Karar Modelleri Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Risk ortamında karar alma ile ilgili olarak aşağıdaki tabloda karar vericinin seçim yapacağı alternatifler ve bu alternatiflerin sahip olduğu durumlar ve olasılıkları verilmiştir. Karar verici kullandığı ölçüt doğrultusunda hesaplama yaptığında 630 değerini elde etmiştir ve alternatif 2’yi seçmiştir. Buna göre hem alternatifi hem de elde edilen değeri doğru olarak verecek olan ölçüt ve problemin türü aşağıdaki seçeneklerden hangisi olabilir?
En iyi beklenen değer ölçütü / Kazanç problemi |
En büyük olasılık ölçütü / Maliyet problemi |
İyimserlik ölçütü / Maliyet problemi |
En iyi beklenen değer ölçütü / Maliyet problemi |
En büyük olasılık ölçütü / Kazanç problemi |
En iyi beklenen değer ölçütü kullanıldığında
600(0.3)+1000(0.7) = 880
700(0.3)+600(0.7) = 630
500(0.3)+800(0.7) = 710
kazanç problem için alternatif 1, maliyet problem iiçin alternatif 2 seçilir. Alternatif 2 için elde edilen değer 630 olmaktadır.
En büyük olasılık ölçütü kullanıldığında
1000(0.7) = 700
700(0.7) = 490
800(0.7) = 560
Kazanç problemi için alternatif 1 seçilir ve değeri 700 olur, maliyet problemi için alternatif 2 seçilir ve değeri 490’dır. Hem alternatif 2’ye hem de 630 değerine aynı anda ulaştıracak durum: En iyi beklenen değer ölçütü / Maliyet problemi ikilisi olacaktır.
2.Soru
Bir önceki soruda yer alan tabloda, kötümserlik ölçütünün kullanılması durumunda seçilmesi gereken alternatif aşağıdakilerden hangisidir?
Alternatif 1 |
Alternatif 2 |
Alternatif 3 |
Alternatif 4 |
Alternatif 5 |
Karar verici tarafından ilk yapılması gereken strateji tablosunun sonuna yeni bir sütun eklemektir. Problem kazanç yapılı olduğundan, eklenen bu sütuna her bir alternatif için ortaya çıkan değerlerden en küçüğü yazılır. Daha sonra bu sütunda yer alan en küçük kazanç değerlerinden, en büyüğüne sahip olan değerin belirlenmesi aşamasına geçilir. Kötümserlik ölçütüne göre; her bir karar alternatifi için belirlenen en küçük değerlerden (10; 8; 6; 8; 7) en büyüğü, en iyi karara ilişkin olanıdır. Buna göre seçilmesi gereken Alternatif 1’dir.
3.Soru
Risk ortamında karar verme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Karar verici doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını bilmektedir. |
Ortaya çıkma olasılığı düşük olan bir doğal durum için yüksek olasılık değeri atamak gerekmektedir. |
Risk ortamında karar verebilmek için en iyi beklenen değer ölçütü kullanılabilir. |
Strateji tablosundaki doğal durumların olasılık toplamlarının 1’e eşit olması gerekir. |
Risk ortamında karar verme için hırs düzeyi ölçütü kullanılabilir. |
Olasılık değerleri 0 ile 1 arasında değişmektedir. Ortaya çıkma olasılığı düşük olan durumlar düşük olasılık değerleri alırlar.
4.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde karar verme süreci doğru olarak sıralanmıştır?
I. Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi
II. En uygun seçeneğin belirlenmesi
III. Problemin ifade edilmesi
IV. Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması
V. Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi
VI. Amaç ve hedeflerin belirlenmesi
VI – I – II – III – V – IV |
I – II – VI – V – III – IV |
III – VI – IV – I – V – II |
IV – III – VI – V – II – I |
II – I – III – VI – V – IV |
Karar verme sürecindeki altı adımın doğru sıralanışı aşağıdaki gibidir:
1. Adım: Problemin ifade edilmesi,
2. Adım: Amaç ve hedeflerin belirlenmesi,
3. Adım: Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması,
4. Adım: Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi,
5. Adım: Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi,
6. Adım: En uygun seçeneğin belirlenmesi.
5.Soru
1. Adım: Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması,
2. Adım: Amaç ve hedeflerin belirlenmesi,
3. Adım: Problemin ifade edilmesi
4. Adım: Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi,
5. Adım: Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi,
6. Adım: En uygun seçeneğin belirlenmesi.
Yukarıda karar verme sürecinin adımları yanlış sıralanmıştır. Hangi iki seçeneğin yeri değiştirilirse sıralama doğru olur?
1 ve 3 |
2 ve 3 |
2 ve 4 |
4 ve 5 |
3 ve 5 |
Karar verme sürecinde izlenen altı adım aşağıda sıralanmıştır.
