Karar Modelleri Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Benzetim modern anlamda hangi yıl kullanılmaya başlanmıştır?
1930 |
1940 |
1950 |
1960 |
1970 |
Benzetimin modern anlamda kullanımı, 1940 yılı sonlarında John Von Neumann ve Stanislaw Ulam’ın çalışmalarına Monte Carlo Benzetimi adını vermeleri ile başlamıştır. 1950’li yıllara gelindiğinde, iş bilgisayarlarının gelişimi ve işletme yönetiminde kullanımı ile benzetim bir yönetim aracı olarak gelişim göstermiştir.
2.Soru
İki bağlı düğümden akışın her iki yönde olduğunu gösteren bağlantı aşağıdakilerden hangisidir?
Akış |
Ağaç |
Yönlü bağlantı |
Yönlü olmayan bağlantı |
Düğüm |
Yönlü olmayan bağlantı: İki bağlı düğümden akışın her iki yönde olduğunu gösteren bağlantı biçimidir.
3.Soru
Hangisi benzetim yönteminin avantajlarındandır?
Benzetim modellemesi ve analizi zaman alıcı ve pahalı olabilmektedir. |
Benzetim sonuçlarını yorumlamak zordur. |
Analitik çözümlerin mümkün olduğu durumlarda kullanılmaktadır. |
Benzetim modelleri en iyi çözümü bulmak yerine alternatifleri karşılaştırır |
Benzetim yöntemi, hem analiz hem de tasarım aracıdır |
Benzetim yöntemi, hem analiz hem de tasarım aracıdır. Bu yöntem; hem mevcut sistemdeki olası değişikliklerin sistem üzerindeki etkisini belirlemek için bir analiz aracı hem de değişen koşullar altında yeni oluşturulacak bir sistemin performansını belirlemek için bir tasarım aracı olarak kullanılabilir.
4.Soru
Doğal durumlar | |||
Karar alternatifleri | İyi ekonomik durumda getiri=0,25 | Kötü ekonomik durumda getiri=0,75 | |
Alternatif 1 | 750 | 200 | |
Alternatif 2 | 620 | 380 | |
Alternatif 3 | 150 | 460 | |
Alternatif 4 | 515 | 365 |
Bir x işletmesi yöneticisi dört alternatif açısından hangisine yatırım yapmaya karar vermeye çalışmaktadır. Buna yönelik doğal durumlar ve alternatiflerin getireceği kar değerleri yukarıdaki tabloda verilmiştir. İşletme yöneticisi yatırım uzmanıyla görüşmesi sonucunda uzman yöneticiden 100birim ücret karşılığında piyasaya yönelik rapor hazırlayacağını bildirmiştir. Bu durumda tam bilginin beklenen değeri ne kadar olur ve yönetici ek bilgi almalı mıdır?
107.5 birim/almalı |
105 birim/almalı |
97.5 birim/almamalı |
102.5 birim/almalı |
92.5 birim/almamalı |
Tam bilgi durumunda beklenen karı bulmak için her doğal durum için en iyi değer alınarak olasılıklarla çarpılıp toplanır.
Tam bilgi durumunda beklenen kar=750*0,25+460*0,75=532,5
Risk ortamında beklenen değer ise bilinen beklenen değer ölçütüne göre yapılan hesaplama sonucunda bulunan değerler içinden en iyi olanıdır.
Birinci alternatif=750*0,25+200*0,75=337,5
İkinci alternatif=620*0,25+380*0,75=440
Üçüncü alternatif=150*0,25+460*0,75=382,5
Dördüncü alternatif=515*0,25+365*0,75=402,5
Sonrasında bu değerler arasından en büyüğü alınır. Mak(337.5,440,382.5,402.5)=440
Tam bilginin beklenen değeri=532.5-440=92.5 birim
Yatırım uzmanının istediği 100 birim ücret yüksek olduğundan işletme yöneticisi ek bilgi almamalıdır.
5.Soru
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak için doğal durumun olasılık değerinin kaç olması gerekir?
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak için doğal durumun olasılık değerinin kaç olması gerekir?
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak, gelecekte karar problemimizi etkiyecek doğal durum sayısının tek olması, diğer bir ifadeyle doğal durumun olasılık değerinin 1’e eşit olması anlamını taşır.
6.Soru
Aşağıdaki strateji tablosuna göre tam bilgi durumunda beklenen kar değeri nedir? ( X= ekonominin iyi durumu, Y =ekonominin kötü durumu)
22.5 |
25.5 |
27 |
15 |
26 |
Tam bilgi durumunda beklenen kar=50x0.5+4x0.5=27.
7.Soru
Tam bilginin beklenen değeri hesaplanırken ilk aşamada aşağıdakilerden hangisi dikkate alınır?
