Klasik Mantık Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir önermedir?
Keşke yarın tatil olsa
|
Yemeği soğumaya bırak
|
İmdat! Boğuluyorum
|
Yarın kar yağacak mı?
|
Yağmur yağarsa kuraklık olmaz.
|
Önerme, en az iki veya daha fazla terimden yapılmış sözdür. Önerme, içinde en az bir yargı ve doğruluk değeri taşıyan sözdür. Tekrar tanımlayacak olursak “önerme, en az iki terimden oluşan ve doğruluk değeri taşıyan yargı cümlesidir”. Dilek, ünlem, soru ve emir cümleleri önerme değildir, çünkü dilek, emir, soru gibi sözler anlamlıdır ama bir yargı bildirmediklerinden ve bir doğruluk değeri taşımadıklarından dolayı önerme olamazlar. A şıkkında verilen ifade bir dilek cümlesi olduğundan önerme olamaz. B şıkkında verilen cümle ise bir emir cümlesidir. C şıkkında verilen ifade bir ünlem cümlesidir. D şıkkında verilen ifade ise soru cümlesidir. Buna göre yargı bildiren ve doğru ya da yanlış değeri alabilen ifade E şıkkında verilmiştir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aristoteles’in yazdığı altı kitabının ortak adıdır?
Topikler
|
Kategoriler
|
Sofistik deliller
|
Organon
|
Birinci analitikler
|
Mantık biliminin kurucusu Aristoteles’tir (M.Ö. 384-322), Klasik Mantık’ denince Aristoteles’in kurduğu mantık anlaşılır. Aristoteles, Organon adı altında yazdığı altı kitapta mantık konularını incelemiştir. Altı kitap şunlardır: Kategoriler, Önermeler, Birinci Analitikler, İkinci Analitikler, Topikler ve Sofistik Deliller. Buna göre D şıkkında verilen “Organan” Aristoteles’in yazdığı altı kitabının ortak adıdır.
3.Soru
Yüklemin belirttiği özelliğin belirli bir zamana özgü olduğu önermelere ne ad verilir?
Bağlantılı önerme
|
Özgülü önerme
|
Çıkarmalı önerme
|
Sınırlandırıcı önerme
|
Ayrık koşullu önerme
|
Yüklemin belirttiği özelliğin belirli bir zamana özgü olduğu önermelere sınırlandırıcı önerme adı verilir.
4.Soru
Seçeneklerden hangisi beş tümelden biri değildir?
cins |
tür |
ayırım |
özgülük |
ilişki |
ilişki
5.Soru
"İnsan ağlayandır" önermesi birbiriyle ilişkilerine göre hangi tür kavrama örnektir?
İlintilik |
Özlük |
Distribütif |
Olumsuz |
Kollektif |
İlintilik
6.Soru
“İnsan konuşan cisimdir.” önermesi aşağıdaki kategorilerden hangisine girer?
İlinti ile ilgili tam tanım |
Özle ilgili eksik tanım |
İlinti ile ilgili eksik tanım |
Özle ilgili tam tanım |
Özle ilgili göreli tanım |
Bir terimin uzak cinsi ve yakın ayrımı ile yapılan tanımdır. “İnsan konuşan cisimdir.” diye tanımlamak gibi. Doğru yanıt B seçeneğidir.
7.Soru
Ayrım nedir?
Ortak özellikleri olan iki kavramdan kaplamı daha fazla olandır |
Ortak özellikleri olan iki terimden içlemi daha fazla olan kavramın ya da cinsin altında sıralanan şeydir |
Yalnız bir türe ait sıfatlardır |
Bir şeyin ne olduğunun belirtilmesidir |
Tür içinde cinsi gösteren karakter veya karakterler bütünüdür. |
Tür içinde cinsi gösteren karakter veya karakterler bütünüdür.
8.Soru
Bir Öznesi ve yüklemi aynı olan iki tümel önerme nitelik (olumlu-olumsuz) bakımından farklı ise buna ne denir?
Bağlantılı Önerme
|
Karşıt Önerme
|
Özgülü Önerme
|
Sınırlandırıcı Önerme
|
Altık Önerme
|
Karşıt önermelerdir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bitişik koşullu önermedir?
Güneş doğarsa hava aydınlanır.
|
Sayı ya tektir ya çifttir.
|
Para malı satın alabilir ama aşkı asla satın alamaz.
|
Yalnız Ahmet ev ödevini yaptı.
|
Ayşe çalışkandır.
|
10.Soru
"Ben hariç herkes yüzmeyi öğrendi" önermesi ne tür bir önermedir?
Çıkarmalı |
Ekli |
Sınıflandırıcı |
Sebepli |
Karşılaştırmalı |
Çıkarmalı
11.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisinin içlemi en fazladır?
