Klasik Sosyoloji Tarihi Final 39. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Weber'e göre hangisi olumsuz ayrıcalıklı sınıfların kendi içinde farklılaştığı gruplardan biri değildir?
Özgür olmayanlar
|
Özgür Olanlar
|
Sınıftan Çıkarılanlar
|
Yoksullar
|
İşçiler
|
2.Soru
Saint Simon’a göre toplumlar her biri farklı biçimlere dayanan aşamalardan geçmektedir. Aşağıdakilerden hangisinde Saint Simon’a göre toplumların geçtiği aşamalar sırayla ve birlikte verilmiştir?
Teolojik aşama-metafizik aşama |
Metafizik aşama-pozitif aşama |
Teolojik aşama-pozitif aşama |
Teolojik aşama-metafizik aşama-pozitif aşama |
Metafizik aşama-teolojik aşama-pozitif aşama |
Saint Simon’a göre toplumlar, her biri farklı bilgi biçimlerine dayanan üç aşama olan teolojik, metafizik ve pozitif aşamalardan geçerler.
3.Soru
Aşağıdaki otorite tiplerinden hangisinde liderler otoritelerini kanunların belirlediği kurallardan almaktadırlar.
Rasyonel otorite
|
Kültürel otorite
|
Geleneksel otorite
|
Yasal-ussal otorite
|
Karizmatik otorite
|
4.Soru
V. Pareto’nun tanınan bir figür haline gelişinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
M. Weber
|
E. Durkheim
|
T. Parsons
|
G. Simmel
|
A. Comte
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Gramsci’nin sivil toplum tanımına uygun değildir?
Sivil toplum yapısal düzeye aittir |
Sivil toplum ideolojik- kültürel ilişkilerin tümünü kapsar |
Doğrudan devlet kontrolü dışında kalan kurumlar sivil toplumun parçasıdır |
Sivil toplum, devlet bakımından nötr bir alan değildir |
Sivil toplum bir mücadele alanıdır |
Gramsci’ye göre sivil toplum yapısal yani ekonomik düzeye değil, üst yapısal düzeye aittir.
6.Soru
Pareto'nun insan davranışlarının arkasında bulunan ve değişmez dediği eğilimlere verdiği ad aşağıdakilerden hangisidir?
Tortular
|
Türemler
|
İdeolojiler
|
Düşünceler
|
Türevler
|
7.Soru
Weber'e göre bürokrasi aşağıdaki otorite tiplerinden hangisine dayalıdır?
Geleneksel otorite
|
Karizmatik otorite
|
Yasal-ussal otorite
|
Mutlak otorite
|
Esnek otorite
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneksel Marksistler arasında ele alınmaz?
Marks
|
Engels
|
Lenin
|
Luxemburg
|
Gramsci
|
9.Soru
Gramsci'yi 20. yüzyıl Marksist kuramında kritik figür haline getiren şey aşağıdakilerden hangisidir?
Hegemonya Kuramı
|
Hapishane Defterleri
|
Sınıf mücadelesi
|
Organik aydınlar
|
Geleneksel aydınlar
|
10.Soru
Weber’e göre herhangi bir insan eylemini yönlendiren, motive eden nedenleri bilebildiğimiz sürece bize o değerler anlamlı görünebilir. Anlaşılmaya elverişli eylemlerin yanı sıra, anlaşılmaya elverişli olmayan eylemler de vardır. Bir eylemin anlaşılmaya elverişli olması için ortada bir anlam bağlamının olması gerekir. Aşağıdaki eylem ve bağlamı verilen durumlardan hangisi uygun değildir?
Eylem: Oruç tutmak, Bağlam: İnanç |
Eylem: İlaç kullanmak, Bağlam: Hastalık |
Eylem: Yemek yemek, Bağlam: Açlık |
Eylem: Balık tutmak, Bağlam: Hobi |
Eylem: Hız yapmak, Bağlam: Trafik Kuralları |
Bir eylemin anlaşılmaya elverişli olması için ortada bir anlam bağlamının olması gerekir. Bir insanın dini inançları gereği oruç tutması, hastalandığı için ilaç kullanması, acıktığı için yemek yemesi ve hobi olarak balık tutması bu eylemlerin anlaşılmasına olanak tanımaktadır. Ancak trafik kurallarını bilen birinin hız yapması bağlama uygun bir durum değildir. Çünkü trafik kuralları bilen birinin hız limitlerine uyması gerekmektedir.
