Karar Modelleri Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine ne isim verilmektedir?
Maksimum kazanç |
Geri dönüş olmayan nokta |
Minimal ihtiyaç |
Optimum nokta |
Hırs düzeyi |
Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine hırs düzeyi denir.
2.Soru
Doğal Durumlar | |||
Durum 1 | Durum 2 | ||
Karar Alterantifleri | Alternatif 1 | 15 | 25 |
Alternatif 2 | 25 | 12 | |
Alternatif 3 | 30 | 15 |
Yukarıda verilen kazanç yapılı bir strateji tablosuna göre en iyi beklenen değer ölçütüne göre en iyi karar aşağıdakilerden hangisidir?
Alternatif 1 |
Alternatif 2 ve Alternatif 3 |
Alternatif 1 ve Alternatif 2 |
Alternatif 2 |
Alternatif 3 |
Beklenen değerler;
Alternatif 1: 0,75*15+0,25*25 = 17.5
Alternatif 2: 0,75*25+0,25*12 = 21.75
Alternatif 3: 0,75*30+0,25*15 = 26.25
olarak hesaplanır.
Karar verici, bu alternatif değerler arasında (17.5,21.75,26.25) içinden en büyüğünü seçmesi gerekir. Dolayısıyla bu karar probleminde en yüksek beklenen değer 26.25’dir. Yani Alternatif 3’tür.
3.Soru
Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, neyi temsil eder?
Şans değişkenini |
Bitiş düğümü |
Karar değişkenini |
Sıra değişkenini |
Olasılık düğümü |
Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, karar değişkenini temsil eder. Karar verici, karar düğümünde en az iki seçenek arasından bir seçim yaparak karar verir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi karar ağacı üzerinde daire şekliyle gösterilir?
Şans Düğümü |
Dal |
Bitiş Düğümü |
Sonuç |
Olasılık |
Şans düğümü karar ağacı üzerinde daire şekliyle gösterilir.
5.Soru
Karar alternatifleri | Doğal durumlar | |||
I | II | III | ||
Alternatif 1 | 750 | 200 | 350 | |
Alternatif 2 | 620 | 380 | 500 | |
Alternatif 3 | 150 | 460 | 845 |
Kazanç yapılı karar problemine yönelik strateji tablosu yukarıda verilmiştir. Buna göre kötümserlik ölçütüne göre en iyi karar aşağıdakilerden hangisidir?
Birinci alternatif |
İkinci alternatif |
Üçüncü alternatif |
Birinci ve ikinci alternatif |
İkinci ve üçüncü alternatif |
Kötümserlik ölçütüne göre kazanç yapılı karar problemine yönelik strateji matrisinde her bir alternatif için en küçük değer seçilir. Bu değerler ise birinci alternatif için 200, ikinci alternatif için 380 ve üçüncü alternatif için ise 150 olmaktadır. Sonrasında ise bu değerlerin de minimumu alınır, min (200,380,150)=150 yani üçüncü alternatif seçilir.
6.Soru
Gıda alanın faaliyet gösteren bir işletme, aynı sektörde yer alan beş farklı şirketten birini satın almayı düşünmektedir. İşletme bir yıllık süreçte söz konusu bu şirketlere yapılacak olası yatırım maliyetlerini piyasa koşullarına göre hesaplamıştır. Ayrıca işletmenin kabul edebileceği en yüksek maliyetin 80.000 TL olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, hırs düzeyi ölçütüne göre işletme hangi şirketi satın alacaktır?
A |
B |
C |
D |
E |
Alternatif E’nin uygulanmasına karar verilirse hangi doğal durum ortaya çıkarsa çıksın gerçekleşecek maliyetler karar vericinin katlanabileceği düzeyde olup Alternatif E karar vericinin beklentilerini %100 karşılamaktadır. Dolayısıyla karar verici, Alternatif E’yi en iyi karar olarak benimser.
7.Soru
Karar vericinin belirsizlik ortamında maliyet yapılı problemlerde “ortaya çıkabilecek en büyük maliyetlerden en küçüğünü seçerim” felsefesi hangi ölçüt ile örtüşmektedir?
