Kentler, Planlama ve Afet Risk Yönetimi Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 15 Soru1.Soru
Endüstri Devrimi öncesinde hangilerinin bulunması kentlerin gelişiminde önemli rol oynamıştır?
Elektirik - Ampul - Telefon |
Tekerlek-Buharlı makine-Beton |
Pusula – Barut -Matbaa |
Elektirik-Matbaa –Buharlı makine |
Telefon – Pusula –Barut |
Endüstri devrimi öncesinde pusula, barut ve matbaanın keşfi kentlerin dönüşümünde büyük rol oynamıştır. Pusulanın keşfi ile Amerika kıtası keşfedilmiştir. Barutun keşfi eski kent surlarının işlevlerini yitirmelerine neden olmuştur. Matbaanın keşfi ile de Rönesans döneminin entelektüel bilgi birikimi yaygınlaşmıştır.
2.Soru
"Yerin ve mekanın farklı büyüklüklerinin şehir ve bölge planlama sürecinde anlamlı, anlaşılabilir ve kavranabilir bir şekle getirilmesinde kullanılan soyutlama düzeyi olarak ifade edilebilir." Verilen tanım aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
Ölçek |
Alan |
Sınır |
Plan |
İşlev |
Ölçek, yerin ve mekanın farklı büyüklüklerinin şehir ve bölge planlama sürecinde anlamlı, anlaşılabilir ve kavranabilir bir şekle getirilmesinde kullanılan soyutlama düzeyi olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla doğru cevap A seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Anadolu’daki ilk yerleşim bölgelerinden biridir?
Doğu Anadolu |
Trakya |
Akdeniz |
Marmara |
Karadeniz |
Anadolu’da ilk yerleşimleri incelediğimizde Güneydoğu Anadolu, Orta Anadolu ve biraz daha gecikmeli bir gelişme ile Trakya olmak üzere üç alt bölge tanımlanabilir.
4.Soru
Türkiye’de belediyelerde imar planlarının sunulduğu merci neresidir ?
Belediye başkanı |
Belediye meclisi |
Belediye mimarları |
Belediye başkan yardımcısı |
Belediye mühendisleri |
Türkiye’de belediyelerde imar planlarının sunulduğu merci belediye meclisidir.
5.Soru
Zengin doğal niteliği olan bir yerin planda yapılaşmaya yönelik bir kullanıma ayrılması, kent planlamada hangi temel ölçüte uygun değildir?
Söz konusu kullanımların ayrıldıkları yerlere uygun olması |
Planlama kademeleri arasındaki tutarlık |
Her planın kendi içinde tutarlığının olması |
Yer Seçimi ve Bölgelemenin Tek Başlarına Belirleyici Olmaması |
Planlamada Belirsizliklerin Giderilmesi |
Kent planlama kararları verilirken birbirlerini desteklemesi ve birbirleriyle karşılıklı besleme ilişkisi içinde olması gereken üç temel ölçüt bulunmaktadır.
Birinci ölçüt, planlama kademeleri arasındaki tutarlıktır.
İkinci ölçüt, her planın kendi içinde tutarlığının olmasıdır (işlevsel birliktelik).
Sonuncu ölçüt ise, söz konusu kullanımların ayrıldıkları yerlere uygun olmasıdır. Zengin doğal niteliği olan bir yerin planda yapılaşmaya yönelik bir kullanıma ayrılması, kullanımın yere uygun olmaması durumuna örnek olarak verilebilir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi arkeolog Childe’e göre bir yerleşmenin kent olabilmesi için sahip olması gereken özellikler arasında gösterilemez?
