İşletmelerde Karar Verme Teknikleri Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
VIKOR yönteminde alternatifleri sıralamak için hangi değer kullanılmaktadır?
V |
R |
Qi |
T |
S* |
Alternatifleri sıralamak için kullanılacak Qi değeri kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.
2.Soru
Ağırlıklı Normalize Karar Matrisinin Oluşturulması aşmasında hangi işlem yapılır?
Bir önceki adımda normalize edilmiş değerler, kriterlerin önem derecelerini gösteren ağırlıkları ile çarpılır. |
İdeal çözüm ve negatif ideal çözüm hesaplanır |
Alternatifler arasındaki ayırım ölçüsü için n-boyutlu Öklid uzayındaki uzaklıklar tanımlanır. |
Bir önceki adımda elde edilen ideal çözüme yakınlık değerleri en büyükten en küçük değere doğru sıralanarak en çok tercih edilen alternatif/alternatifler elde edilir. |
İdeal çözüme olan göreli yakınlığın hesaplanması |
Ağırlıklı Normalize Karar Matrisinin Oluşturulması adımında bir önceki adımda normalize edilmiş değerler, kriterlerin önem derecelerini gösteren ağırlıkları ile çarpılır.
3.Soru
Uzlaşık çözüm nedir?
İdeale en yakın uygun çözümdür |
İdeale en uzak uygun çözümdür |
Ortak kabul üzerinde anlaşmaya varmaktır |
Ortak zevkler üzerinde anlaşmaya varmaktır |
Her alternatifin her kriter açısından değerlendirilmesi |
Uzlaşma, ortak kabul üzerinde anlaşmaya varmaktır. Uzlaşık çözüm ise ideale en yakın uygun çözümdür. Doğru cevap A seçeneğidir.
4.Soru
VIKOR tekniğinde normalizasyon işlemi için hangi yaklaşım kullanılmaktadır?
Doğrusal Orantı |
Doğrusal Sabit |
Standartlaştırma |
Vektör Normalizasyonu |
Bir Referans Noktasına Göre Normalizasyon |
VIKOR tekniğinde normalizasyon işlemi için Doğrusal Sabit yaklaşımı kullanılmaktadır
5.Soru
VIKOR tekniğinin uygulandığı problemlerde aşağıda sıralanan özelliklerden hangisi bulunmaz?
Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır |
Karar verici, ideal çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olmalıdır |
Karar verici, beklenen çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olmalıdır |
Karar verici için, fayda ile her bir kriter fonksiyonu arasında doğrusal bir ilişki |
Kriterler birbirleriyle çelişen nitelikte ve karşılaştırılamayan birimlerle ölçülüyor |
VIKOR tekniğinin uygulandığı problemlerde aşağıda sıralanan özellikler bulunur:
1. Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır.
2. Karar verici, ideal çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olmalıdır.
3. Karar verici için, fayda ile her bir kriter fonksiyonu arasında doğrusal bir ilişki
olmalıdır.
4. Kriterler birbirleriyle çelişen nitelikte ve karşılaştırılamayan birimlerle ölçülüyor
olmalıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi VIKOR tekniğinin uygulandığı problemlerde bulunması gereken özelliklerden biri değildir?
Karar vericinin, ideal çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olması |
Karar verici için, fayda ile her bir kriter fonksiyonu arasında doğrusal bir ilişkinin olması |
Karar vericinin tercihleri kriterlere verilen ağırlıklar ile ifade edilebilir olması |
Kriterlerin birbirleriyle örtüşen ve karşılaştırılabilir birimlerle ölçülüyor olması |
Alternatiflerin belirtilen tüm kriterler için değerlendirilmesi |
VIKOR tekniğinin uygulandığı problemlerde aşağıdaki özellikler bulunur:
- Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır.
- Karar verici, ideal çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olmalıdır.
- Karar verici için, fayda ile her bir kriter fonksiyonu arasında doğrusal bir ilişki olmalıdır.
- Kriterler birbirleriyle çelişen nitelikte ve karşılaştırılamayan birimlerle ölçülüyor olmalıdır.
- Alternatifler, belirtilen tüm kriterler için değerlendirilmelidir.
- Karar vericinin tercihleri kriterlere verilen ağırlıklar ile ifade edilebilir olmalıdır.
- VIKOR tekniği, karar vericinin etkileşimli katılımı olmadan başlar, fakat nihai çözümü karar verici onaylayacağından, bu nihai çözüme kendi tercihlerini de dahil edebilir.
7.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde VIKOR Tekniğinin adımları doğru bir biçimde sıralanmıştır?