Canlı |
Hayvan |
Sivas kangalı |
Köpek |
Memeli |
İçlem ve kaplam birbirleri ile ters orantılıdır. Biri artarsa diğeri azalır. Genelden özele gidildikçe içlem, özelden genele gidildikçe kaplam artar. Bu sorunun şıklarındaki en özel olan şey "Sivas kangalı" olduğu için onun içlemi en fazladır. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Dört tür temel önerme arasında kurulabilecek ilişkilerle ilgili aşağıdakilerden ifadelerden hangisi doğrudur?
Dört tür önerme arasında ilişki kurulamaz
|
Dört tür önerme arasında bir biçimde ilişki kurulabilir ve bu karşı olmadır
|
Dört tür önerme arasında bir biçimde ilişki kurulabilir ve bu bağlamadır
|
Dört tür önerme arasında iki biçimde ilişki kurulabilir ve bunlar bağlama ve sınırlandırmadır
|
Dört tür önerme arasında iki biçimde ilişki kurulabilir ve bunlar döndürme ve karşı olmadır
|
Dört tür önermeler arasında karşı olma ve döndürme olmak üzere iki biçimde ilişki kurulabilir.
13.Soru
En az iki terimden oluşan, doğruluk değeri taşıyan ve yargı bildiren cümleye ne ad verilir?
Sözcük
|
Cümle
|
Önerme
|
Kiplik
|
Kıyas
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sebepli (nedenli) önermedir?
Yağmur yağarsa ekinler yeşerecek.
|
Türkçe en çok seviler derstir.
|
Güneş batmadan akşam yemeği yenmez.
|
Çiçekler açarsa İlkbahar gelir.
|
Sınıfta kalacaksın çünkü derslerine çalışmıyorsun.
|
Neden bildiren önerme “derslerine çalışmıyorsun” ile çıkarım yapılan “ sınıfta kalacaksın” önermesi çünkü ile bağlandığından sebepli önermedir.
15.Soru
I. Bir şeyi kendisinden daha açık olmayan başka bir şeyle tanımlamamalıdır.
II. Tanımda kısır döngü olmamalıdır. Yani, bir şeyin bilinmesi kendisine bağlı
olan bir şeyle tanımlanmamalıdır.
III. Tanım, tanımlanan bir özne ile tanımlayan bir yüklemden oluşan çelişkisiz
bir önerme olmalıdır.
IV. Tanım, ne çok geniş, ne çok dar olmalıdır.
Yukarıdakilerden hangisi tanımın koşulları arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve IV |
I, II, III ve IV |
Yalnız IV |
Tanım Koşulları
• Tanım tam olmalıdır. Tanımı yapılanın bütün bireyleri tanımın içine girmeli, dâhil olmayanlar dışarıda bırakılmalıdır. Yani tanımda tanımlanması
gereken bir başka birey kalmamalıdır.
• Bir şeyi kendisinden daha açık olmayan başka bir şeyle tanımlamamalıdır.
• Tanımda kısır döngü olmamalıdır. Yani, bir şeyin bilinmesi kendisine bağlı
olan bir şeyle tanımlanmamalıdır.
• Tanım, tanımlanan bir özne ile tanımlayan bir yüklemden oluşan çelişkisiz
bir önerme olmalıdır.
• Tanım, ne çok geniş, ne çok dar olmalıdır.
Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir insan özgülüğüdür?
Nefes almak |
Yürümek |
Yemek yemek |
Alışveriş yapmak |
Yüzmek |
Özgülük, yalnız bir türe ait olan nitelik; ilinti ise birçok türde ortaklaşa bulunan niteliktir. Alışveriş yapmak sadece insanlara ait olan bir niteliktir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tümel olumlu önermedir?
Bütün insanlar çalışkandır |
Kar beyazdır |
Bazı insanlar öğretmendir |
Hiçbir ağaç mavi değildir |
Ayşe tembeldir |
Bütün insanlar çalışkandır
18.Soru
“En”, “daha” sözcükleriyle yapılan önermeler hangi önermelerdir?
Bağlantılı Önerme
|
Nedenli Önerme
|
Özgülü Önerme
|
Sınırlandırıcı Önerme
|
Karşılaştırmalı Önerme
|
Karşılaştırmalı önermeler karşılaştırma yapar ve bu ifadelerle açıklanır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, önerme çeşitleri arasına girmez?
Yargının niteliği
|
Gerektirdiği yargı sayısı
|
Yargının kipliği
|
Yargının geçerliliği
|
Yargının sayısı
|
20.Soru
Erzurum, Milano, Atina, Diyarbakır kavramları hangi tür kavramlar arasına girer?
Tekil |
Tümel |
Tikel |
Olumlu |
Soyut |
Tekil
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