1. Adım: Problemin ifade edilmesi,
2. Adım: Amaç ve hedeflerin belirlenmesi,
3. Adım: Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması,
4. Adım: Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi,
5. Adım: Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi,
6. Adım: En uygun seçeneğin belirlenmesi. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Üç doğal durumun olduğu bir problemde karar vericinin tek bir karar alternatifinde sırasıyla 600, 1000, 400 değerlerine sahip doğal durumlar için tespit ettiği olasılıklar sırasıyla 0.30, 0.45, 0.25 olmaktadır. Buna göre bu alternatif için hesaplanacak değer en iyi beklenen değer ölçütüne göre aşağıdakilerden hangisidir?
730 |
680 |
760 |
570 |
600 |
Doğal durum değerleri ve olasılıkları çarpılıp toplandığında 600(0.30)+ 1000(0.45)+400(0.25)=730 elde edilir.
7.Soru
Aşağıdaki karar türlerinden hangisi yapısına göre bir karar türüdür?
Operasyonel kararlar |
Statik kararlar |
Stratejik kararlar |
Programlanmış kararlar |
Grup kararları |
Yapılarına göre kararlar programlanmış ve programlanmamış olmak üzere iki sınıfta toplanır. Programlanmış kararlar; rutin, tekrarlanan nitelikteki kararlardır.
8.Soru
Karar verme sürecinde ilk adım aşağıdakilerden hangisidir?
Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi, |
Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi, |
Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması, |
Amaç ve hedeflerin belirlenmesi, |
Problemin ifade edilmesi, |
KArar verme sürecinde 1. Adım: Problemin ifade edilmesi, 2. Adım: Amaç ve hedeflerin belirlenmesi, 3. Adım: Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması, 4. Adım: Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi, 5. Adım: Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi, 6. Adım: En uygun seçeneğin belirlenmesi. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
‘Belirli bir işin yerine getirilmesi için gerekli maliyetin en küçüklenmesi’ karar probleminin elemanlarından hangisine örnektir?
Hedef |
Doğal durum |
Amaç |
Karar |
Kriter |
Amaç karar sonucunda neye ulaşmak istenildiğinin ifadesidir. Kararlar ise belirli bir amaç doğrultusunda verilmektedir. İşletmeler dikkate alındığında amaç sıklıkla; en büyükleme veya en küçükleme şeklinde ifade edilir. Kâr amacı güden bir işletme için kârın en büyük- lenmesi, bir kamu kurumunda birim zamanda belirli bir konuda hizmet alan kişi sayısının en büyüklenmesi, belirli bir işin yerine getirilmesi için gerekli maliyetin en küçüklenmesi amaca verilebilecek örneklerdir. ?
10.Soru
Aşağıda karar problem çözüm yaklaşımlarından hangisi soyut faktörlerin temel alındığı yaklaşımdır?
Bilimsel yaklaşım |
Sezgisel yaklaşım |
Tecrübeye dayalı yaklaşım |
Rastgele seçim |
Uzman görüşü uygulama |
Sezgisel karar verme, karar vermede sezgi ve duygu gibi soyut faktörlerin temel alındığı yaklaşımdır. Bu yaklaşımda probleme ilişkin ayrıntılı araştırma ve bilimsel analiz yapılmadan karar verilmesi söz konusudur.
11.Soru
I. Her karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en büyük değerleri belirler.
II. Her karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en küçük değerleri belirler.
III. Belirlenen değerler içinden en büyük değere sahip karar alternatifi en iyi karar olarak seçilir.
İyimserlik ölçütüne göre karar vericinin kazanç yapılı bir problem ile karşı karşıya kaldığı durumda yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
II ve III |
Yalnız II |
I ve III |
I ve II |
İyimserlik ölçütüne göre karar verici kazanç yapılı bir problem ile karşı karşıya ise, öncelikle her karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en büyük değerleri belirler. Daha sonra, belirlenen bu değerler içinden en büyük değere sahip karar alternatifi en iyi karar olarak seçilir.
12.Soru
Yalnız bir defa verilen kararlardan oluşan ve sonuçları başka bir kararla ilişkili olmayan kararlara ne ad verilir?
Operasyonel kararlar |
Taktik kararlar |
Statik kararlar |
Stratejik kararlar |
Dinamik kararlar |
Yalnız bir defa verilen kararlardan oluşan ve sonuçları başka bir kararla ilişkili olmayan kararlara statik kararlar denir. doğru cevap C'dir.
13.Soru
Karar verme sürecinde, strateji tablosu içerisinde yer alan tüm doğal durumların gerçekleşme şansına ilişkin bir olasılık değerinin mutlaka belirlenmesi ve tüm doğal durumların olasılıkları toplamının da 1’e eşit olması gerekli olan ortam aşağıdakilerden hangisidir?
