Kent Sosyolojisi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Artan nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu.
- Emeğin uzmanlaşması: zanaatkâr, tüccar, din adamı gibi uzmanlaşmanın artması,
- Tapınakların hâkimiyetinde kurulan kentsel mekânlar,
- Yazının icadı: bilginin işlenmesi için sayısal ve alfabetik belirtme sistemleri vardır.
- Sanatlarının gelişmesi: sanat, müzik gibi giderek rafine edilmiş kültürel ifade formları
olmalıydı.
olmalıydı.
Yukarıdakilerden hangisi / hangileri V. Gordon Childe tarafından belirlenen kentsel devrimin özellikleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
Hepsi |
Hiçbiri |
Gordon Childe kentsel devrimi aşağıdaki özelliklerle açıklamıştır:
1. Artan nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu.
2. Emeğin uzmanlaşması: zanaatkâr, tüccar, din adamı gibi uzmanlaşmanın artması
3. Tapınakların hâkimiyetinde kurulan kentsel mekânlar
4. Hinterland için gıda üretiminin kontrolü ve artı ürünün depolanması. Toplum üzerinde
mutlak kontrole sahip bir egemen sınıf vardır: Rahip, askeri liderler ve yetkililer egemen sınıfın yönetici sınıfını oluştururlar.
5. Yazının icadı: bilginin işlenmesi için sayısal ve alfabetik belirtme sistemleri vardır.
6. Sanatlarının gelişmesi: sanat, müzik gibi giderek rafine edilmiş kültürel ifade formları
olmalıydı.
7. Bilimlerin gelişimi: tahmin, ölçüm ve standardizasyon kayıtları tutmak için (örneğin vergi) gerekliydi.
8. Diğer merkezler ile uzun mesafeli ticaret mevcuttu.
9. Artık akrabalık yerine aidiyet yaşanılan yere bağlıydı.
Doğru yanıt D'dir.
2.Soru
2010 yılında nüfusun yüzde kaçından fazlası kentlerde yaşamaktadır?
%20’sinden |
%30’unden |
%40’ınden |
%50’sinden |
%60’ınden |
2010 yılında nüfusun %50’sinden fazlası kentlerde yaşamaktadır.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.
3.Soru
Küçük meta üreticiliğine olan devlet desteğinin azaltıldığı ve küçük üreticilerin çeşitli direnç mekanizmalarını devreye sokmak zorunda kaldığı dönem hangisidir?
1923- 1950 |
1950- 1960 |
1960- 1980 |
1980- 2000 |
2000- 2010 |
1980-2000 dönemi, küçük meta üreticiliğine olan devlet desteğinin azaltıldığı ve küçük üreticilerin çeşitli direnç mekanizmalarını devreye sokmak zorunda kaldığı dönem olarak tanımlanmaktadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihsel süreçteki sosyoekonomik örgütlenmelerden biri değildir?
İlkel kolektif tarım |
Şehirli tarımı |
Feodal tarım |
Aile tipi tarım |
Kapitalist tarım |
Tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur.
Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarımköylü tarımı-küçük meta
üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Aşağıdaki hangi yaklaşıma göre Keynesçi dönemde devlet farklı gruplar arasındaki tartışma ve pazarlıklarda hakem konumundadır?
Çoğulcu yaklaşım |
Markist yaklaşım |
Yönetimci yaklaşım |
Araçcı yaklaşım |
Post-madernist yaklaşım |
Çoğulcu kurama bireyler ve birey temelli grupların siyasal davranışlarına ve bu siyasal davranışların devletin karar verme süreçleri üzerindeki etkisine odaklanır. Modern toplumlarda her biri özgün koşula sahip birçok alan vardır ve alanların tek bir kesim, kurum ya da grup tarafından kontrol edilmesi mümkün değildir. Güç toplumsal gruplar ve kurumlar arasında dengeli dağılmıştır. Birey temelli grupların ön plana çıktığı kentsel ortamda, devlet kendi başına bir güç ya da karar verici olmaktan çok, farklı gruplar arasındaki tartışma ve pazarlıklarda hakem konumundadır. Doğru yanıt A'dır.
