Kent Sosyolojisi Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangi yüzyıllarda Avrupa ticaretinde canlanma görülmüştür?
9. yüzyıl |
11. ve 15. yüzyıl |
6. ve 7. yüzyıl |
16. yüzyıl |
17. yüzyıl |
11.yüzyıl ve 15.yüzyıl Avrupa’da ticari canlanma dönemidir. Bu canlanmanın arkasında yatan ivme dış ticaret ile bağlantısı olan uzun mesafeli ticaretidir. Ortaçağda kentlerin gelişiminde ticaretin ortaya çıkardığı orta sınıfın rolü büyüktür. Doğru yanıt B'dir.
2.Soru
Kent araştırmalarında eleştirel çalışmaların temel çıkış noktası nedir?
Kentleri emeğin yeniden üretiminde rol oynadığı |
Kentleri sermaye birikim süreçlerinde rol üstlendiği |
Kırdan kente göç edenlerin kentle bütünleşme sorunları yaşadığı |
Kapitalist kent formunun ve gelişiminin kapitalist gelişme yasalarından bağımsız olmadığı |
Kentsel değişme ve büyümenin bir grubun başka bir grubun alanını işgal ederek genişlemesini doğurduğu |
Eleştirel çalışmaların temel çıkış noktası kapitalist kent formunun ve gelişiminin kapitalist gelişme yasalarından bağımsız olmadığıdır. Doğru yanıt D'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi belli bir topluluğa ilişkin yoksulluğun en önemli belirtilerini tespit etmek, analiz yapmak ve çözüm yolları ortaya koymaya yardımcı olan anket çalışmasıdır?
Yaşam Standardı Ölçüm Anketleri |
İstihdam Anketleri |
Milli Gelir Hesapları |
Hane halkı anketleri |
Nitel ve Katılımcı Yoksulluk Analizleri |
Nitel ve Katılımcı Yoksulluk Analizleri: Nitel veriler özellikle “kim yoksuldur?” sorusuna uygundur. Nitel veri ve yaklaşımlar, belli bir topluluğa ilişkin yoksulluğun en önemli belirtilerini tespit etmek, analiz yapmak ve çözüm yolları ortaya koymaya yardımcı olur. Stratejik düzeyde, bu bilgiler yoksulluğun azaltılması, proje düzeyinde ise, bu bilgilere dayanarak yoksullara ulaşmak üzere projeler ve politikalar tasarlamak üzere kullanılır. Katılımcı yoksulluk değerlendirmesi özellikle, ekonomik şok dönemlerinin ardından, düşük gelirli hanelerin, gelir, istihdam ve hizmetlerin erişiminde belirsizlikler yaşadıkları zamanlarda kamu politikalarının planlama yapmalarında yararlı olabilir.
Hanehalkı anketleri: Hanehalkı anketleri gelir yoksulluğunu ölçmede vazgeçilmez
bir araç olabilir. Öncelikle yoksulluk sınırı belirlendikten sonra, hanehalkı anketlerinden elde edilen tüketim dağılımı verileriyle yoksulluk sınırının altında kalan nüfus oranı
belirlenir. Ancak, Hane halkı anketleri, kaynakların, özellikle gelir ve tüketimin hane
içinde nasıl dağıldığına ilişkin sınırlı bir bilgi verir. Nüfus sayımı tüm nüfusu kapsarken, bu anketler sadece küçük bir alt grup üzerinde gerçekleştirilir. Örnekleme alınacak haneler son derece dikkatli bir biçimde seçilir, böylece anketin sonuçları ülkede ve
ülkenin farklı yerlerindeki yaşam koşullarını doğru bir biçimde temsil yeteneğine sahip
olur.
Milli Gelir Hesapları: Milli Gelir Hesapları da birçok ülkede gelir yoksulluğunu tahminleri yapmak için kullanılır. Hane halkı anketlerine dayalı gelir dağılımdaki değişiklikler uygulanarak, milli gelir hesaplarından alınan özel tüketim harcamalarındaki değişiklikler tahmin edilir. Milli gelir hesapları kullanılarak yoksulluk kafa sayımı ölçümü yapılır.
