Klasik Sosyoloji Tarihi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyoloji hakkında Herbert Spencer ile Auguste Comte’ düşünceleri arasındaki farklılıktır?
Bütün bilimlerin ortak felsefi köklere sahip oldukları ve birleştirilebilmeleri |
Toplumsal dünyayı yöneten yasaların olması |
Toplumsal yasaların işleyişi ortaya çıktığında toplumsal olguların tahmin edilebileceği |
Toplumsal yasaların işleyişi ortaya çıktığında toplumsal olguların yönetilebileceği |
Auguste Comte muhafazakar düşünceye sahipken Spencer'ın liberal olması |
Spencer’ın sosyolojiye yaklaşımı ile bilimsel bilginin doğası hakkındaki düşünceleri Comte’un düşüncelerine oldukça yakın olduğu için sosyoloji teorisinin gelişimindeki etkileri açısından çoğu zaman Comte ile birlikte anılır. Gerçekten de her ikisi de (a) bütün bilimlerin ortak felsefi köklere sahip olduklarına ve birleştirilebileceklerine, (b) doğal dünyayı yöneten yasalar gibi toplumsal dünyayı yöneten yasalar olduğuna ve (c) bu yasaların nasıl işlediği ortaya çıkarılırsa, toplumsal olguların tahmin edilebileceğine ve yönetilebileceğine inanmışlardır. Diğer taraftan aralarında önemli bir fark vardır, Comte muhafazakar olarak nitelenirken, Spencer ilk çalışmalarından itibaren liberaldir, sonraki çalışmalarında kısmen muhafazakarlaşmış olsa da yaşamı boyunca çalışmalarında liberal ögeler yer almıştır.
2.Soru
Aşağıdaki olgulardan hangisi Durkheim’a göre farklı bir özellik taşır?
Kilise |
Devlet |
Yerleşim düzeni |
Toplum |
Ahlak |
Durkheim toplumsal olguları maddi ve maddi nitelikte-olmayan toplumsal olgular olarak iki şekilde sınıflandırır
A. Maddi-toplumsal olgular
1. Toplum
2. Toplumun yapısal bileşenleri (kilise, devlet gibi)
3. Toplumun morfolojik (nüfus dağılımı, yerleşim düzeni) bileşenleridir.
B. Maddi-olmayan toplumsal olgular ise,
1. Ahlâk,
2. Kolektif bilinç,
3. Kolektif temsiller ve kolektif eğilimlerdir.
3.Soru
Bir toplulukta liderin ölümü üzerine tüm aile bireylerinin intihar ederek kendilerini kurban etmeleri hangi intihar tipine örnektir?
Bencil intihar |
Anomik intihar |
Özgeci intihar |
Bireyci intihar |
Kaderci intihar |
Özgeci intihar, toplumsal bütünleşmenin fazla olduğu durumlarda görülmektedir. Kişilerin içinde bulundukları topluluk bağlarının güçlü olması güçlü bir grup kimliğinin yaratılmasına sebep olur. Bireyler bağlı oldukları gruba saygı ve ortak değerlerin korunması adına kendini feda edebilirler.
4.Soru
Sosyolojiyi bilimlerin kraliçesi olarak tanımlayan ve bilimsel birliği sosyolojinin sağladığını savunan düşünür kimdir?
Herbert Spencer |
August Comte |
John Stuart Mill |
Saint Simone |
John Bentham |
Sosyolojiyi bilimlerin kraliçesi olarak tanımlayan ve bilimsel birliği sosyolojinin sağladığını savunan düşünür August Comte’dur.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Durkheim’ın toplum tiplerinin belirlenmesine ilişkin kuralları dahilinde yer alır?
Toplumsal olguyu ele alırken peşin hükümlü olunmamalıdır |
Toplumsal olguların nedenleri diğer toplumsal olgularda aranmalıdır |
Toplumsal olgular sahip oldukları işlevler açısından değerlendirilmelidir |
Toplumlar karmaşıklık derecesine göre sınıflandırılmalıdır |
Bir olgunun normalliği onun sıklığı ile ilişkilidir |
Durkheim toplumları karmaşıklık derecelerien göre sınıflandırmaktadır. Buna göre toplumlar tek parçalı ve çok parçalı toplumlar olmak üzere iki ana toplum tipine ayrılır.
6.Soru
Marx’a göre Batı dışı uygarlıklarda işçilerin devlete bağımlı olarak yaşadığı toplum modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Asyatik |
Antik |
Feodal |
Kapitalist |
İlkel-komünal |
Ünitenin Toplum Analizi bölümünde, Marx’a göre insanlık tarihinin gelişimindeki üretim biçimleri açıklanmaktadır.
