İşletme analitiği (İA), en genel anlamıyla yöneticilerin yönetsel içgörülerini (insight) geliştirmek ve bilgisayarlı bilgi sistemlerinden etkin bir şekilde yararlanabilmelerini sağlamak için sunulan teknolojik ve yöntemsel olanakların bütünüdür. Çok benzer şekilde tanımlanan iki ayrı kavram daha vardır. Bunlar Karar Destek Sistemleri (Decision Support Systems-DSS) ve İşletme Zekâsı (Business Intelligence-BI)’dir.

YERINEKOY(metin; eski_metin; yeni_metin; [n]) işlevi, parametre olarak verilen metin içerisinde eski metni bulduğu takdirde eski metni yeni metin ile değiştirmektedir. n parametresi opsiyoneldir ve metin içerisinde eski metnin kaçıncı tekrarının değiştirileceğinin belirlenmesini sağlamaktadır.

Toplama, çıkarma, çarpma ya da bölme gibi numerik ya da aritmetik işlemlerde kullanılabilen sayısal verilere nicel veriler adı verilmektedir. Nicel veriler; kesikli veriler ve sürekli veriler olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır: Kesikli veriler, birimlere ait özelliklerin tam sayılarla ifade edildiği, sürekli veriler ise teorik olarak herhangi iki nokta arasında sonsuz sayıda farklı değer alabilen değişkenlerdir.

Islemtablolarının ilk tasarlandıkları ve ortaya çıktıkları problem alanı, muhasebeye dönük veri düzenleme ve denetlemedir. Günümüzde beyaz yakalı çalışma rutini içinde veri düzenleme ve denetleme görevi içermeyen çalışma alanı bulmak oldukça güçtür. Bu derece yaygın bir sorumluluk alanının etkin ve güvenilir bir şekilde yerine getirilmesi, ancak islemtabloları kadar yaygın yazılımlarla olanaklıdır.

Parametre olarak verilen ve rakamlardan oluşan metni sayıya çevirmekte ve hücreye bu değeri döndürmek olan sayıyaçevir işlevinin İngilizce karşılığı Value dur.

Çevrimiçi Analiz Işleme (OLAP: Online Analytical Processing), verilerin analiz edilmesi için kullanılan veritabanlarıdır. OLAP araçları özellikle çok boyutlu ve dizi tabanlı problemler için tasarlanmıstır. OLAP’lar, verileri iliskisel veritabanlarından farklı olarak iki boyutlu tablolar yerine çok boyutlu küplerde tutmakta ve böylece yapılması planlanan analiz islemlerinin daha hızlı bir sekilde yapılmasını sağlamaktadır. OLAP’ın küp yapısını çok boyutlu bir islemtablosu gibi düsünmek yanlıs olmaz, fakat Excel gibi islem tabloları üç boyutlu (dikey, yatay ve çalısma sayfaları) iken, OLAP küpleri çok daha fazla boyut içerebilmektedir.

Ordinal ölçek kullanılarak elde edilen değişken değerleri doğal bir sıraya göre dizilmişlerdir. Örneğin bir koşucunun yarıştaki sırası, üniversitelerin dünya çapındaki sıralamaları gibi.

DEGISTIR(eski_metin; k; m; yeni_metin) işlevi, parametre olarak verilen eski metnin k’ıncı karakterinden başlayarak m tane karakterini yeni metin ile değiştirmekte ve hücre-ye bu değeri döndürmektedir. Örneğin, A1 hücresinde Kırşehir metni bulunmakta iken B1 hücresine =DEGISTIR(A1; 4; 3; “Eski”) formülü yazılırsa, B1 hücresindeki değer Eskişehir şeklinde olacaktır.

Analiz kelimesinin anlamı, Türk Dil Kurumu kaynaklarında “çözümleme” olarak verilmektedir. Kökeni, “bir bütünü parçalarına ayırma” anlamında Yunanca bir kelimeden gelmektedir. Pek çok bilim dalının kendine dönük bir analiz anlayışı olmakla birlikte, özünde hepsinin “bir bütünü daha iyi incelemek, kavramak ve anlamak için alt parçalarına ayırmak ve bu alt parçalarının karşılıklı ilişkilerine ve bütün içindeki yerine, önemine ve anlamına yakından bakmak” ifadesinde buluştuğunu söyleyebiliriz.