11.Soru
Tönnies’e göre aşağıdakilerden hangisi genel sosyolojiye dahildir?
Saf sosyoloji |
Sosyal antropoloji |
Teorik sosyoloji |
Ampirik sosyoloji |
Deneysel sosyoloji |
Tönnies sosyolojiyi genel sosyoloji ve özel sosyoloji olmak üzere iki ana alt başlığa ayırmıştır. Genel sosyoloji bütün insan ilişkilerini bir bütün olarak ele alan bir alandır. Genel sosyoloji içerisinde sosyal biyoloji, sosyal antropoloji ve sosyal psikoloji bulunur.
12.Soru
Durkheim’e göre aşağıdakilerden hangisi modern toplumlarda insanların birliktelik içinde olmalarının sebebidir?
Kolektif bilinç |
Bireylerin birbirlerine olan ihtiyaçları |
Farklılaşmanın olmaması |
Ortak inançlar |
Ortak duygular |
Mekanik dayanışmaya dayalı toplumlarda güçlü olan kolektif (ortak) bilinç, organik dayanışmalı toplumlarda daha az önemlidir. Bireyler arasında yaşanan farklılaşma arttıkça kişiler kendi özel seçimlerine göre inanma, isteme ve davranış geliştirme konusunda özgürleşmektedir. Durkheim’e göre, birey kolektif bilincin kıskacından kurtulmuştur ve bireyselliğini ve kişiliğini daha rahat ortaya koymaktadır. Modern toplumda insanların daha çok birliktelik içinde olmalarının nedeni kolektif bilinç değildir. Çünkü bu toplumlarda insanları bir arada tutan şey, ortak inanç ve duygulardan çok, bireylerin birbirlerine olan ihtiyaçlarıdır. Diğer bir deyişle, işbölümü sonucu birbirlerine yükledikleri ve birbirlerinden bekledikleri işlevsel ihtiyaçları onları daha çok bir arada tutmaktadır.
13.Soru
Lukacs Marksizm içindeki düşüncelerini oluştururken aşağıdaki felsefecilerden hangisinden etkilenmiştir?
Spinoza
|
Hegel
|
Wittgenstein
|
Descartes
|
Croce
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı ve Geleneksel Maksizmin temel farklarından biri değildir?
Kültür |
Felsefe |
Sanat |
Politika |
Kitle demokrasi |
1920’lerde Orta ve Batı Avrupa’da ortaya çıkan felsefi ve politik bir Marksizm, Rus Devrim’inin kazanımlarını yasalar biçiminde sistemleştiren Sovyet Marksizmi’ne meydan okumaktaydı.’’Batı Marksizmi’’ olarak adlandırılan bu akım, Marksizmin katı ekonomi politik ve devlet üzerindeki vurgusunu kültür, felsefe ve sanat üzerine kaydırdı. Avrupa komünizmi, Marksizmin sınıf egemenliği ve protelarya diktatörlüğü kavramsallaştırmalarının terk edilerek, sınıf politikası yerine, kitle demokrasisine ağırlık verilmesini gerekli gören bir teorik konumlanış olarak 1970’lerin sonlarında ağırlık kazanmış ve Postmarksist anlayışa da esin kaynağı olmuştur.
15.Soru
Pareto siyasal seçkinler kuramında aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır?
Toplumsal yapılarda siyasetin elit insanlar arasında önemli olduğunu |
Toplumsal ilerlemenin sağlanabilmesi için demokrasinin vazgeçilmez olduğunu |
Tüm toplumlarda iktidar sahiplerinin elit olmaları gerektiğini |
Üstün kişisel niteliklere sahip elitler tarafından tüm toplumların yönetildiğini |
Toplumsal uzlaşma sağlanabilmesi için elit bireylerin varlığının kaçınılmaz olduğunu |
Pareto siyasal seçkinler kuramında daha üstün kişisel niteliklere sahip olduğunu düşündüğü elitler tarafından yönetimin tüm toplumlarda kaçınılmaz olduğunu savunmaktadır. Mosca da benzer şekilde seçkinlerin gücünün kişisel niteliklerinden geldiğini savunuyordu. Pareto ve Mosca demokrasi yönetimi de dahil olmak üzere tüm yönetim biçimlerini elit yönetimler olarak görüyor ve bu düşünceleri ile Marx’ın geleceğe ilişkin sınıfsız toplum öngörüsünü de reddediyorlardı.