Yaşam Standardı Ölçüm Anketleri: Yaşam Standardı ölçüm Anketleri ve diğer çok konulu anketler genellikle yoksulluğun ölçümü ve çözümlemesinde önemli araçlardır. Bu anketler, hane halkı harcamaları ve geliri, sağlık, eğitim, istihdam, göç, tarım, konut, arsa, mal-mülk sahipliği ile hizmetlere ve toplumsal programlar gibi konularda veri toplar.
İstihdam anketleri, istihdam ve işsizlik örüntüleri ve dalgalanmaları üzerine bilgiler içerir. Bunlar;
a. hane halkı geliri;
b. demografik
c. hane özelliklerini içerir.
Bu konulara ilişkin veriler, istihdam istatistikleri, gelire dayalı yoksulluk göstergeleri ve temel hizmetlere erişim göstergelerine kaynaklık eder.
4.Soru
Osmanlı şehir kurma uygulamalarından biri olarak şehirlerin imarı, ihyası, âbat edilmesi, nüfuslandırılması, huzur ve güvenliğinin temini ve iaşesinin (gıda) temini gibi şehircilik ve şehirleşme faaliyetlerine ne denir?
Tahrir |
Şenlendirme |
Sancak |
Külliye |
Lonca |
Osmanlı şehir kurma uygulamalarından biri olarak şehirlerin imarı, ihyası, âbat edilmesi, nüfuslandırılması, huzur ve güvenliğinin temini ve iaşesinin (gıda) temini gibi şehircilik ve şehirleşme faaliyetlerine şenlendirme denir. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
I. Yeni bankaların açılması
II. Ülke çapında demiryolu ağlarının inşa edilmesi
III. Anadolu kentlerinde fabrikaların kurulması
Yukarıdakilerden hangisi Erken Cumhuriyet Dönemi’nde ülkenin mekânsal stratejisini oluşturan temel unsurlardandır?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II |
II ve III |
Erken Cumhuriyet Dönemi’nde ülkenin mekânsal stratejisini oluşturan temel unsurlar Ankara’nın başkent seçilmesi, ülke çapında demiryolları ağlarının inşa edilmesi ve Anadolu kentlerinde fabrikaların kurulmasıdır.
6.Soru
Mekânsal ve çevresel konuların her zaman sosyal ilişkilerin bölümü ve parçası olduğu anlamına gelen bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyo-mekansal bakış |
Sosyo-kültürel bakış |
Sosyo-mimari bakış |
Sosyo-ekonomik bakış |
Sosyo-demokratik bakış |
Kent sosyolojisine sosyo-mekânsal bir bakış, mekânsal ve çevresel konuların her zaman sosyal ilişkilerin bölümü ve parçası olduğu anlamına gelmektedir. Doğru yanıt A'dır.