I-Problemin tanımlanması
II-Karar matrisinin oluşturulması
III-Normalize karar matrisinin oluşturulması
IV-Kriterlerin belirlenmesi
V-Ortalama grup faydası ve en büyük pişmanlık değerlerinin hesaplanması
VI-Her kriter için en iyi ve en kötü değerlerin belirlenmesi
VII-Ağırlıklı normalize karar matrisinin oluşturulması
VIII-Alternatiflerin Sıralanması ve Koşulların Denetlenmesi
IX-Qi değerlerinin hesaplanması
I-IV-II-VI-III-V-IX-VIII-VII |
I-II-III-IV-V-VI-VI-VIII-IX |
I-IV-III-II-V-VIII-IX-VI-VI |
I-IV-II-VI-III-VII-V-IX-VIII |
I-III-II-V-IV-VIII-VI-VII-IX |
VIKOR Tekniğinin adımları:
Problemin tanımlanması
Kriterlerin belirlenmesi
Karar matrisinin oluşturulması
Her kriter için en iyi ve en kötü değerlerin belirlenmesi
Normalize karar matrisinin oluşturulması
Ağırlıklı normalize karar matrisinin oluşturulması
Ortalama grup faydası ve en büyük pişmanlık değerlerinin hesaplanması
Alternatiflerin Sıralanması ve Koşulların Denetlenmesi
Qi değerlerinin hesaplanması
şeklinde sıralanır. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Doğrusal olmayan yapılarda hangi teknikle daha gerçekçi sıralama yapabileceği söylenebilir?
AHP |
ANP |
VIKOR |
TOPSIS |
ÇKKV |
Doğrusal olmayan yapılarda TOPSIS’in daha gerçekçi sıralama yapabileceği söylenebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.
9.Soru
Beş alternatifin beş kritere göre değerlendirildiği karar probleminde ağırlıklı normalize karar matrisi aşağıdaki gibidir. Karar Problemi VIKOR tekniği kullanılarak çözülmek istenmektedir.
Buna göre; tüm alternatifler için ortalama grup faydası (Si) değerleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
|
|
|
|
S1 = 0,05 + 0,15 + 0,15 + 0,15 + 0,09 = 0,59
S2 = 0,25 + 0,10 + 0,00 + 0,00 + 0,01 = 0,36
S3 = 0,04 + 0,10 + 0,08 + 0,00 + 0,06 = 0,28
S4 = 0,06 + 0,08 + 0,03 + 0,15 + 0,00 = 0,32
S5 = 0,00 + 0,00 + 0,14 + 0,15 + 0,10 = 0,39
10.Soru
Analitik ağ sürecinde kümeler arasındaki etkileşim ne ile ifade edilir?
Bağımlılık |
Etkileşim |
Etki matrisi |
Süpermatris |
Limit süpermatris |
Analitik ağ sürecinde kümeler arasındaki etkileşim bağımlılık olarak ifade edilir ve iki türlü tanımlanır. İlk tanımlama kümeler arasındaki etkileşime ilişkin iken ikincisinde kümelerin kendi içinde etkileşime yöneliktir. Kümeler arasındaki etkileşim dış bağımlılık, küme içinde etkileşim iç bağımlılık olarak isimlendirilir. İç bağımlılık bir kümenin elemanlarının aynı küme içindeki elemanlarla ilişkili olması durumudur. İç bağımlılık kriterlerin yer aldığı küme için söz konusu olabileceği gibi seçenekleri içeren küme için de söz konusu olabilir. İç bağımlılığın gösteriminde bir kümeden çıkıp aynı kümeye bağlanan ok kullanılır. Doğru cevap A seçeneğidir.
11.Soru
Bir kümenin elemanları ile bir başka kümenin elemanlarının ilişkili olması durumunda aşağıdakilerden hangisinden bahsedilir?
Analitik ağ süreci |
Bağımlılık |
Geri besleme |
İç bağımlılık |
Dış bağımlılık |
Bir kümenin elemanları ile bir başka kümenin elemanlarının ilişkili olması durumunda dış bağımlılık söz konusu olur. Doğru cevap E seçeneğidir.
12.Soru
"...... .. yöntemi her bir kriter ile ilişkili olarak tercih, farksızlık ve veto olmak üzere üç tip eşik değeri kullanır."
Boşluğa hangi kavram gelmelidir?
ELECTRE III |
ELECTRE I |
ELECTRE II |
ELECTRE IV |
ELECTRE V |
ELECTRE III yöntemi her bir kriter ile ilişkili olarak tercih, farksızlık ve veto olmak üzere üç tip eşik değeri kullanır.
13.Soru
Ortalama grup skoru hangi sembol ile gösterilir?
f |
Si |
Ri |
V |
wj |
(Si) değeri i. alternatif için ortalama grup skoru sembolüdür.Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.
14.Soru
Beş alternatifin beş kritere göre değerlendirildiği karar problemine ilişkin karar matrisi aşağıdaki gibidir. Karar Problemi VIKOR tekniği kullanılarak çözülmek istenmektedir.