Şüphecilik |
Uzlaşma |
İyimserlik |
Eş olasılık |
Kötümserlik |
Kötümserlik ölçütünde karar verici, maliyet yapılı problemlerde “ortaya çıkabilecek en büyük maliyetlerden en küçüğünü seçerim” felsefesi ile hareket etmektedir.
8.Soru
Karar vericinin karşı karşıya kaldığı karar probleminde sahip olduğu seçenekte karşılaşabileceği doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını bilemediği karar ortamı aşağıdakilerden hangisidir?
Belirlilik ortamı |
Belirsizlik ortamı |
Risk ortamı |
Doğal ortam |
Risksiz ortam |
Karar vericinin kontrol edemediği çevresel faktörlerle ilgili bilgi düzeyi, karar ortamını da belirlemektedir. Herhangi bir karar probleminde, karar verici ortaya çıkacağı düşünülen doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarına ilişkin hiçbir olasılık ataması yapamıyorsa belirsizlik söz konusudur. Dolayısıyla doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının bilinmediği karar verme durumu; belirsizlik ortamında karar verme olarak tanımlanır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi risk ortamında karar verme ölçütlerinden biridir?
En küçük olasılık ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
Hırs düzeyi ölçütü |
Kesin sonuç ölçütü |
Eş olasılık ölçütü |
Risk ortamında karar verme durumunda olan bir karar verici, en iyi beklenen değer ölçütü, en büyük olasılık ölçütü ve hırs düzeyi ölçütlerinden yararlanarak karar verebilecektir.
10.Soru
Bir karar probleminde karar vericinin kabul edebileceği en düşük katkı değeri 100 TL ise karar verici aşağıdaki ifadelerden hangisi yardımıyla karar verir?
P(Maliyet ≤ 100) |
P(Kazanç ≤ 100) |
P(Maliyet ≥ 100) |
P(Kazanç ≥ 100) |
P(Kazanç ≤ 100 ≤ Maliyet) |
Karar verici bu ölçüte göre karar verirken, kazanç yapılı problemlerde öncelikle her bir strateji için elde edilebilecek kazancın önceden belirlenen hırs düzeyine eşit veya daha fazla olması olasılıklarını belirler. Maliyet yapılı problemlerde söz konusu olasılık belirlenirken hırs düzeyine eşit veya daha düşük maliyetli stratejilerin benimsenebileceği kabul edilir. Diğer bir ifadeyle HD hırs düzeyini göstermek üzere her bir strateji için öncelikle P (Kazanç ≥ HD) veya P (Maliyet ≤ HD) olasılıkları belirlenir. Bu açıklamaya göre doğru cevap P(Kazanç ≥100) ’dür.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yönetim kademesine göre kararlardandır?
Programlanmış kararlar |
Statik kararlar |
Operasyonel kararlar |
Bireysel kararlar |
Dinamik kararlar |
Yönetim kademesine göre kararlar; stratejik, taktik ve operasyonel olmak üzere üç sınıfta incelenir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Karar probleminde karar vericinin kontrolü altında olmayan faktörlere ne ad verilir?
Olasılıklar |
Kriterler |
Sonuçlar |
Seçenekler |
Doğal durumlar |
Doğal durumlar karar probleminde karar vericinin kontrolü altında olmayan faktörlerdir. Karar probleminin içinde yer aldığı çevrenin farklı durumlarını ortaya koyarlar. Doğal durumlar (çevresel faktörler) karar sonuçları üzerinde etkili olmaktadır. Doğal durumlar gelecekte ortaya çıkması beklenen gerçek olaylar olmakla birlikte nasıl gerçekleşeceği kesin olarak bilinmeyen olaylardır. ihracat yapacağı ülkenin ekonomik durumu, aynı sektörde faaliyet gösteren işletmelerin stratejileri, siyasi riskler, doğal afetler vb. doğal durumlara örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Belirsizlik ortamında doğal durumlardan herhangi birinin ortaya çıkma olasılığının, diğerlerine göre daha yüksek ya da daha düşük olabileceği yönünde tutarlı bir neden olmadığında, her durumun aynı olasılıkla ortaya çıkabileceğini kabul eden ölçüt hangisidir?
