Meslek örgütleri tanım ve amaçlarına dayalı olarak Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları’nın genel işlevlerini aşağıdaki gibi belirleyebiliriz:

• Meslekî dayanışma ve yardımlaşmanın tesisi,
• Mesleğin ve meslek mensuplarının çıkarlarının korunması ve geliştirilmesi,
• Meslekî faaliyetlerin belli standartlara uygun olarak yürütülmesinin sağlanması,
• Meslek ahlâkının korunması,
• Meslek mensupları arasında ve bunlar ile toplum arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi, bu amaçlar doğrultusunda ekonomik, siyasî, sosyal ve kültürel etkinliklerin gerçekleştirilmesi.

Anayasaya göre, meslek kuruluşlarının kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunmaması gerekmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

MPM Yasası’nın 9. maddesi denetleme kurulunun işlevini “MPM’nin hesapları ve bunlara ilişkin işlemleri Genel Kuruldaki Maliye, Ticaret ve Sanayi Bakanlıklarının temsilci üyelerinden kurulan üç kişilik bir denetleme kurulu tarafından denetlenir” şeklinde belirlemiştir. MPM’nin hesaplarını ve bunlara ilişkin işlemlerini denetlemeye yetkili olup görevleri şunlardır:

• MPM’nin gelirlerinin kanuna ve bu kanuna göre düzenlenecek yönetmelik esaslarına göre tahakkuk ve tahsil edilip edilmediğini kontrol etmek,
• MPM’nin giderlerinin bütçedeki esaslara, Genel Kurul ve Yönetim Kurulu kararlarına uygunluklarını araştırmak,
• Defterleri ve kayıtları incelemek,
• MPM’nin bir yıllık hesapları ve bunlarla ilgili işlemleri hakkında Genel Kurula ra
por vermek.


Uluslararası anlaşmalara göre kurulan işletmeler, ülkemizin diğer ülkelerle yaptığı ikili (karşılıklı) anlaşmalar veya çok taraflı anlaşmalar çerçevesinde kurulan işletmelerdir. Bu işletmeler anlaşmaların çeşidi ve kapsamına göre anlaşmada belirlenen hak ve ayrıcalıklardan yararlanarak karşılıklı sermaye yatırımlarına imkân verilmesi ve ticarî ilişkilerin geliştirilmesi amacının sonucu olarak kurulup faaliyette bulunurlar. Bu bağlamda doğru cevap B dir.

Türkiye’de KİT’ler çeşitli yasalarda tanımlanmıştır. Örneğin, Anayasa KİT’leri denetim açısından tanımlamıştır. Nitekim Anayasa’nın 165. maddesinde, “Kamu İktisâdi Teşebbüslerinin Denetimi” başlığı altında, Kamu İktisâdi Teşebbüsleri “Sermayesinin yarıdan fazlası doğrudan doğruya veya dolaylı olarak Devlete ait olan kamu kuruluşları ve ortaklıkları” olarak tanımlanmış ve bu kuruluşların TBMM tarafından denetleneceği hükme bağlanmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Özel kamu kurumları ise belli bir alanda faaliyette bulunan ve yerel kamu yönetimlerine bağlı kurumlardır. Örneğin, İstanbul Belediyesine bağlı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) özel kamu kurumudur.

Spor Toto ve Maden Tetkik Arama Enstitüsü özel bütçeli devlet işletmelerindendir.

Avrupa Parlâmentosunun üyeleri arasında ilk demokratik, doğrudan seçimler 1979 yılında gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Teknoloji Geliştirme Merkezleri, Türkiye’de 2001 yılında yürürlüğü giren 4962 sayılı yasa ile uygulamaya konulmuş ve ilk Teknoloji Geliştirme Merkezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesinde 2001 yılında kurulmuştur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Devlet Opera ve Balesi, 1309 sayılı kanun ile kurulmuş, ulusal opera ve bale topluluklarını bünyesinde barındıran, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı bir genel müdürlüktür. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları arasında yer almaktadır; Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları'ndan biri değildir. Doğru cevap D seçeneğidir.

İdarî kamu kurumları; “kamu idarelerinin yerine getirmekle yükümlü olduğu görevleri, yani devletin yürüttüğü klâsik kamu hizmet ve faaliyetlerini, kamu idarelerinden ayrı bir tüzel kişilik eliyle yürüten kurumlardır.

Kamu işletmelerinin kuruluş amaçları şunlardır:
• Kamu kurumlarına gelir sağlamak,
• İstihdama katkıda bulunmak,
• Gelişmemiş veya az gelişmiş yörelerin sosyal, kültürel ve ekonomik yönden gelişmesini sağlamak,
• Ülkenin ekonomik kalkınmasını hızlandırmak. Buna göre doğru cevap A dır

Bir işletmenin ortaklık sayılabilmesi için aşağıdaki gibi özelliklere sahip olması gerekir:
• Ortaklığı kuran kişilerin sayısı birden fazla olmalıdır.
• Ulaşılmak istenen ortak bir amaç bulunmalıdır.
• Ortak amaca ulaşmak için ortaklar aralarında bir anlaşma (sözleşme) yapmalıdır.
• Belirlenen amaca ulaşmak için para, mal, emek ve sermaye konulmalıdır. Buna göre doğru cevap E dir.

1946'da faaliyete geçen ve yatırım kararlarının etkinliği ve serbest ticaretin geliştirilmesi amacıyla faaliyet gösteren kuruluş Dünya Bankası'dır. Doğru cevap B'dir.