EĞERORTALAMA(aralık; ölçüt; [ortalama_aralığı]) işlevi, parametre olarak verilen aralık içerisinde belirlenmiş olan ölçütü sağlayan değerlerin ortalamasını döndürmektedir. Ortalama aralığı parametresi opsiyonel olup, aralık parametresinden farklı bir hücre aralığında bulunan değerlerin ortalamasının alınmasını sağlamaktadır.

İşletme zekâsı yaklaşımını benimsemiş bir kurumda verilen bileşenlerin gelişmişlik düzeyi, o kurumun analitik rekabet gücünü belirler. İşlemtabloları, Karar destek sistemleri, Sorgulama ve raporlama, Metaveri politikaları, Veri göçerimi, veri ambarı ve veri marketleri, Üstyönetim Bilgi Sistemleri (Executive Information Systems), Finansal raporlama, Çevrimiçi Analitik İşleme “OLAP: Online Analytical Processing”, Gösterge panelleri (dashboards), Sayısal kokpitler, Performans karneleri (scorecards), Uyarı ve bilgi notları, Kurumsal analitik, Veri ve metin madenciliği, Yöntembilgisi yönetimi (Knowledge management), Yönetim portalları.

Gözlem, sayım, ölçüm ve benzeri şekilde biriktirilen, işletmenin faaliyetlerini tespit etme amacına hizmet eden bilgilere veri denir. Veriler, faaliyetlerin içeriğine uygun veri performansı (bellek ve hız) ilkeleri gözetilerek tasarlanmış ve genellikle ilişkisel veri tabanlarında tutulan kayıtlardır. Bir kaydı veri yapan şey, bir işlem, bir formül, bir hesaplama içermemesidir. Türkçeye Fransızcadaki “donné” sözcüğünün karşılığı olarak geçmiştir. İşlenmemiş bilgi, ham bilgi olarak da tanımlanır. Örneğin: AZ1523 kodlu üründen 1.1.2001 tarihinde sipariş verilen miktar 1500 adet.

Zaman çizelgeleri, dilimleyiciler gibi Excel’in sunmakta olduğu bir diğer filtreme aracıdır. Zaman çizelgeleri, dilimleyicilerden farklı olarak tablolar için kullanılamamakla beraber, sadece tamamen tarih değerleri içeren bir alana sahip olan özet tablolar ya da özet grafikler için kullanılabilmektedir. Zaman çizelgelerinin kullanımı dilimleyicilere çok benzemekle beraber bu araç, belirli bir tarih ya da tarih aralığı için bir filtreleme işlemi gerçekleştirmektedir.

Bir değişkene ait değerlerin veya gözlem sonuçlarının tüm gözlem birimleri içerisindeki görülme sıklığına değerin frekansı denir. Frekans dağılımlarının belirlenmesi temelde bir sayma ve sınıflama işlemidir. Frekans dağılımları hem nitel hem de nicel veriler için kullanılabilmektedir. Frekans dağılımları iki sütundan oluşmaktadır. İlk sütunda X rassal değişken değerleri ve ikinci sütunda rassal değişken değerlerinin görülme sıklığı yer almaktadır.

EĞERORTALAMA(aralık; ölçüt; [ortalama_aralığı]) işlevi, parametre olarak verilen aralık içerisinde belirlenmiş olan ölçütü sağlayan değerlerin ortalamasını döndürmektedir. Ortalama aralığı parametresi opsiyonel olup, aralık parametresinden farklı bir hücre aralığında bulunan değerlerin ortalamasının alınmasını sağlamaktadır.

Alan (Field): Ad, adet, gelir gibi, bilgilerin tekil bir türüdür. Excel tablolarında her bir sütun bir alanı temsil etmektedir. Alan değeri (Field value): Bir alanda bulunan tek bir bilgidir. Excel tablolarında alan değerleri tekil birer hücredir. Alan adı (Field name): Her bir alana (sütuna) verilen benzersiz adlardır. Bir Excel tablosunun üstbilgi satırında bulunurlar. Kayıt (Record): İlişkili alan değerlerinin derlemesidir. Excel tablolarında her bir satır bir kayıttır. Tablo aralığı (Table range): Bir çalışma sayfasında bulunan; kayıtları, alanları ve alan adlarını içeren hücre aralığıdır.

Aralık adları oldukça esnek olmasına rağmen, adlandırma işlemi yapılırken bazı hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Soruda verilen bütün hususlara ek olarak, tek bir harften oluşabilir. Fakat R ve C harfleri satır ve sütunları ifade ettikleri için bu harfler tek başlarına kullanılamamaktadır.

