Klasik Sosyoloji Tarihi Final 21. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki sosyolojik kavramlardan hangisi Gramsci’nin üzerinde çalıştığı kavramlardan birisi değildir?
Tarihsel Blok
|
Hegemonya
|
Postmodernizm
|
Sivil Toplum
|
Devlet
|
2.Soru
Toplumsal olgular hangi belirgin özellikleriyle tanımlanmaktadır?
Zorlayıcı-Sınıflayıcı özellikleriyle |
Ahlaki-İçsellik özellikleriyle |
Dışsallıkları-Kısıtlayıcı (Baskıcı ve sınırlayıcı) özellikleriyle |
Geniş kitlelere yaptırım-Dinsel özellikleriyle |
Geleneksellik-Sınırlama özellikleriyle |
Toplumsal olgular, kısaca dışsallıkları ve kısıtlayıcı (baskıcı ve sınırlayıcı) özellikleriyle tanımlanmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı Marksizmi'nin kuramsal olarak öne çıkan özelliklerinden biri değildir?
Altyapı ekonomi iken, üstyapı ekonomi dışında kalan herşeydir.
|
İnsanlığın kurtuluşu, toplumun içsel-kültürel gelişmesi bağlamında gerçekleşecektir.
|
Sovyet Marksizmi'nin diğer devletlere müdahaleci ve zor kullanan Stalinci anlayışı eleştirmesi.
|
Kültür tarihini meydana getiren tüm diğer dünya görüşleri arasında diyalektik ilişki olduğunu savunması.
|
Sosyalist toplumsal kurumların, Kapitalizmin ekonomik ve siyasal koşullarının içinde sivil toplum olanaklarıyla gerçekleşebileceği iddiası.
|
4.Soru
Tönnies'e göre sosyolojinin uğraş alanı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?
Nesnel toplumsal olgular
|
Toplumsal yasalar
|
Aktif insan özneler arasındaki etkileşim biçimleri
|
Biyolojik kökneli davranışlar
|
Mantıklı davranışlar
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tönnies’in teorik sosyolojiyi ayırdığı alanlardan biri değildir?
Cemaat/cemiyet kavramsallaştırması |
İlişkiler ya da toplumsal varlıklar teorisi |
Toplumsal normlar |
Din olgusu |
Toplumsal değerler |
Tönnies’e göre saf/ teorik sosyoloji ideal tip kavramlarından ve statik, durağan haldeki toplumsal varlıklardan oluşan bir mantıksal sistemdir. Bu sistemin temel taşları ideal tip ile doğal irade ve rasyonel iradeye dayanan cemaat ve cemiyet kavramlarıdır. Matematiğin gerekli olduğu diğer alanlar gibi böyle bir sisteminde ampirik sosyal olguların tanımlanmasını ve anlaşılmasını gerektirdiğini belirten Tönnies, teorik sosyolojiyi beş alana ayırmaktadır. bu alanlar; Cemaat/cemiyet kavramsallaştırması, ilişkiler ya da toplumsal varlıklar teorisi, toplumsal normlar, Toplumsal değerler, İnsan çabası sistemleridir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı Marksizmini ortaya çıkaran tarihsel koşullardan biridir?
Sovyetler Birliğinde bürokratik bir statükonun kurularak Marksizmin doktriner bir biçime dönüştürülmesi
|
Avrupada ortaya çıkan sosyalist nitelikteki devrimlerin başarısı
|
Endüstri devrimi
|
İletişim teknolojisindeki gelişmeler
|
Hizmet sektöründeki gelişme
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Pareto’nun sosyolojisinde yer alan beş temel konudan biri değildir?
Tortular |
Türemler |
Ekonomik çıkarlar |
Toplumsal hareketlilik |
Toplumsal etkileşim |
Pareto sosyolojisi beş temel başlıktan oluşmaktadır. Bunlar: tortular, türemler, ekonomik çıkarlar, toplumsal heterojenlik ve toplumsal hareketliliktir.