Nüfus yoğunluğu |
Tarım dışı aktivitelerin varlığı |
Artı ürünün fazlalığı |
Kamusal yapıların varlığı |
Yönetici sınıfın varlığı |
Childe’e göre (1950) bir yerleşmenin kent olabilmesi için aşağıda sıralanan ve birbirleri ile doğrudan bağlantılı özelliklerin bulunması gerekir. Bunlar; nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu, tarım dışı aktivitelerin varlığı, artı ürünün yönetimi, kamusal yapıların varlığı, yönetici sınıfın varlığı, yazının bulunması, doğal bilimlerin varlığı, sanatsal faaliyet ve uğraşların varlığı, uzun mesafeli ticari ilişkinin ve ticaret yollarıyla bağlantının varlığı, savunmanın varlığıdır.
7.Soru
I. Sayısaldır.
II. Mutlak sıfır noktasını barındırır.
III. Orantı hesapları anlamlıdır.
Yukarıda özellikleri verilen veri çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Nominal |
Ordinal |
İnterval |
Rasyo |
Averaj |
Rasyo veri yine sayısaldır, mutlak sıfır noktasını barındırır ve bu veride orantı hesapları anlamlıdır. Örneğin bir hane halkı anketinde “çocuk sayısı” sorulduğunda bu rasyo bir ölçümdür. Bir hanede 2, diğerinde 4 çocuk olması, birinde diğerine oranla iki kat fazla çocuk olduğunu belirtir. Eğer çocuk yoksa bu değer de 0 ile ifade edilir. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yerleşik topluma geçişin aşamalarından ilkidir?
Daire tabanlı geçici barınaklar |
Dağınık Geçici Kamplar |
Mağaralar, Kayalıklar |
Köy Devletleri |
Kırsal alanlar |
Avcı-toplayıcı toplulukların yerleşik toplumlara dönüşmesi sırasında dört aşamadan söz etmek mümkündür. 1. Mağaralar, Kayalıklar, 2. Daire tabanlı geçici barınaklar, 3. Dağınık Geçici Kamplar, 4. Köy Devletleri.
9.Soru
İmar planlarında yapılan ek planların eski planla bir sınır olmaması durumunda yapılan yeni plana aşağıdakilerden hangisidir?
Mevzi imar planı |
Planlama |
Plan değişikliği |
İlave imar planı |
Revizyon imar planı |
İmar planları genellikle belirlenen belli bir sınır dahilinde gerçekleştirilirler ve mantıksal olarak da alınan kararlar bu sınırlar dahilinde anlamlıdır. Ancak, gelişen koşullar bu sınırların değişmesine ve yeni bazı plan türlerinin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Örneğin, plan sınırları ve plan temel kararları kökten değiştirilirse buna revizyon imar planı, plan bütününü etkilemeyen değişiklikler yapılıyorsa buna plan değişikliği, planın sınırlarına ek yeni bir plan yapılıyorsa da buna ilave imar planı adı verilmektedir. Yapılan ek planların eski planla bir sınır olmaması durumunda ise yapılan yeni plana mevzi imar planı adı verilmektedir.
Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Herhangi bir arazi parçasının yer niteliği kazanması için o araziye bir anlam atfedilmesi gereklidir. |
Şehircilik, bir kentte yaşayanların içinde bulundukları kenti anlama ve onu şekillendirme çabalarının tümü olarak adlandırılabilir. |
Şehircilik faaliyetlerini yürütenlerle, şehir ve bölge planlama faaliyetlerini yürütenler arasında kurumsal bir işbirliği gerekliliği vardır. |
Şehircilik ve şehir ve bölge planlama kavramları aynı şeyleri ifade etmektedir. |
Herhangi bir ölçekte tespit edilen bir alanın çerçevesi sınır kavramı ile belirlenmektedir. |
Şehircilik ve şehir ve bölge planlama kavramları aynı şeyleri ifade etmemektedir. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern planlamanın en temel özelliklerinden biridir?