7.Soru
Kapitalist tarzda örgütlenen işletmeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Sadece kar amaçlı olarak organize olurlar
|
Ücretli emek gücü istihdam ederek üretim ve pazarlamayı gerçekleştirirler
|
Diğer tarımsal üretici kategorilerinde olduğu gibi toprak mülkiyetine sahip olmak zorunludur
|
Göreli olarak yüksek sermaye birikimine sahip olmak bu tip işletmelere gerek alanında uzmanlaşmış personel istihdam etme gerekse üretim sürecinde verimlilik artırıcı girdileri optimal düzeyde ve kalitede kullanma imkânı sunar |
Yatırımlarını hayvancılık, pamuk, tütün üretimi ve pazarlanması gibi daha yüksek kâr olanaklarının bulunduğu üretim kollarında yoğunlaştırmaktadır |
Kapitalist tarzda örgütlenen işletmeler ise sadece kâr amaçlı olarak organize olurlar ve ücretli emek gücü istihdam ederek üretim ve pazarlamayı gerçekleştirirler. Diğer tarımsal üretici kategorilerinden farklı olarak kapitalist tarımsal işletmelerde toprak mülkiyetine sahip olmak gibi bir zorunluluk yoktur. Göreli olarak yüksek sermaye birikimine sahip olmak bu tip işletmelere gerek alanında uzmanlaşmış personel istihdam etme gerekse üretim sürecinde verimlilik artırıcı girdileri (kimyasal gübre, ıslah edilmiş tohumluk, tarımsal ilaç, zirai alet ve makineler vb.) optimal düzeyde ve kalitede kullanma imkânı sunar. Ücretli emek kullanımının ilave bir maliyet unsuru oluşturması ve tarımın evrensel özelliklerinde bahsinde açıklandığı gibi sermayenin devir hızının düşük ve tarımın göreli olarak riskli bir sektör oluşu tarımsal kapitalist işletmelerin hayvancılık, pamuk, tütün üretimi ve pazarlanması gibi daha yüksek kâr olanaklarının bulunduğu üretim kollarında yatırımlarını yoğunlaştırmalarına sebep olur.
8.Soru
I- Çok uluslu şirketlerin genel merkezlerinin hangi şehirde olduğu
II- Haberleşme ağlarının merkezi oluşu
III-Uluslararası bankacılık
IV-Stratejik şirket hizmetleri
V- Büyük limanları bünyesinde barındırması
Yukarıda verilen hangi kıstaslar Cohen için bir şehrin uluslararası ticari faaliyetlerin merkezi olmasını sağlamaktadır?
I-II ve III |
I-III ve V |
III ve IV |
Yalnız II |
I-III ve IV |
Cohen’ e göre gerçek dünya kenti uluslararası ticaret kurumlarının büyük bir bölümünü içinde barındıran meka^nlardır. Bir şehrin uluslararası ticari faaliyetlerin merkezi olması için Cohen tarafından kullanılan kıstaslar I-III-ve IV nolu görüşlerdir.
9.Soru
6360 Sayılı Yasa hangi tarihte yürürlüğe girmiştir?
1920 |
1950 |
1980 |
2000 |
2012 |
Yerelleşme merkezileşme dinamikleri açısından dikkat çekici bir başka gelişme 6360 sayılı Yasa ile yapılan düzenlemeler sonrası yerel yönetimler alanında ortaya çıkan yeni durumdur. 2012 yılında yürürlüğe giren bu yasa ile 2014 Yerel Seçimlerinden itibaren geçerli olmak üzere, büyükşehir sayısı 16’dan 30’a yükseltilmiştir. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
"_____________, kentle bütünleşmek isteyen ancak kapitalist sistemin getirdiği
dengesiz gelişme ve çarpıklıkların sonucu bunu gerçekleştiremeyen, kentin hizmet ve olanaklarından da yararlanamayan kişidir." Aşağıdakilerden hangisi boşluğa gelmelidir?
Sakıncalı Öteki |
Sömürülen/Dezavantajlı Öteki |
Kent Yoksulu |
Haksız Kazanç Sahibi |
Varoşlu |
Sömürülen/Dezavantajlı Öteki, kentle bütünleşmek isteyen ancak kapitalist sistemin getirdiği dengesiz gelişme ve çarpıklıkların sonucu bunu gerçekleştiremeyen, kentin hizmet ve olanaklarından da yararlanamayan kişidir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Gecekonduların kat karşılığı verilmesi hangi dönemdedir?