8.Soru
Bir toplumun ya da örgütün tepedeki yöneticiler tarafından kontrol altında tutulmasını ifade eden yönetim biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Monarşi
|
Oligarşi
|
Poliarşi
|
Teokrasi
|
Demokrasi
|
9.Soru
Batı Avrupa Marksizmi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Temelinde siyaset ve ekonomi vardır |
Marksizmin teorik, felsefi ve kültürel boyutlarına odaklanmıştır |
Marksizm içindeki pozitivizmi benimsemiştir |
Sovyet Marksizminin sistematiğine uymaktadır |
Mutlak bilginin varlığını ve mutlak bilgiye ulaşmanın gerekliliğini savunur |
Batı Marksizminin kuramsal olarak öne çıkan ortak özelliklerini kitabınızın 187 sayfasında sıralanmıştır. Bu özelliklerden biri Batı Avrupa Marksizminin, Marksizmin teorik, felsefi ve kültürel boyutlarına odaklanmış olduğudur.
10.Soru
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Bilimsel Devrim dönemindeki çalışmalara örnek gösterilemez?
Kan dolaşımı teorisinin geliştirilmesi
|
Mikroskobun icadı
|
Gezegen sistemleri ile ilgili yasaların keşfedilmesi
|
Pluton'un gezegen sıfatından çıkartılması
|
Newton'un "Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri" adlı kitabı yayınlaması.
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Weber’in sosyoloji yöntemini dayandırdığı temel kavramlardan biri değildir?
Nedensellik
|
Değer ilgisi ve değer yansızlığı
|
İdeal tip
|
Eylemin anlamlılığı
|
İçgüdüler
|
12.Soru
Marx'a göre işçi tarafından fazla çalışma sonucunda üretilen ve kapitalist tarafından el konulan değer miktarı nedir?
Artı-değer
|
Eksi-değer
|
Maddi değer
|
Takas değeri
|
Ekonomik depğer
|
13.Soru
Weber’e göre olumsuz ayrıcalıklı sınıf içinde yer alan grup aşağıdakilerden hangisidir?
Zanaatçılar |
Tüccarlar |
Yoksullar |
Memurlar |
Köylüler |
Ünitenin Tabakalaşma Teorisi bölümünde, Weber’in sınıf tipleri açıklanmaktadır.
14.Soru
1887 yılında yayınlanan Cemaat ve Cemiyet adlı çalışma kime aittir?
Ferdinand Tönnies
|
Georg Simmel
|
Karl Marx
|
Max Weber
|
Emile Durkheim
|
15.Soru
Sosyolojinin anlamacı bir bilim olması gerektiğini savunan ve anlama yöntemini de sosyolojide kullanılacak olan başat yöntem olarak gören Weber, bu görüşü ile aşağıda verilen sosyolojik yaklaşımlardan hangisine eleştirel bir bakış açısı sunmaktadır ?
Pozitivizm
|
Kapitalism
|
Sosyalizm
|
Pluralizm
|
Marksizm
|
16.Soru
Comte’nin Üç Hal Yasası’nın aşamaları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır?
Teolojik – Metafizik – Pozitif |
Metafizik – Pozitif – Teolojik |
Pozitif – Metafizik – Teolojik |
Metafizik – Teolojik – Pozitif |
Teolojik – Pozitif – Metafizik |
Comte, toplumsal evrimin özelliklerini ve toplumsal bütünün işlevlerini anlamak için bu tarihi tek bir insanlık tarihi olarak kavramış ve bütün bilimlerin, grupların, bireylerin, toplumların ve insan düşüncesinin birbirinin yerini alan üç ardışık aşamadan geçtiklerini ileri sürmüştür. Comte’un insan düşüncesinin, bilimlerin ve toplumların teolojik ve metafizik aşamalardan geçerek son olarak pozitif aşamaya ulaşacakları şeklindeki düşüncesi Üç Hal Yasası olarak adlandırılır.