Her bir kriter için fj* ve fj- değerleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?
|
|
|
|
|
Kriterin özelliği dikkate alınarak (min/max) her kriter için en iyi (fj*) ve en kötü (fj-) değerler belirlenir. En iyi (fj*) değerleri; K1 ve K2 için min olan değerler, K3, K4 ve K5 için max olan değerlerdir. En kötü (fj-) değerleri K1 ve K2 için max olan değerler, K3, K4 ve K5 için min olan değerlerdir.
15.Soru
Karar problemine ilişkin alternatifler, kriterler ve kriterlere göre alternatiflerin skorları
belirlendikten sonra skorların belirli bir şekilde yazıldığı formata ne ad verilmektedir?
Skor tablosu |
Karşılaştırma Tablosu |
Karar Matrisi |
Hesap cetveli |
En iyi değer matrisi |
Karar problemine ilişkin alternatifler, kriterler ve kriterlere göre alternatiflerin skorları
belirlendikten sonra skorların belirli bir şekilde yazılması ile elde edilen formata karar matrisi adı verilir?
16.Soru
Analitik ağ sürecinde dış bağımlılığı açıklayan ifade hangisidir?
İki kümenin karşılıklı bağımlı olması durumudur. |
Karar verici sayısının birden fazla olması durumudur. |
Aynı kümenin elemanlarının birbirleri ile ilişkili olması durumudur. |
Seçenekler kümesi ile kriterler kümesi arasında bir bağımlılığı ifade eder. |
Bir kümenin elemanları ile bir başka kümenin elemanlarının bağımlı olmaması durumudur. |
Bir kümenin elemanları ile bir başka kümenin elemanlarının ilişkili olması durumunda dış bağımlılık söz konusu olur. Örneğin kriterler kümesi ile seçenekler kümesinin ilişkili olması bir dış bağımlılığın varlığını gösterir. Bir aile ev seçimi probleminde fiyat, kullanışlılık ve dış görünüm kriterlerini seçmiş olsun.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Electre yönteminin aşamalarından birisi değildir?
Electre yönteminde bir alternatif tüm alternatiflerle kıyaslanır. |
Electre yönteminde kıyaslama sonucunda bütün alternatifler özelliklerine göre birbiri ile göreceli olarak en iyiden en kötüye doğru sıralanır. |
Electre yönteminde ikili kıyaslamalarla yapılan süreç değerlendirme sonucunda sadece gerekli olan en kötü belirlenmiş olur. |
Electre yönteminde alternatiflerin birbirine göre sağlamış oldukları üstünlüğe göre tercih sıralaması elde edilir. |
Electre yönteminde ideal durum yoktur ve mevcut kriterlere göre alternatifler sıralanarak etkinlik durumları birbirleriyle kıyaslanarak ortaya konur. |
ELECTRE yönteminde, bir alternatif diğer tüm alternatiflerle kıyaslanmaktadır. Yapılan kıyaslama sonucunda bütün alternatifler özelliklerine göre birbirleri ile göreceli olarak en iyiden en kötüye doğru sıralanır. Yöntemde, TOPSIS yönteminde olduğu gibi ideal bir durum yoktur ve mevcut kriterlere göre alternatifler sıralanarak etkinlik durumları birbirleri ile kıyaslanarak ortaya konmaktadır. Böylece alternatiflerin birbirlerine göre sağlamış oldukları üstünlüğe göre tercih sıralaması elde edilir
18.Soru
Uzlaşık çözüm kümesi dahilinde aşağıdaki hangi değerlerine göre sıralama yapılır?
P |
Q |
R |
S |
T |
Uzlaşık çözüm kümesi dahilinde Q değerlerine göre sıralama yapılır.
19.Soru
"Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır." Hangi tekniğin özelliğidir?
VIKOR |
ESSE |
PROMETHEE |
TOPSIS |
KEKS |
Problemin çözümü için uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ELECTRE yöntemlerinin çok kriterli karar problemlerinin çözümünde sağladığı avantajlardan biri değildir?
Yöntem hem lider alternatifleri üretir hem de tercih edilen alternatifleri belirlemede yeterlidir. |
Yöntem, bir problemde nitel ve nicel verilerin aynı anda değerlendirilmesine olanak vermektedir. |
Yöntemde, üstün olmayan alternatiflerin yer aldığı alt küme de oluşturulabilir. |
Diğer çok kriterli yöntemlere göre daha az bilgiye gereksinim duymaktadır. |
Probleme ait verilerin kalitesi ve güvenilirliği arttıkça, alternatiflerin sıralaması ve seçimi daha gerçekçi olmaktadır. |
Yöntem sadece lider alternatifleri üretir, bazen tercih edilen alternatifleri belirlemede yetersiz kalır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