7.Soru
Durkheim'e göre sosyolojinin çalışma konusu nedir?
Toplumsal yaşam |
Toplumsal değerler |
Toplumsal eylemler |
Toplumsal olgular |
Toplumsal inanışlar |
Durkheim sosyolojik yöntemin kuralları çalışmasına, sosyolojinin çalışma nesnesinin ne olduğu sorusuyla başlar. Ona göre sosyolojinin çalışma konusu toplumsal olgulardır. Durkheim toplumsal olguları maddi ve maddi nitelikte-olmayan toplumsal olgular olarak iki şekilde sınıflandırır.
8.Soru
Pozitivizmin sosyolojik versiyonunu geliştiren düşünür kimdir?
Karl Marx
|
Saint Simon
|
Ferdinand Tönnies
|
Max Weber
|
Auguste Comte
|
9.Soru
Aşağıdaki kişilerden hangisi Aydınlanmanın negatif ve yıkıcı felsefesiyle savaşmak için “pozitivizm” ya da “pozitif felsefe” olarak adlandırılabilecek bilimsel görüşü geliştirmiştir.
Comte |
Saint-Simon |
Maistre |
Bonald |
Marx |
Comte’a göre doğa bilimcileri yargılarını bu konularla ilgili bilgisi
olmayanlara nasıl kabul ettiriyorlarsa, sosyoloji için de aynı şey geçerli olmalıdır ve toplum bilimciler toplum ve siyasetle ilgili yargıların doğa bilimciler gibi kabul ettirmelidir
10.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi maddenin ve varlığın düşünceden bağımsız olarak ele alınması gerektiğini savunmaktadır?
Adam Smith
|
Karl Polanyi
|
Karl Marx
|
Emil Durkheim
|
David Ricardo
|
11.Soru
Aydınlanma Düşüncesinin dayandığı ilkeleri içeren yeni toplumsal örgütler yaratılmasını sağlayan siyasal devrimler, sosyolojinin ortaya çıkışında önemli bir yere sahiptir. Bu devrimlerin toplumlar açısından olumlu sonuçları olmakla birlikte olumsuz sonuçları da vardır. Aşağıdakilerden hangisi siyasal devrimlerin olumsuz sonuçlarından biridir?
Toplumsal düzenin bozulması
|
İş bölümünde uzmanlaşmanın artması
|
Cansız enerji kaynaklarından faydalanılması
|
Endüstriyel kentlerin büyümesi
|
İfade özgürlüğünün gelişmesi
|
12.Soru
Ahlak bilimleri, aşağıdakilerden hangisini kendine model olarak almıştır?
İdeoloji |
Newton fiziği |
Teoloji |
Dinsel dogma |
Teknoloji |
Ahlak bilimleri, kendine model olarak Newton fiziğini almış, bu bilimleri savunanlar ahlak felsefesinin deneysel fizik yapar gibi yapılması gerektiğini savunmuşlardır.
13.Soru
Marx’a göre, kapitalist toplumda işçi sınıfının sınıf çelişkilerini anlamasının ve sınıf bilincine ulaşmasının önüne geçen birçok engel bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu engellerden biri değildir?
İşçi sınıfının toplumsal bir güç olarak bir araya gelmesini engelleyen sınıf içi bölünme ve çelişkilerdir |
Serbest çalışan, küçük ölçekli kapitalistleri içine alan mülk sahibi “orta sınıf” ile mülksüz orta sınıfların burjuvazinin egemenlik anlayışı ve siyasal ideolojisiyle bütünleşmesidir |
Burjuva ideolojisinin ayrıştırıcı rolü |
Egemen sınıfın, maddi üretim araçlarının yanı sıra aynı zamanda zihinsel üretim araçlarını da elinde bulundurarak güçlü bir sosyal kontrol sağlaması |
Kapitalist toplumda işçilerin üretim sürecindeki üretici konumları ve üretici kimliklerinden uzaklaştırılması |
İşçi sınıfının toplumsal bir güç olarak bir araya gelmesini engelleyen sınıf içi bölünme ve çelişkilerdir. Serbest çalışan, küçük ölçekli kapitalistleri içine alan mülk sahibi “orta sınıf” ile mülksüz orta sınıfların burjuvazinin egemenlik anlayışı ve siyasal ideolojisiyle bütünleşmesidir. Burjuva ideolojisinin birleştirici rolü. Egemen sınıfın, maddi üretim araçlarının yanı sıra aynı zamanda zihinsel üretim araçlarını da elinde bulundurarak güçlü bir sosyal kontrol sağlaması. Kapitalist toplumda işçilerin üretim sürecindeki üretici konumları ve üretici kimliklerinden uzaklaştırılması.
