Klasik Sosyoloji Tarihi Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Marx, kapitalizmin tarihsel gelişme süreci içinde, aşağıdaki sınıflardan hangisinin proleteryaya katılmak zorunda kalacağını öngörmüştür?
Sanayi burjuvazisi
|
Toprak sahipleri
|
Küçük burjuvazi
|
Ruhban sınıfı
|
Özgür köylüler
|
2.Soru
İnsan bilgisine ulaşmanın tek geçerli yolunun ampirik bilim olduğu ve gözlemlenebilir olgular ve ilişkiler dışında hiçbir şeyin bilgisine sahip olamayacağımızı belirten felsefi görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Endüstriyalizm |
Pozitivizm |
Evrimcilik |
Ampirizm |
Evrensellik |
Pozitivizm
3.Soru
I. Artı-değer
II. Meta
III. İşgücü
Marx’a göre yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kapitalizmin özünü oluşturmaktadır?
I-II |
Yalnız I |
II-III |
Yalnız III |
I-II-III |
Marx’ın kapitalist üretim biçimi üzerine yaptığı araştırmasının başlangıç saptaması şudur: Kapitalizm diğer üretim biçimlerinden farklı olarak kendine özgü özel meta üretiminin en yüksek olduğu bir sistemdir. Diğer bir deyişle, her şeyin alınıp satıldığı ve her şeyin fiyatının olduğu bir sistemdir. Özel meta üretim sistemi olarak kapitalizmin özünü ise artı-değer (kâr) yaratma ve bu yaratılan artı-değeri sürekli çoğaltmak oluşturmaktadır.
4.Soru
I. Ruhban sınıfına muhalif olmaları II. Dini ön plana çıkarmaları III. Ampirik bilginin önemine duydukları inanç IV. Yasal ve yapısal reform istekleri Yukarıdakilerden hangileri Aydınlanma düşünürlerini kendi dönemlerindeki diğer düşünürlerden ve diğer düşünsel yaklaşımlardan ayıran yönlerdendir?
I-III-IV |
I-II-IV |
II-IV |
I-III |
II-III-IV |
Aydınlanma düşünürlerini kendi dönemlerindeki diğer düşünürlerden ve diğer düşünsel yaklaşımlardan ayıran dört temel yön olduğu ileri sürülmektedir. Bunlardan ilki ruhban sınıfına muhalif olmaları; ikincisi ampirik bilginin önemine duydukları inanç; üçüncüsü teknolojik ilerlemeye duydukları ilgi ve dördüncüsü de yasal ve yapısal reform istekleri.
5.Soru
Durkheim toplumları evrimsel süreci içinde işbölümüne bağlı olarak iki tür toplumsal yapıdan söz etmektedir. Bu toplum tipleri seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Mekanik-Organik dayanışmacı toplum |
İşbölümcü-Kollektif dayanışmacı toplum |
Onarıcı-Dinamik dayanışmacı toplum |
Modern-Bilinçli dayanışmacı toplum |
İade edici-Uzlaşmacı dayanışmacı toplum |
Durkheim, toplumsal evrimi işbölümü olgusu temelinde açıklamaktadır. Toplumların evrimsel süreci içinde işbölümüne bağlı olarak gelişen ideal tipte iki tür toplumsal yapıdan söz etmektedir: Birincisi mekanik dayanışmacı, ikincisi ise organik dayanışmacı toplum tipidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Durkheim’ın maddi-toplumsal olgular sınıflandırılmasında yer alır?
Kolektif bilinç |
Kolektif temsiller |
Kolektif eğilimler |
Ahlak |
Devlet |
Kilise ve devlet gibi toplumun yapısal bileşenleri Durkheim’ın maddi- toplumsal sınıflandırması içerisinde yer alır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’ın Yabancılaşma Teorisinin dört temel unsurundan biri değildir?
İnsanın üretici etkinliklerine yabancılaşması |
Ürettiği ürüne yabancılaşması |
Birlikte çalıştığı işçilere yabancılaşması |
İnsanın zihnine yabancılaşması |
İnsani potansiyeline yabancılaşması |
Marx’ın yabancılaşma teorisi maddi ve ekonomik temellere dayanmaktadır. Kapitalist toplumda ekonomik anlamda yabancılaşma, sadece zihinsel değil, aynı zamanda insanların günlük yaşamlarında ve gerçekleştirdikleri etkinliklerinde bulunan bir durumdur. Yabancılaşma teorisinin dört temel unsuru şunlardır: İnsanın üretici etkinliklerine yabancılaşması, ürettiği ürüne yabancılaşması, birlikte çalıştığı işçilere yabancılaşması ve insani potansiyeline yabancılaşması.
