Kentsel ve Çevresel Koruma Final 8. Deneme Sınavı

Ziyaretçi sayısına sınırlamalar getirilmesi, yayalara ayrılmış yol ve zonların oluşturulması ve şehirsel açık alanların korunması, tarihî şehirlerde koruma ve turizmin bir arada yürümesinine ilişkin stratejilerin belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Endüstriyel miras turizmi “erken zamanlarda endüstrileşme süreci sonucu ortaya çıkan insan yapımı mekânlar, binalar ve manzaralar üzerine kurulu turistik faaliyetlerin gelişimi ile ilgilenen” miras turizminin bir çeşididir. 

Miras turizmi, “bir alanın, bir topluluğun ya da ulusun tarihini, kimliğini, doğal ve kültürel zen- ginliğini gösteren alanlara yapılan turizm çeşidi” olarak da tanımlanmaktadır.

Ülkemizde koruma kararı alınan kentlerin, tarihî alanlarına yönelik olarak yapılan imar planları geçmişin korunması gerekli türlü değerleri ile günümüzün ve geleceğin gelişme şekli ve hızı arasındaki gözle görülür çatışmanın kontrol edilmesini sağlayacak bir araç olarak nitelendirilebilir. Planının öngördüğü sosyal, ekonomik, kültürel ve fiziksel kararların dışında, parsel ölçeğinde tek bina ya da anıt koruma kararlarının üretilmesi, kent bütününden tamamen soyutlanmış kararlar dizgesi olarak değerlendirilmenin önüne geçilecektir ve planlama bütünlüğü bozulmayacaktır. III madde yanlış olduğundan Doğru cevap C’dir.

Avrupa Konseyi tarafından Avrupa Mimari Miras Yılı nedeni ile 1975 yılında düzenlenen kongre sonunda yayınlanan Amsterdam Deklarasyonu ile “Bütünleşik
Koruma” (Integrated Conservation) kavramı üzerinde durulmuştur. Amsterdam
Deklarasyonu, çevre ölçeğinde korumanın genel ilkelerini belirleme açısından
önemlidir. Deklarasyonun üzerinde durduğu konular bugün ülkemizde koruma
açısından bir türlü aşamadığımız sorunlardır.

Kentsel koruma alanları; fiziksel (alt ve üstyapının zamanın ve doğanın aşındırıcı koşulları ile niteliğinin bozulması), işlevsel (değişen yaşam koşulları ve talep doğrultusunda ihtiyacı karşılayamayan yapının bir başka işleve dönüşmesi) ve ekonomik (bozulan çevre koşullarının arsa değerlerinin olumsuz etkilemesi) eskimenin olmadığı kentsel bölgeleri ifade etmektedir. Doğru cevap D’dir.

Miras turizmi bir alanın, bir topluluğun ya da ulusun tarihini, kimliğini, doğal ve kültürel zenginliğini gösteren alanlara yapılan turizm çeşididir.

Kent kültürünün ve kent kimliğinin önemli bir parçası olan tarihî çevrenin gelecek kuşaklara aktarılması sorumluluğunun en temel sonucu kültür ve tabiat varlıklarını korumada, tüm dünya ülkelerinin ortak bir dil ve ölçüte sahip olma zorunluluğudur. Doğru cevap E'dir. 

Tanım tabiat varlıklarını ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Stratejik planlama;
• Uygulamaya ilişkin çerçeve politikaları içeren,
• Çok sektörlü stratejiler ve programlarla odaklanan,
• Tüm ilgili tarafların katılımına açık,
• Stratejik seçme olanağı sağlayan,
• 5-20 yıl ufku olan orta-uzun vadeli gelişme perspektifi sunan,
• Denetim mekanizmaları ile bütüncül bir süreç olarak ele alınmaktadır.

Jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihî devirlere ait olup ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli yer üstünde yer altında ve su altında bulunan varlıklara, tabiat varlığı adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Tabiat varlığ jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihî devirlere ait olup ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli yer üstünde yer altında ve su altında bulunan varlıklardır.

Asya tabiat varlıkları denetleme sözleşmesi kültürel mirasın korunmasına amacıyla yapılan uluslararası bir anlaşma değildir.

Venedik Tüzüğü'nde, Atina Bildirgesi temel alınmıştır. Tüzükte daha çok anıtsal nitelikli yapıların yerinde korunması, fonksiyon kazandırılması, özgün malzeme ile onarımı, dönem kalıntılarının saygı görmesi, yapılan onarımın özgün yapıdan ayırt edilebilecek şekilde ve dengeli bir biçimde yapılması ile ilişkili konular yer almaktadır. Ayrıca, onarımda varsayımlara dayanan müdahalelerin bulunmaması gerektiği vurgulanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Dünya Miras Alanlarına ilişkin olarak aşağıda yer alan kavram ve tanımlar önemlidir.
Kültürel Miras (Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi, UNESCO-1972, m1):
Anıtlar: Tarih, sanat veya bilim açısından istisnai evrensel değerdeki mimari eserler, heykel ve resim alanındaki şaheserler, arkeolojik nitelikte eleman veya yapılar, kitabeler, mağaralar ve eleman birleşimleri.
Yapı toplulukları: Mimarileri, uyumlulukları veya arazi üzerindeki yerleri nedeniyle tarih, sanat veya bilim açısından istisnaî evrensel değere sahip ayrı veya birleşik yapı toplulukları.
Sitler: Tarihsel, estetik, etnolojik veya antropolojik bakımlardan istisnai evrensel değeri olan insan ürünü eserler veya doğa ve insanın ortak eserleri ve arkeolojik sitleri kapsayan alanlardır.

Doğru cevap A'dır.

Koruma alanının karşı karşıya olduğu tehditlerin ortaya konması sırasında:dokuya aykırı yapılaşmalar ile bozulan siluet değeri ve ziyaretçilerin bölge içinde yönlenmesini sağlayacak, pano, tabela ve işaretleme problemleri

Müzeler endüstri mirası olarak değerlendirilemeyeceği için doğru cevap E'dir.

 Ülkemizde imar hakkı kavramı ile sınırlanmış olan mülkiyet  Planlamanın sosyal boyunu oluşturan en temel sorun olarak ifade edilmektedir. 

Alan başkanının görevleri:

• Yönetim planının yıllık hedeflerinin gerçekleşmesi için yetkili idare ile birlikte çalışma programlarını belirlemek, kaynak araştırması yapmak,
• Yıllık bütçe tekliflerini hazırlamak,
• Alanın sunum, tanıtım, eğitim, bakım, onarım, güvenlik ve ziyaretçilerin ihtiyaçlarına yönelik hizmet ve ekipman alımı için her türlü sözleşme, şartname taslaklarını yetkili idare ile birlikte hazırlamak,
• Alanın doğal ve kültürel kaynaklarının yönetimi için ilgili kurum ve kişilerle iş birliğini sağlamak,
• Denetim birimince yıllık denetim raporlarının hazırlanması ve bu raporların eş güdüm ve denetleme kuruluna sunulması için eş güdümü sağlamak olarak belirlenmiştir.

Doğru cevap D'dir.