14.Soru
İbn-i Haldun'a göre toplumsal gerçekliği ve değişimini konu edinen inceleyip sınıflandırma yapmayı amaçlayan bilimin adı nedir?
Halk Bilimi
|
Ümran Bilimi
|
Toplum Bilimi
|
Kişi Bilimi
|
Gerçek Bilim
|
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Saint Simon’u, Comte’tan ayıran düşüncelerden biridir?
Endüstri üretimi ve zenginliği artırmaktadır.
|
Endüstri toplumunda bir ahlaki boşluk meydana gelmiştir.
|
Endüstri toplumundaki ahlaki boşluğu doldurmak için dine ihtiyaç duyulmaktadır.
|
Din, insanları ve toplumu bir arada tutacaktır.
|
Devlet, üretim araçlarının mülkiyetini üretkenlik ilkesi doğrultusunda yeniden düzenlemelidir.
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’a göre bir altyapı kurumudur?
Eğitim |
Ekonomi |
Devlet |
Aile |
Din |
Ünitenin Toplum Analizi bölümünde, Marx’ın altyapı kavramı açıklanmaktadır.
17.Soru
On sekizinci yüzyıl sonunda Fransa’da monarşinin yıkılmasına ve cumhuriyetin kurulmasına yol açan politik olayların bütününe verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Fransız Devrimi
|
Endüstri Devrimi
|
Sanayi Devrimi
|
Rönesans
|
Amerikan Devrimi
|
18.Soru
İlk kez sosyolojik pozitivizmi geliştiren düşünür kimdir?
Bonald |
Maistre |
Comte |
Saint Simone |
Vico |
Sosyolojinin doğuşu Aydınlanma düşüncesinin 19. yüzyılın başında Saint Simone ve Comte’un çalışmaları sayesinde biçimlenen klasik sosyolojiye aktarılmasıyla başlamaktadır. Ancak sosyolojinin bir bilim olarak ortaya çıkışı 19. yüzyılın ikinci yarısında Comte’un pozitivizmin sosyolojik bir versiyonunu olan sosyolojik pozitivizmi bilimsel bir yöntem olarak kullanmasıyla gerçekleşmiştir.
19.Soru
İflas etmiş bir girişimcinin intiharı Durkheim’in hangi intihar tipinin içindeki toplumsal nedenlerle açıklanabilir?
Anomik-Aşırı düzenleme |
Kaderci-Aşırı düzenleme |
Özgeci-Aşırı bütünleşme |
Bencil-Toplumdan soyutlanmış |
Anomik-Ekonomik durgunluk dönemi |
Toplumdaki düzenleyici güçlerin bozulması ve toplumun ahlaki^ yapısının birey üzerindeki gücünü¨ kaybetmesi durumunda ise Durkheim’ın anomik dediği intihar tipi ortaya çıkabilmektedir. Anomik intihar oranları hem ekonomik durgunluk dönemlerinde hem de hızlı ekonomik büyüme ve refah dönemlerinde artmaktadır. Her iki durum da bir değişim sürecini anlatmaktadır. Bu süreçte, köksüzlük ve normsuzluk anomik eğilimlerin oluşmasına neden olarak intiharların oluşmasına neden olmaktadır. İflas etmiş bir girişimcinin intiharını, ekonomik durgunluk dönemine örnek olarak verebiliriz.
20.Soru
I. Ruhban sınıfıyla ortak hareket etmeleri
II. Ampirik bilginin önemine duydukları inanç
III. Mutlakiyetçi yapı istekleri
IV. Yasal ve yapısal reform istekleri
V. Teknolojik ilerlemeye duydukları ilgi
Yukarıdakilerden hangileri Aydınlanma düşünürlerini kendi dönemlerindeki diğer düşünürlerden ve diğer düşünsel yaklaşımlardan ayıran özelliklerdendir?
I ve II |
I, II, III |
II, III, IV |
II, IV, V |
Hepsi |
Aydınlanma düşünürlerini kendi dönemlerindeki diğer düşünürlerden ve diğer düşünsel yaklaşımlardan ayıran dört temel yön olduğu ileri sürülmektedir. Bunlardan ilki ruhban sınıfına muhalif olmaları; ikincisi ampirik bilginin önemine duydukları inanç; üçüncüsü teknolojik ilerlemeye duydukları ilgi ve dördüncüsü de yasal ve yapısal reform istekleri, yani kıta Avrupa’sındaki mutlakiyetçi yapıların yerine İngiltere’dekine benzer, daha özgürlükçü bir yasal düzen kurma istekleridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