8.Soru
Durkheim'e göre aşağıdakilerden hangisi maddi toplumsal olgudur?
Devlet |
Ahlak |
Kolektif bilinç |
Kolektif temsiller |
Kolektif eğilimler |
Durkheim'a göre sosyolojinin çalışma konusu toplumsal olgulardır. Durkheim toplumsal olguları maddi ve maddi nitelikte-olmayan toplumsal olgular olarak iki şekilde sınıflandırır. Devlet maddi toplumsal olgulardan biridir
9.Soru
I. Emek üzerinde kapitalist işverenler giderek daha fazla kontrole sahiptir
II. Nüfusun çoğu okuryazardır
III. Laiklik ilkesiyle, rasyonel bir şekilde, bürokrasiyle ve genellikle ulus devletler tarafından yönetilir
IV. İş ve ev, çalışma zamanı ve boş zaman geleneksel toplumda olduğu gibi iç içe değildir
V. Kadınlar fabrikalarda çalışmaya başlamış, geleneksel toplumda olduğundan daha yüksek düzeyde işgücüne katılmışlardır
Yukarıdakilerden hangileri endüstri toplumunun özellikleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
I, II, III |
II, III, IV |
II, IV, V |
Hepsi |
Endüstri toplumunun genel özelliklerini özetlemek gerekirse; emek üzerinde kapitalist işverenler giderek daha fazla kontrole sahiptir. Nüfusun çoğu okuryazardır. Laiklik ilkesiyle, rasyonel bir şekilde, bürokrasiyle ve genellikle ulus devletler tarafından yönetilir. İş ve ev, çalışma zamanı ve boş zaman geleneksel toplumda olduğu gibi iç içe değildir. Kadınlar fabrikalarda çalışmaya başlamış, geleneksel toplumda olduğundan daha yüksek düzeyde işgücüne katılmışlardır.
10.Soru
Durkheim toplumsal evrim süreci içinde işbölümüne bağlı olarak gelişen ideal tipte iki tür toplumsal yapıdan söz eder. Bunlar; ................(I).................. benzeşmeye dayalı, işbölümünün oldukça sınırlı olduğu, farklılaşmanın olmadığı toplumlardır ve daha çok sanayi öncesi toplumlarda görülmektedir. Durkheim’e göre, bu dayanışmaya dayalı toplumlarda ..............(II)............ olarak tanımladığı yaptırımlar uygulanmaktadır. ..................(III)................. ise farklılaşlmaya dayalı, işbölümünün ve toplumsal farklılaşmanın yoğun olduğu toplumlardır ve modern toplumlarda görülmektedir. Bu toplumların sanayisi gelişmiştir ve nüfus oranı da oldukça yüksektir. Bu toplumlarda ....................(IV)............... uygulanır.Durkheim'in bahsettiği toplumsal yapılar hakkında verilen metinde boşluklarda yer alması gereken kavramlar sırasıyla hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
(I). Mekanik dayanışma(II). Onarıcı/İade Edici hukuk(III). Organik dayanışma(IV). Cezalandırıcı hukuk
|
(I). Mekanik dayanışma(II). Cezalandırıcı hukuk(III). Organik dayanışma(IV). Onarıcı/İade Edici hukuk
|
(I). Organik dayanışma(II). Cezalandırıcı hukuk(III). Mekanik dayanışma(IV). Onarıcı/İade Edici hukuk
|
(I). Organik dayanışma(II). Onarıcı/İade Edici hukuk(III). Mekanik dayanışma(IV). Cezalandırıcı hukuk
|
(I). Organik dayanışma(II). Onarıcı/İade Edici hukuk (III). Cezalandırıcı hukuk(IV). Mekanik dayanışma
|
11.Soru
Hangisi Endüstri Devriminin yol açtığı sonuçlardan değildir?