1940-50 |
1950-60 |
1960-70 |
1970-80 |
1980-90 |
Cevap E
12.Soru
Türkiye’de tarımda makineleşmenin yaygınlaştığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
1945-1950
|
1950-1960
|
1960-1980
|
1980-2000 |
2000 Sonrası |
Tarımda makineleşme hamlesi Marshall yardımları kapsamında ithal edilen traktörlerin öncelikle büyük toprak sahiplerinin kullanımı ile önemli tarımsal üretim ve verim artışları sağlayan, dolayısıyla üretici kategorileri açısından yapısal olarak nitelenebilecek ekonomik ve sosyal dönüşümlere yol açan bir hamledir. Buna göre Demokrat Parti döneminin başı ve sonu itibariyle (1950-1960) traktör sayısında gerçekleşen üç katlık artış neticesinde traktörle işlenen tarımsal alan miktarında da yaklaşık üç katlık bir artış gerçekleşmiştir.
13.Soru
Bugün elimizde olan kaç tane tahrir defteri ile neredeyse tüm Osmanlı kazaları ile ilgili bilgiler takip edilebilmektedir?
2.000 |
2.500 |
3.000 |
3.500 |
4.000 |
Bugün elimizde olan dört bin civarındaki tahrir defteri ile neredeyse tüm Osmanlı kazaları ile ilgili bilgiler takip edilebilmektedir.
14.Soru
Ölçeği ne olursa olsun bir miktar toprağa ve üretim araçları mülkiyetine sahip olup, öncelikli hedefi bu mülkiyet sahipliğini kullanarak kendisinin ve ailesinin yeniden üretimini gerçekleştirmek olan ve geçim için zorunlu biçimde ücret gelirine bağlı bulunmayan üretici kategorisine ne ad verilmektedir?
Küçük üreticilik |
Mevsimsel üreticilik |
Kentsel üreticilik |
Kırsal üreticilik |
Ailesel üreticilik |
Küçük üreticilik, ölçeği ne olursa olsun bir miktar toprağa ve üretim araçları mülkiyetine sahip olup, öncelikli hedefi bu mülkiyet sahipliğini kullanarak kendisinin ve ailesinin yeniden üretimini gerçekleştirmek olan ve geçim için zorunlu biçimde ücret gelirine bağlı bulunmayan üretici kategorisidir.
15.Soru
“Yüzde 25 Kuralı”, her üreticiden 50 tona kadar ki hububat üretiminin %25’inin, saptanan sabit fiyatlardan devlete teslim etmesi zorunluluğudur. Buna göre aşağıdaki yüzdeliklerden hangisine göre 100 ton ve üzeri üretimin saptanan ücretin karşılığında devlete teslim edilmesi gerekir?
25 |
35 |
50 |
60 |
75 |
“Yüzde 25 Kuralı”, her üreticiden 50 tona kadar ki hububat üretiminin %25’inin, saptanan sabit fiyatlardan devlete teslim etmesi zorunluluğudur. Uygulama 50 tona
kadar olan üretimin yanı sıra 50-100 ton arasındaki üretimin %35’inin ve 100
tonun üzerindeki üretimin %50’sinin saptanan fiyatlardan devlete verilmesini
gerektirmektedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerin hangisi "En temel özelliği, merkezi yönetimin gücünü sınırlamayı hedefleyen bir yerinden yönetim yaklaşımıyla yerel yönetimlerin güçlendirilmesi olarak tanımlanmıştır?"
Kamu Yönetimi Reformu Tasarısı |
Özelleştirme |
Patronaj |
Toplu Konut Yasası |
5112 Sayılı Belediye Kanunu |
AKP iktidarının 2000’li yılların ilk yarısında yerel yönetimlere yönelik en önemli çıkışı Kamu Yönetimi Reformu Tasarısı’dır. Bu tasarının ana hatları itibariyle en temel özelliği, merkezi yönetimin gücünü sınırlamayı hedefleyen bir yerinden yönetim yaklaşımıyla yerel yönetimlerin güçlendirilmesi olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kentlerin ortaya çıkmasıyla oluşan kentleşme sürecinin sonuçlarından birisidir?
Kentsel Süreç |
Kentsel Yığılma |
Kentsel Algı |
Kent Yaşamı |
Kentsel Dönüşüm |
Kentsel çevre ya da kentsel yığılma, kentlerin ortaya çıkmasının ve ardından gelen kentleşme süreçlerinin sonuçlarıdır. Tarihte kentleşmenin kökleri yaklaşık 10.000 yıl kadar geri gitmektedir.
