Kamuda Afet ve Acil Durum Yönetimi Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nükleer krizlerde halkın kriz yönetiminin yönlendirmelerine doğru yanıtı verebilmesi için topluma yapılacak eğitimlerde aşağıdaki konulardan hangisi ele alınmalıdır?
Radyasyondan korunmanın temel yolları ve radyasyona maruz kalma durumunda yapılması gerekenler |
Ulaşım yollarına ilişkin bilgiler |
Radyasyon bilgilerine erişim yolunun neler olduğu |
Nükleer santrallerin yeri |
Hava yollarının önemi |
Topluma yapılacak olan eğitimlerde başlıca aşağıdaki konular yer almalıdır.
• Nükleer tesislerin güvenliğini sağlamak için alınan tedbirler de dahil olmak üzere acil durumlarda oluşan tehlikelere karşı alınan zarar azaltma çalışmaları,
• Uyarı sistemleri, haberleşme ve iletişim yolları,
• Radyasyondan korunmanın temel yolları,
• Radyasyon taramaları,
• Maruz kalma durumunda yapılması gerekenler,
• Barınma türleri,
• Kitlesel olarak yapılacak olan eylemler,
• Gıda ve su güvenliği,
• Başvuru ve bilgi merkezleri,
• Ulaşım ve tahliye planları
Doğru cevap A'dır.
2.Soru
- Haberleşme merkezi
- Bilgisayar ağı
- Kaydedici
- Lojistik
Yukarıdakilerden hangileri acil durum yönetiminde gerekli olabilecek haberleşme teçhizatlarına örnek olarak gösterilebilir?
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
IV ve II |
I ve IV |
Acil durum yönetiminde gerekli olabilecek kaynaklar;
-
Tesisler; acil durum yönetim merkezi, haberleşme merkezi, iletişim merkezi vs.
-
Haberleşme teçhizatları; telefon hattı, faks, kırmızı hatlar, GSM telefonu, bilgisayar ağları, telekonferans kapasitesi, bilgisayar, kaydedici, vs.
-
Kurtarma ekipmanları ve teçhizatları; teknik ve mekanik malzemelerin yanı sıra, lo- jistik, barınma, kıyafet, beslenme, temizlik gibi ihtiyaç malzemeleri de olmalı ve bu malzemeler aynı zamanda yedeklenmelidir.
-
İş gücü; yönetim, müdahale, ve lojistik destek personeli belirlenmeli, her birimin eylemleri ve sorumlulukları önceden tanımlanmalıdır (VUSSC, 2007: 49).
Doğru cevap B seçeneğidir.
3.Soru
"Güçlendirilmiş betonarme yapılar yıkılır" şeklinde potansiyel hasarı verilen çığ afetinin çarpma kuvveti hangisidir?
0.1 |
0.5 |
3 |
10 |
100 |
"Güçlendirilmiş betonarme yapılar yıkılır" şeklinde potansiyel hasarı verilen çığ afetinin çarpma kuvveti 100 olarak belirlenmiştir.
4.Soru
I. Mevcut olağan kapasitenin acil durumlara uyarlanması
II. Acil yardım kuruluşları arası koordinasyon
III. Komut birliği
Yukarıdakilerden hangileri OYS’nin temel ilkeleri arasındadır?
Yalnız I. |
Yalnız II. |
I. ve II. |
II. ve III. |
I. II. ve III. |
3 maddede de verilen ilkelerin hepsi OYS’nin temel ilkeleri arasındadır. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
INES kaç basamaktan oluşan bir ölçek kullanır?
10 |
7 |
8 |
5 |
6 |
INES’de, olayların anlaşılmasını kolaylaştırmak ve önemini anlatmak için yedi basamaktan oluşan bir ölçek kullanılır. Ölçeğin bir ila üçüncü basamakları olayları, dört ila yedinci basamakları kazaları tanımlar. Basamaklar tanımlanırken, radyasyonun insanlar ve doğal çevre üzerinde oluşturabileceği riskler, radyasyonun yayılımını engelleyecek bariyerler ve derinliğine güvenlik önlemleri dikkate alınır. Ölçeğin yedinci basamağı çok büyük kazaları tarif ederken, güvenlik açısından risk oluşturmayan olaylar, “sıfır” olarak ölçeklendirilir
(IAEA, 2011).