Yoğun hava kirliliğine bağlı olarak kentten kırsala göç hızlanmıştır. |
İşçilerin çalışma koşulları kötüleşmiş ve ücretleri düşmüştür. |
Eğitimin içeriği değişmiş, işgücü yetiştirmeye yönelik olarak eğitim şekillenmiştir. |
Geniş ailelerin yerini çekirdek aile yapısı almıştır. |
Endüstriyel kentlerde suç oranı hızla artmıştır. |
Endüstrileşme, geleneksel toplumsal yaşamı radikal bir şekilde değiştirmiştir. Endüstri kentlerinde fabrikalarda çalışmak için kırsal alanlardan kitlesel olarak kentlere göç edilmiştir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aydınlanma düşünürlerinden biri değildir?
Giambattista Vico |
Isaac Newton |
Voltaire |
Jean Jacques Rousseau |
Immanuel Kant |
Aydınlanma düşüncesinin, birbiriyle örtüşen ve yakından ilişkili olan üç nesil düşünürün çalışmalarından oluştuğu söylenebilir. Bu nesillerden ilkinin en tipik örnekleri, 17. yüzyılın son çeyreğinde doğmuş olan Voltaire (1694-1778) ve Montesquieu’dur (1689-1755). Voltaire ve Montesquieu’nun düşünceleri, yeni ve tartışma yaratan çalışmalar yapmış olan ‹ngiliz siyaset felsefecisi John Locke’un (1632-1704) ve doğa bilimcisi Isaac Newton’un (1642-1727) çalışmalarından etkilenmiştir. İkinci nesil, David Hume (1711-76), Jean-Jacques Rousseau (1712-78), Denis Diderot (1713-84) ve Jean d’Alembert (1717-83) gibi düşünürleri içerir. Bu nesildeki düşünürler, ruhban sınıfı muhalişiğini bilimsel yönteme duydukları ilgi ile birleştirerek tutarlı, modern bir dünya görüşü geliştirmişlerdir. Üçüncü nesil, Immanuel Kant (1724-1804), Adam Smith (1723-90), Anne Robert Turgot (1727-81), Marquis de Concordet (1743-94) ve Adam Ferguson (1723-1816) ile temsil edilen nesildir. Bu neslin başarısı, Aydınlanmacı dünya görüşünü daha da geliştirerek epistemoloji, ekonomi, sosyoloji, politik ekonomi gibi uzmanlaşmış disiplinlerin ilk örneklerini vermeleridir. Isaac Newton ise bilimsel devrimin simgelerinden biridir ve aydınlanma düşünürlerini etkilemiştir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddi-toplumsal olgular arasındadır?
Ahlak |
Toplumun yapısal bileşenleri |
Kollektif bilinç |
Görgü kuralları |
Kollektif temsiller ve kollektif eğilimler |
Durkheim toplumsal olguları maddi ve maddi nitelikte-olmayan toplumsal olgular olarak iki şekilde sınıflandırır: A. Maddi-toplumsal olgular 1.Toplum 2.Toplumun yapısal bileşenleri (kilise, devlet gibi) 3.Toplumun morfolojik (nüfus dağılımı, yerleşim düzeni) bileşenleridir.
14.Soru
Aşağdakilerden hangisi Durkheim’ın toplumsal olguların gözlemine ilişkin belirlediği kurallardan biridir?
Ele alınan toplumsal olgular tanımlanmalıdır |
Toplumsal olguların nedenleri diğer toplumsal olgularda aranmalıdır |
Toplumsal olgular sahip oldukları işlevler açısından araştırılmalıdır |
Toplumsal olguların incelenmesinde birlikte değişim kuralı uygulanmalıdır |
Toplumsal olgular nedensel olarak açıklanmalıdır |
Durkheim’ın toplumsal olguların gözlenmesine ilişkin belirlediği kurallardan biri ele alınan toplumsal olguların tanımlanmasıdır. Bunun yanında, tanıma uyan ve ilişkili olan bütün olgular grubu da araştırmaya dahil edilmelidir.
15.Soru
İnsanların birbirlerinin haklarına gönüllü olarak saygı göstermeleri sonucunda doğal bir toplumsal denge oluştuğunu ve devletin bu dengeye müdahale etmemesi gerektiğini ileri süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Simon |
Comte |
Mill |
Spencer |
Le Play |
Spencer
16.Soru
Durkheim’a göre insanların gerçek tutkularının kontrol altında tutulduğu kolektif bir bilincin varlığına işaret eden ve bireylerden çok toplumun temel bir özelliği olan unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Bilinç |
Dayanışma |
Anomi |
Özgürlük |
İşbölümü |
Ünitenin Birey ve Toplum bölümünde, Durkheim’ın birey anlayışı açıklanmaktadır.