Kentlerde yaşayan insanların uymaları ve uygulamaları beklenen planlar, halka kapalı meclislerde merkezi yönetim tarafından yapılır. |
Modern planlama sürecinde konusunun uzmanı teknik insanların yer almasına gerek yoktur, her kesimden insana açıktır. |
Modern planlamanın demokratik ve meşru kurumsal temellere dayanması gerekir. |
Planlama tamamen yerel yönetimlerin yetkisi altındadır, merkezi yönetime planlama konusunda söz düşmez. |
Planlama tamamen merkezi yönetimin yetkisi altındadır, yerel aktörlere planlama konusunda söz düşmez. |
Genel olarak, planlamanın demokratik ve meşru kurumsal temellere dayanması gerektiği, kentlerde yaşayan halkın rızasının alındığı ve buna göre yapılması gerektiği modern planlamanın en temel kuralları arasındadır. Planlar temel olarak bilimsel ve teknik bilgilere dayalı olarak uzmanların desteği ve katkısı ile yapılmalı, belli bir demokratik temsil ilkesiyle onaylanabilmesi için de bu süreçlerde mümkün olan en etkin ve yaygın bir şekilde halkın görüş ve önerilerine başvurulmalıdır. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
12.Soru
Bir araştırmacının elinde birbirlerinden çok farklı aralıklarda değer alabilen veriler bulunmaktadır. Araştırmacının hesaplama ve yorumlamada kolaylık için hangisini yapması en uygundur?
Çoğul değişken değerlerinin gruplandırılması |
Karekök Dönüşümü |
Logaritmik Dönüşüm |
Tekil değişken değerlerinin gruplandırılması |
Toplam dönüşümü |
Hesaplama ve sonrasındaki yorumlamalarda kolaylık sağlaması açısından birbirinden çok farklı aralıklarda değer alabilen verileri aynı düzlemde ifade etmek doğru olacaktır. Bunun için istatistiksel normalleştirme kullanılabilir. Bir diğer dönüşüm, verilerin yeniden sınıflandırılmasıdır. Tekil değişken değerlerinin gruplandırılması işlemi olarak tanımlanan bu işlemde veriler belirli bir değişkene yönelik olarak yeniden düzenlenip sınıflandırılır.
13.Soru
Belli bir yerdeki imar ve yapılaşma hakkının sertifikalandırılarak başka bir yerde kullanılabilir hale getirmesi aşağıdakilerden hangisidir?
Taşınmaz İyeliği Aktarım Hakkı Tesis Yetkisi |
Kentsel Tehlike ve Riskleri Giderme Yetkileri |
Öncelikli Alım ve Geri Alım Yetkileri |
Taşınmaz Ortaklıkları Kurma ve Katılma Yetkileri |
Kamu Yatırım Maliyetlerine Katkı Alma ve Menkul Değer Çıkarma Yetkisi |
Taşınmaz İyeliği Aktarım Hakkı Tesis Yetkisi: Belli bir yerdeki imar ve yapılaşma hakkının sertifikalandırılarak başka bir yerde kullanılabilir hale getirmesi. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Çatalhöyük’te yapılan tarım dışı aktivitedir?
Kömür çıkartma |
Seramik üretme |
Madencilik |
Avlanma |
Matbaa |
Çatalhöyük’te tarım dışı aktiviteler ile uğraşan, seramik ve tekstil ürünü üreten ve birbirine bitişik yapılarda yaşayan bir toplum olduğu ortaya çıkmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sayısal harita üretimine geçilmesinin avantajlarından biri değildir?
İki boyutlu durağan gösterimlere sahip olması. |
Detaylı ve kapsamlı bilginin saklanması. |
Detaylı ve kapsamlı bilginin işlenmesi. |
Bilginin yaygınlaştırılması. |
Eş zamanlı bilgiye erişim |
Özellikle sayısal harita üretimine geçilmesi; detaylı ve kapsamlı bilginin saklanması, işlenmesi ve yaygınlaştırılmasına olanak sağlamış, eş zamanlı bilgiye erişim mümkün hale gelmiştir. Doğru cevap A'dır.