6.Soru
Küresel ekonomi ile ortaya çıkan yeni kent oluşumunu tanımlamak için dünya kenti kavramını değil, küresel kent kavramını türeten isim aşağıdakilerden hangisidir?
Saskie Sassen |
Fuat Ercan |
Robert Cohen |
John Friedmann |
Peter Hall |
Küresel ekonomi ile ortaya çıkan yeni kent oluşumunu tanımlamak için dünya kenti kavramını değil, küresel kent kavramını türeten Saskie Sassen'dir.
7.Soru
Türkiye’nin kentleşme sürecinde Planlı Kalkınma Dönemi olarak adlandırılan dönem hangi yılları kapsamaktadır?
1923-1950
|
1950-1960
|
1960-1980
|
1980-2000 |
2000 ve sonrası |
Türkiye’nin kentleşme süreci aşağıda belirtilen dört dönem çerçevesinde incelenmektedir. Kentsel gelişim süreci, siyasal, ekonomik ve toplumsal ilişkiler açısından mekânsal örgütlenme, kurumsal örgütlenmeler, planlama, yasal düzenlemeler, konut ve ulaşım alanlarında ele alınmaktadır. Bu dönemler şunlardır: 1. Erken Cumhuriyet Dönemi: 1923-1950 2. Göç ve Hızlı Kentleşme Dönemi:1950-1960 3. Planlı Kalkınma Dönemi: 1960-1980 4. Neoliberal Kentleşme Dönemi: 1980-2000.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küçük üreticilik için doğru değildir?
Küçük ölçekli bir toprağa sahiplerdir. |
Üretim araçları mülkiyetine sahiplerdir. |
Öncelikli olarak kendisi ve ailesi için üretimi gerçekleştirir. |
Geçim için zorunlu geçim ücretine bağlı değildir. |
Karşılıksız olarak kendi hane halkı emeğini kullanma olanağına sahiplerdir. |
Küçük üreticilik, ölçeği ne olursa olsun bir miktar toprağa ve üretim araçları mülkiyetine sahip olup, öncelikli hedefi bu mülkiyet sahipliğini kullanarak kendisinin ve ailesinin
yeniden üretimini gerçekleştirmek olan ve geçim için zorunlu biçimde ücret gelirine
bağlı bulunmayan üretici kategorisidir. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Geçinebilmek için içinde bulunulan toplumun ortalama yaşam standardının altında bir gelir ve tüketime sahip olmasına ne ad verilir?
İnsani yoksulluk |
Mutlak yoksulluk |
Göreli yoksulluk |
Yoksulluk |
Küresel yoksulluk |
Geçinebilmek için içinde bulunulan toplumun ortalama yaşam standardının altında bir gelir ve tüketime sahip olmasına göreli yoksulluk denir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.
10.Soru
I. Bedestenler
II. Han ve dükkanlar
III. Öğrenciler
IV. Alimler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Osmanlı döneminde vakıflar sayesinde gelir elde etmişlerdir?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Hepsi |
Osmanlı şehirlerinde bedesten, han ve dükkânlardan başlayarak neredeyse tüm kamusal eserlerin ve işlevlerin “vakıf” olması ve vakıf mekanizması ile yönetilmesi esas olarak şehirlerin önemli bir kısmının vakıf mülkü olduğunu da göstermektedir. Ayrıca, sadece binaların değil, şehirde yardıma ihtiyacı olan öğrencilerin, alimlerin, fakir fukaranın da hayatta kalması bu yüzlerce, binlerce küçüklü büyüklü vakıf sayesinde olmuştur. Doğru yanıt E seçeneğidir.
11.Soru
İstanbul’da ilk yoğun gecekondu yerleşmesi 1947’de nerede oluşmuştur?
