İşletme Yönetimi Ara 28. Deneme Sınavı

Profesyonel yönetici, yöneticilik işini kazanç sağlamak amacıyla yapan, yöneticilik alanında ustalaşmış ve uzmanlaşmış kimse anlamına gelmektedir. Bu kimse, yöneticilik konusunda mesleki eğitim almış ve deneyim kazanmış, işin tüm inceliklerini veya açıklarını çalışarak kavramış ve işletmede farklılık yaratabilecek bir düzeye ulaşmıştır. Profesyonel yöneticileri diğer yöneticilerden ayıran önemli özellikler vardır. Şöyle ki;

• Profesyonel yöneticiler planlamaya daha çok zaman ayırırlar.
• Profesyonel yöneticiler yüksek katma değer yaratan ve kurumsal preformansla doğrudan ilişkili kararlar verirler.
• Profesyonel yöneticiler işletmenin kurumsal stratejilerinin ve rekabet stratejilerinin oluşturulmasında söz sahibidirler.
• Profesyonel yöneticiler yüksek katma değer yaratan işlerle uğraşırlar.

Doğru cevap E'dir.

Profesyonel yöneticiler planlamaya çok zaman ayırır.

Denetlenemeyen varsayımlar, planlama yapılırken tamamiyle işletmenin kontrolü dışında olan varsayımlardır. Örneğin, bir ülkedeki ekonomik dalgalanmalar, siyasal birtakım gelişmeler ya da yasal birtakım düzenlemeler, oluşabilecek doğal afetler denetlenemeyen varsayımlara örnek olarak gösterilebilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Bilimsel Yönetim Yaklaşımının İzleyicileri

Peter F. Drucker, bilimsel yönetim yaklaşımının faydacı (pragmatic) bir yaklaşım olduğunu kabul etmekle birlikte, işletmenin yalnızca para basma makinası olmadığını ve işletme  yönetiminin tek amacının kar olmadığını söyleyerek, tepkisel (reflexive) bir görüş öne sürmüş ve “amaçlara göre yönetim”in öneminden bahsederek Taylor’un görüşlerine katkıda bulunmuştur.

İnsan kaynakları bütçesi, ne kadar kişinin istihdam edilmesi gerektiğini ortaya çıkarır. Hazırlanan bu bütçe ile işgücü maliyetlerinin kontrolü sayesinde işletmenin karlılığı artar.

Politika, İşletme organizasyonlarında genel bir faaliyet rehberi olması bakımından politikalar, devamlı planların en genel türüdür.

Tavistock Enstitüsünden Fred Emery ve Eric Trist örgütlerin etkilendikleri çevre tiplerini değişim hızı ve çevre değişkenleri arasındaki karşılıklı ilişkilerin gücü boyutlarına göre sınıflandırmışlardır. Çalışmada belirlenen çevre türleri, basitten karmaşığa doğru, Durgun – rastlantısal çevre, Durgun - gruplanmış çevre, Dengesiz - tepkisel çevre ve Çalkantılı çevre şeklinde sıralanmaktadır. Çalkantılı çevre tüm çevre türleri içinde en dinamik ve belirsizliği en yüksek çevredir.

Fonksiyonel yönetici, işletmenin bir fonksiyonundan (bölümünden) sorumludur. Çalışma alanı bu bu fonksiyonla sınırlıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