16.Soru
Aşağıdaki eylem tipi örneklerinden hangisi Weber’in tanımladığı duygusal motiflere dayanan eylem tipi örneğidir?
Girişimcinin kâr elde etmek için para kazanması |
Savaş sırasında öleceğini bilen komutanın askerlerin önünde savaşması |
Çarşıda gezerken esnafa selam verilmesi |
Maç sırasındaki bir gerilim sonucu diğer oyuncuya sert bir hareket yapılması |
Dini bayramlarda aile büyüklerinin elinin öpülmesi |
Geleneksel eylemler yaşanmışlıktan elde edilen bir tutumdur ve güncel eylemler bu tipe örnek teşkil ederler. Duygusal eylem, geleneksel eylem tipinden farklı olarak alışılmış günlük davranışların dışındaki bir uyaran sonucunda meydana gelebilir. Belirli koşullar sonucunda bireyin duygusal tepkisiyle oluşur. Değersel-akılcı eylem belli bir hedefi olan, amacı planlı olarak belirlenmiş eylem tipidir. Ancak burada kişinin amacına ulaşmayı etkileyen nedenler görev, şeref, din, bağlılık, sorumluluk gibi değerler temelinde gelişir. Eylemini değere bağlı olarak gerçekleştiren kişi için davranışın sonuçları ne olursa olsun (olumlu veya olumsuz) eylem kesindir. Amaçsal-akılcı eylem akılcı nedenlere dayanan bir eylem tipidir. Kişi belirlediği bir hedefe ulaşmak için, amacı için en uygun akılcı araçları seçer. Diğer bir deyişle amacının ve bu amaca ulaşmak için gerekli araçların değerlendirmesini yapar. Bu anlamda planlı ve rasyonel bir eylem tipidir. Buradan hareketle girişimcinin kâr elde etmek için para kazanması amaçsal akılcı eylemlere, savaş sırasında öleceğini bilen komutanın askerlerin önünde savaşması değersel akılcı eylemlere, çarşıda gezerken esnafa selam verilmesi ve dini bayramlarda aile büyüklerinin elinin öpülmesi ise geleneksel eylemlere örnek olarak verilebilir. Maç sırasındaki bir gerilim sonucu diğer oyuncuya sert hareket yapmak ise duygusal motiflere dayalı eylemlere örnek gösterilebilir.
17.Soru
Weber’e göre sosyolojinin temel konusu nedir?
Toplumsal olgular |
Kapitalist toplum |
Toplumsal eylemler |
Toplumsal tarih |
Modern öncesi toplumlar |
Weber’e före sosyolojinin konusu toplumsal eylemlerdir. Sosyoloji bireylerin toplumsal davranışı ve bu davranışların içerdiği anlamları analiz etmelidir.
18.Soru
Durkheim'e göre aşağıdakilerden hangisi intihar üzerinde etkisi olmayan olgulardan biridir?
Anomi
|
Kolektif Bilinç
|
Toplumsal Eğilimler
|
Kolektif Temsiller
|
Dinamik Yoğunluk
|
19.Soru
Çağdaş bürokrasinin somut işleyiş biçimlerinden biri Weber'e göre hangisidir?
Yazılı kurallar örgüt içinde bireyin hareketini belirler. |
Yönetimin kuralları geçmişten gelir. |
Yönetim meşru kurallara dayanır. |
İşyerinin yönetimi özel ve kurallara bağlıdır. |
Örgütte çalışanlar çoğu maddi kaynakların sahibi değildir. |
Weber'e göre, yazılı kuralların örgüt içinde bireyin hareketini belirlemesi çağdaş örgütlerin özelliklerinden biridir.
20.Soru
Comte’, “pozitif” terimi ile bilimsel incelemelerin hangi özelliğini vurgulamıştır?
Boş sorularla ilgilenmesi |
Hayali sorunları araştırması |
Muğlak olması |
Faydalı olması |
Yıkıcı olması |
Comte’, “pozitif” terimini kullanırken bilimsel incelemelerin sadece gerçek, kesin, kullanışlı, inşa edici ve faydacı olanla ilgilenmesi gerektiğini, hayali, boş, muğlak, yıkıcı sorularla ilgilenmemesi gerektiğini kastetmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