Şüphecilik |
Uzlaşma |
İyimserlik |
Eş olasılık |
Kötümserlik |
Eşit olasılıklı durumlarda karar verici her doğal durumun ortaya çıkma olasılığının aynı olduğunu kabul etmektedir. Bu nedenle karar ilk iş olarak karar vericinin her bir doğal durumun ortaya çıkma olasılığını hesaplaması gerekir.
14.Soru
Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine ne ad verilir?
En büyük kazanç |
Beklenen değer |
Eşik düzeyi |
Hırs düzeyi |
Pişmanlık değeri |
Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine hırs düzeyi denir.
15.Soru
Bir karar verici eş olasılık ölçütünü kullanarak karar verecektir. Probleminde 3 alternatif ve 4 doğal durum olduğuna göre her bir doğal durumun ortaya çıkma olasılığı nedir?
0,25 |
0,40 |
0,50 |
0,60 |
0,70 |
Problemde 4 durum olduğu için her bir durumun ortaya çıkma olasılığı % 25'tir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Maliyet yapılı bir karar probleminde her bir alternatif için hesaplanan beklenen değerler aşağıdaki gibidir. En iyi beklenen değer ölçütüne göre karar veren bir karar vericinin seçeceği alternatif ya da alternatifler aşağıdakilerden hangisidir?
Alternatif 1 -> 21
Alternatif 2 -> 19
Alternatif 3 -> 13
Alternatif 4 -> 24
Alternatif 1 |
Alternatif 2 |
Alternatif 3 |
Alternatif 1 ve Alternatif 3 |
Alternatif 1 ve Alternatif 2 |
Problem maliyet yapılı olduğu ve karar verici de en iyi beklenen değer ölçütünü kullanarak seçim yapacağı için beklenen değeri en küçük olan alternatif 3'ü seçecektir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
Thomas Bayes tarafından geliştirilen ve karar vermede çok önemli yeri olan Bayes teoremi kaçıncı yüzyılda ortaya çıkmıştır?
17. yüzyıl |
18. yüzyıl |
19. yüzyıl |
20. yüzyıl |
21. yüzyıl |
Bayes teoremi, 18. yüzyılda Thomas Bayes tarafından geliştirilen ve karar vermede çok önemli yeri olan sayısal bir analiz tekniğidir. Klasik karar kuramında da kullanılmasına rağmen Bayes teoreminin gerçek yerinin modern istatistik karar kuramı olduğu ileri sürülebilir. Doğru cevap B'dir
18.Soru
Karar Ağacı oluşturulurken, nasıl bir yön izlenir?
Dikey doğrultuda soldan sağa doğru |
Yatay doğrultuda sağdan sola doğru |
Dikey doğrultuda sağdan sola doğru |
Yatay doğrultuda soldan sağa doğru |
Yatay doğrultuda yukarıdan aşağıya |
Karar Ağacı oluşturulurken, yatay doğrultuda soldan sağa doğru bir yön izlenir.
19.Soru
Hangi ölçüte göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi strateji tablosuna göre, maliyet yapılı problemlerde işlemi ile tespit edilir?
İyimserlik ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
En büyük olasılık ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü |
Uzlaşma ölçütü |
Kötümserlik ölçütüne göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi strateji tablosuna göre,maliyet yapılı problemlerde işlemi ile tespit edilir.
20.Soru
Karar seçeneklerinin hangi açıdan değerlendirileceği ya da kararı veren kişinin amaca ulaşma konusunda kabul edebileceği değere ilişkin tutumu aşağıdakilerden hangisidir?
Amaç |
Olasılık |
Sonuç |
Seçenek |
Kriter |
Karar seçeneklerinin hangi açılardan değerlendirileceği ya da kararı veren kişinin amaca ulaşma konusunda kabul edebileceği değere ilişkin tutumu karar kriteri olarak ifade edilir. Ev satın alma kararını vermek durumunda olan bir kişi işyerine, sağlık merkezine ve okullara yakınlığı, oda sayısı, ulaşım olanakları ve fiyatını göz önünde bulundurarak farklı ev seçeneklerini değerlendirir. Kişinin değerlendirmesinde kullandığı sayısal büyüklükler karar üzerinde etkili olan faktörler karar kriterine karşılık gelmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