Risk ortamında beklenen kâr |
Tam bilgi olduğunda beklenen kâr |
Karar verme problemindeki seçeneklerin beklenen kârı |
Her bir doğal durumda ortaya çıkacak en iyi değer |
Her bir doğal durumun olasılık değeri |
Tam bilginin beklenen değerinin hesaplanması iki aşamadan oluşur. İlk aşamada ek bilgi öncesindeki olasılıklara göre hesaplanan, en iyi seçeneğin beklenen kâr değeri belirlenir. Bu değer risk ortamında beklenen kâr olarak ifade edilir.
8.Soru
Karar verme sürecinde doğal durumlar hakkında elde edilen bilgi tam ise bu duruma ne ad verilir?
Belirlilik |
Belirsizlik |
Tam bilginin beklenen değeri |
Beklenen değer |
Olasılık |
Karar verme sürecinde doğal durumlar hakkında elde edilen bilginin tam olması durumuna belirlilik adı verilmektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modelin fonksiyonlarından biri değildir?
Düşünceye yardım etme |
Tahmin etme |
Maliyet artışlarını denetleme |
Denemelere yardımcı olma |
Eğitime hizmet etme |
Modellerin,
• Düşünceye yardım etme,
• Haberleşmeye yardımcı olma,
• Eğitime hizmet etme,
• Tahmin etme,
• Denemelere yardımcı olma
gibi fonksiyonları bulunmaktadır (Erkut, 1992, s.1)
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğrusal ve doğrusal olmayan programlama modelleri arasındaki temel farklılıklardan birisi değildir?
Doğrusal olmayan bir modelde en iyi çözüm daima uygun çözüm bölgesinin uç noktasıdır. |
Doğrusal modelde amaç ve kısıt fonksiyonlarının tamamı doğrusal fonksiyonlar. |
Doğrusal olmayan programlama modellerinin kurulumu genellikle doğrusal programlama modellerinin kurulumuna göre daha zordur. |
Doğrusal olmayan modellerde amaç veya kısıt fonksiyonlarından en az biri doğrusal olmayan bir fonksiyon formundadır. |
Doğrusal programlama modeli için en iyi çözümü bulmada kullanılacak birden |
Doğrusal ve doğrusal olmayan programlama modelleri arasındaki temel farklılıklar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
• Daha önce de ifade edildiği gibi iki tür model arasındaki en temel fark, doğrusal modelde amaç ve kısıt fonksiyonlarının tamamı doğrusal fonksiyonlar iken, doğrusal olmayan modellerde amaç veya kısıt fonksiyonlarından en az biri doğrusal olmayan bir fonksiyon formundadır.
• Doğrusal bir modelde en iyi çözüm daima uygun çözüm bölgesinin uç noktası
olurken, bu durum doğrusal olmayan modeller için geçerli değildir. Bazı doğrusal olmayan modellerin en iyi çözümü, uygun çözüm bölgesinin içinde yer alan bir iç noktadır.
• Doğrusal olmayan programlama modellerinin kurulumu genellikle doğrusal programlama modellerinin kurulumuna göre daha zordur. Çoğunlukla, doğrusal olmayan modellerde amaç veya kısıt fonksiyonlarının matematiksel şekli bilinmez. Bu durumda modelin kurulabilmesi için eldeki veriye en uygun fonksiyon formunun belirlenmesi gerekebilir.
• Doğrusal programlama modeli için en iyi çözümü bulmada kullanılacak birden
çok algoritma bulunmaktadır. Doğrusal olmayan programlama modelleri için
amaç ve kısıt fonksiyonlarının matematiksel formuna göre geliştirilmiş algoritmalar bulunmakla birlikte, analitik yöntemlerle çözülemeyen doğrusal olmayan modeller için yaklaşık çözüm teknikleri kullanılmaktadır.
11.Soru
Gerçek bir sürecin ya da sistemin zaman içerisindeki işleyişini çeşitli kısıtlar altında değerlendirmek ve farklı şartlar altında sistemin davranışını anlamak için sistemin modelini oluşturmak ve bu model üzerinde deney yapma süreci ne olarak adlandırılır?
Analiz |
Benzetim |
Projelendirme |
Tasarım |
Kesikli olay |
Tanımda anlamı verilen ifade benzetimdir. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Üç doğal durum beş alternatifin olduğu kazanç yapılı bir karar problemine ilişkin strateji tablosu aşağıda verilmiştir. Buna göre en büyük olasılık ölçütü kullanıldığında en iyi kararın hangisi olduğunu belirleyiniz.
Alternatif 1 |
Alternatif 2 |
Alternatif 3 |
Alternatif 4 |
Alternatif 5 |
Tabloda yer alan doğal durumlar incelendiğinde en büyük olasılık değerinin 0.45’e eşit olduğu ve bu olasılığın Y doğal durumuna ilişkin olduğu görülmektedir. Buna göre diğer doğal durumlar göz ardı edilerek, Y doğal durumunda en yüksek kazanca karşılık gelen değerin 6200 olduğu ve dolayısıyla en iyi kararın da Alternatif 2’yi uygulamak olduğu kolayca görülebilecektir.