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde tatbikat türleri tam ve doğru olarak sıralanmıştır?
Farkındalık, eğitim, masa başı, fonksiyonel |
Eğitim, masa başı, fonksiyonel, tam ölçekli |
Fonksiyonel, tam ölçekli |
Farkındalık, eğitim, masa başı, fonksiyonel, tam ölçekli |
Eğitim, masa başı, fonksiyonel |
Tatbikatlar; farkındalık, eğitim, masa başı, fonksiyonel ve tam ölçekli olmak üzere beş başlık altında toplanır. Farkındalık tatbikatlarında, konu ile ilgili toplumun ve acil durum sırasında görev yapacak personelin dikkatini, risklere ve hazırlık çalışmalarına çekmek için yapılır. Eğitim tatbikatlarında, toplumun ve acil durum sırasında görev yapacakların, rol ve sorumlulukları ile ilgili yeteneklerini arttırmaya yönelik çalışmalar yapılır. Masa başı tatbikatlarda yönetim, mevcut riskler, hazırlıklar ve kaynakların değerlendirmesini küçük toplantılarla yapar. Fonksiyonel tatbikatlarda, acil duruma müdahalede görev yapacak bir birimin ya da organizasyonun işlerliği değerlendirilir. Tam ölçekli tatbikatlarda ise mevcut riskin oluşturabileceği zararlar çerçevesinde, acil duruma müdahalede görev alacak tüm görevlilerin, paydaşların ve etkilenme potansiyeli olanlarında katılımıyla, tüm müdahale aşamalarının ve organizasyonlarının sınanmasıdır.
7.Soru
Nükleer tesisin bulunduğu bölgede, radyasyon doz değerinin on dakikanın üzerinde, aşağıdaki oranlardan hangisinden daha yüksek olması durumunda acil durum ve afet yönetimi bilgilendirilmelidir?
1 μSv/saat |
5 μSv/saat |
10 μSv/saat |
15 μSv/saat |
20 μSv/saat |
Nükleer tesisin bulunduğu bölgede, radyasyon doz değerinin on dakikanın üzerinde, 5 μSv/saat ve daha yüksek olması durumunda acil durum ve afet yönetimi bilgilendirilmeli ve yüksek dozun nedeni ve risk oluşturan duruma karşı alınabilecek önlemler gözden geçirilmelidir.
8.Soru
"Ani olarak ortaya çıkan güç durum, yardım veya kurtarmayı gerektiren acil durum, beklenmeyen, öngörülemeyen olaylar kombinasyonu” Aşağıdaki seçeneklerden hangisi tanıma ait doğru cevaptır.
Deprem |
Acil Durum |
Kasırga |
Sismik deniz dalgaları-Tsunami |
Çığ düşmesi |
Türkçe’ye “Acil durum” olarak çevrilebilecek olan “Emergency” kavramı sözlükte “Ani olarak ortaya çıkan güç durum, yardım veya kurtarmayı gerektiren acil durum, beklenmeyen, öngörülemeyen olaylar kombinasyonu”(REDHOUSE Sözlüğü, 1997: 310; Webster’s Dictionary, 1990: 407) olarak açıklanmaktadır. Yönetim literatüründe ise “... beklenmeyen ve öngörülmeyen olaylar ...” şeklinde
tanımlanmaktadır.
9.Soru
Acil durum kavramını “toplumun tamamının veya belli kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve acil müdahaleyi gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz hali” olarak tanımlayan Kanun aşağıdakilerden hangisidir?
4123 sayılı Tabii Afet Nedeniyle Meydana Gelen Hasar ve Tahribata İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesine Dair Kanun |
5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun |
6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu |
7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu |
7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun |
5902 Sayılı “Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”da acil durum tanımı, “toplumun tamamının veya belli kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve acil müdahaleyi gerektiren olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz hali” olarak yapılmıştır (5902 Sayılı Kanun). Doğru yanıt B'dir.
