Karar Modelleri Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Belirlilik ortamında verilen, tedarikçilere verilecek günlük sipariş miktarının belirlenmesi gibi günlük konuları içeren kısa süreli kararlar hangi karar sınıfına girmektedir?
Taktik kararlar |
Stratejik kararlar |
Risk ortamında kararlar |
Statik kararlar |
Operasyonel kararlar |
Tanıma uyan operasyonel karardır. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
"Risk ortamında karar verme süreci ile karşı karşıya kalan karar verici, eğer tüm doğal durumlar üzerinden hesaplama yapmak yerine ortaya çıkma şansı bir başka ifadeyle gerçekleşme olasılığı en yüksek olan doğal duruma göre hareket ederse, ..................... ölçütüne göre karar vermiş olur." boşluğa hangisi gelmelidir?
en büyük olasılık |
en düşük olasılık |
kararsızlık |
yanlış karar |
çekimser |
Risk ortamında karar verme
süreci ile karşı karşıya kalan karar
verici, eğer tüm doğal durumlar
üzerinden hesaplama yapmak
yerine ortaya çıkma şansı bir
başka ifadeyle gerçekleşme
olasılığı en yüksek olan doğal
duruma göre hareket ederse, en
büyük olasılık ölçütüne göre karar
vermiş olur.
3.Soru
Bir karar verici dört farklı sektörden birine yatırım yapmak istemektedir. Karar verici önümüzdeki dönem için ekonominin %60 olasılıkla iyi durumda, %40 olasılıkla kötü durumda olacağını tahmin etmektedir. Yatırımcı dört sektöre yapacağı yatırımlardan elde edeceği karı tespit etmiştir. Yatırımcının farklı sektörler için elde edeceği kar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre yatırımcının en iyi beklenen değer ölçütüne göre seçmesi gereken sektör ve elde edeceği kar hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Sektör 1 / 42000 |
Sektör 2 / 36000 |
Sektör 3 / 22000 |
Sektör 2 / 40000 |
Sektör 3 / 52000 |
En iyi beklenen değer ölçütüne göre hesaplamalar yapıldığında,
Sektör 1 : 50000(0.6) + 30000(0.4) = 42000
Sektör 2 : 30000(0.6) + 10000(0.4) = 22000
Sektör 3 : 60000(0.6) + 40000(0.4) = 52000
Sektör 4 : 40000(0.6) + 30000(0.4) = 36000
olacaktır. Bu durumda sektör 3 seçilmelidir ve kazanç 52000’dir.
4.Soru
Karar vericinin, geçmişte karşılaştığı benzer problemlerin çözümünde elde ettiği deneyimlere dayanarak hareket etmesine ... yaklaşımı adı verilir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?
Sezgisel karar verme |
Tecrübeye dayanarak karar verme |
Bilimsel yaklaşımla karar verme |
Uzman görüşünü uygulayarak karar verme |
Rastgele seçim ile karar verme |
Sorudaki tanıma uyan ifade tecrübeye dayalı karar verme yaklaşımıdır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Bir ithalat firmasında stok yönetiminden sorumlu bir çalışan, hızla değişen döviz kuru nedeniyle işini yapmakta zorlanmaktadır. Konu olan karar probleminin zor olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Karar problemine ilişkin ulaşılmak istenen amaç veya amaçlar iyi tanımlanmamıştır. |
Problemin nicel ve nitel boyutları söz konusudur ve boyutlar arasındaki ilişkiler açık bir biçimde ifade edilmemiştir. |
Problem, işletmenin birden fazla bölümünü ilgilendirmektedir. |
Problemin çok sayıda alternatif çözümü söz konusudur. |
Problemin yaşandığı çevreye yönelik gelecekteki gelişmeler belirsizdir. |
Çalışan, gelecek döviz kurunun belirsizliği nedeniyle stok yönetimi kararlarını vermekte zorlanmaktadır. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Küresel parasal genişleme döneminde müteahhitliğe başlamış bir iş adamı, büyük bir kredi kullanarak yeni bir site inşaatına başlamaya karar vermiştir. Bu iş adamının finansal danışmanı, yaptığı hesaplar sonucu inşaat sektörünün eskisi kadar karlı olmayacağını tespit etmiş ve iş adamını bu işe girişmemesi konusunda uyarmıştır. İş adamı ve danışmanının karar problemi çözüm yaklaşımları sırasıyla nedir?