13.Soru
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak, doğal durumun olasılık değerinin kaç olması anlamı taşımaktadır?
0 |
0,5 |
0,9 |
1 |
2 |
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak, gelecekte karar problemimizi etkiyecek doğal durum sayısının tek olması, diğer bir ifadeyle doğal durumun olasılık değerinin 1’e eşit olması anlamını taşır.
14.Soru
Benzetim çalışmasında stokastik özellik gösteren değişkenlerin olasılık dağılımından rastgele sayılar seçme tekniğine ne ad verilir?
Monte carlo benzetimi |
Kesikli olay benzetimi |
Sürekli benzetim |
Belirli benzetim |
Olasılıklı benzetim |
Statik modeller genellikle istatistiksel sonuç türetebilmek için sistemden tesadüfi örneklemlerin çekilmesini sağlarlar ve bu nedenle Monte carlo benzetimi olarak da adlandırılırlar. Monte carlo benzetimi özel bir denemede yada benzetim çalışmasında stokastik özellik gösteren değişkenlerin olasılık dağılımından rastgele sayılar seçme tekniğidir. Olasılıklı ve analitik yöntemlerle çözebilme olasılığının düşük olduğu problemleri çözmede Monte carlo benzetiminden yararlanılır.
15.Soru
Bir fabrika müdürü, benzetim tabanlı analizler kullanarak işçilerin verimini artırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın sonucunda işçilerin verimi artmış olsa bile fabrika zararlı çıkmıştır. Fabrika müdürü hangi unsuru göz önünde bulundurmamıştır?
Tasarım safhası |
Sistem maliyeti |
İletişim safhası |
Kısıtlar |
Model kurma maliyeti |
Fayda maliyet yaklaşımı açısından, benzetim yöntemininin yol açtığı maliyet, elde edilecek faydadan düşük olduğunda yöntemin kullanımı önerilmektedir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Çok karmaşık yapıda, belirsizlik ortamında üst düzey yöneticiler tarafından verilen, sonucuna ilişkin etkilerin uzun zaman diliminde ortaya çıktığı kararlara ne ad verilir?
Stratejik kararlar |
Taktik kararlar |
Statik kararlar |
Dinamik kararlar |
Çok kriterli kararlar |
Stratejik kararlar; çok karmaşık yapıda, belirsizlik ortamında verilen, sonucuna ilişkin etkilerin uzun zaman diliminde ortaya çıktığı kararlardır. Bu kararlar işletmelerde üst düzey yöneticilerin yetki alanında yer alan, işletmenin varlığı ve devamlılığı üzerinde etkili kararlardır. Bu tür kararlara örnek olarak bir işletmenin yeni bir ürünü piyasaya sürme kararı, üretimde yeni bir teknolojiyi kullanma kararı verilebilir. Doğru cevap A 'dır.
17.Soru
''İki düğümü birbirine bağlayan, birbirinden ayrı bir dizi bağlantıdan oluşan yapıya ............ denir'' verilen tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Döngü |
Akış |
Bağlantı |
Yol |
Çizge |
İki düğümü birbirine bağlayan, birbirinden ayrı bir dizi bağlantıdan oluşan yapıya yol
(yörünge) adı verilir. İki düğüm arasında bir yol söz konusu ise bu iki düğüm birbirine
bağlı sayılır. Doğru yanıt D şıkkıdır.
18.Soru
A = [1 5 4]
[5 2 3]
[4 3 1]
Yukarıda verilen görsel hangi kavrama işaret etmektedir ?
Gradyan Vektörü |
Simetrik Matris |
Asal Minör |
Hessian Vektörü |
En İyi Çözüm |
Transpozesi kendisine eşit olan matrise simetrik matris denir.
19.Soru
Karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilen, bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirten öğeye ......................... adı verilmektedir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Karar düğümü |
Şans düğümü |
Bitiş düğümü |
Sonuç düğümü |
Dal |
Bitiş Düğümü karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilir. Bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirtir. Problemin karar veya maliyet yapılı olmasına göre bu nokta üzerinde toplam kâr veya maliyet gösterilir. Karar ya da şans dalından sonra bir bitiş düğümü varsa, bitiş düğümüne bağlanan dal, aynı zamanda bir bitiş dalı olur. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak için gelecekte karar problemimizi etkiyecek doğal durum olasılık değerinin aşağıdakilerden hangisi olması gerekir?
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
Geleceğe ilişkin tam bilgiye sahip olmak, gelecekte karar problemimizi etkiyecek doğal durum sayısının tek olması, diğer bir ifadeyle doğal durumun olasılık değerinin 1’e eşit olması anlamını taşır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