıysa da yaşının küçük olması ve Türk kumandanların karşı çıkması nedeniyle Mu’tasım’ın oğlu Câfer MütevekkilAlellâh unvanıyla halife oldu.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed tarafından açılan ilk mektebin öğrencilerine verilen addır?
Ashab-ı Suffa |
Leyle-Nehara |
Tavabi’ Berid |
Salatül-Magrip |
Ellezine-Amenu |
Hz. Peygamber, Bedir savaşında alınan esirlerden, Müslüman çocuklara okuma-yazma öğretmelerini istemiştir; bunun karşılığı olarak da onları serbest bırakmıştır. İlk mektep, onun evine bitişik açtığı mescidin giriş kısmıydı (suffa). Burada ilim öğrenenlere "Ashab-ı Suffa adı verilirdi. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