Bilimsel yaklaşımla karar verme, tecrübeye dayanarak karar verme |
Bilimsel yaklaşımla karar verme, sezgisel karar verme |
Tecrübeye dayanarak karar verme, sezgisel karar verme |
Tecrübeye dayanarak karar verme, bilimsel yaklaşımla karar verme |
Sezgisel karar verme, tecrübeye dayanarak karar verme |
Tecrübeye dayanarak karar verme yaklaşımında karar verici, geçmişte karşılaştığı benzer problemlerin çözümünde elde ettiği tecrübeye dayanarak hareket etmektedir. Bu varsayım, arada geçen zaman içinde doğal durumlara ilişkin olası değişimi dikkate almamaktadır. Bilimsel yaklaşımla karar verme; karar vericinin problemi bilimsel olarak ele aldığı yaklaşımdır. Karar problemi bilimsel yöntem kullanılarak çözülür. Bu yaklaşımda karar verici sistematik yolla rasyonel kararı vermeye odaklanmaktadır. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Karar probleminde karar vericinin kontrolü altında olmayan, gelecekte ortaya çıkması beklenen gerçek olaylar olmakla birlikte nasıl gerçekleşeceği kesin olarak bilinmeyen olaylar aşağıdakilerden hangisidir?
Seçenekler |
Doğal durumlar |
Olasılıklar |
Hedef ve kriterler |
Sonuçlar |
Doğal durumlar gelecekte ortaya çıkması beklenen gerçek olaylar olmakla birlikte nasıl gerçekleşeceği kesin olarak bilinmeyen olaylardır. Örneğin İşletmenin ihracat yapacağı ülkenin ekonomik durumu, aynı sektörde faaliyet gösteren işletmelerin stratejileri, siyasi riskler, doğal afetler vb. doğal durumlara örnek olarak gösterilebilir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi belirli bir hareket biçminin gelecekte ortaya çıkacak doğal durumda üreteceği sayısal değer olarak tanımlanır?
Seçenek |
Sonuç |
Hedef |
Kriter |
Doğal durum |
Sonuç;belirli bir hareket biçminin gelecekte ortaya çıkacak doğal durumda üreteceği sayısal değer olarak tanımlanır.Amaç, karar sonucunda neye ulaşmak istenildiğinin ifadesidir. Hedef, amaca ulaşmak için yerine getirilmesi gerekenlere karşılık gelir.
9.Soru
Doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının biliniyor olmasının karar vericiye sağlayacağı en büyük avantaj aşağıdakilerden hangisidir?
Elde etmeyi beklediği kazanç |
Ortaya çıkan maliyeti belirleme |
Riski hesaplama olanağı |
Kullanacağı stratejiyi belirleme |
Ekonomik durgunluğu tahmin etme |
Doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının biliniyor olmasının karar vericiye sağlayacağı en büyük avantaj, karar vericinin benimsediği karar alternatifine göre elde etmeyi beklediği kazanç/maliyet için ne kadarlık bir riske girdiğini hesaplayabiliyor olmasıdır
10.Soru
Karar alternatifleri | Doğal durumlar | |||
I | II | III | ||
Alternatif 1 | 750 | 200 | 350 | |
Alternatif 2 | 620 | 380 | 500 | |
Alternatif 3 | 150 | 460 | 845 |
Maliyet yapılı karar problemine ilişkin strateji tablosu yukarıda verilmiştir. Bu tabloya göre kötümserlik ölçütüne göre en iyi karar aşağıdakilerden hangisidir?
İkinci alternatif |
Üçüncü alternatif |
Birinci alternatif |
Birinci ve ikinci alternatif |
İkinci ve üçüncü alternatif |
Problem maliyet yapılı olduğundan dolayı kötümserlik ölçütüne göre ilk olarak her alternatif için en büyük değerler bulunur. Birinci alternatif için 750, ikinci alternatif için 620, üçüncü alternatif için 845 olarak bulunur. Sonrasında ise bunlar arasından en küçüğü bulunur. Min (750,620,845)=620 ikinci alternatif olarak bulunur.
11.Soru
Düğüm sonuçlarının ve olasılık değerlerinin matematiksel bileşimine ne ad verilir?
Beklenen değer |
Olasılık |
Sonuç |
Şans |
Karar |
Beklenen değer düğüm sonuçlarının ve olasılık değerlerinin matematiksel bileşimidir.
12.Soru
Aşağıda belirsizlik ortamında karar verme ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma belirsizlik denir. |
Karar vericinin kontrol edemediği çevresel faktörlerle ilgili bilgi düzeyi, karar ortamını da belirlemektedir. |
Doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının bilinmediği karar verme durumu; belirsizlik ortamında karar verme olarak tanımlanır. |
Karar verici vereceği kararda nasıl bir riske girdiğini de hesaplayamaz. |
Karar verici karşı karşıya kaldığı karar probleminde hangi seçeneklere sahip olduğunu bilemez. |
Karar verici ortaya çıkacağı düşünülen doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarına ilişkin hiçbir olasılık ataması yapamıyorsa belirsizlik söz konusudur. Dolayısıyla doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının bilinmediği karar verme durumu; belirsizlik ortamında karar verme olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle, belirsizlik ortamında, karar verici karşı karşıya kaldığı karar probleminde hangi seçeneklere sahip olduğunu ve bu seçenekler seçildiğinde hangi doğal durumlarla karşılaşabileceğini bilir. Ama her seçenekte karşılaşabileceği doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını bilemez.