Adalar
|
Maltepe
|
Beykoz
|
Zeytinburnu |
Aksaray |
Çözüm: İstanbul’da ilk yoğun gecekondu yerleşmesi 1947’de Zeytinburnu’nda oluştu. Mülkiyeti karışık, vakıflar denetimindeki bu alan, tarım ve hayvancılık yapılmak üzere icara veriliyordu.
12.Soru
Eski kent merkezlerinin özellikle yeni orta sınıf tarafından yeniden keşfedilmesi ve kent merkezinde yaşayan işçi sınıfı ile diğer kent yoksullarının yerinden edilmesine ne denmektedir?
Soylulaştırma |
Canlandırma |
Yenileme |
Yeniden İnşa |
Yeniden geliştirme |
Soylulaştırma: Eski kent merkezlerinin özellikle yeni orta sınıf tarafından yeniden keşfedilmesi ve kent merkezinde yaşayan işçi sınıfı ile diğer kent yoksullarının yerinden edilmesidir.
13.Soru
Gelir yetersizliğine bağlı olarak eğitimsiz ve sağlıksız olmanın sonucunda aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar?
Fiziki sermaye varlığının olmayışı
|
Kamu hizmetlerinde eksiklik
|
Niteliksiz insan sermayesi
|
Düşük toplumsal sermaye |
Tüketim yetersizliği |
Gelir yetersizliğinin yoksulluğun yeniden üretimindeki en önemli etkilerinden biri olan “niteliksiz insan sermayesi” eğitimsiz ve sağlıksız olmanın getirdiği stres, iyi beslenememe, eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaşamamanın sonucu olarak ortaya çıkar.
14.Soru
Kentin ayrı bir çalışma nesnesi olarak ortaya çıkışı ilk kez hangi kuramcılar vasıtasıyla gerçekleşmiştir?
Chicago Okulu Kuramcıları
|
Yeni Kent Kuramcıları
|
Dünya Kenti Kuramcıları
|
Klasik Kuramcılar |
Küresel Kent Kuramcıları |
Kentin ayrı bir çalışma nesnesi olarak çözümlenmesi ve sistematik bir kent kuramı oluşturmaya yönelik ilk çabalar Chicago Okulu ile başlamıştır.
15.Soru
1700'lü yıllar esas alındığında aşağıdaki Osmanlı şehirlerinden hangisi 80.000-100.000 kişiden daha az bir nüfusa sahiptir?
Şam |
Kahire |
İzmir |
Bağdat |
Halep |
1700’lü yıllar esas alınırsa, ticaret ağları üzerinde bulunan Sofya, Ankara, Erzurum gibi şehirler ile şehzade şehirleri olarak bilinen Manisa, Amasya ve Trabzon 15.000’in altında nüfusa sahip şehirlerdir. Liman şehirleri olan Selânik ve İzmir ile Osmanlıların eski başkentleri olan Bursa ve Edirne gibi şehirler ise 15.000’den fazla ama 50.000’den az nüfusa maliktir. 80.000-100.000 nüfustan fazla büyüklüğe sahip şehirler ise Emevî, Abbasî, Selçuklu, Eyyübî, Fatımî ve Memlukler gibi büyük devlet yapılarına payitahtlık (başkentlik) yapan Şam, Kahire, Bağdat ve büyük ticaret şehri Halep’tir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
16.Soru
Osmanlı mali ve iktisadi sistemi uyarınca bir köylü ailesinin bir çift öküzle işleyerek geçimini sağlayabileceği büyüklükteki toprak üzerindeki tasarruf hakkını gösterir sisteme ne ad verilmektedir?