10.Soru
Nükleer bir tesiste kritik bir olayı kontrol altına almaya çalışan personelin, radyasyondan
etkilenerek hayatını kaybetmesi Uluslararası Nükleer ve Radyolojik Olay Ölçeği Sistemi'nde hangi seviye ile ifade edilebilir?
Seviye 2 - Olay |
Seviye 3 - Ciddi Olay |
Seviye 4 - Yerel Sonuçları Olan Kaza |
Seviye 6 - Ciddi Kaza |
Seviye 5 - Geniş Sonuçları Olan Kaza |
Seviye 4- Yerel Sonuçları Olan Kaza: Kaza sonrası az miktarda radyoaktif madde salınımı gerçekleşmiştir. İnsan sağlığı ve çevre için azda olsa risk bulunur. Radyasyon kaynaklı en az bir ölüm gerçekleşmiştir. Önlem olarak yerel besin kontrolünden başka bir önlemin uygulanması beklenmez. Daha çok tesis içerisindekilerin etkilenmesi beklenen sınırlı
miktarda radyasyon salınımı söz konusudur. Büyük miktarlarda salınımı engelleyen, bariyerler ve güvenlik önlemleri mevcuttur. Örnek olay; Japonya Tokaimura nükleer tesis kazası; tesiste kritik bir olayı kontrol altına almaya çalışan personel, radyasyondan etkilenmiş ve hayatını kaybetmiştir.
11.Soru
1)Müdahale planlarını yapmak ve eylemlerinin çeşidine karar vermek, 2) Sivil halkı riskten korumak için eylemler geliştirmek, 3) Ek destek ve yardım talepleri için kaynak sağlamak, 4) Birlikte görev yapan müdahale ekiplerinin koordinasyonunu sağlamak, 5) Müdahale kurumları arası iletişim faaliyetleri
sağlamak, 6)Halkı bilgilendirmek olarak sıralanabilir, verilen maddeler hangi kuruma ait sorumluluklardır?
İtfaiye ekibi |
Kriz yönetim merkezi |
Acil sağlık ekipleri |
Özel müdahale ekipleri |
Kolluk birimleri |
Kriz yönetim merkezi tüm müdahale eylemlerinin yönetildiği komuta merkezidir.
Bu merkezin sorumlulukları;
Müdahale planlarını yapmak ve eylemlerinin
çeşidine karar vermek,
• Sivil halkı riskten korumak için eylemler
geliştirmek,
• Ek destek ve yardım talepleri için kaynak
sağlamak,
• Birlikte görev yapan müdahale ekiplerinin
koordinasyonunu sağlamak,
• Müdahale kurumları arası iletişim faaliyetleri
sağlamak,
• Halkı bilgilendirmek olarak sıralanabilir.
12.Soru
I. Hazırlık çalışmaları, bir ülkenin ya da bölgenin karşı karşıya olduğu tüm acil durum risklerini kapsamalıdır.
II. Müdahale ekiplerinin acil durumlara karşı, sürekli hazır tutulmalıdır.
III. Çalışmalar, organizasyon içerisinde yer alacak tüm müdahale ekipler arası koordinasyonu sağlamalıdır.
IV. Hazırlık çalışmaları sadece tahmin edilen senaryoları kapsamalıdır.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri acil durum hazırlık çalışmalarında belirlenmesi gereken hedeflerdendir?
I, II, ve III |
I, II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Yalnız I |
Acil durum hazırlık çalışmalarında belirlenmesi gereken hedefler;
• Hazırlık çalışmaları, bir ülkenin ya da bölgenin karşı karşıya olduğu tüm acil durum
risklerini kapsamalıdır.
• Tanımlanmış olan risklere karşı, kırılganlıklar ve eksiklikler hazırlık sürecinde ortadan
kaldırılmalıdır.