şletme organizasyonlarında amaç belirlemenin dört temel nedeni vardır. Şimdi sırasıyla bunları açıklayalım. Bunlardan ilki; organizasyonda bulunan bireylere rehberlik etmeleri ve müşterek bir yön göstermeleridir. Amaçların belirlenmesi sayesinde çalışanlar, organizasyonun nereye gittiğini ve oraya varmanın neden önemli olduğunu daha kolay anlarlar. İkincisi; amaçların belirlenmesi aynı zamanda çalışmaların planlama faaliyetlerini de olumlu yönde etkiler. Etkili bir amaç belirleme, iyi planlamayı beraberinde getirir ve iyi planlama da gelecek için yeni amaçlar belirlenmesini sağlar. Üçüncüsü; amaçların, organizasyon çalışanları için bir motivasyon kaynağı olmasıdır. Kesin ve nispeten zor amaçlar, çalışanları daha sıkı çalışmaya yöneltir. Özellikle amaçlara ulaşılması durumunda çalışanların kazanacakları bir ödül varsa, motivasyon oranı artış gösterir. Son olarak amaçlar; değerlendirme ve kontrol açısından etkili bir mekanizmadır. Amaçların ne kadarının gerçekleştiğine bakarak, geçmiş performansın değerlendirmesi yapılabilir. Böylece elde edilen sonuçlar bir sonraki amaçların belirlenmesine ışık tutabilir.

Karar verme rolünde yönetici; girişimci, sorun çözen, kaynak bulan ve müzakereci alt rollerini yerine getirmektedir. Bu rol, yöneticinin örgüt içi ve dışı değişkenleri göz önünde bulundurarak düşünmesi, seçenekleri değerlendirmesi, karar
vermesi ve kararın uygulanmasını sağlayacak kişileri görevlendirmesiyle ilgilidir.
• Girişimci (entrepreneur) rolü: Bu rolde yönetici, örgüt içinde bir değişimi
başlatma, yeni bir iş kurma kararı verme, kurumsal performansı yükseltecek faaliyetleri tanımlama görevini üstlenmektedir. Yönetici bu rolü insiyatifini kullanarak oynar ve ortaya çıkabilecek başarısızlık riskini de üstlenir.
Bu rol yöneticinin sorunların farkında olması ve iyileştirme gereksinimi
hissetmesiyle ilgilidir. Bu rolü üstlenen yönetici girişimci gibi davranır.
• Sorun çözen (disturbance handler) rolü: Bu rolde yönetici, ortaya çıkan
beklenmedik çatışmalara ve anlaşmazlıklara çözüm getirmek zorundadır.
Sorun; çalışanların hatasından, mevcut kaynakların yanlış dağılımından,
rakiplerden, teknolojideki değişmelerden, yaşanan ekonomik krizlerden
kaynaklanıyor olabilir. Bu rol; sakin kalarak duruma el koymayı, çevresel
krizlerle uyum sağlayabilmek amacıyla kaynakları yeniden dağıtmayı, çatışma ve anlaşmazlıklara çözüm getirmeyi kapsar.
• Kaynak bulan (resource allocator) rolü: Yönetici, amaçlar doğrultusunda
kaynakların nerede ve nasıl kullanılacağına karar verir. Çalışanların, zamanın, araç ve gereçlerin, paranın ve diğer kaynakların bulunması ve dağıtılması konusunda sorumluluk üstlenir ve bu rolü doğrultusunda bütçenin
önceliklerini belirleyerek katkıda bulunur.
• Müzakereci (negotiator) rolü: Yönetici, işletme adına üçüncü şahıslar ve
kurumlarla satın alma, satış, toplu sözleşmenin bağıtlanması gibi konularda müzakere masasına oturur. Görüş ayrılığı olan ortamlarda, örgüt çıkarlarından ödün vermemek için gerekli dikkat ve özeni gösterir, pazarlık
yapar.

Henri Fayol ve Yönetim Süreci Yaklaşımı

Aşa­ğıda sıralanan ondört ilke Fayol tarafından ana hatlarıyla kitabında tanımlanmıştır:

Yöneltme (emir-komuta) birliği: Taylor’un işlevsel yönetim kavramına karşılık Fayol, emir-komuta zincirinde kargaşa çıkmaması için her ast’ın yalnızca bir üst’e bağlı olması gerektiğini ileri sürmüştür. Fayol’un bu görüşü yöneticiler arasında daha çok taraftar toplamıştır.