13.Soru
Aşağıda karar problemlerinde kullanılan Strateji Tablosunda S11, S12, … Snm ile temsil edilen kavram nedir?
Sonuçlar |
Seçenekler |
Stratejiler |
Sezgiler |
Süreçler |
Sonuç değerlerinden oluşan matrise strateji tablosu (matrisi) adı verilir. Bu matris her bir alternatif ve doğal durum ikilisine karşılık gelen sonuç değerlerinden oluşur. Matriste satırlarda alternatifler yer alırken sütunlarda ise doğal durumlar yer alır. Bir karar problemi A ile gösterilen m (i=1,2,…,m) adet alternatif ve D ile temsil edilen n (j=1,2,…,n) tane doğal durumdan oluşsun. Bu durumda seçenek ve doğal durum ikililerinin ortaya çıkaracağı sonuçlar ise Sij ile gösterilir.
14.Soru
"Her bir karar alternatifinde yer alan sonuçlar ilgili doğal durum olasılıkları ile çarpılır, daha sonra bu çarpım değerleri her satır için toplanarak ilgili karar alternatifi için beklenen kazanç veya maliyet değeri hesaplanmış olur..."
Yukarıda bir kısmı verilen işlem aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bulunmaktadır?
Risk azaltma yöntemi |
En iyi beklenen değer hesabı |
Fizibilite raporu |
Kazanç yapılı olmayan karar problemi |
Alternatifler kümesi |
En iyi beklenen değer ölçütü, risk ortamında karar verme durumunda en çok kullanılan
ölçüttür. Genellikle EMV (Expected Monetary Value) kısaltması ile gösterilir. En iyi beklenen değerin hesaplanması için her bir karar alternatifinde yer alan sonuçlar ilgili doğal durum olasılıkları ile çarpılır, daha sonra bu çarpım değerleri her satır için toplanarakilgili karar alternatifi için beklenen kazanç veya maliyet değeri hesaplanmış olur. Daha sonra karar alternatifleri için hesaplanan beklenen değerlerin kazanç yapılı problemlerde en büyük değerli karar alternatifi, maliyet yapılı karar problemlerinde ise en küçük değerli karar alternatifi en iyi karar olarak belirlenir.
15.Soru
Aşağıdaki ölçütlerden hangisinde, karar verme durumunda olan karar verici, ortaya çıkabilecek olayların eşit şansa sahip olduğu varsayımı ile hareket eder?
Eş olasılık ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
En büyük olasılık ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü |
Uzlaşma ölçütü |
Eş olasılık ölçütünde, karar verme durumunda olan karar verici, ortaya çıkabilecek olayların eşit şansa sahip olduğu varsayımı ile hareket eder.
16.Soru
Hangi sınıflandırmaya göre kararlar statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır?
Karar verme ortamına göre kararlar |
Yönetim kademesine göre kararlar |
Kararın yapısına göre kararlar |
Kararın bağlantı durumuna göre kararlar |
Karar verici sayısına göre kararlar |
Kararlar, birbirleri ile olan bağlantıları ve aralarındaki ilişki dikkate alındığında statik ve dinamik kararlar olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Risk ortamında karar verme durumunda en çok kullanılan ölçüt aşağıdakilerden hangisidir?
İyimserlik ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
Uzlaşma ölçütü |
Eş olasılık ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü, risk ortamında karar verme durumunda en çok kullanılan ölçüttür.
18.Soru
Karar verici, doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını biliyorsa -------- ortamında karar veriyordur.
Yukarıda yer alan cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru olarak tamamlar?
risk |
belirlilik |
rekabet |
stratejik |
belirsizlik |
Karar verici, doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını biliyorsa risk ortamında karar veriyordur.
19.Soru
Bir karar vericinin karar probleminde katlanabileceği en yüksek maliyet değeri veya kabul edebileceği en düşük katkı ne olarak ifade edilir?
İyimserlik |
Kötümserlik |
Eş olasılık |
En büyük olasılık |
Hırs düzeyi |
Bir karar vericinin karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değeri hırs düzeyi olarak nitelendirilir.
20.Soru
I. Bayes teoremi sayısal bir analiz tekniğidir.
II.Bayes teoreminin bir karar probleminin çözümünde kullanılmasında üç aşama söz konudur.
III. Bayes formülünde neden ile sonuç yer değiştirmektedir.
Yukarıda Bayes Teoremi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Bayes teoreminin bir karar probleminin çözümünde kullanılmasında iki aşama sözkonudur. İlk aşamada, elde olan subjektif ve objektif bilgilere göre tahmin edilmek istenen parametrelere ilişkin bilgi öncesi (başlangıç) olasılık dağılımı belirlenir. İkinci aşamada ise örnekten elde edilen ek bilgilere göre parametrelerin bilgi sonrası dağılımı belirlenir ve bu dağılıma göre maksimum kâr ya da minimum maliyet değerini veren hareket şekli belirlenerek sonuca gidilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