Yaygın OLAP operasyonları şunlardır:Dilim (Slice): Çok boyutlu bir veri dizeyinin (array) genellikle iki boyutlu bir alt kümesidir. Zar (Dice): Bir veri küpünün ikiden fazla boyut kullanılarak elde edilen bir dilimidir. Ayrıntılara Girip Çıkma (Drill Down/Up): Tipik bir OLAP tekniği olup, verilerin en fazla özetlenmiş halinden en ayrıntılı haline kadar kullanıcının veriler üzerinde gezinmesine olanak sunar. Konsolidasyon (Roll-up): Bir veya birkaç boyut üzerinde verilerin özetlenmesidir. Bu, o boyut üzerinden bir toplam ortalama veya bir formül (örneğin: kâr=gelir–maliyet) olabilir. Pivot: İlgilenilen veri küpünün farklı boyutlar üzerinden görüntülenmesini sağlar.

EĞER(mantıksal_sınama; [eğer_doğruysa]; [eğer_yanlışsa]) işlevi, parametre olarak bir mantıksal sınama işlemini almakta ve yapılacak olan sınama işleminin sonucu DOĞRU ise bir değer, YANLIŞ ise başka bir değer döndürmektedir.

Excel, hesaplamalarda kullanılabilmeleri için tarihleri sürekli seri numaraları olarak saklamaktadır. Varsayılan olarak, 1 Ocak 1900’ün seri numarası 1’dir ve 3 seri numarasına sahip tarih 3 Ocak 1900’dür.

Betimsel Analitik / Periyodik ve anlık raporlamalar

Benzetim araçları, bir dizi matematiksel, sembolik, bilimsel, finansal ve mühendislikte kullanılan fonksiyonlarla işletme süreçlerini modellemeye çalışan araçlardır. İşletme süreçlerinin modellenebilmesi maliyet ve kaynak açısından tasarruf sağlanmasını ve böylece kârın artmasını sağlamaktadır.

Regresyon analizi, bir ya da daha fazla değişkenin (bağımlı değişken) başka değişkenler (bağımsız/açıklayıcı değişken) cinsinden tahmin edilmesini sağlayacak ilişkiler bulmak ve bu ilişkileri anlamlandırmaktır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında bulunan ilişkinin ifade edildiği matematiksel fonksiyona regresyon denklemi adı verilmektedir. Regresyon denkleminde kullanılacak olan bağımlı ve bağımsız değişkenlerin sayılabilir ve ölçülebilir olması gerekmektedir. Kurulacak bu denklem ile bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi kuran parametre değerleri tahmin edilecektir. Bağımlı değişkenden yola çıkarak bağımsız değişkenlerin tahmin edilebilmesi, işletmelerde alınacak olan kararların belirlenmesinde büyük pay sahibi olmaktadır.

Kolay kullanımları ve anlaşılır olmalarından dolayı yaygın olarak kullanılan işletme analitiği araçlarının basında gelmektedir. Üst yönetimdekiler ve analistler, karar verme süreci için oldukça somut sunumlar üretebildiği ve kapsamlı veri analiz yöntemlerinin kullanılmasını sağladığı için isle tablolarını analitiğin son ayağı olarak tanımlamaktadırlar.

İşletme analitiği

Bir veri ambarı konu-odaklı, bütünleşik, zaman-damgalı (time-variant), kalıcı (non- volatile) ve metaveri içeren bir bilgi koleksiyonudur. Bu özellikleriyle, karar vericilerin geçmiş verilerden hareketle çok boyutlu analitik değerlendirmelerine yönelik veri gereksinimlerini karşılama kapasitesine sahiptir. Konsolidasyon ise bir OLAP operasyonu olup bir veya birkaç boyut üzerinde verilerin özetlenmesidir.

Bilgisayarlı veri toplama teknolojilerinin gelişmesi, dağıtık ve mobil teknolojiler, bilgi sistemlerinin kurumların temel bileşenlerinden biri haline gelmesi, yanı sıra yazılım ve donanım yönlü maliyetlerin gitgide azalması ile veri okyanusları ortaya çıkmıştır. Yönetimlerin ve yönetsel araçların bilgisayarların varlığına rağmen veri açlığı çektiği aşağı yukarı elli yıllık bir dönem bitmiş, 2000’li yıllarla birlikte her türlü olgunun kayıt altına alındığı yeni bir dönem başlamıştır. İnsan ve ait olduğu evrene ilişkin hemen her şeyin elektronik veritabanlarında tutulmaya başlandığı bu dönem “Büyük Veri-Big Data” dönemi olarak adlandırılmaktadır.

Sıralamada uygulanan öncelikler sayı değeri, metin değerleri, mantıksal değerler, hata kodları ve boş hücreler olup para birimi bu öncelikler arasında yer almamaktadır.