• Hazırlık çalışmaları sırasında müdahale
ekiplerinin kurumsal zayıflıkları iyileştirilmelidir.
• Müdahale ekiplerinin acil durumlara karşı,
sürekli hazır tutulmalıdır.
• Çalışmalar, organizasyon içerisinde yer alacak tüm müdahale ekipleri ve diğer paydaşlarla koordinasyonu sağlamalıdır.
• Acil durum hazırlık çalışmalarında, toplumun önemli bir paydaş olduğu unutulmamalı, toplum karşı karşıya olduğu riskler
konusunda uyarılmalı ve sorumlulukları
hatırlatılmalıdır.
• Hazırlık çalışmaları karşı karşıya olunan
risklerle ilgili, en kötü ve beklenmedik senaryoları da kapsamalıdır.
Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Afet faktörünü bünyesine entegre etmiş bir fiziki planlama, hangi hedefleri planlama amaçları olarak kabul eder?
Potansiyel afet tehlikesinin önlenmesi |
Afet etkilerinin ötelenmesi |
İkincil afetleri ötelenmesi |
İyileştirme çalışmalarının ötelenmesi |
Yapılanma faaliyetlerinin ertelenmesi |
Afet faktörünü bünyesine entegre etmiş bir fiziki planlama aşağıdaki hedefleri planlama amaçları olarak kabul edecektir: (a) potansiyel afet tehlikesinin önlenmesi ya da azaltılması; (b) afet etkilerinin azaltılması; (c) ana afete bağlı olarak meydana gelen yangın, patlama, toprak kayması gibi ikincil afetlerin önlenmesi; (d) afet sonrası hızlı ve etkin kurtarma ve iyileştirme çalışmalarının kolaylaştırılması; (e) afet sonrası yeniden yerleşme ve yapılanma faaliyetlerinin kolaylaştırılması. Doğru cevap A’ dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Schramm’a göre, afet anı ve sonrasında gerçekleştirilen çalışmaların en etkin düzeyde gerçekleşebilmesi için dikkate alınması gereken hususlar arasında yer almaz?
Mevcut kurum ve kuruluşların tam kapasite ile çalıştırılması |
Afete ilişkin kurumsal düzenlemelerin basit ve anlaşılır olması |
Yeni örgütlerin oluşturulması |
Afet sonrası gerçekleştirilecek çalışmalarda kısa ve orta vadeli hedeflere yoğunlaşılması |
Afetin türüne ve niteliğine göre değişik mekanizmaların oluşturulması |
Schramm’a göre, afet anı ve sonrasında gerçekleştirilen çalışmaların en etkin
düzeyde gerçekleşebilmesi için dikkate alınması gereken hususlar şunlardır:
a. Mevcut kurum ve kuruluşların tam kapasite ile çalıştırılması, yeni örgütlerin oluşturulması yoluna gidilmemesi
b. Afetin türüne ve niteliğine göre değişik mekanizmaların oluşturulması ve mevcut sistemin bu mekanizmalar doğrultusunda çalışması
c. Afet yönetimi faaliyetlerini yürütecek birim veya koordinasyon komitesinin başkanı karar verme yeteneği yüksek ve bölge yöneticilerinin benimseyeceği biri olmalı
d. Afete ilişkin kurumsal düzenlemeler olabildiğince basit ve anlaşılır olmalı
e. Afet sonrası gerçekleştirilecek çalışmalarda yoğunlaşma kısa ve orta vadeli hedeflere yoğunlaştırılmalı, anlık veya çok uzun vadeli hedeflerin gerçekleştirilmesine çalışılmamalı
15.Soru
Nateghi-A.’ya göre zarar azaltma stratejileri ana hatları ile ilki hazırlık ikincisi de önleme olmak üzere iki kategoriye ayrılmaktadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi önleme başlığı altında yer alır?