18.Soru
Saskie Sassen'in çalışmalarında üzerinde durmadığı noktalara eğilen Taylor, küresel kentlerin hangi özelliğine vurgu yapmaktadır?
Küresel kentlerin önde gelen sektörlerde yeniliklerin üretimini de içeren üretim merkezleri olması. |
Küresel kentlerin finans ve uzmanlaşmış hizmet şirketleri için kilit yerleşimler olması. |
Küresel kentlerin dünya ekonomisinin yeni örgütlenmesi içinde çok yoğun komuta merkezleri haline gelmesi. |
Küresel kentlerin birbiri ile bağlanırlığı. |
Küresel kentlerin üretilen ürünlerin ve yeniliklerin piyasaları olması. |
Taylor, Sassen'in çalışmalarında eksik bırakılmış olan kentler arası bağlanırlık konusunu çalışmalarına yönelmiştir. Taylor, merkez ve kompleksler üzerine odaklanma yerine, dünya şehri ağı olarak bunların birbirlerini nasıl etkilediği sorunsalı üzerinde durmuştur. kent sosyologu Castells'in küreselleşme ve küresel kent alanında ağlar fikrinden etkilenen Taylor, öncü dünya kentleri olarak nitelendirdiği küresel kentleri dünya kentleri hizmet sektörlerinin merkezleri ve aynı zamanda küresel düzlemde işleyen ağları birbirine bağlayan birer düğüm noktaları olarak tanımlamaktadır. Küresel alana yayılmış büyük ve güçlü ağları, diğer bir söylemle merkezi ağları; birbirine bağlayan kentler küresel kentlerdir. Taylor küresel ölçekte kentlerin birbiri ile bağlanırlığına vurgu yapmaktadır. Dünyadaki diğer bütün kentlerle bağlanırlığı yüksek olan ve bu bağlanırlık ağında stratejik öneme sahip düğüm noktalarını oluşturan kentler dünyadaki öncü kentlerdir.
19.Soru
Kent hayatının; insanların yaşaması için gerekli olan kentin kıt kaynaklarını içeren biyotik düzey ve toplumun değer, norm, örf ve adetlerini içeren kültürel düzey olarak iki düzeyde örgütlendiğini ifade eden Chicago Okulu üyesi aşağıdakilerden hangisidir?
Robert Ezra Park
|
Roderich McKenzie
|
Ernest Burgess
|
Louis Wirth |
Manuel Castells |
Robert Ezra Park, kent hayatının biyotik ve kültürel olmak üzere iki düzeyde örgütlendiğini ifade eder.
20.Soru
Azalan marjinal fayda ilkesi tarımsal üretim süreçlerine hangi yönde nasıl yansımaktadır?
Yeni doğan her bireyin tarımsal ürünlerin kaynağını oluşturduğu gıda ürünlerine potansiyel talep oluşturması |
Gıda ürünlerine talebin asgari düzeyin altına inmesinin mümkün olmaması |
Gıda ürünlerine olan sürekli talebin tarımsal üreticiler açısından avantajlı olması |
Gıdaya olan talebin tatmin noktasından sonra düşecek olmasının tarım ürünlerinin her zaman belli bir miktarda üretilmesine sebep olması |
Gıda ürünlerine olan sürekli talebin tarımsal üreticiler açısından dezavantajlı olması |
Azalan marjinal fayda ilkesi gereğince tüketimde tatmin noktasına ulaştıktan sonra tüketicilerin gıda ürünlerine olan talep düzeyleri aşamalı olarak düşeceğinden, tarımsal üreticilerin üretimlerini belirli bir düzeyin üzerine çıkarmaları fiyatları aşağı doğru iter ve kendi gelir düzeyleri açısından olumsuz bir sonuç doğurur. Doğru yanıt D seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