Belirlilik ortamı |
Risksiz ortamı |
Belirsizlik ortamı |
Doğal ortam |
Risk ortamı |
Olasılık değerleri 0 ile 1 arasında değerler almaktadır ve 0’a yakın olasılık değerlerine sahip olayların gerçekleşme şanslarının az, 1’e yakın olasılık değerlerine sahip olayların gerçekleşme şanslarının ise yüksek olduğu söylenmektedir. Risk ortamında karar verme sürecinde, strateji tablosu içerisinde yer alan tüm doğal durumların gerçekleşme şansına ilişkin bir olasılık değerinin mutlaka belirlenmesi ve tüm doğal durumların olasılıkları toplamının da 1’e eşit olması gereklidir.
14.Soru
Yüksek maliyetli tedbirlerin alınması sonucunu doğuran unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Başarısızlık olasılığının yüksek belirlenmesi |
Çok sayıda değişken içermesi |
Değişkenlerin sonsuz değer alabilmesi |
Olasılıkların araştırmacılar tarafından belirlenmesi |
Olasılık algılarının değişkenlik göstermesi |
Başarısızlık olasılığının olduğundan daha yüksek belirlenmesi yüksek maliyetli tedbirlerin alınması sonucunu doğurabilecektir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi karar probleminin elemanları arasındadır?
Karar türleri |
Karar verici |
Sezgisel karar verme |
İşletme çalışanları |
Bilimsel yaklaşımla karar verme |
Karar verici, amaç, hedefler ve kriterler, seçenekler, doğal durumlar, olasılıklar ve sonuçlar karar probleminin elemanlarını oluşturur.
16.Soru
Karar vericinin kontrol edemediği çevresel faktörlerle ilgili bilgi düzeyi aşağıdakilerden hangisini belirlemektedir?
Belirsiz ortamda karar verme |
Belirli ortamda karar verme |
Karar ortamı |
Yatırım maliyeti |
Çözüm yaklaşımı |
Karar vericinin kontrol edemediği çevresel faktörlerle ilgili bilgi düzeyi, karar ortamını da belirlemektedir.
17.Soru
Bir değerin herhangi bir deneysel veri elde edilmeden önce belirlenmiş olmasına ne ad verilmektedir?
Sonsal olasılık |
Nedensiz olasılık |
Bilgi öncesi olasılık |
Tahmini olasılık |
Verisel olasılık |
Bilgi öncesi olasılık denilmesinin nedeni, bu değerin herhangi bir deneysel veri elde edilmeden önce belirlenmiş olmasındandır. Dolayısıyla bilgi öncesi olasılık, eldeki mevcut bilgi düzeyine göre belirlenen başlangıç olasılığıdır. Doğru cevap C'dir
18.Soru
Kötümserlik ölçütünü kullanarak karar vericinin seçmesi gereken karar alternatif nedir?
Alternatif 1 |
Alternatif 2 |
Alternatif 3 |
Alternatif 4 |
Hiçbiri |
Problem kazanç yapılı olduğundan, eklenen bu sütuna her bir alternatif için ortaya çıkan değerlerden en küçüğü yazılır. En küçük kazanç değerlerinden, en büyüğüne sahip olan değerin belirlenmesi aşamasına geçilir. Kötümserlik ölçütüne göre; her bir karar alternatifi için belirlenen en küçük değerlerden (9,3; 10,2; 12,2; 11,1) en büyüğü, en iyi karara ilişkin olanıdır. Tablo 2.6’nın son sütununda yer alan değerlerden en büyüğü 12,2’dir ve bu değer de 3 numaralı karar alternatifine ilişkindir. Dolayısı ile kötümserlik ölçütüne göre karar vericinin vermesi gereken karar; Alternatif 3’ün seçilmesidir. Karar problemi maliyet yapılı olduğunda karar verici, En Küçüki {En Büyükj (si j)} ifadesi uyarınca, her bir karar alternatifi için strateji tablosunun satırlarında yer alan en büyük değerlerin arasından en küçüğüne sahip değeri veren karar alternatifini, en iyi karar olarak benimser.
19.Soru
Karar vermede kullanılan Bayes teoremi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Asıl uygulama alanı klasik karar kuramıdır. |
Asıl olarak bir sayısal analiz tekniğidir. |
Objektif ve subjektif olasılık bilgilerine dayanır. |
Maksimum kâr değeri belirlenerek sonuca gidilir. |
Minimum maliyet değeri belirlenerek sonuca gidilir. |
Bayes teoremi, 18. yüzyılda Thomas Bayes tarafından geliştirilen ve karar vermede çok önemli yeri olan sayısal bir analiz tekniğidir. Klasik karar kuramında da kullanılmasına rağmen Bayes teoreminin gerçek yerinin modern istatistik karar kuramı olduğu ileri sürülebilir.
20.Soru
Bir karar düğümüne bağlanan bitiş dalı için sonuç=40 olasılık=80 olarak verilmişse beklenen değer kaçtır?
40 |
3600 |
20 |
120 |
360 |
Bir karar düğümüne bağlanan bitiş dalı için beklenen değer (BD), sonuca eşittir.
BD = Sonuç
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