17.Soru
Durkheim sosyolojik yönetim kuralları çalışmasına, sosyolojinin çalışma nesnesinin ne olduğu sorusuyla başlar. Ona göre sosyolojinin çalışma konusu nedir?
Toplumsal yaşam |
Toplumsal değerler |
Toplumsal eylemler |
Toplumsal olgular |
Toplumsal inanışlar |
Durkheim sosyolojik yöntemin kuralları çalışmasına, sosyolojinin çalışma nesnesinin ne olduğu sorusuyla başlar. Ona göre sosyolojinin çalışma konusu toplumsal olgulardır. Durkheim toplumsal olguları maddi ve maddi nitelikte-olmayan toplumsal olgular olarak iki şekilde sınıflandırır.
18.Soru
Mill’in insan doğasının yasalarının bilimi olarak tanımladığı ve insan ve hayvan davranışlarını karşılaştırmalı olarak inceleyen davranış bilimi aşağıdakilerden hangisidir?
Psikoloji |
Sosyoloji |
Pozitivizm |
Etoloji |
Sosyal fizik |
Mill, etolojinin insan doğasının yasalarının bilimi olduğunu savunmuştur. Etoloji başlangıçta insan ve hayvan davranışlarını karşılaştırmalı olarak inceleyen karşılaştırmalı bir davranış bilimi iken zamanla zoolojinin hayvan davranışlarını inceleyen bir alt dalına dönüşmüştür.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’ın Yabancılaşma Teorisinin dört temel unsurundan biri değildir?
İnsanın üretici etkinliklerine yabancılaşması |
Ürettiği ürüne yabancılaşması |
Birlikte çalıştığı işçilere yabancılaşması |
İnsanın zihnine yabancılaşması |
İnsani potansiyeline yabancılaşması |
Marx’ın yabancılaşma teorisi maddi ve ekonomik temellere dayanmaktadır. Kapitalist toplumda ekonomik anlamda yabancılaşma, sadece zihinsel değil, aynı zamanda insanların günlük yaşamlarında ve gerçekleştirdikleri etkinliklerinde bulunan bir durumdur. Yabancılaşma teorisinin dört temel unsuru şunlardır: İnsanın üretici etkinliklerine yabancılaşması, ürettiği ürüne yabancılaşması, birlikte çalıştığı işçilere yabancılaşması ve insani potansiyeline yabancılaşması.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’ın insanlık tarihinin gelişimi sınıflandırması içerisinde yer almaz?
Modern komünal |
Asyatik |
Antik toplum |
Feodal toplum |
Kapitalist toplum |
Marx insanlık tarihinin (toplumların) gelişimini (evreleri) üretim biçimine (ekonomik temel) göre ilkel komünal, asyatik, antik, feodal, kapitalist ve sosyalist toplum olarak özgül tarihsel dönemlere ayırarak sınıflandırmaktadır. Bu toplumların gelişiminde sınıf çatışması temel bir yer tutmaktadır. İnsanlığın ilk dönemini ilkel komünal toplumla başlatır ve bu toplumda özel mülkiyet ve sınıflara rastlanmaz. İnsanlar doğaya bağımlı olarak yaşamışlardır. Asyatik üretim biçimi Batı dışı uygarlıkların yaşadığı toplum modelidir. Marx’a göre bu toplum modelinde işçiler devlete bağımlı olarak yaşamaktadır. Asyatik toplumlar bu yönüyle, kölelerin, serflerin veya ücretlilerin üretim araçlarına sahip olan sınıfa bağlı olarak yaşadığı diğer toplumlardan farklılaşmaktadır. Özel mülkiyetten sonra ortaya çıkan ilk toplumlar, antic toplumlardır. Bu toplumlar efendiler ve köleler olmak üzere iki sınıftan oluşmaktadır. Feodal toplumda ise, efendilerin yerini toprak sahipleri, kölelerin yerini ise toprak sahiplerine bağlı ve onların topraklarında çalışmak zorunda olan köylüler almıştır. Feodal toplum sonrasına denk düşen kapitalist toplum üretim araçlarına sahip burjuvazi ve emek gücünü ücret karşılığı satmak zorunda kalan işçi sınıfından oluşmaktadır. Marx, kapitalist toplumda yer alan bu iki temel sınıf arasındaki çatışmanın sonucunda sınıfsız bir toplumun oluşacağını (sosyalizm) öngörmüştür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