17.Soru
Marx’ın, bir insanın bedeninde, canlı kişiliğinde var olan ve üretim sürecinde harekete geçirdiği fiziksel ve ruhsal yeteneklerin tümü olarak ifade ettiği şey nedir?
Artı değer |
Organik değer |
İşgücü ya da iş yeteneği |
Üretim yeteneği |
Basit meta üretimi |
Marx, işgücü ya da iş yeteneğini bir insanın bedeninde, canlı kişiliğinde var olan ve üretim sürecinde harekete geçirdiği fiziksel ve ruhsal yeteneklerin tümü olarak ifade etmektedir.
18.Soru
Weber’in, sosyolojinin temel çalışma nesnesinin toplumsal eylemler olduğunu söyleyerek, bu çerçevede toplumsal eylemi analiz etmek üzere geliştirdiği eylem tipolojisinde aşağıdakilerden hangi eylem tipi yoktur?
Geleneksel motiflere dayanan eylemler |
Duygusal motiflere dayalı eylemler |
Değersel - akılcı eylemler |
Genel – Hiyerarşik eylemler |
Amaçsal - akılcı eylemler |
Weber‘ de sosyolojinin temel çalışma nesnesinin toplumsal eylemler olduğunu, bu çerçevede toplumsal eylemi analiz etmek üzere geliştirdiği eylem tipolojisinde Weber geleneksel, duygusal, değere ve amaca yönelik akılcı (rasyonel) olmak üzere dört toplumsal eylem tipi tanımlamıştır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işgücünün metalaşmasına örnek olarak verilebilir?
Çiftçinin domates yetiştirmesi |
Marangozun ahşap kapı üretmesi |
Aşçının yaptığı yemek |
Öğretmenin özel ders vermesi |
Çobanın peynir yapması |
Marx, işgücü ya da iş yeteneğini bir insanın bedeninde, canlı kişiliğinde var olan ve üretim sürecinde harekete geçirdiği fiziksel ve ruhsal yeteneklerin tümü olarak ifade etmektedir. Kapitalist meta üretiminde, basit meta üretiminden farklı olarak; işgücünün kendisi de metaya dönüşür. İşgücünün metalaşması, bir meta gibi onun da alınıp satılır hale gelmesidir. Basit meta üretiminde üretici hem kendi işgücünü kullanmakta hem de üretim araçlarının sahibi durumundadır. Bundan dolayı da ürettiği ürün kendisine aittir. Kapitalist meta üretiminde ise, işçi mülksüzleştiği için üretim araçlarının sahipliğinden yoksundur ve kendi işgücünden başka satacak hiçbir şeyi yoktur. Bundan dolayı da işçinin ürettiği ürüne üretim araçlarına sahip kapitalist el koymaktadır. Diğer bir deyişle, kapitalist meta üretim sisteminin temel koşullarından biri üretim araçlarının özel mülkiyetinin kapitalistlerin elinde olması, diğeri ise, yaşamını sürdürmesi için işgücünü satmaktan başka çaresi olmayan özgür ücretli işçilerin olmasıdır. Sonuç olarak, Marx’a göre kapitalist meta üretim sisteminde paranın sermayeye dönüşmesinin önkoşullardan biri işgücünün metalaşmasıdır. Çünkü metalaşan işgücü kapitalist meta üretim sisteminde değeri yaratmakta ve/veya değerin (kârın) kaynağını oluşturmaktadır. Marx artı-değer (kâr) olarak nitelediği katma değerin kapitalist üretim sürecinde maddi malları üreten işgücü üzerinden yaratıldığını savunmaktadır.
20.Soru
Marx’a göre tarihsel olarak insan, bir yandan doğa üzerinde artan bir şekilde denetim sağlarken diğer yandan kendini hangi durumda bulur?
Yabancılaşma
|
Yaratıcı Üretim Faaliyeti
|
Değiştirme Kapasitesi
|
Doğa Üzerindeki Denetimi
|
üretici etkinliklerinin maddi ve ekonomik temellere dayanması
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