Tımar sistemi |
Hane halkı sistemi |
Aileye dayalı toprak sistemi |
Çift hane sistemi |
Feodal sistem |
Çift hane sistemi, Osmanlı mali ve iktisadi sistemi uyarınca bir köylü ailesinin bir çift öküzle işleyerek geçimini sağlayabileceği büyüklükteki toprak üzerindeki tasarruf hakkını gösterir bir sistemdir. Söz konusu tasarruf hakkı karşılığında köylü aileleri devlete vermekle yükümlü oldukları vergileri ödedikleri müddetçe toprağı babadan oğula geçer biçimde işlemeye devam etmekte idiler
17.Soru
"1980 sonrasında yaşanan dönüşüm ve bunu hazırlayan yeniden yapılandırma programının temel hedefi, emeğin yeniden üretimini merkeze alan bir __________________________ modelinden sermayenin yeniden üretimine öncelik veren, ______________________________ temelli bir kent yönetimi modeline geçişin sağlanmasıydı."
Yukarıda verilen boşlukları sırasıyla aşağıdakilerden hangi ikisi doğru şekilde tamamlar?
kent yöneticiliği - kent işletmeciliği ve girişimciliği |
kentsel ikilik - kent yöneticiliği |
kent işletmeciliği ve girişimciliği - kent yöneticiliği |
kentsel solculuk - kentsel ikilik |
kent yöneticiliği - kentsel solculuk |
1980 sonrasında yaşanan dönüşüm ve bunu hazırlayan yeniden yapılandırma programının temel hedefi, emeğin yeniden üretimini merkeze alan bir kent yöneticiliği modelinden sermayenin yeniden üretimine öncelik veren, kent işletmeciliği ve girişimciliği (urban entrepreneurialism) temelli bir kent yönetimi modeline geçişin sağlanmasıydı.
Doğru cevap A seçeneğidir.
18.Soru
I. İlkel kolektif tarım
II. Feodal tarım
III. Aile tipi tarım
IV. Küçük meta üretimi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri tarihsel süreçte yer alan tarımsal üretimdeki sosyoekonomik örgütlenme biçimleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve III |
II ve IV |
II, III ve IV |
Hepsi |
Günümüze kadar olan tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur. Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarım-köylü tarımı-küçük meta üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
19.Soru
1980 dönemi kentleşmesinin sosyo-ekonomik çerçevesinde Yerinden Etme şu ...................şekilde özetlenebilir. Cümlesinde noktalı yerlere hangi şık gelmelidir?
Kendi politikaları arasına alarak öncelikli kılmışlardır. |
Konut sorunu ve yoksulluk sorunun ortaya çıkmasıdır. |
Kafeler, restoranlar, barlar ve her türlü butik mekânlar, ortaya çıkmıştır. |
Bu dönemde kentsel estetik anlayışının çok fazla öne çıktığı görülür. |
Kamusal mekânda daha fazla görünür olmaya başlamıştır. |
1980 dönemi kentleşmesinin sosyo-ekonomik çerçevesinde Yerinden Etme sırasında konut sorunu ve yoksulluk sorunu öne çıkmıştır.
20.Soru
I. Merkezileşme çabaları özellikle 1930’lu yıllarda belirgin hale gelen liberal gelişme stratejisi tarafından desteklenmiştir.
II. Ekonomik yatırımların merkezi yönetimin kontrolünde olması merkezileşme çabalarını güçlendirmiştir.
III. Merkezileşmenin en önemli sonuçlarından biri, kentsel yatırımların ve hizmetlerin olabildiğince maksimuma çıkarılmasıdır.
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri hangileri doğrudur?
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Merkezileşme çabaları özellikle 1930’lu yıllarda belirgin hale gelen devletçi gelişme stratejisi tarafından da desteklenmiştir.
Ekonomik yatırımların merkezi yönetimin kontrolünde olması, siyasal merkezi güç ilişkilerini de önemli bir konuma getirmiş ve merkezileşme çabalarını güçlendirmiştir.
Merkezileşme ve kaynakların merkezi yönetimin aracılığı ile sanayileşmeye yönlendirilmesinin en önemli sonuçlarından biri, kentsel yatırımların ve hizmetlerin olabildiğince minimuma indirilmesidir.
Görüldüğü üzere I ve III numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II numaralı maddeyi içeren A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