Klasik Mantık Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 15 Soru1.Soru
Ya tatlı yemeği seviyorsun, ya da tuzlu yemeği seviyorsun. Tatlı yemeği sevmiyorsan, tuzlu yemeği seviyorsun demektir örneği hangi hatalı akıl yürütmeye girer?
Yanlış ikilem |
İndirgeme safsatası |
Acındırmak |
Sen de safsatası |
Grup baskısı |
Yanlış ikilem
2.Soru
Tikel evetleme önermesinin bileşenlerinden birinin değillendiği, diğerinin sonuç olarak çıkarıldığı çıkarım türü aşağıdakilerden hangisidir?
Alternatif Tasım
|
Ayrık Tasım
|
Modus Tollens
|
Koşullu Tasım
|
Yapıcı İkilem |
Ayrık tasımda öncüllerden biri tikel evetleme önermesidir. Diğer öncül ise tikel evetleme önermesinin bileşenlerinden birinin yanlış olduğunu iddia eder. Yani bileşenlerden birini eler ve tikel evetleme önermesinin diğer bileşenin doğru olduğu sonucu çıkarılır.
3.Soru
Tasımlar için aşağıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
I. İkisi öncül biri sonuç olmak üzere üç önermeden oluşur.
II. Tümel veya tikel önermelerle kurulur.
III. Her tasım sadece üç terim içerir
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II
|
I, II ve III |
Verilen yargıların tamamı doğrudur.
4.Soru
Tasımlar ilk kezkim tarafından incelenmiştir?
Nietzche
|
Aristotales
|
Sokrates
|
Plato
|
Hegel
|
Tasımlar ilk kez Aristoteles tarafından incelenmiştir.
5.Soru
Aşağıdaki önermelerin hangisinde özne terimi dağıtılmış, yüklem terimi dağıtılmamıştır?
Bütün S’ler P’dir. |
Hiçbir S, P değildir.
|
Bazı S’ler P’dir. |
Bazı S’ler P değildir.
|
Kimi S’ler, P’dir. |
Bir önermede özne veya yüklem teriminin dağıtılmış veya dağıtılmamış olması, o terimin bize işaret ettiği nesneler kümesinin bütün üyeleri hakkında mı yoksa bir kısmı hakkında mı bilgi verdiğine bağlıdır. Eğer terim, kümenin bütün üyeliği hakkında bilgi veriyorsa, dağıtılmıştır; üyeliğin sadece bir kısmı hakkında bilgi veriyorsa, dağıtılmamıştır. Bir terimin dağıtılmamış olması da bazı üyelerine işaret ediyor olması demektir. Özne terimini tümel önermelerde dağıtılmış, yüklem terimi ise olumsuz önermelerde dağıtılmıştır. Buna göre özne terimi dağıtılmış, yüklem terimi dağıtılmamış önerme tümel olumlu olmalıdır. O halde “Bütün S’ler P’dir.” önermesi aradığımız önerme olur.
6.Soru
Sağlığa zararlı her şey ömrü kısaltır. Sigara içmek sağlığa zararlıdır. Öyleyse sigara içmek ömrü kısaltır. Hangisine örnek verilmiştir?
Entimem |
Polysyllogism |
Sorit |
Epikerem |
Episyllogism |
Episyllogism, öncüllerinden biri, bir önceki tasımın sonucu olan tasıma denir..
7.Soru
Tasımı oluşturan önermelerden birinin veya ikisinin ifade edilmediği tasımlara ne ad verilir?
Entimem |
Çoklu tasım |
Aristoteles soritleri |
Goclenius soritleri |
Epikerem |
Entimem
8.Soru
Öncüllerden birinin tikel evetleme önermesi, diğer öncülün ise tikel evetleme önermesinin bir bileşeninin yanlış olduğunu ifade eden çıkarım tipine ne ad verilir?
Modus Ponens
|
Modus Tollens
|
Hipotetik Tasım
|
Ayrık Tasım |
Alternatif Tasım |
Öncüllerden birinin tikel evetleme önermesi, diğer öncülün ise tikel evetleme önermesinin bir bileşeninin yanlış olduğunu ifade eden çıkarım tipine Ayrık Tasım denir.
9.Soru
Sadece en son tasımın sonucu ifade edilir. Hangisinden bahsedilmektedir?
Entimem |
Sorit |
Polysyllogism |
Epikerem |
Episyllogism
|
Soritlerde sadece en son tasımın sonucu ifade edilir.
10.Soru
“İnsanların çoğu belediye otobüslerine binerken sıraya girmiyor, o yüzden benim de sıraya girmemem yanlış değil.” örneği aşağıdakilerden hangi safsataya girer?
Ortak tutuma başvurmak
|
Duygulara başvurmak
|
Yanlış ikilem
|
Grup baskısı
|
Geleneğe başvurmak
|
11.Soru
Bu yemek benim midemi bozdu; [öyleyse] öyleyse senin de mideni bozar
İfadesi ile ilgili hangisi yanlıştır?
İfade bir entimemdir |
Birincil derecedendir |
Bir öncül ekleyerek standart şekle dönüştürülebilir |
Geçersizdir |
Eksiltili tasımsaldır |
Yukarıdaki ifade bir entimem yani eksiltili tasımsal önermedir ve bir öncül ekleyerek (benim midemi bozan şeyler senin de mideni bozar) standart şekle sokulabilir. Entimemde büyük öncül ifade edilmemiştir bu yüzden birincil derecendir. Yani, A,B,C ve E şıkları doğrudur fakat D şıkkı yanlıştır.
12.Soru
Bütün Almanlar Avrupalıdır. Bütün Berlinliler Avrupalıdır. Öyleyse bütün Berlinliler Alman’dır. Yukarıdaki tasım, hangi geçerli tasım kuralına aykırıdır?
Öncüllerden biri tikelse sonuç da tikel olmalıdır.
|
Öncüllerden ikisi de olumlu ise sonuç da olumlu olmalıdır.
|
Orta terim, en az bir kez dağıtılmış olmalıdır.
|
Bir terim, sonuçta dağıtılmış ise öncüllerde de dağıtılmış olmalıdır.
|
Öncüllerden biri olumsuz ise sonuç da olumsuz olmalıdır.
|
13.Soru
Otoriteye başvurmak türüne giren safsata aşağıdakilerden hangisidir?
Ad Hominem |
Ad Hominem tu Quoque |
Relativist Fallacy |
Appeal to Common Practice |
Appeal to Reality |
Relativist Fallacy vardır ama reality değildir.
14.Soru
Yeni olan bir şeyin daha iyi olduğu hatasını içeren safsata türü aşağıdakilerden hangisidir?
Yağcılığa başvurmak
|
Yeniye Başvurmak
|
Geleneğe Başvurmak
|
Bütünleme Safsatası
|
Yanlış İkilem |
Yeniye başvurma safsatası, yeni olan bir şeyin daha iyi olduğu hatasını içerir. Bir şey yeni olduğu için daha iyi veya doğrudur safsatasıdır.
15.Soru
Tasımın özellikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Tümel önermelerde özne, olumsuz önermelerde yüklem dağıtılmıştır.
|
İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkmaz.
|
İki tikel öncülden bir sonuç çıkar.
|
Orta terim en az bir kez dağıtılmış olmalıdır. |
Bir terim sonuçta dağıtılmış ise öncüllerde de dağıtılmış olmalıdır. |
Tasım kurallarına uygunluk testine göre iki tikel öncülden bir sonuç çıkmaz.