Yanıt Açıklaması:

Comte’, “pozitif” terimini kullanırken bilimsel incelemelerin sadece gerçek, kesin, kullanışlı, inşa edici ve faydacı olanla ilgilenmesi gerektiğini, hayali, boş, muğlak, yıkıcı sorularla ilgilenmemesi gerektiğini kastetmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Aydınlanma, Batı toplumlarında düşünce tarzında büyük değişmelerin yaşandığı, geleneksel düşünce ve toplumsal örgütlenme biçimlerinin sorgulandığı, insan, toplum ve doğa hakkında geleneksel dünya görüşüne karşı çıkan yeni düşünme ve toplumsal örgütlenme biçimlerinin yaratıldığı döneme verilen addır.

Yanıt Açıklaması:

Auguste Comte, pozitivizmin sosyolojik versiyonunu geliştiren ve sosyoloji terimini ilk kez kullanan düşünürdür. Yaşarken sosyolojiye olan katkıları anlaşılmamış olsa da Comte, sosyolojinin bilim olarak ortaya çıkmasını mümkün kılmıştır. Comte sosyoloji tarihindeki yerini (i) endüstri toplumunun kökeni ve gelişmesini açıklama çabalarına, (ii) zenginliği ve bireyciliği geliştirmede işbölümünün etkilerini analiz etmesine ve en önemlisi de (iii) toplumsal olguların incelenmesinde metafiziği reddederek pozitivist yöntemi savunmasına borçludur.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyılda Batı Marksizminin gelişimiyle birlikte bu temel ilkelerden uzaklaşılmış ve çeşitli Marksist akımlar bu ilkeleri esnetme arayışına girmişlerdir. Marksizmin perspektifleri, sınıf savaşımı veya devrim gibi radikal girişimler yerine gitgide daha çok iktidar mücadelesine ve sivil toplumun kültürel ve siyasal olarak geliştirilmesine odaklanmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Simmel sosyalliği topluluklara girerek bir araya gelmenin oyun biçimi, eşit olmayan eşit gibi davrandıkları bir durum olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sivil toplum Lukacs'ın Tarih ve Sınıf Bilinci adlı eserinde yer verdiği kavram arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması:

Comte’tan sonra sosyolojik pozitivizmin gelişmesinde iki önemli etki söz konusudur. Bunlardan ilki, toplumu, kendine özgü doğa yasalarının işleyişiyle evrim geçiren bir organizma şeklinde tanımlandığı için toplum biliminin yönteminin doğa bilimlerinin yönteminden farklı olmadığı, deney ve gözleme dayalı olması gerektiği görüşüdür. İkincisi ise, empirik yöntemin giderek daha çok benimsenmesi ve istatistiklere verilen değerin artmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Georg Lukacs’ın 1923’te yayınladığı Tarih ve Sınıf Bilinci adlı eseri Hegelci Marksizmin başyapıtı sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gramsci, Mussolini döneminde cezaevinde yazdığı “Hapishane Defterleri” adlı eserinde İtalya’da yaşanan sorunları yeni bir anlayışla ele alırken, geleneksel hegemonya anlayışını değiştirecek devlet ve toplum ilişkileri üzerine notlar almıştır.

Yanıt Açıklaması:

Toplumsal yapının temel niteliği değişimdir. Değişim ise, o toplumdaki çatışmayı yani sınıflar arası mücadeleyi içermektedir.

Yanıt Açıklaması:

Bonald, Maistre ve diğer bazı gelenekçi düşünürler, toplumu içinde bulunduğu
siyasal ve toplumsal krizden çıkarabilmeye yönelik bir çaba olarak devrim öncesi
de¤erlere ve toplumsal yapıya geri dönülmesini istemi, ancak Saint-Simon ve
Comte, toplumu krizden çıkaracak olanın geleneksel değerlere dönüşü olduğunu
düşünmemişlerdir.  

Yanıt Açıklaması: Marx İlkel toplumların dine bakışını mistik bir hayal olarak görür.

Yanıt Açıklaması:

İşgücünün her gün kendini yenilemesi ve ertesi gün işe başlaması için ihtiyacı olan bu geçim araçlarını (gıda, konut, ev eşyası vb.) satın alması gerekir. Sonuç olarak, işgücünün değeri, kendisinin ve ailesinin yeniden üretimi için gerekli olan geçimlik mal ve hizmetlerin (geçinim gereçleri) değeriyle belirlenir.

Yanıt Açıklaması:

Tönnies bütün toplumların temelinde insan iradesinin bulunduğunu belirtmekte, cemaat/cemiyet kavramlarını insan iradesinin iki farklı tipine dayandırmaktadır. Tönnies’e göre, bütün toplumlar ya doğal iradeye ya da rasyonel iradeye, ama ke- sinlikle insan iradesine dayanırlar. Tönnies, insan iradesi kavramının iki yönlü bir anlaı› olduğunu belirtir. Tönnies, birinci tip iradeyi doğal irade (wesenwille), ikinci tip iradeyi ise rasyonel irade (küwille) olarak tanımlar ve insan iradesinin muhakkak bu iki tipten birine gireceğini ileri sürer.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojinin doğuşunda etkili olan gelişmelerden biri de İngiltere'de insan ve hayvan gücünden makine gücüne geçilen sanayi(endüstri)devrimidir.

Yanıt Açıklaması:

Bazı durumlarda duygusal temelli bir eylemin yüceleştirilmesi söz konusu olabilir. Yani duygusallık bilinçli ve bir amaca yönelik olarak ortaya çıktığında bu davranış değersel-akılcı veya amaçsal-akılıcı bir eyleme olarak görülebilir. Örneğin, bir çocuğun dayak yedikten sonra ağlaması acıdan çok kendini acındırmak içinse, bu eylem amaçsal-akılcı eyleme yaklaşmaktadır.