Çalışmaları kalıcı hale getirmek |
Erken uyarı sistemlerini geliştirmek |
Kullanılacak kaynakları geliştirmek |
Kullanılacak kaynakları artırmak |
Kriz planları hazırlamak |
Nateghi-A.’ya göre zarar azaltma stratejileri ana hatları ile iki kategoriye ayrılmaktadır (Nateghi-A., 2000: 205):
a. Hazırlık: Erken uyarı sistemlerini geliştirmek, kriz planları hazırlamak ve afetlerde kurtarma hizmetlerinde kullanılacak kaynakları geliştirmek/artırmak.
b. Önleme/zarar azaltma çalışmaları: Uzun vadede afet riskini ve afetten etkilenme ihtimalini (vulnerability) azaltmak ve bu çalışmaları kalıcı hale getirmek.
Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Paydaşların tanımı, acil durum yönetim ekibi ve müdahale sırasında destek sağlayacak kuruluşlar arasındaki ilk temasın kurulması anlamına gelir. Aşağıdakilerden hangisi paydaşlardan biridir?
|
kaymakamlık |
muhtarlık |
belediye |
toplum |
Paydaşların tanımı, acil durum yönetim ekibi ve müdahale sırasında destek sağlayacak kuruluşlar arasındaki ilk temasın kurulması anlamına gelir. Paydaşlar, acil durum yönetimine katkı sunacak kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve toplum olarak sıralanabilir. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi acil durum yönetiminde müdahale aşamasının faaliyetlerinden biri değildir?
Durum değerlendirmesi |
Arama ve kurtarma çalışmaları |
Acil eylem planının oluşturulması |
Uyarı |
Gerekli ise tahliye |
Acidurum yönetiminde müdahale aşamasının faaliyetleri aşağıda ki gibidir.
• Uyarı,
• Durum değerlendirmesi,
• Acil eylem planının devreye sokulması,
• Gerekli ise tahliye,
• Arama ve kurtarma çalışmaları.
Bununla birlikte acil eylem planının oluşturulması acil durum yönetimi hazırlık aşamasında yapılması gereken bir faaliyettir. Dolayıısyla doğru cevap C'dir.
18.Soru
Nükleer tesislerin eylem planları aşağıdakilerden hangisini kapsamaktadır?
Kriz eylemlerinin insanlara anlatılması |
Nükleer krize karşı sivil toplum kuruluşlarının önlem alması |
Radyasyon salınımın engellenmesi ve kontrol altında tutulması |
Nükleer enerji salınımının önlenmesi için tehlike uyarı sistemlerinin harekete geçirilmesi |
Nükleeer tehlikeye karşı doktor temin edilmesi |
Nükleer tesislerin eylem planları, radyasyon salınımın engellenmesi, kontrol altında tutulması, özellikle çevre ve halk üzerindeki zararın azaltılması, olağandışı durumların ilgili kurumlara bildirimi, tesis çalışanlarının korunması, kurtarma ve acil sağlık hizmetlerinin planlanmasını kapsar. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Hangi seçenekte doğal afet türleri doğru olarak verilmiştir?
Deprem-Kuraklık-Kasırga |
Deprem Kasırga-Terör Saldırısı |
Kuraklık-Kasırga-Nükleer kaza |
Nükleer kaza-Terör saldırısı-Deprem |
Nükleer kaza-Deprem-Yangın |
Doğal afet türleri literatürde pek çok yazar tarafından sıralanmıştır. Bunlar; depremler, seller, çığlar, hortumlar (tornadoes), kasırgalar (hurricanes),toprak kaymaları (landslides), volkanik faaliyetler, sismik deniz dalgaları (tsunamies), kuraklık (drought) şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap A seçeneğidir.
20.Soru
Bir kentte afetlere dayanıklı yapı inşasında sorumluluk kime aittir?
Hükümet |
Cumhurbaşkanlığı |
İlgili bakanlık |
Muhtarlık |
Belediye |
7269-1051 sayılı Kanunun 3. maddesi, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılacak yapıları bu Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde yaptırmak, uygun yapılmayanları yıktırmak, Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde inşa edilmiş yapılara iskân ruhsatı vermek görev, yetki ve sorumluluğunu belediyelere vermiştir. Doğru cevap E’ dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