Anahat (Layout): Özet tablo üzerindeki alanların ve ögelerin genel yerleşim düzenidir.

Betimsel analitikler, işletmelerin geçmişteki ve mevcut durumlarının, verecekleri stratejik kararları nasıl etkilediğinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Bu tür analitikler, işletmeler in durumunun kolay anlaşılabilmesi için verilerin sıralanması, düzenlenmesi, grafiğinin çizilmesi, özetlemesi ve raporlanması amaçlarına hizmet etmektedir. Örnek olarak veri sorguları, raporlar, betimsel istatistikler, verinin görselleştirilmesi, gösterge panelleri, bazı veri madenciliği teknikleri ve temel düzeyde olsa ne olur senaryoları betimsel analitik kapsamında düşünülebilir.

HAFTANINGU¨NU¨(seri_numarası; [dönüş_türü]) işlevi, parametre olarak verilen seri numarasına sahip olan günü sayısal ifade olarak döndürmektedir. Dönüş_türü parametresi opsiyonel olup döndürülecek olan sayısal değerin türünü ifade etmektedir.

Betimsel analitikler, işletmelerin geçmişteki ve mevcut durumlarının, verecekleri stratejik kararları nasıl etkilediğinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Bu tür analitikler, işletmeler in durumunun kolay anlaşılabilmesi için verilerin sıralanması, düzenlenmesi, grafiğinin çizilmesi, özetlemesi ve raporlanması amaçlarına hizmet etmektedir. Örnek olarak veri sorguları, raporlar, betimsel istatistikler, verinin görselleştirilmesi, gösterge panelleri, bazı veri madenciliği teknikleri ve temel düzeyde olsa ne olur senaryoları betimsel analitik kapsamında düşünülebilir.

Excel’de oluşturulmuş olan bir özet tabloya dilimleyici eklemek için, özet tablo üzerinde bulunan herhangi bir hücre seçili iken ekle sekmesi altındaki filtreler bölümünde bulunan Dilimleyici komut düğmesi seçilmeli ya da Çözümle (Pivottable Araçları) sekmesi altında bulunan filtrele bölümündeki dilimleyici ekle komut düğmesi kullanılmalıdır.

DAMGA(sayı) işlevi, parametre olarak ASCII kodu verilen karakteri döndürmektedir. Parametre değeri 1 ile 255 arasında olmalıdır. Örneğin, =DAMGA(65) formülü A karakterini, = DAMGA(82) formülü de R karakterini döndürmektedir.

Aralık adları oldukça esnek olmasına rağmen, adlandırma işlemi yapılırken bazı hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Soruda verilen bütün hususlara ek olarak, tek bir harften oluşabilir. Fakat R ve C harfleri satır ve sütunları ifade ettikleri için bu harfler tek başlarına kullanılamamaktadır.

Pek çok bilim dalının kendine dönük bir analiz anlayışı olmakla birlikte, özünde hepsinin “bir bütünü daha iyi incelemek, kavramak ve anlamak için alt parçalarına ayırmak ve bu alt parçalarının karşılıklı ilişkilerine ve bütün içindeki yerine, önemine ve anlamına yakından bakmak” ifadesinde buluştuğu söylenebilir. Yönetmek bu unsurlar arasında yer almamaktadır.

Excel’de tablolar içerisinde aramalar yapmak, adresler ve başvurular ile çalışmak ve verilerin ya da formüllerin çalışma sayfaları üzerinde konumlandırılması, işlemtablolarının kullanımının etkinliğini arttırmaktadır. Örneğin, bir şirketin son bir yıl içerisinde almış olduğu siparişlerin bir dökümü istendiğinde çok karmaşık bir liste ile karşılaşmak mümkündür. Arama, adresleme ve konumlandırma yöntemleri ile böyle bir karmaşıklık içerisinden kolaylıkla çıkılabilmektedir. Şimdi İşlevi, bunlardan birisi değildir.